Αναμορφωτήριο άλλης εποχής η «Κιβωτός»...

Με αγορεύσεις που έθεσαν στο επίκεντρο κάθε διάσταση της κακοποιητικής φυσιογνωμίας της «Κιβωτού του Κόσμου», οι συνήγοροι υποστήριξης της κατηγορίας αποδόμησαν βήμα βήμα τους ισχυρισμούς των κατηγορούμενων για την παλιά διοίκηση και τον ιδρυτή της, Αντώνιο Παπανικολάου...

Η εισαγγελέας του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου της Αθήνας, Νίκη Kουμπή, έχει ζητήσει την ενοχή των έξι από τους οκτώ κατηγορούμενους για διάφορα περιστατικά που συνδέονται κυρίως με την καταγγελλόμενη κλοπή χιλιάδων ευρώ σε δομή της «Κιβωτού» εκτυλίχθηκαν κυρίως στις δομές του Ανω Βόλου, του Διμηνίου και της Χίου και απέδωσε στον πρώτο κατηγορούμενο, Αντώνιο Παπανικολάου, την ποινική ευθύνη για πέντε πράξεις κακοποίησης ανηλίκων είτε ως ηθικό αυτουργό των εγκλημάτων είτε επειδή ενεργούσε από κοινού με συνεργάτες του. 

Αν και η εισαγγελέας αναγνώρισε την απόλυτη παντοδυναμία του κληρικού, άφησε εκτός κάδρου μια σειρά από καταγγελλόμενα περιστατικά, τα οποία συνηγορούν στο γεγονός ότι οι κακοποιητικές συμπεριφορές σε βάρος παιδιών ήταν μια παγιωμένη μέθοδος που ακολουθούσε η οργάνωση και όχι μια τακτική που ακολουθήθηκε στοχευμένα για να ομολογήσουν τα παιδιά που κατηγορήθηκαν ως εμπλεκόμενα στη συγκεκριμένη κλοπή.

Αυτό καταμαρτυρούν δεκάδες καταγγελίες πρώην τροφίμων σε διάφορες δομές της οργάνωσης, ακόμη και για παλιότερα περιστατικά που δεν βρέθηκαν καν στο μικροσκόπιο του παρόντος δικαστηρίου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η δομή του Πειραιά, η περίπτωση της οποίας δεν εντάσσεται στο κατηγορητήριο, αλλά είναι πολλές οι καταγγελίες τροφίμων για περιστατικά σωματικής κακοποίησης που διαδραματίστηκαν εντός της ανά τα χρόνια. «Ολα αυτά δεν δείχνουν μια κατ’ εξαίρεση κατάσταση με αφορμή ένα περιστατικό κλοπής αλλά ένα modus operandi στην οργάνωση της “Κιβωτού”», σημείωσε η δικηγόρος Μαριλένα Παπαχρήστου.

Πλην μιας περίπτωσης παιδιού που αναγκαζόταν να κάνει εργασίες με τον γύψο στο πόδι, η εισαγγελέας δεν είδε αξιόποινες πράξεις στην επιβολή βαριών χειρωνακτικών εργασιών που κατήγγειλαν τα παιδιά. Οι συνήγοροι αντέτειναν πως τα παιδιά, είτε υπό τον φόβο της επιβολής «συνεπειών», δηλαδή του ξυλοδαρμού και της παρατεταμένης απομόνωσης, είτε για λόγους «εξιλέωσης», εξαναγκάζονταν συστηματικά σε εργασία επικίνδυνη για την υγεία τους, καθαρίζοντας ακόμα και κοπριές ζώων. Στο πλαίσιο του οργανογράμματος, μάλιστα, είχε δημιουργηθεί λογαριασμός email –«ergasiesKivotos@gmail.com»– για τον συντονισμό και την καταγραφή των εργασιών που πραγματοποιούσαν οι τρόφιμοι με αφορμή επίσκεψη του αρχιεπισκόπου Αμερικής Ελπιδοφόρου σε εγκαταστάσεις της οργάνωσης. «Εκεί φωτογραφίες που περιλαμβάνονται στη δικογραφία αποτυπώνουν οικοδομικές εργασίες και σπάσιμο πετρών σε βουνά από τα ίδια τα παιδιά», συμπλήρωσε η κ. Παπαχρήστου.

«Διαβάσαμε αναφορές παιδαγωγών για οκτάωρη εργασία», σημείωσε ο δικηγόρος Γιώργος Σαρλής, ο οποίος τόνισε πως η εργασία είναι τόσο ενταγμένη στις σκληρές αντιπαιδαγωγικές μεθόδους της οργάνωσης που τα παιδιά ανταμείβονταν με... κουπόνια. «Δεν θα υπήρχε ανάγκη ειδικού συστήματος αμοιβής, αν δεν υπήρχε εργασία. Τη χρησιμοποιούσαν ως τιμωρία αλλά και ως αποκατάσταση ζημιών», συμπλήρωσε.

«Τα παιδιά αυτά μεγάλωναν με μια διαρκή ενοχή πως έπρεπε να εξομολογηθούν, ότι είναι φορείς μιας ανείπωτης αμαρτίας», υπογράμμισε η Κλειώ Παπαπαντολέων, κάνοντας λόγο για περίκλειστο ίδρυμα με χαρακτηριστικά θρησκευτικής σέχτας. Σε αυτό συγκλίνουν, πέρα από πλήθος μαρτύρων, και αρμόδιοι ελεγκτικοί φορείς όπως η Περιφέρεια Ηπείρου, η οποία σε αναφορά της χαρακτηρίζει τη δομή της Πωγωνιανής «αναμορφωτήριο ανηλίκων άλλης εποχής».

Η ανύπαρκτη γεωργική σχολή

Ειδική αναφορά έκανε στην προσπάθεια της υπεράσπισης να υπερασπιστεί ως νομότυπες τις γεωργικές εργασίες στις οποίες υποβάλλονταν τα παιδιά για να αντικρούσει τις κατηγορίες της καταναγκαστικής εργασίας: αρχικά υποστήριζε με βεβαιότητα ότι οι εργασίες γίνονταν στο πλαίσιο κρατικά πιστοποιημένης γεωργικής σχολής που είχε συσταθεί από την «Κιβωτό» για να λάβουν απαραίτητες γνώσεις τα παιδιά. Στη συνέχεια, όταν το επιχείρημα κατέρρευσε, το σχολείο ήταν «άτυπο» αλλά βραβευμένο από το υπουργείο Παιδείας – μια βράβευση που δεν έγινε ποτέ. «Αρα γιατί συνέχισε να λειτουργεί χωρίς εγγυήσεις και νόμιμες προϋποθέσεις; Πόσους μήνες λειτουργούσε; Πού είναι το οργανόγραμμα του σχολείου; Ποιοι είναι οι καθηγητές; Δεν γνωρίζουμε τίποτα», σημείωσε η κ. Παπαπαντολέων.

Στο τέλος η δικηγόρος απευθύνθηκε στους τρεις δικαστές της έδρας: «Ως μηχανισμός της Πολιτείας έχετε και μια οφειλή. Να αποκαταστήσετε την εγκληματική αδράνεια του κρατικού μηχανισμού να ελέγξει και να παρέμβει για την προστασία της ζωής των πιο ευάλωτων παιδιών. Αυτά στάθηκαν απέναντί σας και υποβλήθηκαν στην εξέταση αυτή με σθένος και αξιοπρέπεια. Δεν μπορούν να κάνουν όλη τη διαδρομή προς τη Δικαιοσύνη μόνα τους, την υπόλοιπη θα πρέπει να την κάνετε εσείς»...

Εύα Παπαδοπούλου - Εφ. Συν.