Ούτε χρόνο δεν έμεινε παρούσα και όρθια η συγκλονιστική εγκατάσταση του εικαστικού Γιώργου Κόφτη στα Τέμπη. Με οκτώ μόλις λέξεις ο καλλιτέχνης γνωστοποίησε το περασμένο Σάββατο ότι «τα 58 καρφιά στα Τέμπη δεν υπάρχουν πια»!... Τα 58 καρφιά, μπηγμένα σε ρείθρο της Εθνικής Οδού νότια της σύγκρουσης των δύο αμαξοστοιχιών στα Τέμπη, ήταν μια εικαστική παρέμβαση στο τοπίο, μια διαρκής υπόμνηση μιας τραγωδίας που έχει χαρακτηριστεί κρατικό έγκλημα.
Στην «Εφ.Συν.» είχαμε αναφερθεί εκτενώς στο γεγονός τοποθέτησης της εγκατάστασης (31.1.24 «58 καρφιά καρφώθηκαν μέσα μας μετά την τραγωδία στα Τέμπη»), με τον κ. Κόφτη να περιγράφει τότε τη διαδικασία: «Βρήκα τους κατάλληλους σωλήνες σε μάντρα υλικών στη Σίνδο, με ρώτησαν τι θέλω τόσους πασσάλους, τους είπα τον λόγο και τι ήθελα να κάνω και μου έκαναν καλύτερη τιμή. Πήρα κουράγιο, γιατί φάνηκε πως αν δίνεις τα κατάλληλα ερεθίσματα, ο κόσμος καταλαβαίνει...». Ακολούθως, «βρήκα τους φίλους και τις φίλες που με βοήθησαν στο στήσιμο –τα κορίτσια είναι φοιτήτριες στη Σχολή Καλών Τεχνών της Φλώρινας–, δανείστηκα βανάκια, μπαλτάδες, γάντια και drone...» και τα έστησαν 500 μέτρα μακριά από το σημείο του δυστυχήματος. Ετσι στήθηκαν τα 58 «καρφιά» ύψους 2-2,5 μέτρων, ενώ συνολικά η εγκατάσταση έχει διαστάσεις 15 x 5 x 2,5 μέτρα.
Το έργο είχε βρει τότε θερμή ανταπόκριση και υπήρξαν πολλά επαινετικά λόγια για την πρωτοβουλία, ενώ ο ίδιος ο κ. Κόφτης σε συνέντευξη που μας παραχωρούσε ανάμεσα σε άλλα εξηγούσε ότι «η ιδέα να κάνω ένα έργο για την τραγωδία με τριβέλιζε καιρό. Αρχικά είχα σκεφτεί να στήσω σταυρούς. Κάτι που να θυμίζει στρατιωτικό κοιμητήριο. Ωστόσο απέρριψα αυτή την ιδέα γιατί θα παρέπεμπε αλλού και τελικά απέφυγα και το θρησκευτικό σύμβολο που δεν ταιριάζει, έχει άλλες συνδηλώσεις. Κατέληξα ότι τα καρφιά εξυπηρετούν καλύτερα αυτό που θέλω να πω και να μοιραστώ και ότι ως σύμβολα είναι πιο ενδιαφέροντα για να επικοινωνήσουν το μήνυμα. Είναι τα καρφιά-αγκάθια, αυτά που υπάρχουν μέσα μας, που καρφώθηκαν κυριολεκτικά μετά την τραγωδία στα Τέμπη».
Χθες, έναν χρόνο μετά, μιλώντας μαζί του ήταν αποκαρδιωμένος. «Πήγα για να κάνω συντήρηση στο έργο και διαπίστωσα την καταστροφή. Πριν από μία εβδομάδα ήταν όλα στη θέση τους. Είμαι πολύ στεναχωρημένος», μας λέει. Τον ρωτάμε αν υπάρχει κάποια ένδειξη, κάποιο στοιχείο για αυτούς που βανδάλισαν την εγκατάσταση και απαντά πως «ελλείψει αποδείξεων δεν αποκλείω τίποτα, ωστόσο είναι αξιοσημείωτο το πού και σε ποιους πήγε αμέσως το μυαλό όλων των ανθρώπων που έσπευσαν να επικοινωνήσουν μαζί μου και να μου συμπαρασταθούν». Αυτό που του έλεγαν δηλαδή όλοι είναι ότι η ενέργεια «ήταν στο πλαίσιο της συγκάλυψης: έκαναν ακόμη κι αυτό, διότι ήθελαν να σβήσουν τις μνήμες». Οπως μας εξηγεί, «άνθρωποι πολύ σοφότεροι εμού, έλεγαν καθαρά ότι υπάρχει “δάκτυλος” και γι’ αυτό πολλοί ανέβηκαν ήδη στα κάγκελα. Είχα λάβει και κάτι “περίεργα” –ας τα πω έτσι– μηνύματα όταν είχα τοποθετήσει τα καρφιά, τίποτα δεν ξεχνάω, όλα τα ζυγίζω σήμερα...».
Τα «58 καρφιά» δεν υπάρχουν πια
Τον ρωτάμε αν είναι στις προθέσεις του να στήσει εκ νέου την εγκατάσταση στο σημείο και η απάντησή του έχει πολλαπλό ενδιαφέρον: «Ναι, επιθυμώ να ξαναστήσω το έργο και αυτή τη φορά με χαρακτηριστικά πιο στέρεης, άρα και μόνιμης εγκατάστασης σε μια έκταση περίπου 30 τ.μ., σε ένα από τα χωράφια της περιοχής όπου μπορούμε να δημιουργήσουμε μεγαλύτερες συνθήκες ασφάλειας για το έργο. Οπως καταλαβαίνετε, αυτό θα είχε ένα κόστος το οποίο δεν μπορώ να επωμιστώ εγώ. Σημειώνω ότι ήδη έχω δεχτεί και δελεαστικές προτάσεις για κάτι τέτοιο –και δεν θα μπω καθόλου σε λεπτομέρειες–, είναι άνθρωποι που τους ευχαριστώ για την προθυμία τους. Ομως έχω έναν απαράβατο όρο: όποιος θέλει να συνεισφέρει, αυτό θα το κάνει ανώνυμα. Δεν θα συμμετάσχω σε καμιά διαφήμιση για κανέναν. Υπάρχει και η άλλη εκδοχή που μου προτάθηκε, αυτή του croundfounding· την εξετάζω κι αυτήν».
Με ανακοίνωσή της η τομεάρχης Πολιτισμού και Αθλητισμού του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., Μαρίνα Κοντοτόλη, σημειώνει ότι «η αφαίρεση των 58 “καρφιών” του συγκλονιστικού έργου του Γιώργου Κόφτη, που δημιουργήθηκε ως φόρος τιμής στα θύματα της ανείπωτης τραγωδίας στα Τέμπη, αποτελεί μια πράξη που θίγει βαθιά τη συλλογική μας συνείδηση. Το έργο αυτό, που φιλοτεχνήθηκε με ευαισθησία και σεβασμό, είχε μετατραπεί σε έναν τόπο μνήμης, πόνου αλλά και ελπίδας για δικαιοσύνη και αλλαγή». Σύμφωνα με την κ. Κοντοτόλη, «η συγκεκριμένη ενέργεια δεν είναι μόνο προσβολή στην τέχνη, αλλά και στην ψυχή των οικογενειών που θρηνούν ακόμα για τους αγαπημένους τους» και γι’ αυτό «καλούμε όλους να αναλογιστούν το μήνυμα που εκπέμπει αυτή η πράξη. Απαιτούμε άμεση διερεύνηση του περιστατικού και τη μέγιστη προσπάθεια για την αποκατάσταση του μνημείου. Η μνήμη των θυμάτων και ο καλλιτεχνικός κόπος ενός ανθρώπου που θέλησε να δώσει φωνή στη θλίψη και την οργή δεν μπορεί να παραβλέπεται ή να υποτιμάται».
Απόστολος Λυκεσάς
efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου