Μία ακόμη θλιβερή πρωτιά για την Ελλάδα του Μητσοτάκη...

 Πάνω από το 1/3 του εισοδήματος στη στέγαση...

Θηλιά στον λαιμό των Ελλήνων πολιτών και το κόστος στέγασης, καθώς ένα μεγάλο ποσοστό του εισοδήματός τους διατίθεται στο σπίτι... Χαρακτηριστικό είναι ότι σχεδόν ένας στους πέντε αδυνατεί να κρατήσει ζεστό το σπίτι του, ενώ η πλειονότητα μένει σε μικρά σπίτια σύμφωνα με τα αποκαλυπτικά στοιχεία της Eurostat, δίνοντας μια ακόμη αρνητική πρωτιά στη χώρα μας.

Τα σχετικά στοιχεία της Eurostat τα οποία αφορούν το 2023 φανερώνουν τις συνθήκες διαβίωσης των πολιτών στα σπίτια τους, την οικονομική τους κατάσταση, το εάν μένουν σε ιδιόκτητα σπίτια ή στο ενοίκιο και πολλά άλλα.

Ξεχωρίζουν οι αρνητικές πρωτιές της Ελλάδας ανά την Ευρωπαϊκή Ένωση στην αύξηση του κόστους στέγασης από το 2010 έως το 2023 και η μεγάλη άνοδος στις καθυστερήσεις πληρωμής λογαριασμών των νοικοκυριών.

Πάνω από το ένα τρίτο του διαθέσιμου εισοδήματός των Ελλήνων, πάει σε έξοδα σπιτιού, περισσότερο δηλαδή από κάθε άλλα χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, παρότι ο πληθωρισμός στη χώρα έχει αυξηθεί συγκριτικά λιγότερο στο μπλοκ από το 2010 και ενώ τα ενοίκια εξακολουθούν να είναι χαμηλότερα από το απόγειο της αγοράς πριν την κρίση.

Όπως προκύπτει, για τη στέγαση το 2023, το 35,2% του διαθέσιμου εισοδήματός μας αφορά το ενοίκιο, λογαριασμούς, δόσεις στεγαστικών δανείων και άλλες δαπάνες για το νοικοκυριό.

Το ποσοστό αυτό απέχει πολύ από τον μέσο όρο του 19,7% που αφιερώνουν οι Ευρωπαίοι σε πάγια έξοδα για το σπίτι, αλλά και από το 27,6% που δίνουν οι Δανοί, η αμέσως επόμενη χώρα στην Ε.Ε. μετά την Ελλάδα στα έξοδα σπιτιού.

Τελευταία στην κατάταξη βρίσκεται η Κύπρος, όπου ο κόσμος δίνει μόλις 11,6% από το διαθέσιμο εισόδημα για το σπίτι.

Ποσοστό εξόδων σπιτιού σε σχέση με το διαθέσιμο εισόδημα

Με βάση τα στοιχεία αυτά, οι Ελληνες εμφανίζουν και το υψηλότερο ποσοστό εκκρεμοτήτων σε λογαριασμούς και άλλες οικονομικές υποχρεώσεις του σπιτιού. Ειδικότερα, σχεδόν οι μισοί Ελληνες (47,3%) έχουν τέτοιου είδους εκκρεμείς οφειλές, κατακτώντας και σε αυτό τον δείκτη αρνητική πρωτιά στην Ευρώπη.

Μάλιστα, υπάρχει μεγάλη απόκλιση από την αμέσως επόμενη Βουλγαρία, όπου το 18,8% του πληθυσμού έχει τέτοιες εκκρεμότητες. Εξάλλου, το κόστος της στέγασης αποτελεί δυσανάλογο βάρος για τα ελληνικά νοικοκυριά, καθώς η Ελλάδα εμφανίζει και το υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε. σε ό,τι αφορά την υπερβολική επιβάρυνση από τα έξοδα του σπιτιού.

Το 19,2% δεν μπορεί να κρατήσει το σπίτι ζεστό

To 2023, το 19,2% των κατοικιών στην Ελλάδα, δεν μπορούσε να διατηρηθεί επαρκώς ζεστό όταν στην ΕΕ το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 10,6%. Τα υψηλότερα ποσοστά παρατηρήθηκαν στην Ισπανία, την Πορτογαλία (και οι δύο 20,8%) και τη Βουλγαρία (20,7%) και τα χαμηλότερα στο Λουξεμβούργο (2,1%), τη Φινλανδία (2,6%) και τη Σλοβενία (3,6%).

Όσον αφορά τη διαρροή της στέγης, τους υγρούς τοίχους, τα δάπεδα ή τα θεμέλια ή τη σήψη στα κουφώματα ή το δάπεδο, το 15,5% του πληθυσμού της ΕΕ είχε τέτοιο πρόβλημα το 2023. Τα υψηλότερα ποσοστά παρατηρήθηκαν στην Κύπρο (31,6%), την Πορτογαλία (29,0%) και την Ισπανία (23,0%).

Μόλις 1 στους 10 έκανε ενεργειακές βελτιώσεις

Το 25,5% των κατοίκων της ΕΕ, ηλικίας 16 ετών και άνω, ζούσε σε κατοικίες στις οποίες η ενεργειακή απόδοση είχε βελτιωθεί τα τελευταία 5 χρόνια, κυρίως με την αναβάθμιση της θερμομόνωσης στους εξωτερικούς τοίχους, τις οροφές ή τα δάπεδα, την αντικατάσταση των παραθύρων με μονό τζάμι με διπλά ή τριπλά τζάμια και την εγκατάσταση αποδοτικότερων συστημάτων θέρμανσης.

Τα υψηλότερα ποσοστά παρατηρήθηκαν στην Ολλανδία (59%), την Εσθονία (47%) και τη Λετονία (37%) και τα χαμηλότερα στη Μάλτα (8%), την Ελλάδα (12%), την Ισπανία και την Κύπρο (και οι δύο 15%).Η σημαντική υποχώρηση του ποσοστού ιδιοκατοίκησης στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια καταγράφεται -μεταξύ άλλων- στα στοιχεία για την κατάσταση κατοικιών και διαβίωσης στα σπίτια της Ευρώπης του 2024.

Μένουν σε μικρά σπίτια

Επίσης, η πλειονότητα των Ελλήνων μένει σε μικρά σπίτια. Συγκεκριμένα, ο μέσος αριθμός δωματίων κατ’ άτομο το 2023 ήταν 1,3 στη χώρα, ένα από τα χαμηλότερα στην Ε.Ε. (1,6 κατά μέσο όρο). Χειρότερη αναλογία εμφανίζουν μόνο η Πολωνία (1,1 δωμάτιο ανά άτομο), η Σλοβακία, η Ρουμανία και η Κροατία (1,2 δωμάτιο).

Απεναντίας, η Ελλάδα συγκλίνει περισσότερο με την Ε.Ε. σε ό,τι αφορά τον μέσο αριθμό ατόμων ανά νοικοκυριό, με 2,4 άτομα έναντι 2,3 άτομα στο μπλοκ. Τα χαμηλότερα ποσοστά σημειώθηκαν στη Λιθουανία και τη Φινλανδία (1,9 άτομα ανά νοικοκυριό), ενώ τα υψηλότερα σε Σλοβακία (3,1 άτομα) και Πολωνία (2,9).

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με άλλο δείκτη της Eurostat, το 26,9% των Ελλήνων ζούσε το 2023 σε σπίτι με υπερβολικά πολλά άτομα έναντι 16,8% στην Ε.Ε. Το ποσοστό αυτό ακολουθεί πτωτική τάση στην Ελλάδα από το 2020.

Υψηλά ποσοστά ιδιοκατοίκησης

Τέλος, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα συνεχίζει να εμφανίζει σχετικά υψηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης, με το μερίδιο των ενοικιαστών όμως να αυξάνεται τα τελευταία χρόνια. Ειδικότερα, πάνω από δύο στους τρεις, το 69,6%, έχουν δικό τους σπίτι, ενώ το υπολειπόμενο 30,4% νοικιάζει, με αποτέλεσμα να κλείνει η ψαλίδα που υπήρχε παλιότερα με την Ε.Ε. (69,2 ιδιοκατοίκηση, 30,8% ενοικίαση).

Σημειώνεται ότι ένα 40,6% των Ελλήνων μένει σε ολόκληρα σπίτια, ενώ το 59,4% σε διαμερίσματα, έναντι 51,7% και 47,7% στην Ε.Ε. αντίστοιχα (το υπολειπόμενο 0,6% μένει σε άλλου είδους καταλύματα).