Οπως κι αν τα βαφτίσουμε, «υπερκέρδη», «ουρανοκατέβατα», «απρόσμενα» ή αλλιώς, τα κέρδη που καρπώθηκαν μόνο οι εταιρείες του ενεργειακού τομέα είναι πραγματικά, είναι τεράστια και συνδέονται με την κρίση τιμών και τη λειτουργία των αγορών, που για τις επιχειρήσεις και τα στελέχη τους αντιστοιχούν σε γενναία μερίσματα και μπόνους, αλλά για τους καταναλωτές μεταφράστηκαν σε ακραία ακρίβεια διαρκείας.
Η... κυβέρνηση Ν.Δ. φρόντισε να επικοινωνήσει ότι την ευθύνη για την κατάσταση έφεραν αποκλειστικά οι διεθνείς συγκυρίες (προ και μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία) και ούτε λόγος για αισχροκέρδεια, στρεβλώσεις στην αγορά, συμπεριφορές ολιγοπωλιακές, αθέμιτες πρακτικές από πλευράς παικτών και απουσία ελέγχου από πλευράς Πολιτείας. Την ίδια στιγμή, υπέρογκα κέρδη συσσωρεύονταν στη χονδρεμπορική και στη λιανική αγορά ηλεκτρισμού, στη διύλιση, στον τομέα του φυσικού αερίου, ενώ οι καταναλωτές βρίσκονταν σε μια δίνη συνεχών ανατιμήσεων στους λογαριασμούς ρεύματος και αερίου και στην αντλία.
Αντί να προσπαθήσει να συγκεντρώσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερα μερίδια από τα υπερκέρδη των εταιρειών, η κυβέρνηση της Ν.Δ. αρχικά... αντιστάθηκε, λέγοντας ότι «δεν υπάρχουν», και εν συνεχεία, υπό τις πολιτικές, κοινωνικές και δημοσιονομικές πιέσεις, αλλά και με βάση τις Οδηγίες για έκτακτα μέτρα της Ε.Ε., υποχρεώθηκε απρόθυμα σε φορολόγηση μέρους των υπερβαλλόντων κερδών για να χρηματοδοτήσει και τις επιδοτήσεις, που εντάθηκαν προεκλογικά. Ωστόσο, αγνοείται η τύχη της φορολόγησης των υπερκερδών στην προμήθεια ρεύματος (λιανική) και στον τομέα του φυσικού αερίου, ενώ δεν έχει βεβαιωθεί και εισπραχθεί ακόμα η έκτακτη εισφορά των εταιρειών διύλισης, που τελικά βρέθηκε σε χαμηλότερα επίπεδα, όπως άλλωστε έγινε και με το ψαλίδισμα των υπερκερδών στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού που ανακτήθηκαν.
Υπερκέρδη «στον πάγο»
Στα «αζήτητα» φαίνεται πως βρίσκεται η επιστροφή μέρους των υπερκερδών των προμηθευτών στη λιανική αγορά ρεύματος του 2022, καθώς η σχετική ρύθμιση, αν και με πολλές εκπτώσεις και απαλλαγές, δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Μολονότι υπήρξαν δύο τροπολογίες με προβλέψεις για τον σχετικό μηχανισμό ανάκτησης, η αναγκαία Κοινή Υπουργική Απόφαση δεν υπογράφτηκε από την απελθούσα κυβέρνηση Ν.Δ. Θυμίζουμε ότι για το πεντάμηνο Αύγουστος-Δεκέμβριος 2022 το ύψος των υπερκερδών που θα επιστρέφονταν είχε τοποθετηθεί μεταξύ 300 και 500 εκατ. - ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. έχει υπολογίσει τα υπερκέρδη μόνο για τους μήνες Σεπτέμβριο-Οκτώβριο 2022 σε 1 δισ. ευρώ. Η αισχροκέρδεια στην προμήθεια αποτυπώνεται στη μεγάλη ψαλίδα μεταξύ λιανικών και χονδρεμπορικών τιμών, την οποία επιδοτούσε πρόθυμα και άκριτα η κυβέρνηση της Ν.Δ. από τον περασμένο Αύγουστο έως και σήμερα.
Υπολογίζεται πως η διαφορά μεταξύ λιανικών (ΔΕΗ) και χονδρεμπορικών τιμών, μόνο στη χαμηλή τάση, για την περίοδο Σεπτέμβριου 2022-Ιανουαρίου 2023 ανέρχεται κατά μέσο όρο σε 183,8 ευρώ/μεγαβατώρα (σχεδόν 65%), που για το σύνολο της κατανάλωσης των 12.500.000 μεγαβατώρων (στη χαμηλή τάση) του πενταμήνου αυτού ανέρχεται σε 2,3 δισ. Στον αέρα είναι και η φορολόγηση των ιδιαίτερα υψηλών κερδών της ΔΕΠΑ Εμπορίας, που ακόμα βρίσκεται υπό τον έλεγχο του Δημοσίου, και παρά τη σχετική δέσμευση της κυβέρνησης Ν.Δ. από τον Ιούνιο 2022. Σημειώνεται ότι η λειτουργική κερδοφορία της ΔΕΠΑ Εμπορίας ανήλθε το 2021 σε 316,7 εκατ., έναντι 25,8 εκατ. το 2020.
Εξάλλου, η ΡΑΕ από πέρσι έχει εκτιμήσει πως κατά το διάστημα Νοεμβρίου 2020-Φεβρουαρίου 2021 οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας εισέπραξαν ποσά συνολικού ύψους περίπου 67 εκατ., «τα οποία δεν αντικατοπτρίζουν εύλογες ανάγκες και αποδοτική λειτουργία της αγοράς και τα οποία, δεδομένης και της πολύ δύσκολης συγκυρίας, πρέπει να επιστραφούν στην αγορά λιανικής ή/και στους καταναλωτές». Η Αρχή μάλιστα είχε προτείνει νομοθετική ρύθμιση την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. κατέθεσε ως τροπολογία.
Υποτιμημένα υπερκέρδη
Η κυβέρνηση Ν.Δ., παραδεχόμενη όψιμα την ύπαρξη «υπερεσόδων», ανακοίνωσε φορολόγηση του 90% των υπερκερδών ουσιαστικά των τεσσάρων (καθετοποιημένων) παικτών στην ηλεκτροπαραγωγή, με τρόπο και για χρόνο που η ίδια αποφάσισε. Η διαδικασία που ξεκίνησε μετατράπηκε σε ένα πραγματικό… έπος, με τη ΡΑΕ να δίνει στοιχεία για αυξημένα συνολικά κέρδη το εξάμηνο Οκτώβριος 2021-Μάρτιος 2022, ύψους 927,44 εκατ. ευρώ, με τα 729,91 εκατ. να προέρχονται από τη ΔΕΗ, αλλά και δηλωθείσες από τη ΔΕΗ εκπτώσεις ύψους 335,99 εκατ. που έπρεπε να αφαιρεθούν, καθώς λογίζονταν ως ζημιές για την εταιρεία, παρά το ότι δεν αφορούσαν την παραγωγή, αλλά την προμήθεια... Θυμίζουμε ότι το μεικτό περιθώριο κέρδους έφτασε συνολικά την περίοδο Ιουλίου 2021-Φεβρουαρίου 2022 σε 1,6 δισ. και την περίοδο Ιουλίου 2021-Μαρτίου 2022 σε 1,9 δισ. ευρώ (στοιχεία ΡΑΕ).
Εντέλει, η ανάκτηση προσδιορίστηκε για το εννεάμηνο Οκτωβρίου 2021-Ιουνίου 2022 (σ.σ.: η άνοδος τιμών είχε ξεκινήσει από τον Ιούλιο 2021) στα 373,5 εκατ., για να καταλήξει οριστικά σε σχεδόν 344 εκατ. ευρώ μετά την επιστροφή 30,7 εκατ. στη ΔΕΗ (κατόπιν ελέγχου ορκωτών λογιστών στις οικονομικές καταστάσεις), που έχουν ήδη αποδοθεί και βεβαιωθεί. Σημειώνεται ότι η έκθεση του Τομέα Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. έκανε λόγο για συνολικά υπερκέρδη στο δωδεκάμηνο Ιούλιος 2021-Ιούνιος 2022 παραγωγών, εισαγωγέων ηλεκτρικής ενέργειας και εισαγωγέων φυσικού αερίου ύψους 2,2 δισ. ευρώ και 1,7 δισ. στο εννεάμηνο Ιούλιος 2021-Μάρτιος 2022.
Με σταθερή επιλογή της την απομείωση της επιστροφής μέρους των υπερκερδών, η κυβέρνηση Ν.Δ. ανακοίνωσε έκτακτη εισφορά για τις δύο εταιρείες του κλάδου διύλισης (πετρελαιοειδών) στα τεράστια κέρδη που αποκόμισαν το 2022 ελέω λειτουργίας της αγοράς εν μέσω κρίσης (όπως τα υψηλά περιθώρια διύλισης) στο μίνιμουμ όριο που έθεσε η Κομισιόν, ήτοι στο 33%. Κι ενώ τα συνολικά κέρδη προ φόρων των δύο εταιρειών ανήλθαν στα επίπεδα-ρεκόρ των 2,978 δισ. και η φορολογία στο 33% αντιστοιχεί βάσει της μεθοδολογίας της Ε.Ε. σε 866 εκατ., οι εταιρείες έχουν υπολογίσει την απόδοση συνολικά μόνο 662,138 εκατ. Αν δε ο συντελεστής είχε οριστεί όπως στην ηλεκτροπαραγωγή, στο 90%, τότε θα μιλούσαμε για 2,36 δισ.
Η ΑΥΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου