Της Πόπης Διαμαντάκου
Αµφισβητήσεις, πολυτελείς σουίτες, έρευνες, κατηγορίες περί «νοθείας», αλλαγές κανονισµών έχουν συνδεθεί µε τις συµµετοχές του Αζερµπαϊτζάν στον διαγωνισµό της Γιουροβίζιον, τον οποίο κέρδισε φέτος µε ένα ερωτικό ντουέτο 221 πόντων
Καλωσήρθατε στο Μπακού! Αυτό περίµεναν να ... αναφωνήσουν οι υπεύθυνοι της αζερικής ραδιοτηλεόρασης ΙΤV, αλλά και των κυβερνώντων (σε µια προσπάθεια να προβάλουν τη χώρα τους στην Ευρώπη σε επίπεδο πολιτιστικό, αλλά και µιας γοργά αναπτυσσόµενης οικονοµίας) από εκείνη την ηµέρα του 2008 που πρωτοζήτησαν να συµµετάσχουν στον διαγωνισµό της Γιουροβίζιον.
Και η επιθυµία τους έγινε πραγµατικότητα µε ένα ερωτικό τραγούδι υπό τον τίτλο «Running Scared» (Τρέχοντας τροµαγµένοι), που απέδωσε στον 56ο διαγωνισµό, στο Ντύσελντορφ, ένα «αταίριαστο» ντουέτο: ένας 21χρονος και µια κατά δέκα και πλέον χρόνια µεγαλύτερή του τραγουδίστρια, κάτοικος Βρετανίας.
Το τελευταίο έχει σηµασία, καθώς οι υπεύθυνοι για τη Γιουροβίζιον στο Αζερµπαϊτζάν, γνωρίζοντας πως η χώρα και τα πολιτιστικά παραδοσιακά δεδοµένα της ουδεµία σχέση έχουν µε την ποπ που υπηρετεί ο ευρωπαϊκός (µε µια πολύ ευρεία έννοια) διαγωνισµός, έχουν φροντίσει να απευθυνθούν στο εξωτερικό και στους όποιους γνωρίζοντες το είδος. ∆εν είναι άλλωστε τυχαίο ότι για τη φετινή συµµετοχή έκαναν ανοιχτή πρόσκληση και είχαν 15 προτάσεις ποπ τραγουδιών από δηµιουργούς µε καταγωγή ή κατοικία από τη Φινλανδία και την Τουρκία ώς τη Βρετανία.
Φέτος ο κλήρος έπεσε στο ντούο που κάποιοι αποκαλούν «Η Αµαρτωλή και ο Αγιος». Το 2009 ο κλήρος είχε πέσει στην όµορφη Αϊσέλ και τον Ιρανοσουηδό Αράς που διαγωνίστηκαν και βγήκαν τρίτοι µε το «Always» στη Μόσχα. Και το 2010 στη 19χρονη Σαφούρα (µε βέλγους φαν και σουηδικό δισκογραφικό συµβόλαιο), η οποία πήγε µε το «Drip Drop» στο Οσλο και πήρε τελικά την 7η θέση – έναντι της 9ης που κατέλαβε η αρµενική συµµετοχή, το «αντίπαλον δέος» για τους Αζέρους, σύµφωνα µε δηλώσεις και της τραγουδίστριας.
Οι αµφισβητήσεις άρχισαν λίγο πριν από τη Γιουροβίζιον στη Μόσχα, όταν κάποιοι είχαν καταγράψει… υποψίες (που διαψεύσθη- καν) συµµετοχής της ρωσικής µαφίας στη γιουροβιζιονική νίκη. Η απάντηση ρώσων bloggers ήταν να βάλουν στο τραπέζι… υποψίες ανάµειξης «αζερικής µαφίας» (απάντηση και στη σχέση των Αζέρων µε την ουκρανική πλευρά, που φάνηκε και στη φετινή ψηφοφορία, το Σάββατο, µε ανταλλαγές ψήφων). Και αυτό όχι τόσο στη συµµετοχή των Αϊσέλ - Αράς, αλλά κυρίως της Σαφούρα. Στηρίζοντάς τες και στο γεγονός ότι η τραγουδίστρια έµενε σε πανάκριβη προεδρική σουίτα και ότι τα ρούχα και η διαµονή της στοίχισαν 1,6 εκατ. δολάρια – ποσό πουεπιβεβαιώθηκε από τους αρµόδιους, οι οποίοι όµως διέψευδαν εµµέσως ότι δαπανήθηκαν 20 εκατ. για τησυνολική προώθηση του τραγουδιού «Drip Drop» σε όλη την Ευρώπη. Βέβαια, η Σαφούρα θεωρούνταν φαβορί του διαγωνισµού της Γιουροβίζιον – και στα στοιχήµατα– όπως και φέτος το ντούο Ell/Nikki.
Την ίδια περίοδο είδαν το φως πληροφορίες περί «καταγγελιών» για χρηµατισµό επιτροπών κρατικών ραδιοτηλεοράσεων (η ψήφος τους µετράει στο 50% της βαθµολογίας, µε το άλλο 50% από το κοινό µε SMS), µέσω µάλιστα προξενείων, υπέρ της αζερικής συµµετοχής.
Είναι η ίδια περίοδος που η αζερική τηλεόραση στήνει τις συµµαχίες της, µε ανταλλαγές ψήφων, µε «πολιτικά» µπλοκ του διαγωνισµού: µε το βόρειο – κυρίως µετην Ουκρανία – και µε το µπλοκ των Τουρκίας, Ισραήλ, Μάλτας, µε το οποίο σχετιζόταν και η ελληνική και η κυπριακή ραδιοτηλεόραση. Για την ιστορία: τότε ηελληνική πλευρά είχε πριµοδοτήσει µε 7 και 8 βαθµούς την αζερική συµµετοχή.
Πέρυσι η αζερική πλευρά, πάντως, είχε ζητήσει από την EBU, τη διοργανώτρια του διαγωνισµού Ενωση Ραδιοτηλεοπτικών Φορέων της Ευρώπης, εξηγήσεις για τις εµφανείς συµµαχίες – σε επίπεδο ψήφων – στη Γιουροβίζιον, δίχως να δηµοσιοποιηθεί αν έλαβε απαντήσεις. Πέραν της πρότασης για να οργανώσει η ITV έναν πανευρωπαϊκό διαγωνισµό χορού, υπό την αιγίδα της ΕBU, που δεν υλοποιήθηκε.
Προηγουµένως είχε βγει στον αέρα η ανεπιβεβαίωτη «είδηση» πως αρµενικής καταγωγής χρήστης του Ιντερνετ µέσω e-mail έταζε χρήµατα σε ρώσους bloggers αν θα έγραφαν πως «η αζερική πλευρά πλήρωσε λευκορώσους και λιθουανούς ψηφοφόρους», για να ρίξουν το κουκί τους υπέρ του αζερικού «Always».
Την ίδια ώρα αρκετά µέσα στη Λευκορωσία υποστήριζαν – δίχως να υπάρξει διάψευση – πως «κάποιοι πλήρωσαν λευκορώσους φοιτητές για να ψηφίσουν υπέρ του αζερικού τραγουδιού, µεταφέροντάς τους µε δέκα πούλµαν στα λευκορωσο-λιθουανικά σύνορα, όπου – σύµφωνα µε τους ισχυρισµούς – τους έδωσαν και λιθουανικές κάρτες SIM για να ξαναψηφίσουν». Αλλαγή κανόνων. Η σοβαρότερη καταγγελία που έφτασε τον Αύγουστο του 2009 στην EBU ήταν πως 43 αζέροι πολίτες που φέρονταν να ψήφισαν µε SMS υπέρ της αρµενικής συµµετοχής στον διαγωνισµό εκλήθησαν από τις Αρχές για ανάκριση περί «αντιπατριωτικής συµπεριφοράς». Ο υπεύθυνος της EBU για τον διαγωνισµό Σβάντε Στοκσέλιους ανακοίνωσε πως θα διενεργηθεί έρευνα. Από την πλευρά τους, η αζερική ectimai TV και αργότερα ο υπουργός Νεολαίας και Αθλητισµού δήλωναν πως µόνο δύο άτοµα πήραν πρόσκληση από το υπουργείο Εθνικής Ασφάλειας, αλλά κανείς δεν ανακρίθηκε, επισήµως ή ανεπισήµως, για την ψήφο του στον διαγωνισµό. Η EBU αποφάσισε να αλλάξει τον κανονισµό της, θεωρώντας έκτοτε ρητά και κατηγορηµατικά, όπως ανακοίνωσε ο γενικός διευθυντής της Ζαν Ρεβεγιόν, ως «απευθείας υπεύθυνους τους ραδιοτηλεοπτικούς οργανισµούς για τυχόν αποκάλυψη πληροφοριών που θα µπορούσε να χρησιµοποιηθεί για να αναγνωρίζονται οι ψηφοφόροι του διαγωνισµού».
Κρατάει χρόνια αυτή η… κόντρα
Αρµενικά µέσα είχαν κατηγορήσει την αζερική ραδιοτηλεόραση πως έκοψε στον αέρα, τον περασµένο Νοέµβριο, τη µετάδοση του ∆ιαγωνισµού Τραγουδιού Γιουροβίζιον Τζούνιορ, όταν έγινε σαφές ότι ο νικητής θα ήταν ο αρµενικής καταγωγής – από το Ναγκόρνο Καραµπάχ – Βλαντιµίρ Αρζουµανιάν. Εκπρόσωπος της ITV δήλωνε πως απλώς δεν µετέδωσαν τον διαγωνισµό ολόκληρο γιατί δεν είχε ενδιαφέρον για τους αζέρους τηλεθεατές (η ITV φέρεται να µη συµµετείχε καθώς θεώρησε µεγάλα τα έξοδα για την Τζούνιορ Γιουροβίζιον). Στον περυσινό διαγωνισµό στη Μόσχα, η αζερική πλευρά είχε διαµαρτυρηθεί και κατάφερε να κοπεί από το αρµενικό βιντεοκλίπ η εικόνα ενός υψώµατος στην (διεκδικούµενη) περιοχή του Ναγκόρνο Καραµπάχ. Οµως, η ίδια εικόνα εµφανίστηκε στο φόντο την ώρα που εκπρόσωπος της αρµενικής κρατικής ραδιοτηλεόρασης έδινε τις ψήφους!
Π.Α.
Γιουροβιζιονοπετύχαµε
Μετά το εξοντωτικό θέαµα της γιουροβιζιονικής ψηφοφορίας, που βασίστηκε σε µαθηµατικό τύπο σουηδού επιστήµονα, ώστε η ψηφοφορία να κρατά το σασπένς µέχρι τέλους, ουφ! πήγε η γιουροβιζιονική µας καρδιά στην… 7ηθέση.
Οσοι υποστηρίζουν ότι η τελική εµφάνιση δεν παίζει ρόλο, φαίνεται ότι όλο και κάποιοι αποµένουν να την επιβραβεύουν όταν είναι πραγµατικά καλή. Γιατί ξεχείλισε πάθος η γιουροβιζιονική σκηνή, µε τον Λούκα Γιώρκα πολύ εκφραστικό να κάνει την καλύτερή του εµφάνιση, τον Stereo Mike δίπλα του να «ξαλαφρώνει» τονβαρύ ήχοτης ζεϊµπεκιάς µε τη χιπχοπιά του, όπως άλλωστε και το µπαλέτο τωναγοριών που ξεβιδώθηκαν στις φούρλες καιτις αεροπλανικές φιγούρες. Μπορεί να ‘χουµε κερδίσει και καλύτερες θέσεις, αλλά αυτή τηφορά τοεθνικοπατριωτικό µας γιουροβιζιονοσυναίσθηµα επενδύθηκε σταεννέα όγδοατου ζεµπέκικου και στηντόλµη να επιµείνουµε για πρώτη φορά στο διαφορετικό, τον χαρακτηριστικά ελληνικό ήχο, µε τον δέοντα βέβαια,γιουροβιζιονικό «εξευγενισµό».
Η αλήθεια είναι ότι ακόµη και η ψηφοφορία απέδειξε τον«διχασµό»,που είχε προκαλέσει και στη χώρα µας το εν λόγω «πακέτο», καθώς οι 19 µόνο χώρες µάς ψήφισαν και οι υπόλοιπες µας µηδένισαν. Ας είναι.
Η «χηµική ένωση» του «Watch my dance» πέτυχε να µας κρατήσει στην πρώτη δεκάδακαι να παραµείνουµε έτσι µιααπό τις «µεγάλες δυνάµεις» του γιουροβιζιονικού πανηγυριού, σε µια διοργάνωση που περισσότερο από κάθε προηγούµενη τη χαρακτήρισε ο σκληρός ανταγωνισµός,στον οποίο ρίχτηκαν και οι «µεγάλεςχώρες». Η Βρετανίαέδωσε µάχη στο µάρκετινγκ, η Γαλλίατο ίδιο, στέλνοντας τον γλυκύτατο, αλλά άπειρο όπως αποδείχθηκε νεαρό τενόρο – έχασε τον τόνο από τις πρώτες νότες – ενώ για πρώτη φορά ακούστηκαν τόσα διαφορετικά, σχετικώς, τραγούδια, που έσπασαν τη συνήθη, υπνωτική, γλυκανάλατη µονοτονία των γιουροβιζιονικών πανηγυριών.
Φαίνεται ακόµη ότι στη φετινή Γιουροβίζιον ξαναφούντωσαν παλιές αντιπαλότητες µε πολιτικοδιπλωµατική χροιά, δίνοντας ενδείξεις ενός νέου πολιτικού κλίµατος στην Ευρώπη. Γιατί µπορεί τα γιουχαΐσµατα του σταδίου όταν η Κύπρος µάς δίνει κάθε χρόνο το 12άρι να είναι συνηθισµένα, αλλά υπήρξαν εντονότερα από κάθε άλλη φορά, ενώ επέµεναν και όταν άλλες χώρες έδιναν υψηλή βαθµολογία στην Ελλάδα.
Στα χαρακτηριστικά της φετινής γιουροβιζιονοπανηγύρε ως είναι ακόµη η µειωµένη καρναβαλική εξαλλοσύνη που χάριζε το γέλιο άλλοτε – κρίµα! – και εκτός από µερικά µίνι φουστανάκια, απουσίαζαν οι σούπερ αποκαλυπτικές γυναικείες παρουσίες. Η εµφάνιση φραγκόκοτας µε τα φτερά στους ώµους της Ουκρανής, τα πανύψηλα κωνικά καπέλα των Μολδαβών και το χτένισµα βάζω-βρεγµένα-δαχτυλάκια στην-πρίζα των δίδυµων Ιρλανδών, που έµοιαζαν µε κουρδιστά lego ανθρωπάκια, ήταν ψιλοπράγµατα µπροστά στα τερατουργήµατα άλλων εποχών.
Ουδεµία έκπληξη η πρωτιά του µάλλον «κλασικού» γιουροβιζιονικώς «Running Scared» του Αζερµπαϊτζάν, από τους γλυκανάλατους Ell και Niki που ντύθηκαν στα χρώµατα του παγωτού βανίλια και ερµήνευσαν µία από τις πιο «ασφαλείς» ζαχαροσυνθέσεις του φετινού διαγωνισµού. Την υπέγραψε ο ίδιος σουηδός συνθέτης, που είχε υπογράψει και την περσινή – και καλύτερη – συµµετοχή της χώρας.
Η έξοχη συµµετοχή της Ιταλίας, που επιβεβαίωσε απολύτως την υπεροχή της φεστιβαλικής παράδοσής της και της «τεχνογνωσίας» της στο είδος της «ελαφριάς» µουσικής, βρέθηκε στη δεύτερη θέση. Το εντυπωσιακό τής εν λόγω συµµετοχής, που αποδεικνύει ότι επανήλθε έπειτα από 14 χρόνια απουσίας µε διάθεση ακόµη και για «δήλωση µετανοίας», είναι ότι το τραγούδι είχε και αγγλικό στίχο.
Μεγάλη υποχώρηση στις αρχές της γιουροβιζιονικής συνάντησης και πολιτισµικής πρόσµειξης των λαών, όπου η κυριαρχία της αγγλικής γλώσσας θεωρήθηκε και όχι αδίκως, µια µορφή πολιτισµικού «καπελώµατος» των υπολοίπων, γεγονός αφόρητο όλα αυτά τα χρόνια για Ιταλούς και Γάλλους που επίσης υπερεπενδύουν στη γλώσσα τους.
Στα Ιταλικά, τη γλώσσα της όπερας, η γαλλική συµµετοχή, επιβεβαίωσε αυτό το «άνοιγµα» των «µεγάλων» στις γιουροβιζιονικές αρχές των πολιτισµικών προσµείξεων. Πάντως το Ηνωµένο Βασίλειο, µε την αγορίστικη µπάντα, που έκανε τα πάντα για να προβληθεί, µέχρι σέξι φωτογράφιση των µελών της για gay περιοδικό, έφτασε µόλις στην 11η θέση. Παλιοµοδίτικος ο ήχος, το ίδιο και η εµφάνιση µε στολές καµαρότου σε κρουαζιερόπλοιο.
Η επικοινωνιακή αµεσότητα των τριών παρουσιαστών ήταν το µεγαλύτερο προσόν του σόου που σκηνοθέτησαν οι Γερµανοί, µε µοναδικό του συµβολικό, συναισθηµατικό αποτύπωµα, τον τοίχο που διαχωριζόταν για να ενώσει το green room, όπου αγωνιούσαν οι καλλιτέχνες, µε το κοινό τους, που βρισκόταν στην αρένα σε ένα ενιαίο σύνολο, ένα πολύχρωµο «χαλί» όπως θέλει το γιουροβιζιονικό πνεύµα τούς λαούς της Ευρώπης.
Τι πήραµε, τι δώσαµε
Η ελληνική συµµετοχή πήρε 12 βαθµούς από την Κύπρο, 10 από Αλβανία, Βουλγαρία, Γερµανία, 8 από Αζερµπαϊτζάν, Βέλγιο, Ουγγαρία, Ρουµανία, Ρωσία, Σαν Μαρίνο και 7 από την Αρµενία. Μέσω ΕΡΤ οι ελληνικοί ψήφοι πήγαν: 12 στη γαλλική συµµετοχή, 10 στην ιταλική, 8 στη γεωργιανή, 7 στην ουκρανική,6 στη σουηδική, 5 στην αζερική, 4 στη γερµανική, 3 στη βοσνιακή, 2 στη βρετανική και 1 στη ρωσική.
Ελληνικό παρασκήνιο, κρύσταλλοι και εκκεντρικές κουπ
Από τη 15η έως την 21η θέση που ήθελαν τα γραφεία των γιουροβιζιονικών στοιχηµάτων την ελληνική συµµετοχή «Watch my dance», θεωρείται µεγάλη επιτυχία από τις ιστοσελίδες των γιουροφάν η 7η θέση, µε ένα µόνο µάλιστα 12άρι (της Κύπρου, «παραδοσιακά»). Θεωρείται επίσης σηµαντικό ότι ο Λούκας Γιώρκας µε τον Stereo Mike πέρασαν πολλές συµµετοχές φαβορί, όπως της Ιρλανδίας, της Γερµανίας, της Βρετανίας, τηςΓαλλίας (που είχε πολύ κακή εµφάνιση στον τελικό).
Και αυτό δίχως την αφειδή σπατάλη χρηµάτων των προηγούµενων ετών για προώθηση του τραγουδιού από την ΕΡΤ – έκανε ελάχιστες εµφανίσεις σε ραδιοτηλεοράσεις της Ευρώπης – και δίχως πάρτι – πλην εκείνου που πλήρωσαν οι φαν της Γιουροβίζιον (OGAEΕλλάδας).
n Το γερµανικό κυρίως κοινό στην Esprit Arena του Ντύσελντορφ αποδοκίµαζε δυνατά κάθε – προφανή – ανταλλαγή ψήφων µεταξύ «συµµάχων». ∆εν έκανε, βέβαια, το ίδιο όταν ψηφίστηκε – και την ψήφισε αναλόγως – από την Αυστρία.
n Η σουηδική συµµετοχή «έπαιζε» µέχρι τελευταία στιγµή στα στοιχήµατα για την πρωτιά. Ο τραγουδιστής της άλλωστε ψηφίστηκε και ως ο δηµοφιλέστερος στο Ντύσελντορφ.
n Η ισλανδική συµµετοχή κέρδισε πόντους µε µια συγκινητική ιστορία: ένα τραγούδι που ο δηµιουργός του πέθανε πριν από τον διαγωνισµό. Η χήρα του έγραψε τους στίχους και έξι φίλοι του το τραγούδησαν στο Ντύσελντορφ… n Μετά τη Γερµανιδούλα Λένα, δύο ακόµη συµµετοχές ποντάρισαν σε τραγουδίστριες µόλις πάνω από τα 18: η σλοβενική και η εσθονική.
n Η Ουκρανή Ξένια Σιµόνοβα, που κέρδισε τις εντυπώσεις µε την… ταχύτατα εναλλασσόµενη τέχνη της από άµµο, είχε συµµετάσχει στο τηλεοπτικό «Ουκρανία έχεις ταλέντο» και έγινε γνωστή ύστερα από ρεκόρ 25 εκατ. χτυπηµάτων στο YouTube. n Η αυστριακή συµµετοχή θεωρήθηκε ως «ζωντανή διαφήµιση των κρυστάλλων Σβαρόφσκι». Οχι µόνο «έτρεχαν» στο φόντο, αλλά στραφτάλιζαν και σε όλα τα φορέµατα της συµµετοχής. Ρεκόρ: η τραγουδίστρια φορούσε τις ψηλότερες γόβες στον διαγωνισµό!
TANEA
