ΝΑΤΟ: Ή αλλάζει ή «παρασύρεται» σε ταραγμένα νερά...

Στις μέρες μας το ΝΑΤΟ δυσκολεύεται. Ίσως τόσο πολύ όσο ποτέ άλλοτε τις τελευταίες δεκαετίες.

Το ΝΑΤΟ συμπλήρωσε φέτος 75 χρόνια ύπαρξης. Δεν θέλω εδώ να κάνω τον παραμικρό ιστορικής υφής απολογισμό. Για αυτά μπορεί... ο καθένας και η κάθε μία να ανατρέξει στα σχετικά αρχεία, να διερευνήσει, να σκεφτεί και να καταλήξει σε συμπεράσματα. Ο κάθε άνθρωπος σε όποια θέλει, αρκεί να μην παραχαράσσει τα πραγματικά γεγονότα... Το σίγουρο είναι πως το ΝΑΤΟ από την αρχή έως και σήμερα διαδραματίζει καθοριστικότατο ρόλο στα δρώμενα του παγκόσμιου γίγνεσθαι. Επομένως, όλοι όσοι αντιλαμβάνονται τη σημασία του οφείλουν να μελετούν τις προθέσεις, τις διακηρύξεις, τους συσχετισμούς, τις εσωτερικές ισορροπίες, κοκ... Σε αυτά όλα βρίσκονται πολλά «μυστικά» και για το ιστορικό παρελθόν, και για το παρόν, και κυρίως για το μέλλον...

Το να μιλήσω π.χ. για τα όσα γίνονται στην Ουκρανία ή για τα όσα διακυβεύονται με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας είναι «σα να κλέβω εκκλησία». Το θέμα είναι πως παρατηρώ γύρω μου πως ακόμα και άτομα (μικρότερων κατά βάση ηλικιών) που έχουν παρουσία στα διάφορα ριζοσπαστικά κινήματα της εποχής μας δυσκολεύονται «να βρουν το νήμα» όσον αφορά στο ΝΑΤΟ. Αυτή την περίσταση την εκμεταλλεύονται κάποιοι και μιλάνε για «παρωχημένες ιδεοληψίες». Σε πείσμα αυτών των καταστάσεων το απογευματάκι προς βράδυ της Πέμπτης με αφορμή την επέτειο για τα 75 χρόνια του ΝΑΤΟ έλαβε χώρα στην Αθήνα μία πορεία στην οποία καλούσαν ομαδοποιήσεις του αριστερίστικου και του αντιεξουσιαστικού χώρου και στην οποία κυρίως στηλίτευαν το διαχρονικό ρόλο του ΝΑΤΟ. Ένα κομμάτι ανθρώπων που δεν παρασύρεται από μεταμοντέρνες «ερμηνείες του κόσμου» και ξέρει να εστιάζει στα πραγματικά επίδικα. Όσο ενοχλητικό κι αν είναι αυτό για ορισμένους...

Φυσικά, στον ελλαδικό χώρο δεν υπάρχουν μόνο όσοι εναντιώνονται στο ΝΑΤΟ. Υπάρχουν κι εκείνοι που δουλεύουν επαγγελματικά για αυτό. Φανερά ή μη. Εκείνοι που το συμπαθούν και που πιστεύουν πως το καλό της χώρας μας βρίσκεται στην ευρύτερη ευδοκίμηση της Συμμαχίας. Εκείνοι που ταλαντεύονται και περιμένουν τις εξελίξεις για να καταλήξουν σε μία μορφή άποψης. Σε ανύποπτο χρόνο διεξάγεται μία μεγάλη διαπάλη ιδεών, τμήμα της οποίας είναι και η στάση του κάθε ανθρώπου για το ΝΑΤΟ. Βρισκόμαστε στο 2024 και κατά γενική ομολογία το ΝΑΤΟ ψάχνει να βρει το σύγχρονο χαρακτήρα του. Τα πατήματά του. Τα μέλη του αναγνωρίζουν τους αντιπάλους και τους αναγορεύουν σε «ύψιστης σημασίας εχθρούς». Αναγνωρίζουν επίσης την ανάγκη της εξεύρεσης νέων εσωτερικών ισορροπιών, με βασικό επίδικο το βάρος που θα έχουν από εδώ και πέρα τα θέλω των ΗΠΑ. Όλα αυτά είναι δύσκολα, και παίρνουν χρόνο μέχρι να σχηματοποιηθούν. Οι διεθνείς εξελίξεις που σημειώνονται στο «μεσοδιάστημα» δεν παύουν να έχουν μεγάλη σημασία, γιατί «δεν έχουν υπομονή», ούτε έχουν και καμία πρεμούρα να περιμένουν «να λύσει το ΝΑΤΟ τα ψυχολογικά του».

Στις μέρες μας το ΝΑΤΟ δυσκολεύεται. Ίσως τόσο πολύ όσο ποτέ άλλοτε τις τελευταίες δεκαετίες. Η παγκόσμια κοινή γνώμη συνειδητοποιεί πως πια δεν έχει την ισχύ που είχε παλαιότερα. Οι θεσμικοί του ηγήτορες δεν διαμορφώνουν τις εξελίξεις, αλλά αναγκάζονται να επιδείξουν (επί της ουσίας επικοινωνιακή...) πυγμή μπροστά στα δρώμενα (που δεν μπορούν να ελέγξουν στο βαθμό που θα τους υπαγόρευαν οι πιο κυριαρχικές πτυχές του εαυτού τους...).

Να το πούμε νέτα σκέτα; Το ΝΑΤΟ έχει πλέον δύο δρόμους: ή συμβιβάζεται με τη νέα πραγματικότητα και λειτουργεί (εσωτερικά και εξωτερικά) ισόνομα/ισότιμα ή βυθίζεται στις άμετρες φιλοδοξίες των πιο σκληροπυρηνικών και οδηγεί την ανθρωπότητα σε περαιτέρω όξυνση των αντιθέσεων. Ή αλλάζει ή «παρασύρεται» σε ταραγμένα νερά... Το ΝΑΤΟ υπό άλλες συνθήκες θα μπορούσε να λειτουργήσει καταπραϋντικά και μέσω της δεδομένης ισχύος του να διασφαλίσει ισορροπίες που θα εξυπηρετούσαν ένα βιώσιμο -στο μέτρο του εφικτού που δημιουργούν οι διάφοροι ενδοεξουσιαστικοί ανταγωνισμοί- μέλλον. Υπό άλλες συνθήκες, ξαναλέω... Όσο, όμως, εξακολουθεί να θέλει να μπαίνει με άκομψο τρόπο «σε ξένα χωράφια», κινδυνεύει να δει τα δικά του να γίνονται ολοένα και πιο άγονα στο πέρασμα του χρόνου. Το αντέχει;

Εγώ προσωπικά θέλω να γνωρίζω όσο το δυνατόν περισσότερα πράγματα για το ρόλο του ΝΑΤΟ στο παρελθόν, για τις σημερινές ταλαντεύσεις του και να εύχομαι ταυτόχρονα μία μελλοντική συγκαταβατική του συνδρομή σε έναν πολυπολικό κόσμο που όλοι θα έχουν το δικαίωμα σε μία καλύτερη μέρα. Το ΝΑΤΟ -θεωρητικά...-  έχει την ευκαιρία να βελτιώσει την υστεροφημία του, αλλά για να γίνει αυτό πρέπει να πάρουν τα ηνία του δυνάμεις που μπορούν να αντιληφθούν τον κόσμο και το μέλλον πέρα από το μονόπλευρο ενός ιμπεριαλιστικού «αυτοσκοπού». Υπάρχουν αυτές οι δυνάμεις; Δεν ξέρω, δεν νομίζω, δεν μπορώ να απαντήσω. Ξέρω μόνο πόσο απαραίτητες είναι τέτοιες (υποθετικές) δυνάμεις...

Κώστας Μαρούντας

efsyn.gr