Δειλός στα μικρά, θαρραλέος στα μεγάλα;...

Η πρώτη φάση του νέου γύρου του ελληνοτουρκικού διαλόγου τελείωσε με τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών. Θα συνεχιστεί σε υψηλότερο επίπεδο με τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν. Μπορούμε να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα από τις δημόσιες δηλώσεις Γεραπετρίτη-Φιντάν...

Ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών είπε ότι δεν είμαστε αιθεροβάμονες: «Γνωρίζουμε ότι οι αποστάσεις που δημιουργήθηκαν και τα πάθη που κληροδοτήθηκαν από γενιά σε γενιά δεν διαγράφονται μονοκοντυλιά». Σωστό. Βαριά ιστορία. Προαιώνιοι εχθροί. Και, όπως λέει ο Μίλαν Κούντερα, «η παγίδα του μίσους είναι ό,τι μας δένει σφιχτά με τον αντίπαλο».

Πρόσθεσε ο κ. Γεραπετρίτης ότι «έχουμε τη διάθεση και τη βούληση να επενδύσουμε στην ειλικρίνεια και στην αμοιβαία κατανόηση». Και επανέλαβε την πάγια ελληνική θέση ότι «απαιτείται προσήλωση σε αρχές όπως η αυστηρή εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου». Από την πλευρά του ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν σημείωσε ότι «είμαστε έτοιμοι να συνεχίσουμε, άνευ προϋποθέσεων, τον διάλογο και να αναπτύξουμε τις σχέσεις μας με την Ελλάδα. Μπορούμε να επιλύσουμε τις διαφορές μας με αμοιβαίο σεβασμό στα δικαιώματα και τα συμφέροντα, υπό τη βάση του Διεθνούς Δικαίου».

- «Να επενδύσουμε στην ειλικρίνεια και την αμοιβαία κατανόηση» τόνισε ο κ. Γεραπετρίτης. Αν δεν πρόκειται για τυπικές κουβέντες, τότε έχουμε μια διαφορετική προσέγγιση. Δεν μπορεί να ζητάμε από τους γείτονες να δείξουν κατανόηση και εμείς να μην κάνουμε το ίδιο. Σε ποια βάση θα γίνει αυτή η αμοιβαία κατανόηση; Εμείς λέμε ότι με την Τουρκία έχουμε δύο διαφορές (ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα). Οι Τούρκοι υποστηρίζουν ότι οι διαφορές είναι περισσότερες και τις θέτουν στο τραπέζι.

Εμείς λέμε ότι διάλογο εφ’ όλης της ύλης, όπως τον εννοεί η Τουρκία, δεν θα κάνουμε και μιλάμε συνεχώς για κόκκινες γραμμές. Την ίδια στιγμή ο κ. Φιντάν αναφέρει ότι «είμαστε έτοιμοι να συνεχίσουμε, άνευ προϋποθέσεων, τον διάλογο». Εμείς βάζουμε προϋποθέσεις (εκτός αν κάτι έχει αλλάξει) για να ξεκινήσει ο διάλογος, αλλά οι Τούρκοι επιμένουν στον διάλογο χωρίς προϋποθέσεις (σίγουρα δεν έχει αλλάξει κάτι στη θέση τους). Οπότε αν δεν υπάρξει μετακίνηση της μιας ή της άλλης πλευράς ή και των δύο ταυτοχρόνως, η διαδικασία θα έχει την τύχη που είχαν όλες οι προηγούμενες: ένα πελώριο τίποτα. Εκτός αν το σχήμα «αμοιβαία κατανόηση» σημαίνει ότι τα δύο μέρη συμφιλιώνονται με την ιδέα ότι οι μεταξύ τους διαφορές είναι αγεφύρωτες.

- «Για την αυστηρή εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου» έκανε λόγο ο κ. Γεραπετρίτης, «στη βάση του Διεθνούς Δικαίου να επιλύσουμε τις διαφορές μας» είπε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών. Το Διεθνές Δίκαιο επικαλούμαστε εμείς. Το Διεθνές Δίκαιο επικαλούνται και οι Τούρκοι. Εμείς λέμε ότι έχουμε το Διεθνές Δίκαιο με το μέρος μας. Οι Τούρκοι λένε ότι το Διεθνές Δίκαιο τους ευνοεί. Προφανώς προκύπτει ζήτημα ερμηνείας. Ποιος μηχανισμός θα το λύσει; Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης; Εμείς θέλουμε να πάμε εκεί μόνο με τις δύο διαφορές, οι Τούρκοι θέλουν να πάνε εκεί με όλο το πακέτο των διαφορών που βάζουν. Υπάρχει άλλος δρόμος; Ιδέες δεν έχουν κατατεθεί.

Ο Ερντογάν στην περίπτωση που αλλάξει κάπως τη θέση της χώρας του δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα ούτε από την αντιπολίτευση (σπαράσσεται) ούτε από το κόμμα του (κυρίαρχος). Ο κ. Μητσοτάκης όμως; Θα τολμήσει; Ας αφήσουμε τη θεσμική αντιπολίτευση. Με την εσωκομματική αντιπολίτευση που εστιάζει την προσοχή της στα λεγόμενα εθνικά θέματα τι θα κάνει; Ακόμη δεν έχει φέρει προς ψήφιση στη Βουλή τα μνημόνια συνεργασίας με τη Βόρεια Μακεδονία γιατί τον απειλεί ο Αντ. Σαμαράς. Θα αλλάξει πολιτική με την Τουρκία, ξέροντας ότι ο Σαμαράς και η ομάδα του θα βγουν στα κεραμίδια; Δειλός στα μικρά, θαρραλέος στα μεγάλα;

Τάσος Παππάς

efsyn.gr