Δεν γίνονταν πράγματα, μέχρι να έρθει η ώρα να γίνουν...

Τις προηγούμενες μέρες βρέθηκε στο επίκεντρο της εγχώριας δημοσιολογίας ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης. Κάνοντας κάποιες σκέψεις, με έντονο το στοιχείο του συγκριτικού παραλληλισμού, μου προέκυψαν κάποιες ιστορικές αναλογίες. Από το «ανδροπαπανδρεϊκό» ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του 1980 είχαμε περάσει στο «σημιτικό» ΠΑΣΟΚ λίγο πριν την αλλαγή του αιώνα. Από τον ΣΥΡΙΖΑ της δεκαετίας του 2010 και του Αλέξη Τσίπρα περνάμε (με μία ταραχώδη διαδικασία) στο σημερινό και αυριανό ΣΥΡΙΖΑ του Στέφανου Κασσελάκη...

 

Κοινό στοιχείο και των δύο περιπτώσεων; Δύο μεταβατικές περίοδοι, που χαρακτηρίστηκαν από μία συνειδητή απόπειρα προσαρμογής σε μία μελλοντική (διαφορετική από την παραδοσιακή) πορεία. Για το ΠΑΣΟΚ του τότε το μεταβατικό διάστημα 1993-1995 ήταν ένα δείγμα αφομοίωσης της νέας πραγματικότητας και της καλλιέργειας στους κόλπους του κόμματος ενός αναπόφευκτου ευρωπαϊκού πραγματισμού. Στο ΣΥΡΙΖΑ το διάστημα αυτό, το μεταβατικό, κατά την προσωπική μου κρίση ήταν το 2019-2023. Μόνο που στο συγκεκριμένο κομματικό οργανισμό επιλέχθηκε μία άλλη στρατηγική από εκείνη που διάλεξε το 1993 συνειδητά ο Ανδρέας Παπανδρέου στην καταληκτική περίοδο της πολιτικής του σταδιοδρομίας. Στο ΣΥΡΙΖΑ προωθήθηκε η τακτική του να συνδυαστεί η έντονη αντιμητσοτακική ρητορική με μία εσωτερική φαινομενική άπνοια, που όμως όπως αποδεικνύεται σήμερα δεν ήταν τυχαία. Δεν γίνονταν πράγματα, μέχρι να έρθει η ώρα να γίνουν...

Τα κόμματα (πρέπει να) έχουν ιδεολογικό προσανατολισμό. Και αυτός αποτυπώνεται-κρίνεται-επιβεβαιώνεται (ή μη) από το ρόλο τους στο πραγματικό κοινωνικό πεδίο. Αν θέλουμε, λοιπόν, να ψηλαφίσουμε το μέλλον οφείλουμε να ξεκινήσουμε από τα βασικά: ποιες κοινωνικές τάξεις θέλει να εκφράσει ένα κόμμα; Και το δεύτερο και πιο κύριο, είναι το αν θα είναι (σύντομα) σε θέση να το πράξει αυτό που θέλει. Αν μπορεί, δηλαδή, να εναρμονίσει τις διακηρύξεις με την ουσία και την αποτελεσματικότητα των εφαρμοσμένων πολιτικών του. Μην κοροϊδευόμαστε. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν συνείδηση των συμφερόντων τους, εννοώ των εξατομικευμένων αναγκών τους. Όλοι πάνω κάτω ξέρουν τι θέλουν, με τι θα ήταν ικανοποιημένοι. Το μεγάλο πρόβλημα στη σημερινή Ελλάδα είναι πως δυσκολευόμαστε πολύ να προσαρμόσουμε τα θέλω μας στην επικράτεια του εφικτού. Βέβαια, η ίδια η πραγματικότητα μας αναγκάζει να το κάνουμε. Ακόμα και «βιαίως». Επομένως, κάποια στιγμή οι δρόμοι γίνονται μονόδρομοι...

Ο ΣΥΡΙΖΑ του Στέφανου Κασσελάκη θα δοκιμαστεί πραγματικά όχι τόσο στο τώρα που ψάχνει να βρει τη δική του εσωτερική ταυτότητα. Αλλά, στο μετά. Όταν θα ανοιχτεί στις φουρτουνιασμένες θάλασσες της σημερινής Ελλάδας. Όταν οι πολιτικές θέσεις του θα ψάξουν να βρουν ανταπόκριση σε κρίσιμες κοινωνικές μάζες. Όπως το ίδιο θα γίνει και με όσους φύγουν αυτές τις μέρες από τον ΣΥΡΙΖΑ και (υποθετικά) δημιουργήσουν έναν καινούριο πολιτικό (αριστερής υφής) φορέα. Το έχουμε ξαναπεί. Οι κοινωνικές ανάγκες είναι πολυσύνθετες και έχουν διαφορετικές αφετηρίες.

Όποιος μπορεί να διεισδύσει σε περισσότερες κοινωνικές ομάδες, θα έχει προβάδισμα (αυτή την εποχή στην Ελλάδα, κάτι παρεμφερές το έχει καταφέρει ο Κυριάκος Μητσοτάκης και προσπαθεί να το εδραιώσει και να το επεκτείνει το ΚΚΕ). Αλλιώς, θα πρέπει να περιοριστεί στο να συγκρατήσει αυτούς που είχε μέχρι τώρα δίπλα του. Στις μέρες μας ούτε αυτό δεν είναι εύκολο... Τα επόμενα χρόνια όσον αφορά στο εγχώριο πολιτικό ανταγωνισμό προμηνύονται καταπληκτικά! Η σοσιαλδημοκρατία θα έρθει ξανά στο προσκήνιο, αλλά αυτή τη φορά χωρίς κανένα περιθώριο αποτυχίας και πολλαπλών κοινωνικών διαψεύσεων...

Κωστα Μαρουντα 

efsyn.gr