Μετά το σοκ, τι;...

Τάσος Τσακίρογλου

Εάν αναρωτιόμαστε τι είναι αυτό που μας συνέβη «ξαφνικά» με το εκλογικό αποτέλεσμα και το άθροισμα 13% ακροδεξιών, χριστιανοταλιμπάν και ναζιστικών μορφωμάτων, θα πρέπει να έχουμε το θάρρος να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους: 

οι ακροδεξιοί κατόρθωσαν να πείσουν μεγάλο μέρος της... κοινωνίας πως η Αριστερά των δήθεν διανοούμενων και κουλτουριάρηδων «φαντασιώνεται ότι ενσαρκώνει ταυτόχρονα τη γνώση, τον ανθρωπισμό, την κοινωνική δικαιοσύνη, την καινοτομία και το θάρρος και θέλει με τον τρόπο αυτό να επιβάλει σε όλους μας ιδέες ανόητες, αφύσικες και από καιρό ξοφλημένες». 

Αυτό αναφέρουν στο άκρως επίκαιρο βιβλίο τους «Η επέκταση του πεδίου της Δεξιάς» (εκδόσεις Πόλις) οι Λικ Μπολτανσκί και Αρνό Εσκέρ, βασισμένοι στη γαλλική εμπειρία και τη μετεωρική άνοδο του κόμματος της Λεπέν.

Επιπλέον γράφουν ότι στην τρέχουσα πολιτική κατάσταση η Ακροδεξιά διατηρεί την πρωτοβουλία για τη διαμόρφωση της ατζέντας, ενώ η Αριστερά μοιάζει να τα έχει χαμένα και να μην μπορεί να βρει σημείο στήριξης. 

Για χρόνια οι ακροδεξιοί κατηγορούσαν την Αριστερά ότι βασίζεται σε μια παρωχημένη ιδεολογία που είχε τις ρίζες της στον μακρινό Διαφωτισμό και στον Μάη του ’68. Σήμερα όμως, όπως λένε οι συγγραφείς, «αποτυγχάνει η δράση της όχι επειδή στηρίζεται σε εσφαλμένες αναλύσεις, αλλά επειδή δεν υπάρχει καμία ανάλυση που θα μπορούσε να την προσανατολίσει σε συνειδητή δράση».

Οι αιτίες είναι πολλές κατά τη γνώμη μου. Κατ’ αρχάς η Αριστερά απεμπόλησε το όποιο συνολικό σχέδιο για το αύριο και κατακερμάτισε τη δράση της στην υπεράσπιση δικαιωμάτων γύρω από τις ταυτότητες: γυναίκες, ΛΟΑΤΚΙ+, μετανάστες, Ρομά κ.λπ. Ετσι, δημιούργησε επιμέρους πολύχρωμα κινήματα (αυτό που η Ακροδεξιά χαρακτηρίζει «δικαιωματισμό») που, αναμφίβολα, εξασφάλισαν μεγάλες κατακτήσεις, αλλά πλέον είναι πολύ δύσκολο να τα ενώσεις. 

Η Αριστερά έριξε κάτω το ταμπλό του παζλ και τα κομμάτια μπερδεύτηκαν απίστευτα, σε βαθμό που τώρα είναι εξαιρετικά δύσκολο να ξαναφτιάξεις τη μεγάλη εικόνα. Εάν σε αυτό προσθέσουμε και τον κατακερματισμό των εργαζομένων σε πολλές κατηγορίες (πλήρους και μερικής απασχόλησης, με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, ενοικιαζόμενους, εργαζόμενους στις πλατφόρμες κ.λπ.) τότε αντιλαμβάνεται κάποιος πόσο δύσκολο είναι το έργο της ενοποίησης των όποιων αγώνων.

Επιπρόσθετα, η εγκατάλειψη εδώ και δεκαετίες της θεωρητικής επεξεργασίας των νέων συνθηκών στο όνομα μιας πραγματιστικής προσαρμογής στη δεξιά μετατόπιση του πολιτικού τοπίου και μιας αναζήτησης, σαν ένα άλλο Αγιο Δισκοπότηρο, του φαντασματικού «Κέντρου», απογύμνωσε την Αριστερά στο πεδίο που είχε την πρωτοκαθεδρία: αυτό των ιδεών.

Αυτό το κενό έρχεται να καλύψει σήμερα η Ακροδεξιά, η οποία, μέσω της κανονικοποίησής της από τα ΜΜΕ και τον κυρίαρχο λόγο, υποστηρίζει ότι πλέον είναι ξεπερασμένη η παλιά αντίθεση ανάμεσα στην Αριστερά και στη Δεξιά. Ο ρόλος του «αντισυστημικού» δεν διεκδικείται πλέον από την Ακρα Αριστερά, αλλά, δυστυχώς, από την Ακρα Δεξιά, η οποία «πουλάει» ότι δήθεν προστατεύει την πατρίδα από τους ξένους, αλλά και τις θέσεις εργασίας που θα πρέπει να καταλαμβάνουν οι «ντόπιοι».

Εάν δεν υπάρξει σύντομα μια ομαλή αφύπνιση, τότε η Αριστερά στην Ευρώπη κινδυνεύει να ξυπνήσει σε έναν εφιάλτη με σκηνικά βγαλμένα από τον Μεσοπόλεμο και να ζήσει στιγμές ασύλληπτης βαρβαρότητας. Προϋπόθεση γι’ αυτή την αφύπνιση είναι η δημιουργία ενός κοινού μετώπου της σύνολης Αριστεράς, αλλά και η προσπάθεια να ανανοηματοδοτήσει τις ζωές των ανθρώπων, προσφέροντάς τους ένα όραμα για το μέλλον που θα είναι ελκυστικό και, το σημαντικότερο, θα δείχνει εφικτό...

efsyn.gr