Εκθέτουν τη Δικαιοσύνη οι εισαγγελικές έρευνες...

Xρειάστηκε η κοινοβουλευτική ερώτηση της Κ.Ο. της Νέας Αριστεράς με πρωτοβουλία του Ευκλείδη Τσακαλώτου για να δώσει η κυβέρνηση τα στοιχεία που της ζητούσε η Επιτροπή...

Κατά των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης, η γνωστή CPT, ένας από τους πιο έγκυρους φορείς διερεύνησης και ελέγχου της κατάστασης μιας χώρας σε ό,τι αφορά την κρατική βία, την κακομεταχείριση, την απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση και το σωφρονιστικό σύστημα.

Η Επιτροπή σημείωνε στην τελευταία της έκθεση, που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο, ότι «οι πληροφορίες που υπάρχουν επαρκούν για να οδηγηθεί [η Επιτροπή] στο συμπέρασμα ότι εξακολουθούν να πραγματοποιούνται βίαιες επαναπροωθήσεις προς την Τουρκία» και υπογράμμιζε ότι «οι ελληνικές αρχές πρέπει […] να διεξάγουν αποτελεσματικές έρευνες για όλες τις καταγγελίες που περιέχουν τέτοιους ισχυρισμούς».

Πλην όμως διαπίστωνε πως, παρ’ ότι έχουν τεθεί υπόψη της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας περισσότερες από 200 τεκμηριωμένες καταγγελίες και άλλες 88 στην Εισαγγελία του Ναυτοδικείου Πειραιά, δεν υπάρχουν πληροφορίες για την εξέλιξη των ερευνών ή αν διεξάγονται σύμφωνα με τα κριτήρια αποτελεσματικής έρευνας της Επιτροπής ή τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Η τελευταία διαπίστωση έχει σημασία δεδομένου ότι η Επιτροπή σημειώνει ότι στο παρελθόν «έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των ερευνών για φερόμενη κακομεταχείριση από αξιωματούχους των αρχών επιβολής του νόμου».

Μπορεί λοιπόν η κυβέρνηση να μην απάντησε έγκαιρα στην Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης, απάντησε όμως στην κοινοβουλευτική ερώτηση της Νέας Αριστεράς. Μέχρι χτες το βράδυ εκκρεμούσε η απάντηση του υπουργείου Εθνικής Αμυνας, στην αρμοδιότητα του οποίου υπάγονται τα Ναυτοδικεία, κι έτσι δεν υπάρχει επίσημη απάντηση με τα τελευταία στοιχεία για την ποινική διερεύνηση υποθέσεων επαναπροώθησης από τα Ναυτοδικεία. Επιπλέον, η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, ως ανεξάρτητη αρχή, ενημερώνει τη Βουλή με ειδική διαδικασία και όχι μέσω του κοινοβουλευτικού ελέγχου.

Κατ’ αγνώστων

Βέβαια, για τις διώξεις κατά στελεχών του Λιμενικού μάς προϊδεάζει ο υπουργός Ναυτιλίας Χρήστος Στυλιανίδης, που σημειώνει ότι «δεν έχουν ασκηθεί ποινικές ή πειθαρχικές διώξεις σε βάρος στελεχών Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ.» για επαναπροωθήσεις. Πράγματι, ελάχιστες υποθέσεις που έχει γίνει γνωστό ότι διερευνούν τα Λιμεναρχεία στρέφονται κατ’ αγνώστων, άλλο αν αυτοί ο άγνωστοι είναι στις περισσότερες περιπτώσεις πασίγνωστο τι στολή φορούσαν και σε ποια σκάφη επέβαιναν.

Ως προς το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, ο υπουργός Νίκος Παναγιωτόπουλος απαντά ότι τα ερωτήματα «εκφεύγουν του πεδίου αρμοδιοτήτων του υπουργείου» – απάντηση κάπως διασταλτική, αν όχι σκέτη υπεκφυγή, δεδομένου αν μη τι άλλο ότι υπάρχουν καταγγελίες για επαναπροώθηση προσφύγων μέσα από κέντρα υποδοχής και προσφυγικές δομές που βρίσκονται στην αρμοδιότητα του υπουργείου.

Τέλος, το υπουργείο Δικαιοσύνης παραθέτει ξεχωριστά κάθε μία από τις απαντήσεις 19 Εισαγγελιών Πρωτοδικείων της χώρας. Σύμφωνα με τις απαντήσεις αυτές, καμία δίωξη δεν έχει ασκηθεί για υπόθεση επαναπροώθησης από τις Εισαγγελίες της χώρας, με εξαίρεση τρεις διώξεις που έχει ασκήσει η Εισαγγελία Αλεξανδρούπολης, αλλά έχουν τεθεί στο αρχείο αγνώστων δραστών και αναμένουν την ενεργοποίησή τους σε περίπτωση που ταυτοποιηθούν οι δράστες – ωστόσο σε αυτές τις υποθέσεις η Εισαγγελία έχει διαπιστώσει τη διάπραξη αδικημάτων.

Κατά τα άλλα, σε Εισαγγελίες άλλων περιοχών ορισμένες υποθέσεις επαναπροωθήσεων μπήκαν στο αρχείο, χωρίς να ασκηθεί δίωξη: από δύο στη Ρόδο και στην Ξάνθη και από μία σε Καβάλα, Ηράκλειο και Χαλκίδα. Επιπλέον, δύο υποθέσεις έχουν διαβιβαστεί από την Εισαγγελία Ρόδου στην Εισαγγελία Ναυτοδικείου Πειραιά, μία από την Εισαγγελία Χαλκίδας στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αλεξανδρούπολης και μία από την Εισαγγελία Λασιθίου στην Εισαγγελία του Ναυτοδικείου Κρήτης.

Σταγόνα στο... Αιγαίο

Αυτές είναι όλες κι όλες οι υποθέσεις που χειρίστηκαν μέχρι στιγμής οι Εισαγγελίες της χώρας (πλην των Ναυτοδικείων) από τις εκατοντάδες τεκμηριωμένες υποθέσεις που έχουν δημοσιοποιηθεί ή έχουν τεθεί υπόψη της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου και άλλων κρατικών ή ευρωπαϊκών αρχών. Ως προς τη μέθοδο της διερεύνησης αυτών των υποθέσεων από την ελληνική Δικαιοσύνη, αν δηλαδή είναι αποτελεσματική κατά τα πρότυπα του Συμβουλίου της Ευρώπης και αν ακολουθεί τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, δεν έδωσε απάντηση το υπουργείο Δικαιοσύνης. Αλλά και τι να απαντούσε;

Είναι γνωστές οι αλλεπάλληλες καταδίκες της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου στο Φαρμακονήσι, στη Μανωλάδα, στην Ψέριμο με τους θανάσιμους πυροβολισμούς του Λιμενικού κατά σκάφους προσφύγων, σε άλλες υποθέσεις αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας όπως και σε υποθέσεις διακρίσεων σε βάρος Ρομά.

Ολες τους επισημαίνουν την πλημμελή και μη αποτελεσματική απόδοση δικαιοσύνης στην Ελλάδα στις υποθέσεις αυτές, ενώ δεν έχει γίνει γνωστή περίπτωση που να έχει επιχειρηθεί να δικαστεί ξανά στην Ελλάδα μετά τις υποδείξεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Είναι γνωστή άλλωστε η διολίσθηση της χώρας μας τα τελευταία χρόνια, τα μητσοτακικά, ως προς την κατάσταση του κράτους δικαίου και την αποτελεσματικότητα της Δκαιοσύνης, όπως και η ατιμωρησία και η έλλειψη λογοδοσίας που έχει γίνει καθεστώς στα σώματα ασφαλείας...

Δημήτρης Αγγελίδης - Εφ.Συν.