8.3.24

Ο προϋπολογισμός… έπεσε έξω...


Aισιόδοξες αποδείχτηκαν οι εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών, που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό του έτους 2024, για το ΑΕΠ του 2023. Η χθεσινή ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ για το ΑΕΠ του τέταρτου τριμήνου του 2023 περιείχε και την πρώτη της εκτίμηση σχετικά με το πού θα... κλείσει συνολικά το ΑΕΠ του 2023. 

Με βάση αυτή την εκτίμηση, το ΑΕΠ με όρους όγκου (ονομαστικό ΑΕΠ) του 2023 θα κλείσει με αύξηση 2% σε σχέση με το 2022 και θα διαμορφωθεί σε 220.303 εκατ. ευρώ. Η αντίστοιχη εκτίμηση του προϋπολογισμού του 2024 ήταν αύξηση 2,4%, στα 222.766 εκατ. ευρώ.

Η διαφορά στην ποσοστιαία εκτίμηση φαίνεται μικρή (2,0% αντί για 2,4%), αλλά σε τρέχουσες τιμές αντιστοιχεί σε σχεδόν δυόμισι δισ. ευρώ λιγότερα στο ΑΕΠ του 2023 (για την ακρίβεια: 2.463 εκατ. ευρώ). 

Συνιστά όμως μια αστοχία σε πολύ σύντομο χρόνο, μόλις δυόμισι μήνες ύστερα από την ψήφιση του προϋπολογισμού του 2024 στη Βουλή και μάλιστα όσον αφορά τις εκτιμήσεις για το προηγούμενο έτος, που έκλεινε ουσιαστικά ταυτόχρονα με την ψήφιση του προϋπολογισμού. Ετσι, πράγμα που είναι ακόμη σημαντικότερο, πλήττεται η αξιοπιστία των προβλέψεων του προϋπολογισμού και για το 2024-2025.

Η νέα εκτίμηση της ΕΛΣΤΑΤ δικαιώνει τις -πιο ρεαλιστικές όπως αποδεικνύεται- εκτιμήσεις της πρόσφατης στρατηγικής ανάλυσης του Ινστιτούτου LEVY (που παρουσιάσαμε σε άρθρο μας στις 22/2/2024 με τίτλο «Η ελληνική οικονομία απέχει ακόμη πολύ από το 2007»), η οποία «έβλεπε» ότι το ΑΕΠ το 2023 θα κλείσει στο 1,9%. Σημειωτέον, ότι η τωρινή εκτίμηση της ΕΛΣΤΑΤ είναι η πρώτη, καθώς θα ακολουθήσει δεύτερη τον Οκτώβριο του 2024 - και είναι συνηθισμένο οι δεύτερες εκτιμήσεις να είναι ακόμη πιο ρεαλιστικές.

Ανεξάρτητα πάντως από το ακριβές εύρος της τελικής αναθεώρησης, ο δρόμος για την επάνοδο της ελληνικής οικονομίας στα προ της κρίσης του 2008 επίπεδα θα είναι μακρύς: Το ΑΕΠ το 2008 ανερχόταν σε 242 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του 2024, το ΑΕΠ θα υπολείπεται των 242 δισ. ευρώ και το 2025. Αν η αναθεώρηση των προβλέψεων για το ΑΕΠ του 2023 προοιωνίζεται αναθεώρηση και για τους ρυθμούς ανάπτυξης το 2024-2025, τότε είναι πιθανόν η ελληνική οικονομία να μην επιστρέψει στα επίπεδα του 2008 ούτε το 2026. Είτε όμως η επιστροφή γίνει έναν χρόνο νωρίτερα ή αργότερα, παραμένει το γεγονός ότι η Ελλάδα αποτελεί μοναδικό διεθνές φαινόμενο χώρας που θα χρειαστεί 16 χρόνια για να επανέλθει το ΑΕΠ της στα προ της κρίσης επίπεδα.

Πίσω από αυτή την πρωτοφανή διεθνώς υστέρηση βρίσκονται μερικά επιμέρους πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία: Το 2023 το ΑΕΠ είναι 19,5% χαμηλότερα σε σχέση με το 2007, η κατανάλωση των νοικοκυριών 14% χαμηλότερα, οι κρατικές δαπάνες 15% χαμηλότερα, ο πραγματικός μισθός στάσιμος από το 2013 ώς το 2021 και σε πτώση μετά το 2021 λόγω πληθωρισμού - και όλα αυτά, παρά το γεγονός ότι οι εξαγωγές είναι αυξημένες κατά πάνω από 30%.

Οσον αφορά την αναθεώρηση του ΑΕΠ από την ΕΛΣΤΑΤ, έχουν ενδιαφέρον και οι αναθεωρήσεις των συνιστωσών του ΑΕΠ (βλέπε σχετικό πίνακα): Η ιδιωτική και δημόσια κατανάλωση αναθεωρήθηκαν προς τα πάνω, το ίδιο και ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου, ενώ εισαγωγές και εξαγωγές αναθεωρήθηκαν προς τα κάτω. Τα επίπεδα του ΑΕΠ θα ήταν πολύ χαμηλότερα χωρίς τη σημαντική αναθεώρηση προς τα πάνω της ιδιωτικής και δημόσιας κατανάλωσης και δευτερευόντως των επενδύσεων.

Αν λοιπόν πάρουμε ως βάση τη δήλωση του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Παπαστάθη ότι το 60% του ΑΕΠ οφείλεται στους ευρωπαϊκούς οικονομικούς πόρους, τότε καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας στηρίζεται α) στην κατανάλωση, β) στους πόρους του ΤΑΑ...

Πάνος Κοσμάς

efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: