Ξηρές Καταιγίδες: Τι είναι και γιατί περισσότερο ανάβουν, παρά σβήνουν, φωτιές...

Το Σάββατο 26 Αυγούστου 2023 πέρασε από τη χώρα μας μια διαταραχή που προκάλεσε βροχές και καταιγίδες αλλά με σχετικά μικρά ύψη υετού.

Κατά τη διέλευση της διαταραχής είχαμε έντονη ηλεκτρική δραστηριότητα με... πολλούς κεραυνούς που προκάλεσαν φωτιές σε πολλές περιοχές, περιλαμβανομένης και της Άνδρου, όπου βρίσκονται σε εξέλιξη δύο μέτωπα, στις περιοχές Βιτάλι και πλησίον Ι.Μ. Ζωοδόχου Πηγής.

Οι καταιγίδες αυτές από τους μετεωρολόγους ονομάζονται ξηρές καταιγίδες. Συνοδεύονται από αστραπές και βροντές με καθόλου ή ελάχιστη βροχή. Όλη η βροχή, ή η περισσότερη, εξατμίζεται προτού φτάσει στο έδαφος. Οι ξηρές καταιγίδες εκδηλώνονται όταν επηρεαζόμαστε από ξηρές και σχετικά θερμές αέριες μάζες όπου τα ποσοστά υγρασίας στην ατμόσφαιρα είναι περιορισμένα και ταυτόχρονα υπάρχει αρκετή αστάθεια για την εκδήλωση τους.

Πιο κάτω βλέπουμε το skew-T, ένα ειδικό διάγραμμα στις 26/8/2023-0000 UTC, όπου και σημειώθηκαν ξηρές καταιγίδες σε πολλές περιοχές.

Η περιοχή την οποία κυκλώσαμε υποδεικνύει ότι η ατμόσφαιρα είναι αρκετά ξηρή από περίπου τα 700 hPa (~3000 μέτρα) μέχρι και την επιφάνεια και άρα σε περίπτωση βροχής, το μεγαλύτερο μέρος της εξατμίζεται.

Η βάση των νεφών των ξηρών καταιγίδων βρίσκεται σε μεγάλα ύψη, συνήθως από τα 2500 μέτρα και πάνω. Όσο μεγαλύτερη η απόσταση της βάσης της καταιγίδας από την επιφάνεια του εδάφους, τόσο μεγαλύτερη είναι και η εξάτμιση. Για παράδειγμα, εάν μια ξηρή καταιγίδα περάσει με την ίδια ένταση πάνω από όλες τις περιοχές της Ελλάδος στα πεδινά, πιθανό να μην πέσει καθόλου βροχή ή μόνο κάποιες σταγόνες, ενώ στα ορεινά που είναι πιο κοντά στη βάση της καταιγίδας είναι πιο πιθανό να καταγραφεί αρκετή βροχόπτωση ή ακόμη και χαλάζι.

Επίσης, όσο πιο χαμηλή είναι η υγρασία από περίπου τα μέσα έως τα κατώτερα στρώματα της τροπόσφαιρας, τόσο μεγαλύτερη είναι και η εξάτμιση.

Θοδωρής Κολυδάς