ΣΥΡΙΖΑ του αριστερόμετρου ή ΣΥΡΙΖΑ ανοιχτός στην κοινωνία;...

Ο σύμβουλος στρατηγικής και επικοινωνίας και πρώην υπουργός Αρης Σπηλιωτόπουλος μιλά στην «Εφημερίδα των Συντακτών» για τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., τον Αλέξη Τσίπρα και τον Στέφανο Κασσελάκη (είχε αναλάβει, άλλωστε, στις ευρωεκλογές τις ποιοτικές έρευνες για λογαριασμό του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης). Συγχρόνως, όμως, μιλά και για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τα εκλογικά σενάρια...

●Πώς παρακολουθείτε, κ. Σπηλιωτόπουλε, αυτή τη νέα φάση στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης;

Με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον, αλλά, συνάμα, με πολύ μεγάλη ανησυχία. Μεγάλο ενδιαφέρον γιατί συνέβησαν πρωτόγνωρα πράγματα για κόμμα αξιωματικής αντιπολίτευσης. Πρώτη φορά στην πολιτική ιστορία των τελευταίων ετών έχουμε μέσα σε έντεκα μήνες έναν αρχηγό να αμφισβητείται από το κλειστό σώμα μιας Κεντρικής Επιτροπής, χωρίς να έχει δοκιμαστεί σε εθνική κάλπη. Και να κατατίθεται πρόταση μομφής όταν αυτός ο αρχηγός, έντεκα μήνες πριν, είχε εκλεγεί με συντριπτική πλειοψηφία από τους ίδιους τους πολίτες.

● Και με ανησυχία γιατί;

Γιατί από εκείνο το σημείο και μετά η αξιωματική αντιπολίτευση μπήκε σε μια περιπέτεια, όπου οι πολιτικές διαφωνίες καθρεφτίζουν πια ένα ψυχικό χάσμα από την κορυφή ώς τη βάση και που αυτόματα αποδυναμώνουν καθημερινά, δημοσκοπικά τουλάχιστον, την αξιωματική αντιπολίτευση. Αυτό δημιουργεί ένα θεσμικό κενό. Ανησυχία, λοιπόν, για το θεσμικό κενό. Τα checks and balances δεν λειτουργούν, διότι όταν το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης μαστίζεται από όλη αυτήν την κρίση, όταν το ΠΑΣΟΚ έχει μπει σε εσωστρέφεια για την εκλογή νέας ηγεσίας, εκ των πραγμάτων η κυβέρνηση της Ν.Δ., παρότι βρίσκεται δημοσκοπικά σε αποδρομή, δεν έχει κάποιο αποτελεσματικό έλεγχο ή δεν αισθάνεται ότι έχει έναν «αποτελεσματικό» αντίπαλο.

● Αν γίνονταν σήμερα εκλογές και η Ν.Δ. ήταν πρώτο κόμμα, με ποιον θα έκανε κυβέρνηση;

Είναι σαφές ότι την αυτοδυναμία δεν την έχει, ούτε μπορεί να την αγγίξει αυτήν τη στιγμή. Εκεί αρχίζουν κάποια σενάρια που κάποιοι κύκλοι τα τροφοδοτούν για να στηθούν γέφυρες με ακραία μορφώματα, σε μια εποχή που στην Ευρώπη πλανάται το φάντασμα της Ακροδεξιάς. Υπάρχει ανησυχία για το τι θα συμβεί στο μέλλον. Αυτή τη στιγμή ασκείται μια τεράστια πίεση στον κύριο Μητσοτάκη, ανθίσταται, αλλά το ερώτημα είναι για πόσο.

Στην πολιτική το συγκριτικό πλεονέκτημα το έχει αυτός που έχει την ευχέρεια να επιλέξει τον τρόπο, τον χρόνο, αλλά και το όπλο μιας αναμέτρησης. Ξέρω ότι όσο αφήνει τον χρόνο και δεν βιάζεται τόσο περισσότερο τα πράγματα λειτουργούν υπέρ του Στέφανου Κασσελάκη

● Πίεση από ποιον;

Πίεση και από το εσωτερικό του κόμματός του να κάνει δεξιά ανοίγματα. Προσπαθούν να τον πείσουν ότι όλο αυτό το «άνοιγμα» που έχει κάνει σε ζητήματα κοινωνικού φιλελευθερισμού έβλαψε εκλογικά τη Ν.Δ. Προβάλλονται πιο ακραία στελέχη ως βιτρίνα της Ν.Δ. Αν το συνυπολογίσει αυτό κανείς με το τι συμβαίνει στην Ευρώπη και τη μάχη που γίνεται στις ΗΠΑ με τον νεολαϊκισμό του Τραμπ, μόνο αισιόδοξος δεν μπορεί να είναι σήμερα.

● Για αυτή τη φθίνουσα πορεία του ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Κασσελάκης, ως πρόεδρος εδώ και έναν χρόνο, δεν έχει την πρώτη ευθύνη;

Δεν μπορώ να βάλω μια ζυγαριά ποιος φταίει περισσότερο και ποιος λιγότερο. Ο κανόνας λέει ότι όταν κάποιος εκλέγεται από τη βάση, η μειοψηφία συντάσσεται και όλοι μαζί δουλεύουν για έναν κοινό στόχο. Μα, θα μου πείτε, δεν έκανε λάθη; Προφανώς και ένας άνθρωπος, ο οποίος μόλις έχει εκλεγεί, με μικρή έως ελάχιστη εμπειρία από την κομματική ζωή της Ελλάδας, θα κάνει λάθη. Τα λάθη αυτά δεν αντιμετωπίστηκαν από την άλλη πλευρά με νουθεσίες, αλλά με καχύποπτο τρόπο, έριχναν λάδι στη φωτιά και προσπαθούσαν με ένα διαρκές bullying να τον ωθήσουν στα άκρα.

● Υπάρχει, ωστόσο, μια... ιδιορρυθμία: ο κ. Φάμελλος ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του, ο κ. Πολάκης επίσης. Ο κ. Κασσελάκης δεν έχει ανακοινώσει ακόμη. Θα το μεταθέσει για αργότερα;

Στην πολιτική το συγκριτικό πλεονέκτημα το έχει αυτός που έχει την ευχέρεια να επιλέξει τον τρόπο, τον χρόνο, αλλά και το όπλο μιας αναμέτρησης. Ξέρω ότι όσο αφήνει τον χρόνο και δεν βιάζεται τόσο περισσότερο τα πράγματα λειτουργούν υπέρ του.

● Γιατί το λέτε αυτό;

Γιατί φαίνεται περισσότερο η επιχειρηματολογία της άλλης πλευράς και η βάση μπορεί να εκδηλώνει τα συναισθήματά της, όπως αυτά αποτυπώνονται στις δημοσκοπήσεις. Και η πλειοψηφία των ανθρώπων που σήμερα θα ψήφιζαν ΣΥΡΙΖΑ είναι υπέρ του κυρίου Κασσελάκη.

● Ποια χαρακτηριστικά θα πρέπει να έχει αυτή η υποψηφιότητα Κασσελάκη;

Πρώτον, πολιτικότητα, συγκεκριμένη πολιτική πλατφόρμα, με συγκεκριμένες προτάσεις που να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες κοινωνικές προκλήσεις. Και, δεύτερον, ένα πλαίσιο αρχών και αξιών, πώς μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να ξαναβρεί την περπατησιά του και να μετεξελιχθεί. Το μήνυμα, το οποίο είχε δοθεί στον ΣΥΡΙΖΑ και δυστυχώς δεν ανταποκρίθηκε με απόλυτη αποτελεσματικότητα σε αυτό, ήταν το «Αλλαξέ τα όλα». Πρώτη φορά το είπαν στον Αλέξη Τσίπρα με το 32%. Δεν ανταποκρίθηκε, θύμωσε ο κόσμος για τη μη ανταπόκριση και έφτασε ο ΣΥΡΙΖΑ στο 17%. Εκεί το δίλημμα δεν είναι οι προσωπικοί όροι, που σήμερα εμφανίζονται. Αλλά πώς θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ την επόμενη μέρα. Θα είναι ένας ΣΥΡΙΖΑ ιδεολογικής καθαρότητος, όπου εκεί, πράγματι, όλοι νομιμοποιούνται να βάζουν αριστερόμετρα και να μετρούν τα κομματικά ένσημα στους αγώνες του πεζοδρομίου; Ή ένα κόμμα ανοιχτό στην κοινωνία χωρίς πορτιέρηδες, μεσολαβητές, επετηρίδες, ένα κόμμα που θα προχωρήσει στην ανασυγκρότηση αυτού που ονομάζουμε δημοκρατικό ή προοδευτικό χώρο; Σε αυτό το ερώτημα πήγε να απαντήσει ο Στέφανος Κασσελάκης. Πολλοί από αυτούς που σήμερα αντιδρούν δεν άφησαν τον Τσίπρα να τα αλλάξει όλα.

Οσο δεν απαντάμε στο ερώτημα αυτό και όσο προσπαθούμε να περιχαρακωθούμε σε φλάμπουρα, ετικέτες και παρελθόν –όσο ένδοξο και αν είναι αυτό– τόσο περισσότερο βλέπουμε ότι το κόμμα αυτό χάνει την περπατησιά του στην κοινωνία. Μπορεί, βέβαια, κάποιος να μου πει ότι «μας ενδιαφέρει να είμαστε στο 6%, περήφανοι για την ιστορία, τα ιδανικά μας». Το καταλαβαίνω, και φιλοσοφικά και ιστορικά, μπορεί αυτή η πλευρά να έχει τα δίκια της, αλλά πρέπει να συνειδητοποιηθεί ότι όσα δίκια και αν έχει, την ίδια στιγμή χάνεται η κυβερνησιμότητα.

● Ουσιαστικά μιλάμε, λοιπόν, για δύο… ΣΥΡΙΖΑ. Με τόσο βαριές εκφράσεις που έχουν ανταλλάξει τα δύο στρατόπεδα, μπορούν να είναι στο ίδιο κόμμα και την επομένη των εκλογών;

Εδώ πολλές φορές η αλλαγή στρατοπέδου γίνεται με βάση συμπάθειες και αντιπάθειες. Εχω ακούσει στελέχη να λένε ότι «την περίοδο των ευρωεκλογών είχαμε το καλύτερο πρόγραμμα που είχε ποτέ αριστερό κόμμα» και σήμερα να αμφισβητούν τον κύριο Κασσελάκη που είχε την ευθύνη αυτού του προγράμματος. Τι συνέβη σε δύο μήνες; Ακουσα στελέχη να λένε στις τηλεοράσεις ότι «αν βγει ο κ. τάδε, εγώ θα αποχωρήσω την επόμενη μέρα». Μα, καλλιστεία είναι να πεις «Δεν μου αρέσει αυτός και θα φύγω»; Εδώ μιλάμε για πολιτικές.