Η Newspeak της κυβέρνησης...

«Η τηλεόραση δείχνει αυτό που συμβαίνει; Στις χώρες μας η τηλεόραση δείχνει αυτό που εκείνη θέλει να συμβαίνει. Και τίποτα δεν συμβαίνει, αν δεν το δείχνει η τηλεόραση». Αυτός ο υπέροχος, όσο και πραγματικός, αφορισμός περιλαμβάνεται στο εξαίσιο έργο του... Εδουάρδο Γκαλεάνο «Το βιβλίο των εναγκαλισμών» (εκδόσεις Καστανιώτη).

Κάθε μέρα που περνάει αποδεικνύει την ορθότητά του στην πραγματική ζωή. Τα δελτία ειδήσεων των mainstream καναλιών μοιάζουν να έχουν συνταχθεί από τα ίδια πρόσωπα, αφού λένε τα ίδια πράγματα, με τα ίδια επιχειρήματα και την ίδια πολιτική «γραμμή». 

Μοιάζουν με το είδος των δελτίων ειδήσεων στο «1984» του Οργουελ, όπου η διαστρέβλωση των εννοιών είναι η καθημερινότητα των πολιτών στο πλαίσιο της Νέας Γλώσσας (Newspeak), στόχος της οποίας είναι να περιοριστούν τα όρια της σκέψης: πόλεμος σημαίνει ειρήνη, φίλος σημαίνει εχθρός και πάει λέγοντας. Αυτά με τη διαρκή επανάληψη μέρα και νύχτα και υπό την εποπτεία του Μεγάλου Αδελφού (Big Brother is watching you) αποχαυνώνουν τους πολίτες και τους μετατρέπουν σε έρμαια μιας ολοκληρωτικής προπαγάνδας.

Αυτά λοιπόν τα δελτία ειδήσεων είναι προσαρμοσμένα στις ήδη υπάρχουσες νοητικές δομές του κοινού, το οποίο αφ’ ενός αναζητά απλοϊκές απαντήσεις στα διλήμματα (λογική της ελάσσονος προσπαθείας) και αφ’ ετέρου προσεγγίζει μανιχαϊστικά κάθε πρόβλημα (σε στιλ άσπρο-μαύρο). 

Την ίδια στιγμή, όπως λέει ο σπουδαίος Γάλλος κοινωνιολόγος Πιερ Μπουρντιέ στο βιβλίο του «Για την τηλεόραση» (εκδόσεις Πατάκη), «μια ορισμένη κατηγορία δημοσιογράφων, οι οποίοι επιστρατεύονται με παχυλούς μισθούς χάρη στην ικανότητά τους να υποτάσσονται ανενδοίαστα στις προσδοκίες του λιγότερο απαιτητικού κοινού, συνεπώς μια κατηγορία από τους πλέον κυνικούς, τους πλέον αδιάφορους απέναντι σε κάθε μορφή δεοντολογίας και, κατά μείζονα λόγο, σε κάθε πολιτικό προβληματισμό δημοσιογράφους, τείνει να επιβάλει στο σύνολο του κλάδου τις αξίες της, τις προτιμήσεις της, τους τρόπους ύπαρξης και ομιλίας της, καθώς και το “ανθρώπινο ιδεώδες” της». 

Ο Γκαλεάνο δε προσθέτει: «Μιλιέται η διπλή γλώσσα των αριστοτεχνών της απόκρυψης. Διπλή γλώσσα, διπλά λογιστικά βιβλία, διπλή ηθική: μια ηθική για να λες και άλλη για να πράττεις. Η ηθική του πράττειν ονομάζεται πραγματισμός».

Αυτή λοιπόν η Newspeak, επί διακυβέρνησης Μητσοτάκη, έχει προσλάβει θηριώδεις διαστάσεις. Η παράκαμψη του Συντάγματος για το άρθρο 16 είναι «μεταρρύθμιση», η συγκάλυψη του εγκλήματος των Τεμπών είναι «διαφάνεια», το ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας είναι «αξιοποίηση». Το αμερικανικό και ελληνικό επικοινωνιακό επιτελείο του πρωθυπουργού πραγματικά «μεγαλουργεί» σε αυτό το πεδίο, το οποίο έχει αναχθεί σε επιστήμη.

Η διαστρέβλωση της πραγματικότητας από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, τον Αδωνι, τον Βορίδη, αλλά και από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, μπορεί στο μέλλον να διδάσκεται και σε Σχολές Προπαγάνδας. 

Αντίθετα, για όσους δημοσιογράφους τιμούν το επάγγελμά τους και συνεχίζουν να αποκαλύπτουν την αλήθεια, όσο δυσάρεστη και εάν είναι αυτή για την κυβέρνηση, το τίμημα είναι οι αγωγές SLAPP και οι διώξεις. Η ελευθερία του Τύπου έχει καταντήσει το πιο σύντομο ανέκδοτο στη χώρα μας και οι καταδίκες από διεθνείς δημοσιογραφικές ενώσεις, οργανισμούς, αλλά και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πέφτουν βροχή.

Το αυτί της κυβέρνησης, πάντως, δεν φαίνεται να ιδρώνει και συνεχίζει στον ίδιο ολισθηρό δρόμο. Το ερώτημα είναι μέχρι πότε; Η απάντηση είναι για όσο τους αφήνουμε και τους επιτρέπουμε. Οι αγώνες και η αντίσταση είναι η μόνη διέξοδος. Σε άλλο σημείο ο Γκαλεάνο τονίζει: «Τα οδοφράγματα που έκλειναν τις οδούς, άνοιγαν δρόμους!»...

Τάσος Τσακίρογλου

efsyn.gr