Η ειλικρινής συζήτηση...

Oι καιροί είναι σκληροί και προκαλούν συχνούς σπαραγμούς (ακόμα και «εμφύλιους») που εξαιτίας των ευρύτερων ατομικών και συλλογικών πιέσεων λαμβάνουν άλλες διαστάσεις. Σε αυτό συμφωνούν πια σχεδόν όλοι, εκτός από κάποιους λίγους που βρίσκονται πραγματικά στον κόσμο τους για οποιονδήποτε λόγο. Και είναι σκληροί γιατί σε όλους τους τομείς τα πράγματα έχουν δυσκολέψει. Ας... σταθούμε, λόγω επικαιρότητας και όσων συμβαίνουν γύρω από την ιστορική εφημερίδα της Αριστεράς την Αυγή, στο θέμα του τύπου και ειδικά του έντυπου που γενικώς δοκιμάζεται τόσο πολύ έτσι ώστε να αναζητά στο σήμερα τις μορφές ύπαρξής του στο άμεσο κιόλας μέλλον...

Οι πωλήσεις, που είναι το βασικότερο στοιχείο όταν μιλάμε για εφημερίδες, φθίνουν. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία άνθρωποι που είχαν μάθει να διαβάζουν εφημερίδα δεν θέλουν να το κάνουν πια κάθε μέρα. Γιατί δεν έχουν χρόνο όπως παλιότερα για να τις διαβάσουν, γιατί δεν έχουν τη διάθεση, γιατί κουράστηκαν, γιατί αντιμετωπίζουν την αγορά μιας εφημερίδας ως ένα περιττό έξοδο από τη στιγμή που ενημερώνονται πλήρως με άλλους τρόπους, γιατί κάποιες εφημερίδες έχουν απογοητεύσει το κοινό τους για διάφορους λόγους (π.χ. τη γραμμή τους στα πολιτικά επίδικα των καιρών), γιατί πολλοί προτάσσουν τις διαφωνίες του παραφουσκωμένου εγώ τους εις βάρος μιας απαραίτητης -εσωτερικής υφής- πολυφωνίας, γιατί, γιατί, γιατί...  Επίσης, οι νεότερες γενιές, αναπόφευκτα, δεν γνωρίζουν καν τη διαδικασία της αγοράς από το περίπτερο (τουλάχιστον από όσα πλέον διαθέτουν εφημερίδες...) και του διαβάσματος μιας εφημερίδας γιατί έτσι επιτάσσουν οι ηλεκτρονικοί καιροί μας... Συν τη διαφορετικότητα της αίσθησης να δίνεις λεφτά από την τσέπη σου σε σχέση με το να ανοίγεις απλά έναν υπολογιστή ή ένα κινητό... Τα γιατί είναι πολλά, έτσι το φαινόμενο της πτώσης των πωλήσεων σε σχέση ακόμα και με το πρόσφατο παρελθόν έχει δημιουργήσει στην κυριολεξία διαφορετικά δεδομένα.

Για το θέμα της Αυγής, που ευλόγως βρίσκεται στο επίκεντρο, δεν θέλω να πω πολλά. Τα πράγματα είναι οριακά και δεν μου αρέσει σε τέτοιες περιπτώσεις να «εκμεταλλεύομαι» τις περιστάσεις και να «πουλάω πνεύμα». Το μόνο που θέλω να πω είναι πως ένα «χρήσιμο φάρμακο για κάθε ασθένεια», μία τακτική που βοηθάει σε περιόδους κρίσεων, είναι η ειλικρινής συζήτηση. Όταν ο άλλος, αυτός που έχει μία διαφορετική οπτική, σε κοιτάει στα μάτια και σου παρουσιάζει επ΄ακριβεία τα πραγματικά δεδομένα επι-ζητώντας τη γνώμη σου με γνώμονα να εφαρμοστεί το κλασσικό «θέση συν αντίθεση ίσον σύνθεση». Μόνο έτσι μπορεί να βρεθεί άκρη στα προβλήματα... Όποιας μορφής άκρη. Που ακόμα και αν απέχει από το να ικανοποιήσει πλήρως τους πάντες, τουλάχιστον να δυσαρεστήσει όσο το δυνατόν λιγότερο γίνεται... Δεν μιλάω για μία συζήτηση παρωδία που θα κατασταστεί ανούσια φιλολογική έκθεση, αλλά για ντόμπρες εξηγήσεις...

Στο απαιτητικό, πιεστικό και δύσκολο σήμερα δεν γίνεται να μην συνυπολογίζουμε τον ορθολογισμό μιας (απαραίτητης) μορφής τεχνοκρατισμού. Παγκοσμίως υπάρχουν συγκεκριμένες κυρίαρχες τάσεις και δεν πρέπει να το αγνοήσουμε αυτό. Δεν είμαστε στο 1980, ούτε καν στο 2000 θα έλεγα εγώ... Όμως, αν δεν υπάρχει συναίσθημα ο ορθολογισμός καταντάει κάτι το άνοστο, το απάνθρωπο και -εν τέλει- κάτι το επικίνδυνο. Το συναίσθημα μπορεί να δώσει κίνητρο ικανό να αλλάξει τα δεδομένα ακόμα και στα πεδία του ορθολογισμού. Δεν μπορεί να μην υπάρχει η Αυγή, από τη στιγμή που υπάρχουν απτές λύσεις για να διασφαλιστεί αυτό. Αν δεν υπήρχαν, θα ήταν αλλιώς. Όμως, υπάρχουν... Ας εφαρμοστούν σε πνεύμα συνεργασίας.  Δεν μπορεί, όμως, να μην πασχίσουν όσοι κάνουν κουμάντο στα πράγματα για να αυξήσει την απήχησή της, και να διασφαλιστούν παράλληλα τα εργασιακά δικαιώματα ανθρώπων που δεν φταίνε σε τίποτα. Αν το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης έβαζε ως βασικό στόχο μία εφημερίδα υπόδειγμα για τη νεοελληνική πραγματικότητα, το πιθανότερο είναι να το πετύχαινε (αργά ή γρήγορα). Η δύναμη της συλλογικής δράσης είναι ακατανίκητη, αρκεί να εμφανίζεται και να επιδιώκεται για τους σωστούς λόγους.

Σε τέτοιες περιπτώσεις ξέρω πολύ καλά πως πολλοί χρησιμοποιούν το κάθε πρόβλημα για να προωθήσουν την πολεμική τους απέναντι στους πολιτικούς τους αντιπάλους. Αρκετοί, μάλιστα, χαίρονται από κακές εξελίξεις. Σε κάθε τι, δεν πρέπει να ξεχνάμε την ουσία: στη συγκεκριμένη υπόθεση για μένα η ουσία είναι το να συνεχίσει και να ακμάσει στο μέτρο του δυνατού η Αυγή, αλλά και να προστατευτούν οι εργαζόμενοί της. Και όλα αυτά πάνω σε έναν καμβά σύγχρονο, έξυπνο, αποδοτικό, παραγωγικό. Που θα αξιοποιεί τις δεδομένες ικανότητες και το αστείρευτο φιλότιμο των εργαζομένων, που σε κάθε δουλειά είναι οι πραγματικοί ήρωες των καιρών έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί οι όροι της «δαρβινικής» εποχής μας... Και ας μην τους εξυμνεί η μεταμοντέρνα καλλιτεχνική παραγωγή και ας αποτελεί ο εργασιακός μεσαίωνας ένα θέμα ταμπού παρότι όλοι πάνω κάτω βιώνουν τις επιδράσεις του... Σύνεση, διάθεση, κίνητρα, δουλειά, και κάτι μπορεί να γίνει. Με αγώνα, βέβαια, ε; Γιατί όταν μία κατάσταση φτάνει σε προχωρημένο στάδιο, δεν υπάρχουν άλλες επιλογές. Το θέμα παραμένει, πάντως, αυτή η επιλογή να επιφέρει αποτελέσματα ικανά σε μάκρος χρόνου να παράξουν κάτι το διακριτά ποιοτικό. Κάθε σοβαρός άνθρωπος που καταλαβαίνει τις δυσκολίες των καιρών πρέπει να το εύχεται...

ΥΓ. Θα μπορούσα να κλείσω το συγκεκριμένο κείμενο με ένα «παίρνουμε και καμία εφημερίδα πού και πού, καλό θα μας κάνει».  Αλλά, πλέον, αυτή η επιλογή έχει καταστεί τόσο προσωπική και «δυσκοίλια» που δυσκολεύομαι να καταφύγω σε μία τέτοια δημόσια προτροπή. Εγώ, πάντως, παίρνω εφημερίδες ακόμα... Ας πρόσεχα, και το λέω ειλικρινά... Μέσα από την πολυετή πια ενασχόλησή μου με τα έντυπα, είδα πολλά, κατάλαβα περισσότερα, αναθεώρησα βασικούς άξονες της κοσμοθεωρίας μου, αλλά είμαι πλέον πιο ταγμένος στο να υπηρετώ την προσωπική μου αξιοσύνη και το δικό μου κώδικα περί δικαιότητας. Καμία συνθήκη δεν θα μας λυγίσει, όσο κι αν μας αλλάζει... Παραμένουμε άνθρωποι...

Κώστας Μαρούντας

efsyn.gr