Καταβύθιση ή αναζωογόνηση…

1+3 χρόνια τράτο για τον διάδοχο...

Γιώργος Καρελιάς

Η διαδοχή στα κόμματα εξουσίας μπορεί να είναι επώδυνη και καταστροφική, μπορεί και το αντίθετο: να γίνει υποδειγματικά και να αποδειχθεί αναζωογονητική. Και για τα δύο υπάρχουν παραδείγματα. Ας δούμε δύο από το (σχετικά) απώτερο παρελθόν.

Όταν αποχώρησε από την... αρχηγία της ΝΔ ο ιδρυτής της Κωνσταντίνος Καραμανλής, το 1980, η διαδοχή του δεν πήγε καλά. Και οι τρεις αρχηγοί-διάδοχοι (Γεώργιος Ράλλης, Ευάγγελος Αβέρωφ και Κωνσταντίνος Μητσοτάκης) έχασαν σε τρεις διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις(1981, 1984 και 1985) και το κόμμα έμεινε εκτός εξουσίας για οκτώ χρόνια. Βεβαίως, έχει σημασία να πούμε ότι βρήκαν μπροστά τους τον τυφώνα(για την παραδοσιακή Δεξιά) Ανδρέας Παπανδρέου και το νεότευκτο και πανίσχυρο ΠΑΣΟΚ.

Αντίθετα, η διαδοχή του Ανδρέα Παπανδρέου στο ΠΑΣΟΚ (1996), παρά τη μοναδικότητα και το «αναντικατάστατο» του ιδρυτή του, πήγε καλά. Έγινε υποδειγματικά και ανανέωσε την κυβερνητική του θητεία δυο φορές. Βεβαίως, πρέπει να πούμε ότι το ΠΑΣΟΚ είχε δύο πλεονεκτήματα. Πρώτον, κατείχε την εξουσία, που είναι συγκολλητική. Και, δεύτερον, όλοι οι υποψήφιοι διάδοχοι, με πρώτον τον Κώστα Σημίτη, ήταν προβεβλημένα, συγκροτημένα και έμπειρα πρόσωπα, με δεκαετίες πολιτικής και κυβερνητικής δράσης.

Δεν καταπιανόμαστε με τις διαδικασίες διαδοχής μετά το 2009 διότι έγιναν σε συνθήκες πρωτοφανείς (κρίση, χρεοκοπία, Μνημόνια). Ήταν επώδυνες για το ΠΑΣΟΚ, που έπαψε να είναι κόμμα εξουσίας και λιγότερο για τη ΝΔ, που επανήλθε σ’ αυτόν το ρόλο.

Η περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ έχει πολλές ιδιομορφίες. Η διαδοχή του Αλέξη Τσίπρα γίνεται σε συνθήκες ήττας, η οποία μπορεί να φέρει αποσυσπείρωση και δεν υπάρχουν πρόσωπα με ισχυρό βεληνεκές και ανάλογη πείρα. Αυτά είναι τα αρνητικά. Υπάρχει, όμως, ένα πλεονέκτημα. Η δυνατότητα ανανέωσης και ο χρόνος που θα έχει μπροστά του ο νέος αρχηγός.

Η πρώτη δοκιμασία του, στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές του προσεχούς Οκτωβρίου, δεν θα έχει ιδιαίτερη-και, πάντως, όχι καθοριστική- σημασία, δεδομένου ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν τα πήγαινε ποτέ καλά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Άλλωστε, πολλά θα κριθούν σε τοπικό επίπεδο και από τις συμμαχίες που θα γίνουν.

Ο ΣΥΡΙΖΑ με νέο αρχηγό θα δοκιμαστεί, ουσιαστικά για πρώτη φορά, στις ευρωεκλογές του Ιουνίου του 2024. Αν έχει πάει καλά η διαδοχή, μπορεί το περιβάλλον να είναι ευνοϊκό, συνολικά για την αντιπολίτευση. Συνήθως αυτό συμβαίνει στις ευρωεκλογές. Σε αυτές οι ψηφοφόροι επιλέγουν να στείλουν το πρώτο μήνυμα στην κυβέρνηση. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα συμπληρώνει τότε ένα χρόνο και σίγουρα θα έχει δώσει πολλές αφορμές για αποδοκιμασία. Άλλωστε, υπάρχει η «κατάρα» της δεύτερης τετραετίας, που καταδιώκει τις κυβερνήσεις. Όλες , μέχρι τώρα, δεν τα έχουν πάει καλά και μένει να φανεί αν ο Μητσοτάκης και οι δικοί του θα μπορέσουν να την «ξορκίσουν».

Έτσι, ο νέος αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ θα έχει αρκετό χρόνο για να δείξει αν (και τι) πουλιά πιάνει. Πρώτα μέχρι τις ευρωεκλογές και μετά, αν δεν έχουμε αναταράξεις, άλλα τρία χρόνια μέχρι την ολοκλήρωση της τετραετίας.

Μέχρι να φανεί αυτό που έχει πει ο αρχαίος σοφός Βίας ο Πριηνεύς: «Αρχή άνδρα(σήμερα και γυναίκα) δείκνυσι»…

news247.gr