Ο Αλέξης Τσίπρας δεν ήταν ούτε άγγελος, ούτε διάβολος...

Αν και έτσι αντιμετωπίστηκε, ανάλογα με το πού τοποθετούσε κανείς τον εαυτό του στο πολιτικό φάσμα. Ο "άγγελος" που "πήρε το κόμμα του 3% και το έκανε κυβέρνηση" ή ο διάβολος που ήταν "λαϊκιστής, ο ανεύθυνος καταληψίας,που πήγε να ρίξει τη χώρα στα βράχια" ή αυτός που "έφερε ανεπανόρθωτο πλήγμα στην Αριστερά, αφού ξεπουλήθηκε στο κατεστημένο".

Ο Τσίπρας θα καταγραφεί ως... ένας από κομβικούς ηγέτες της μεταπολίτευσης. Μπορεί κάποιοι να λένε ότι απλώς "καβάλησε το κύμα της Ιστορίας", αλλά αυτό συμβαίνει με όλους αυτούς που αναδύονται στο πολιτικό σκηνικό. Εκφράζουν την εποχή τους, γίνονται η έκφραση μιας υπαρκτής τάσης στην κοινωνία, εκπροσωπούν κάτι που ήδη έχει διαμορφωθεί στην κοινωνία. Ο απερχόμενος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, παρά τη μυθολογία του ακροκεντρώου σύμπαντος, δεν δημιούργησε συνθήματα, τάσεις και πολιτική στάση. Έγινε ο πολιτικός αρχηγός που κλήθηκε να εκπροσωπήσει την διάχυτη οργή που υπήρχε στην κοινωνία την εποχή των μνημονίων. Ο κόσμος δεν ήταν οργισμένος γιατί τον έπεισε ο Τσίπρας να είναι, ήταν γιατί ένα σάπιο πολιτικό σύστημα που χρεοκόπησε τη χώρα, ανέλαβε να "σώσει" τη χώρα καταστρέφοντας ανθρώπινες ζωές. Μπορεί να καταλογίσει κανείς πολλά στον Τσίπρα, αλλά δεν ήταν αυτός που χρεοκόπησε τη χώρα. Ήταν αυτός που την παρέλαβε χρεοκοπημένη. Το κομβικό καλοκαίρι του 2015 αποφάσισε μια επίσημη κρίσιμη στροφή. Για άλλους είναι "κωλοτούμπα", για άλλους "ρεαλισμός". Κατ' εμέ ήταν το σημείο όπου ο Τσίπρας φοβήθηκε. Και ο φόβος σε οδηγεί σε οπισθοχώρηση. Από κει και μετά έγινε ο "πιο καλός ο μαθητής" και έφερε σε πέρας του στόχους ενός μνημονίου που του επεβλήθη με εκδικητικούς όρους από τους δανειστές. Κανονικά θα έπρεπε να εισπράξει το χειροκρότημα των εν Ελλάδι,  ευρωπαϊστών, φιλελεύθερων και ρεαλιστών, καθώς ήταν ο πρώτος και ο μόνος που έφτασε στο τέλος ενός μνημονίου εντός των στόχων του. 

Προσωπικά θεωρώ καταστροφικό το μνημόνιο Τσίπρα, όπως και τα δύο προηγούμενα. Θεωρώ επίσης κενό περιεχομένου το "βγήκαμε από τα μνημόνια". Δεν βγαίνεις από μία δανειακή σύμβαση όταν σταματά η χρηματοδότηση, αλλά όταν πάψουν να ισχύουν οι όροι που επιβάλλονται από την "σύμβαση" που έχεις υπογράψει. Και οι όροι αυτοί προβλέπουν ότι το σύνολο της δημόσιας περιουσίας είναι υποθηκευμένο μέχρι το 2114. Όχι γιατί το λέω εγώ, αλλά γιατί το αναφέρουν αυτά που έχουν υπογραφεί. Τα επιδόματα και οι δεκατες τρίτες συντάξεις έβγαιναν αφού είχαν στεγνώσει τα πορτοφόλια όλον τον χρόνο, με τα θηριώδη υπερπλεονάσματα. Και αυτό δεν λέγεται ούτε αριστερή, ούτε κοινωνική πολιτική. Δεν γίνεται να αφαιρείς από το εισόδημα του συνταξιούχου που έπαιρνε το ΕΚΑΣ περίπου 2500 ευρώ και να του λες στο τέλος του χρόνου 300 ευρώ κι αυτό να λέγεται "κοινωνική παροχή". Αυτού του τύπου το "αφήγημα", αυτές οι πολιτικές επιλογές κόστισαν πολύ πιστεύω και στον Τσίπρα και στον ΣΥΡΙΖΑ. Επίσης ποτέ δεν έπεισε - και καλώς- πως ότι κι αν συνέβη επί θητείας του έγινε υπό πίεση και όχι από επιλογή, κάτι όμως που θα μπορούσαν να το ισχυριστούν και οι προκάτοχοί του. Στην πολιτική πρέπει να αποφασίσεις πως ότι υπογράφεις το χρεώνεσαι.

Στην τελευταία φάση ο Τσίπρας προσπάθησε να παίξει το ρόλο του ηγέτη στον κεντρώο χώρο, με διάφορες θεαματικά αποτυχημένες τακτικές, όπως η μίμηση συνθημάτων και πολιτικού λόγου του Ανδρέα Παπανδρέου. Ίσως η πιο αφελής πολιτική προσέγγιση σε όλη τη διάρκεια της θητείας του.

Ήταν ο Τσίπρας χαρισματικός; Επικοινωνικά ναι, είχε μια ευχέρεια στο λόγο, στη Βουλή "είχε" τους αντιπάλους. "Ήταν μειωμένων ικανοτήτων και αγράμματος" λένε οι αντίπαλοί του. Έχει κάθε δικαίωμα να το υποστηρίζει κάποιος, αλλά μάλλον δεν πείθει όταν έχει βρει "πολιτικό μέταλλο και ηγετικές ικανότητες"  στους πολιτικούς ογκόλιθους Κώστα Καραμανλή, Γιώργο Παπανδρέου και Κυριάκο Μητσοτάκη. Και μην επικαλεστεί κανείς την εκλογική τους απήχηση. Όλοι πήραν υψηλά ποσοστά, αλλά τα ποσοστά σε κάνουν κυβερνήτη, όχι ικανό.

Ο Τσίπρας δεν ήταν το μεγαλύτερο πολιτικό μέγεθος που πέρασε από τη χώρα, αλλά δεν ήταν αμελητέα πολιτική προσωπικότητα. Μισήθηκε με πάθος από τους ανθρώπους του πολιτικού κατεστημένου, ακόμα κι όταν αποφάσισε να παρουσιαστεί ως βασικός πυλώνας του ίδιου του συστήματος. Μισήθηκε κυρίως γιατί το κατεστημένο στην Ελλάδα δεν συγχωρεί "παρείσακτους", ακόμα κι όταν κάνουν δηλώσεις "νομιμοφροσύνης". Ο Αλέξης Τσίπρας ήταν "ένας από μας", που προσπάθησε να γίνει "ένας απ' αυτούς" αλλά προς τον εντιμότερον και κάποια στιγμή έμεινε μετέωρος. Ένα εκκρεμές που κινούνταν μία δεξιά, μια αριστερά και ευχόταν κάποια στιγμή να βρει την σταθερότητά του στο κέντρο. Η σταθερότητα όμως σε ένα εκκρεμές είναι συνώμυμη με την ακινησία. Και κάπου εκεί κατάλαβε ότι το μόνο καύσιμο που θα κινήσει τη μηχανή θα ήταν να θυσιάσει τον εαυτό του. Και αυτό έκανε σήμερα.

Dimitris Soultas (FB)