Τρένο... πάει η μονταζιέρα στον ΟΣΕ...

Στον αέρα το κυβερνητικό αφήγημα...

Πασχίζει η κυβέρνηση να πείσει ότι η μονταζιέρα στις συνομιλίες σταθμάρχη - μηχανοδηγών δεν επηρέασε την ποιότητα της δικαστικής έρευνας για το έγκλημα των Τεμπών, όμως η αστραπιαία ταχύτητα με την οποία λειτούργησε ο μηχανισμός της αλλοίωσης, αφενός, και το... κακό προηγούμενο του ΟΣΕ σε νόθευση εγγράφων προκειμένου να καλυφθούν οι υπεύθυνοι ατυχήματος, αφετέρου, ακυρώνουν τα επιχειρήματά της.

Υπενθυμίζεται ότι το μονταρισμένο ηχητικό δημοσιεύτηκε στις 22.11 το βράδυ της 1ης Μαρτίου 2023, δηλαδή ακριβώς την επομένη του τραγικού δυστυχήματος, από την ιστοσελίδα του «Πρώτου Θέματος». Μέσα σε αυτό εμφανιζόταν ο εκλιπών μηχανοδηγός της Ιντερσίτι 62, Γ. Κουτσούμπας, να λαμβάνει οδηγίες πορείας από τον προφυλακισμένο σταθμάρχη της Λάρισας, Βασίλη Σαμαρά, και λίγο μετά να τον ρωτά: «Βασίλη φεύγω;» για να λάβει την απάντηση: «Φεύγεις, φεύγεις». 

Οπως αποκαλύφθηκε από το «Βήμα», αυτό το ηχητικό ήταν συρραφή δύο ψηφιακών αρχείων στα οποία ο σταθμάρχης μιλούσε με δύο διαφορετικούς μηχανοδηγούς, αλλά αυτό κρύφτηκε εντέχνως. 

Συγκεκριμένα, είχαν κοπεί τα πρώτα δευτερόλεπτα του δεύτερου αρχείου στα οποία ο σταθμάρχης απευθυνόταν στον μηχανοδηγό άλλης τοπικής αμαξοστοιχίας αποκαλώντας τον Σωτήρη.Το ερώτημα που μένει αναπάντητο ήταν ποιος έκανε την κοπτοραπτική και πότε πρόλαβε, δεδομένου ότι είχαν περάσει ελάχιστες ώρες τόσο από το δυστύχημα όσο και από τη συλλογή των στοιχείων. Σύμφωνα με την επίσημη Εκθεση Πραγματογνωμοσύνης των εμπειρογνωμόνων που όρισε η Τροχαία Λάρισας, οι μηχανικοί Απ. Βασιλάκος και Στ. Μπατζόπουλος αναφέρουν ότι η «απομάστευση» (downloading) των δεδομένων έγινε την 1η Μαρτίου 2023 μεταξύ των ωρών 17.00-19.00: «Μεταβήκαμε στον σταθμό του ΟΣΕ στη Λάρισα, όπου παρουσία αξιωματικών του Τμήματος Τροχαίας Λάρισας, εκπροσώπου του ΟΣΕ, εκπροσώπου της Hellenic Train, εκπροσώπου της ΕΡΓΟΣΕ και εκπροσώπου της ALSTOM εξήχθησαν τα δεδομένα από το σύστημα καταγραφής συμβάντων με βάση τις κινήσεις που έγιναν ιδίως στον Τοπικό Πίνακα Χειρισμού & Οπτικού Ελέγχου του ΣΣ Λάρισας, αναφορικά με το χρονικό διάστημα μεταξύ Τρίτης, 28 Φεβρουαρίου 2023 και ώρας 21:50:36 και Τετάρτης, 1 Μαρτίου 2023 και ώρας 02:39:45 π.μ.»

Αυτό σημαίνει, πρακτικά, ότι εκεί κατέβηκαν εκατοντάδες ψηφιακά αρχεία από συνομιλίες μέσω ραδιοτηλεφώνου (ασύρματος VHF), τηλεφώνων και GSMR, όπως και οι καταγραφές των χειρισμών στα κλειδιά αλλαγών τροχιάς. 

Σημαίνει επίσης ότι κινητοποιήθηκε ένας απόλυτα οργανωμένος μηχανισμός που κατάφερε να εντοπίσει τα δύο επίμαχα αρχεία, ώστε να εξυπηρετούν το αφήγημα του μοναδικού ανθρώπινου λάθους, και είτε να τα μοντάρει είτε να τα στείλει με σαφείς οδηγίες για το πώς θα γίνει η συρραφή. Και όλα αυτά μέσα σε 3 ώρες, για να δημοσιευτεί στις 22.11 ώστε να αναπαραχθεί μέσα στη νύχτα από όλα τα μέσα ενημέρωσης.

Υπάρχει βέβαια και μια άλλη πιθανότητα. Να μην έγινε μόνο μια «απομάστευση δεδομένων», εκείνη στη Λάρισα, αλλά περισσότερες. Για παράδειγμα, ο τότε διευθυντής Κυκλοφορίας του ΟΣΕ Κ. Χρυσάγης –που σκοτώθηκε στις 27/3/23 σε περίεργο τροχαίο δυστύχημα– στη μοναδική κατάθεση που πρόλαβε να δώσει περιέγραψε αλλιώς τη διαδικασία. Ο εκλιπών είχε μιλήσει στους διερευνητές της «επιτροπής Γεραπετρίτη» στις 14 Μαρτίου: «Οι απομαστεύσεις από τα καταγραφικά της Λάρισας ήτανε δύο στικάκια τα οποία είχε κληθεί και ο Εισαγγελέας εκεί στη Λάρισα και πήγαν και κάνανε την απομάστευση αυτή παρουσία και του κ. Τερεζάκη».Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Τερεζάκης είναι σήμερα ο μεταβατικός διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ. 

Ομως την ημέρα του δυστυχήματος, στις 28/2/23, ο κ. Τερεζάκης ήταν σύμβουλος της διοίκησης μέσω ιδιωτικής εταιρείας και, όπως έχει δηλώσει παλαιότερα στην «Εφ.Συν.» («Ασυμβίβαστα με ελεγκτές και ελεγχόμενους», 23/3/23) παραιτήθηκε την 1η Μαρτίου ενώ ανέλαβε επισήμως καθήκοντα στις 17/3. Ο μακαρίτης Χρυσάγης είχε επίσης καταθέσει ότι στην απομάστευση «έγινε και πρακτικό και πήρανε δύο στικάκια, τα οποία ο κ. Τερεζάκης μού τα έδωσε κιόλας, αφορούν το καταγραφικό, τον πίνακα δηλαδή καταγραφής των κινήσεων που κάνει ο τοπικός χειρισμός, και τις συνομιλίες που είναι στο ραδιοτηλέφωνο και το τηλέφωνο του σταθμού». Τόνιζε ακόμη ο τότε διευθυντής ότι «προσπαθήσαμε να κάνουμε την απομαγνητοφώνηση και την απόδοσή τους σε έγγραφη μορφή», «υπήρχαν δυσκολίες σε κάποιες συνομιλίες και ταυτοποίησης ποιος το λέει πού γιατί είναι ένα ραδιοτηλέφωνο που ακούγονται όλοι», καταλήγοντας: «Εχει γίνει η καλύτερη προσπάθεια σε αυτό τον χρόνο που είχαμε, αλλά υπάρχουν και άλλα πράγματα που δεν είναι εύκολα αντιληπτά που φαίνεται εκεί ή δεν μπορούμε να πούμε ποιος ακριβώς τα είπε».

Την ίδια χρονική στιγμή που ο Κ. Χρυσάγης περιέγραφε τις δυσκολίες –οι οποίες δεν εμπόδισαν τη λειτουργία της μονταζιέρας–, οι μηχανοδηγοί κατήγγελλαν κοπτοραπτική στις συνομιλίες που κυκλοφορούσαν καθημερινά, ενώ την παρέμβαση του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών ζητούσε και το Σωματείο Εργαζομένων του ίδιου του ΟΣΕ προκειμένου να μάθουν πώς έφτασαν τα ηχητικά στα μέσα ενημέρωσης. Σε ανακοίνωσή του, μάλιστα, το Σωματείο τόνιζε ότι «οι ηχητικές επικοινωνίες στον ΟΣΕ καταγράφονται όλες και μπορούν να ανασυρθούν», αλλά οι αρμόδιοι για αυτό υπάλληλοι του ΟΣΕ είναι «αριθμητικά ελάχιστοι», ενώ πρόσθετε ότι «την ευθύνη της διασφάλισης των ηχητικών καταγραφών έχει μόνο ο Διευθύνων Σύμβουλος και κάποιος Διευθυντής, εκτός και αν με το σύστημα εξουσιοδότησης και εγγράφως έχει δοθεί αρμοδιότητα και σε περισσότερους φορείς».

Νόθευση εγγράφων

Στις 21 Ιουνίου 2022, οκτώ μήνες πριν από τα Τέμπη, ένας 34χρονος οδηγός Ι.Χ. έχασε τη ζωή του στη Λάρισα όταν παρασύρθηκε από αμαξοστοιχία που περνούσε από ισόπεδη διάβαση με χαλασμένες μπάρες. Οπως αποκαλύφθηκε έναν χρόνο αργότερα, το Τμήμα Τροχαίας Λάρισας διαπίστωσε ότι είχε γίνει νόθευση υπηρεσιακών εγγράφων προκειμένου οι ευθύνες να πέσουν όλες στον μηχανοδηγό και όχι στους σταθμάρχες που όφειλαν να έχουν ειδοποιήσει για τη βλάβη στην ισόπεδη διάβαση.

 Η έρευνα προκάλεσε την παρέμβαση της Εισαγγελίας Πλημμελειοδικών Λάρισας που παρήγγειλε προκαταρκτική εξέταση, ενώ πληροφορίες ανέφεραν ότι στη νόθευση εμπλεκόταν ο επιθεωρητής, που κρίθηκε προσωρινά κρατούμενος μετά τα Τέμπη. Σημειωτέον ότι ο συγκεκριμένος επιθεωρητής ήταν υψηλόβαθμος συνδικαλιστής στον ΟΣΕ, ενώ τη θέση του πήρε πρόσφατα άλλο στέλεχος του Οργανισμού που κατονομάζεται (με τα αρχικά του) από το «Βήμα» ως κομιστής των ψηφιακών αρχείων στην Αστυνομία, δύο ημέρες μετά την απομάστευση.

Με βάση τα παραπάνω και όσα άλλα έχουν καταγραφεί τους τελευταίους μήνες (απώλεια βιντεοσκοπικού υλικού από τις κάμερες που θα έδειχναν τι μετέφερε η εμπορευματική αμαξοστοιχία και προκάλεσε την έκρηξη, εξαφάνιση αποδεικτικών στοιχείων με το μπάζωμα), ποιος μπορεί να αποκλείσει ότι μπορεί να εξαφανίστηκαν κάποια από τα ψηφιακά αρχεία των συνομιλιών;