Σχεδόν όλοι οι Ευρωπαίοι αναπνέουν τοξικό αέρα...

O χάρτης...

Έρευνα του Guardian διαπιστώνει ότι το 98% των Ευρωπαίων αναπνέει εξαιρετικά τοξικό αέρα που συνδέεται με 400.000 θανάτους ετησίως. Μόνο το 2% των κατοίκων της Ευρώπης ζουν σε περιοχές όπου η καθαρότητα του αέρα είναι κάτω από το όριο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τη συγκέντρωση τοξικών σωματιδίων στην ατμόσφαιρα...

Η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια «σοβαρή κρίση δημόσιας υγείας», με τη συντριπτική πλειονότητα των κατοίκων της ηπείρου να ζουν σε περιοχές με επικίνδυνα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, σύμφωνα με έρευνα του Guardian.

Η ανάλυση των δεδομένων που συγκεντρώθηκαν με τη χρήση μεθοδολογίας βασισμένης στη σύγχρονη τεχνολογία -συμπεριλαμβανομένων λεπτομερών δορυφορικών εικόνων και μετρήσεων από περισσότερους από 1.400 επίγειους σταθμούς παρακολούθησης- αποκαλύπτει μια φρικτή εικόνα τοξικού αέρα, με το 98% των ανθρώπων να ζουν σε περιοχές με ιδιαίτερα επιβλαβή ρύπανση από μικροσωματίδια που υπερβαίνει την τιμή που ορίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ως όριο για την καθαρή ατμόσφαιρα.

Ειδικότερα, σχεδόν τα 2/3 των Ευρωπαίων ζουν σε περιοχές όπου η ποιότητα του αέρα είναι υπερδιπλάσια από τις κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ.

Ποιες χώρες πληρώνουν «το μάρμαρο»

Η χώρα που πλήττεται περισσότερο στην Ευρώπη από την ατμοσφαιρική ρύπανση εμφανίζεται η Βόρεια Μακεδονία. Σχεδόν τα 2/3 των ανθρώπων σε ολόκληρη τη χώρα ζουν σε περιοχές με υπερτετραπλάσια τιμή από το όριο του ΠΟΥ για τα μικροσωματίδια ρύπανσης στην ατμόσφαιρα (PM2,5), ενώ σε τέσσερις περιοχές διαπιστώθηκε ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι σχεδόν εξαπλάσια, μεταξύ των οποίων και στην πρωτεύουσά της, τα Σκόπια.

Η Ανατολική Ευρώπη βρίσκεται σαφώς σε σημαντικά χειρότερη κατάσταση από τη Δυτική Ευρώπη, εκτός από την Ιταλία, όπου πάνω από το 1/3 των κατοίκων της κοιλάδας του Πόου και των γύρω περιοχών στα βόρεια της χώρας αναπνέουν αέρα που είναι τετραπλάσιος από τις τιμές ΠΟΥ για τα πιο επικίνδυνα μικροσωματίδια στην ατμόσφαιρα. Η αντίθεση μεταξύ των δύο γεωγραφικών σημείων της γηραιάς ηπείρου αποτυπώνει και την ανισόμετρη ανάπτυξη που κυριαρχεί εδώ και δεκαετίες.

Ο Guardian συνεργάστηκε με εμπειρογνώμονες σε θέματα ρύπανσης για να δημιουργήσει έναν διαδραστικό χάρτη που αποκαλύπτει τις χειρότερα πληγείσες περιοχές της ηπείρου. Οι μετρήσεις αφορούν τα PM2.5 -μικροσκοπικά αιωρούμενα σωματίδια που παράγονται κυρίως από την καύση ορυκτών καυσίμων, ορισμένα από τα οποία μπορούν να περάσουν από τους πνεύμονες και να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος, επηρεάζοντας σχεδόν κάθε όργανο του σώματος. Οι τρέχουσες κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ αναφέρουν ότι οι μέσες ετήσιες συγκεντρώσεις των PM2.5 δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 5 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο (μg/m3). Η νέα ανάλυση διαπίστωσε ότι μόνο το 2% του πληθυσμού της Ευρώπης ζει σε περιοχές εντός αυτού του ορίου. Οι ειδικοί λένε ότι η ρύπανση από τα PM2,5 προκαλεί περίπου 400.000 θανάτους ετησίως σε ολόκληρη την ήπειρο.

Ο διαδραστικός χάρτης του Guardian | Expanse Project / Guardian Analysis

Τα στοιχεία αποκαλύπτουν επίσης:

Σχεδόν όλοι οι κάτοικοι σε επτά χώρες της ανατολικής Ευρώπης (Σερβία, Ρουμανία, Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Πολωνία, Σλοβακία και Ουγγαρία) έχουν διπλάσια επίπεδα ρύπανσης από το ατμοσφαιρικό όριο του ΠΟΥ.

Περισσότεροι από τους μισούς κατοίκους της Βόρειας Μακεδονίας και της Σερβίας ζουν σε ατμόσφαιρα με τετραπλάσια τιμή ρύπανσης από την τιμή του ΠΟΥ.

Στη Γερμανία, τα 3/4 του πληθυσμού ζουν σε περισσότερο από το διπλάσιο του ορίου του ΠΟΥ. Στην Ισπανία το ποσοστό αυτό είναι 49% και στη Γαλλία 37%.

Στη Βρετανία, τα 3/4 του πληθυσμού ζουν σε περιοχές όπου η έκθεση στη ρύπανση είναι μεταξύ ενός και δύο φορές μεγαλύτερη από το όριο του ΠΟΥ, ενώ σχεδόν το 1/4 υπερβαίνει την τιμή αυτή.

Σχεδόν 30 εκατομμύρια Ευρωπαίοι ζουν σε περιοχές με συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων τουλάχιστον τετραπλάσιες των κατευθυντήριων γραμμών του ΠΟΥ.

Στη Σουηδία, αντίθετα, δεν υπάρχει καμία περιοχή που τα PM2,5 να ξεπερνούν κατά δύο φορές την τιμή του ΠΟΥ, και ορισμένες περιοχές στη βόρεια Σκωτία είναι από τις λίγες σε όλη την Ευρώπη που βρίσκονται κάτω από αυτήν.

Η ταξική διάσταση της ρύπανσης στην ατμόσφαιρα

Τα δεδομένα συγκεντρώθηκαν από ακαδημαϊκούς του Πανεπιστημίου της Ουτρέχτης στις Κάτω Χώρες και του Ελβετικού Ινστιτούτου Τροπικών και Δημόσιας Υγείας στο πλαίσιο του χρηματοδοτούμενου από την ΕΕ προγράμματος Expanse. Χρησιμοποίησαν έναν συνδυασμό πηγών, από δορυφορικά δεδομένα υψηλής ανάλυσης έως σταθμούς παρακολούθησης της ρύπανσης και πληροφορίες σχετικά με τη χρήση γης, για να μοντελοποιήσουν τα μέσα ετήσια επίπεδα PM2,5 σε όλη την Ευρώπη το 2019.

Οι επιστήμονες επισημαίνουν έναν αυξανόμενο όγκο στοιχείων που δείχνουν ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση επηρεάζει σχεδόν κάθε όργανο του σώματος και συνδέεται με ένα τεράστιο φάσμα προβλημάτων υγείας, από καρδιακές και πνευμονικές παθήσεις έως καρκίνο και διαβήτη, κατάθλιψη και ψυχικές ασθένειες έως γνωστικές διαταραχές και χαμηλό βάρος γέννησης.

Η οδική κυκλοφορία, η βιομηχανία, η οικιακή θέρμανση και η γεωργία είναι οι κύριες πηγές ΑΣ2,5 και ο αντίκτυπος συχνά γίνεται δυσανάλογα αισθητός από τις φτωχότερες κοινότητες.

Η έρευνα έχει επίσης δείξει ότι εντός των χωρών, οι φτωχότερες κοινότητες είναι πιθανότερο να ζουν σε περιοχές με τη χειρότερη ατμοσφαιρική ρύπανση.

Η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει καταστεί βασικό ζήτημα στην Ευρώπη, με την ΕΕ να δέχεται πιέσεις να κάνει περισσότερα για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης κρίσης δημόσιας υγείας. Την περασμένη εβδομάδα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε την υιοθέτηση των κατευθυντήριων γραμμών του ΠΟΥ για τα PM2,5 έως το 2035. Ο νόμος, ο οποίος πρέπει ακόμη να οριστικοποιηθεί στο πλαίσιο διαπραγματεύσεων με το Συμβούλιο, θα θέσει ένα νομικά δεσμευτικό όριο για τις ετήσιες συγκεντρώσεις PM2.5 στα 5μg/m3, από 25μg/m3 σήμερα.

Πηγή: Guardian