Οι εμπλεκόμενοι στις υποκλοπές...

Δύο από τα βασικά εμπλεκόμενα πρόσωπα στο σκάνδαλο των υποκλοπών, οι επιχειρηματίες Γιάννης Λαβράνος και Φέλιξ Μπίτζιος, φέρονται να είχαν άμεση εμπλοκή σε σειρά... διαγωνισμών της κυβέρνησης Μητσοτάκη αξίας πολλών εκατομμυρίων ευρώ.

Η «Εφ.Συν.» αποκαλύπτει σήμερα ότι οι εν λόγω επιχειρηματίες, που είχαν επαφές με τον ανιψιό του πρωθυπουργού Γρηγόρη Δημητριάδη, φέρονται να είχαν και συνεργασία με μέλη της οικογένειας του εμπόρου αμυντικών συστημάτων Σταύρου Κομνόπουλου, ιδιοκτήτη της εταιρείας ΚΕΣΤΡΕΛ, και μετείχαν την τελευταία τριετία ως «αφανείς διαμεσολαβητές» σε διαγωνισμούς εκατομμυρίων, όπως αυτοί των νέων ταυτοτήτων και του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Κυβερνοασφάλειας, όπως επίσης και σε άλλες προμήθειες μεγάλου ύψους.

Κάποιοι από αυτούς τους διαγωνισμούς ακυρώθηκαν όταν αποκαλύφθηκε η εμπλοκή των Λαβράνου και Μπίτζιου στο σκάνδαλο των υποκλοπών. Κάποιοι ολοκληρώθηκαν. Κάποιοι εκκρεμούν ακόμα.

Στο πλαίσιο των αποκαλύψεων της «Εφ.Συν.» ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης καλείται να απαντήσει ποια είναι η σχέση του ίδιου και του Γρηγόρη Δημητριάδη με τον Γιάννη Λαβράνο, τον Φέλιξ Μπίτζιο και τον Σταύρο Κομνόπουλο και τι γνώριζε για τις δραστηριότητες του «φαντομά» Λαβράνου σε ΕΥΠ, υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και υπουργείο Εθνικής Αμυνας, δραστηριότητες που πλέον διερευνώνται από τις εισαγγελικές αρχές σε Ελλάδα και Ευρώπη.

H RAFNAR, η ΚΕΣΤΡΕΛ και η NEUROSOFT

Την εμπλοκή των εταιρειών του εμπόρου αμυντικών συστημάτων Σταύρου Κομνόπουλου στην υπόθεση των υποκλοπών αποκάλυψε πρώτο το InsideStory στις 15 Ιουνίου 2022 («Η ελληνική διαδρομή της εταιρείας του spyware»), όταν δημοσιοποίησε πως η σχετιζόμενη με τον όμιλο ΚΕΣΤΡΕΛ (συμφερόντων Κομνόπουλου) εταιρεία RAFNAR HELLAS είχε μεσολαβήσει τον Οκτώβριο του 2020 προκειμένου να νοικιαστεί το τριώροφο κτίριο που στέγαζε τα γραφεία της Intellexa (της εταιρείας που εμπορεύεται το λογισμικό Predator) στο Ελληνικό.

Συγκεκριμένα, η RAFNAR HELLAS είχε παράσχει την εγγύησή της προς τον ιδιοκτήτη του ακινήτου (τον όμιλο Φάις), καθώς η εκπρόσωπος της Intellexa, Σάρα Χάμου (σύζυγος του ιδρυτή της Intellexa Ταλ Ντίλιαν), ήταν πρόσωπο άγνωστο στις ελληνικές φορολογικές και τραπεζικές αρχές χωρίς περιουσιακά στοιχεία στην Ελλάδα.

Αντιθέτως, γνωστός στις ελληνικές αρχές ήταν ο Φέλιξ Μπίτζιος, κάτοχος του 35% της Intellexa, μέσω της κυπριακής εταιρείας Santinomo Limited, ο οποίος ωστόσο δεν εμφανίστηκε στο συμβόλαιο μίσθωσης. Το γεγονός ότι ο κ. Μπίτζιος ήταν γνωστός στις φορολογικές αρχές προκύπτει από το πόρισμα της Τραπέζης της Ελλάδος (Οκτώβριος 2017) και εν συνεχεία από διατάξεις της Αρχής για το Ξέπλυμα Χρήματος της περιόδου 2018-2019 με τις οποίες είχαν δεσμευτεί περιουσιακά του στοιχεία.

Η RAFNAR HELLAS, που έχει την ίδια έδρα και τηλέφωνο με την ΚΕΣΤΡΕΛ, ιδρύθηκε από τον κ. Παντελή Στούμπη, συγγενικό πρόσωπο του Σταύρου Κομνόπουλου, στις αρχές του 2019 και ανέλαβε αντιπρόσωπος του ισλανδικού ομίλου Rafnar Maritime Group. Αν και νεοσύστατη, βρέθηκε μέσα σε τρία χρόνια να λαμβάνει πλήθος παραγγελιών για την κατασκευή σκαφών του Λιμενικού Σώματος. Οι παραγγελίες αυτές στην πλειονότητά τους αφορούσαν δωρεές της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών προς το Λιμενικό Σώμα, τις οποίες ζητούσε ή πρότεινε το Μαξίμου.

Ετσι, μέσα στη διετία 2020-2021 η RAFNAR HELLAS βρέθηκε να έχει αθροιστικό κύκλο εργασιών 8,4 εκατ. ευρώ, όντας «εξαιρετικά τυχερή», καθώς είχε βρει και τον αγοραστή και τον χρηματοδότη των σκαφών που αντιπροσώπευε και συναρμολογούσε στην Κερατέα. Εδώ αξίζει να επισημάνουμε μια σημαντική λεπτομέρεια: Ο κ. Παντελής Στούμπης δηλώνει ως έδρα συγκεκριμένη οδό στην Κηφισιά (Παύλου Μελά 5) που συμπίπτει με την οικία του Ηλία Κυριακίδη, λογιστή του Φέλιξ Μπίτζιου, ο οποίος εκπροσωπούσε αρχικά τις εταιρείες συμφερόντων του Ταλ Ντίλιαν -του ιδιοκτήτη του Predator- στην Ελλάδα.

Ο διαγωνισμός για τις ταυτότητες

Συγγενικό πρόσωπο του Σταύρου Κομνόπουλου βρίσκουμε και στον διαγωνισμό που είχε προκηρύξει η κυβέρνηση για τις ταυτότητες. Συγκεκριμένα, τον γαμπρό του, Νώντα Πασχαλίδη, πρώην CEO της Kestrel Information Systems και νυν CEO της NEUROSOFT, θυγατρικής του ΟΠΑΠ.

Ο διαγωνισμός για τις ταυτότητες που προκηρύχθηκε αρχικά το 2018 από τον ΣΥΡΙΖΑ, με αρχικό ύψος 335 εκατ. ευρώ, εν συνεχεία ματαιώθηκε και επαναπροκηρύχθηκε από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας εκτοξευόμενος στα 515 εκατ. ευρώ. Τελικά, ο διαγωνισμός ακυρώθηκε την 1η Σεπτεμβρίου 2022, ημέρα που λόγω των υποκλοπών παραιτήθηκε ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, Κώστας Τσουβάλας, ο οποίος είναι φίλος του επιχειρηματία Γιάννη Λαβράνου.

Ο Λαβράνος μαζί με τον Μπίτζιο από το 2018 ξεκίνησαν επαφές με στελέχη της IDEMIA, της αμερικανικών συμφερόντων τεχνολογικής εταιρείας με έδρα τη Γαλλία που συγκαταλέγεται στους μεγαλύτερους ομίλους διεθνώς στον κλάδο της ψηφιακής ταυτοποίησης, κρυπτογράφησης και ασφαλείας, προκειμένου να την εκπροσωπήσουν στην Ελλάδα στο έργο των ταυτοτήτων.

Αρχικά επιδίωξαν να το κάνουν με νομικές οντότητες που ανήκαν στον εφοπλιστή Λογοθέτη, για τον οποίο εργαζόταν ο Φέλιξ Μπίτζιος, και όταν ο εφοπλιστής, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της εφημερίδας μας, απαγόρευσε τη χρήση των εταιρειών του και αρνήθηκε την εμπλοκή στο project, τότε απευθύνθηκαν στον Νώντα Πασχαλίδη, τον γαμπρό του κ. Κομνόπουλου.

Ετσι, η IDEMIA βρέθηκε να διεκδικεί το έργο των ταυτοτήτων σε κοινοπραξία με τη NEUROSOFT. Πρώτος είχε ξεκινήσει να ερευνά το θέμα του διαγωνισμού των νέων ταυτοτήτων ο δημοσιογράφος Θανάσης Κουκάκης, ο οποίος είχε απευθυνθεί και στην IDEMIA για τους εν Ελλάδι συνεργάτες στα μέσα του 2020.

Η ανάδειξη της IDEMIA ως αναδόχου του έργου των ταυτοτήτων επήλθε λόγω της προσθήκης συγκεκριμένων τεχνικών προδιαγραφών που οδηγούσαν εκτός διεκδίκησης του διαγωνισμού τις περισσότερες ανταγωνίστριες εταιρείες. Μετά τις αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης και του ίδιου του πρώην υπουργού Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, η μεθόδευση αυτή απέτυχε. Μάλιστα, ο ανασχηματισμός με την απομάκρυνση Χρυσοχοΐδη αποδίδεται στον ρόλο που έπαιξε προκειμένου να μην ευοδωθούν τα σχέδια των Λαβράνου, Μπίτζιου και Δημητριάδη.

Η «Εφ.Συν.» αποκαλύπτει σήμερα μέρος της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας της Ιζαμπέλ Λoζόν (Isabelle Lauzon), της Καναδέζας manager που κατέχει τη θέση της Senior Vice President στην IDEMIA, με τους Λαβράνο και Μπίτζιο. Η Λοζόν είναι εκείνη που είχε αναλάβει να διεκδικήσει το έργο των νέων ταυτοτήτων στην Ελλάδα πριν ακόμη υπάρξει η συγχώνευση της Oberthur Technologies με τη Safran-Morpho, η οποία και «γέννησε» την IDEMIA. Η ίδια και οι συνεργάτες της έχουν ασχοληθεί με το project αυτό ήδη από το 2017 και συνέχιζαν να το διεκδικούν έως και τον Σεπτέμβριο του 2022.

Η Ιζαμπέλ Λoζόν γνωρίζεται, εκτός από τους Λαβράνο, Μπίτζιο και Πασχαλίδη, και με τον Γρηγόρη Δημητριάδη, τον πρώην γενικό γραμματέα του πρωθυπουργικού γραφείου και ανιψιό του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Η «Εφ.Συν.» απευθύνθηκε στην κ. Λοζόν, αλλά και στον στενό συνεργάτη της, Ορελιάν Ενό, ο οποίος σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτουμε συμβούλευε τους Λαβράνο και Μπίτζιο για το πώς θα στηθεί και θα τιμολογηθεί το project (δημιουργία εταιρειών, τεχνικές προδιαγραφές, εξοπλισμός, προσωπικό, χρηματοροές, κόστη, κέρδη, κ.ά.), ώστε η IDEMIA να διεκδικήσει το έργο των ταυτοτήτων με «αξιώσεις». Δεν απάντησαν στις ερωτήσεις που τους απευθύναμε.

Μεγάλα ερωτήματα

Η σχέση της IDEMIA ξεκίνησε αρχικά με την εταιρεία του Λαβράνου, Ιονική Τεχνολογική (τον αρχικό προμηθευτή του «αμαρτωλού» συστήματος TETRA), με την υπογραφή σχετικής συμφωνίας αμοιβαίας εμπιστευτικότητας (mutual non-disclosure agreement). Με τη συνομολόγηση της σύμβασης εμπιστευτικότητας οι Ιζαμπέλ Λoζόν και Ορελιάν Ενό άρχισαν να συνεργάζονται εντατικά με τους Λαβράνο και Μπίτζιο για να προετοιμαστούν για τη διεκδίκηση του έργου. Προκαλεί αίσθηση ότι μια πολυεθνική εταιρεία του χώρου της ασφάλειας δεν έκανε έλεγχο Know Your Customer (KYC) για τους συνεργάτες της και δεν αναζήτησε να πληροφορηθεί ποιοι ήταν εκείνοι με τους οποίους θα συνέπραττε σε ένα τόσο ευαίσθητο εγχείρημα. Αξίζει να σημειωθεί πως εκείνη την περίοδο ο Φέλιξ Μπίτζιος ήταν ήδη υπό διερεύνηση από τις ελληνικές Αρχές για την εμπλοκή του στο σκάνδαλο της Τράπεζας Πειραιώς με τη Libra.

Ο δε Γιάννης Λαβράνος «κρυβόταν» πίσω από άλλες εταιρείες, καθώς είχαν ήδη υπάρξει αποκαλύψεις για τον «περίεργο» τρόπο που η Ιονική Τεχνολογική εξασφάλισε το έργο της επέκτασης του συστήματος TETRA της Ελληνικής Αστυνομίας το 2014.

Ο διαγωνισμός για τις νέες ταυτότητες, πέρα από το προφανές οικονομικό του μέγεθος, είναι ένας διαγωνισμός με πραγματικά ευαίσθητο εθνικό χαρακτήρα και με ιδιαιτερότητες για τη δημόσια ασφάλεια. Αυτός λοιπόν ο διαγωνισμός παραλίγο να καταλήξει στα χέρια του Γιάννη Λαβράνου, ο οποίος, όπως έχουν αποκαλύψει οι Reporters United και η «Εφ.Συν.» («Σκάνδαλο υποκλοπών: πώς στήθηκε ο ιστός κυβέρνησης – Λαβράνου»), βρέθηκε με πλαστή ιταλική ταυτότητα με την οποία είχε εκδοθεί ελληνικός ΑΦΜ.

Το Κέντρο Κυβερνοασφάλειας

Η NEUROSOFT δεν απαντάται μόνον στον ακυρωμένο -πλέον- διαγωνισμό για τις ταυτότητες, αλλά και στον εν εξελίξει διαγωνισμό για τη δημιουργία του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Κυβερνοασφάλειας. Ο διαγωνισμός για τη δημιουργία του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Κυβερνοασφάλειας, ύψους 40,4 εκατ. ευρώ, υλοποιείται από το Κέντρο Τεχνολογικής Υποστήριξης, Ανάπτυξης και Καινοτομίας (ΚΕΤΥΑΚ) της ΕΥΠ, από τις εγκαταστάσεις του οποίου γίνονταν οι παρακολουθήσεις μέσω του λογισμικού Predator και το οποίο είναι ήδη στο επίκεντρο της εισαγγελικής έρευνας.

Η Εθνική Στρατηγική Κυβερνοασφάλειας που συντάχθηκε από το γραφείο του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκου Πιερρακάκη σε συνεργασία με την προηγούμενη -αποπεμφθείσα- ηγεσία της ΕΥΠ και τον Παναγιώτη Κοντολέοντα προβλέπει τη δημιουργία Κέντρου Επιχειρήσεων Κυβερνοασφάλειας (Security Operations Center – SOC) και μηχανισμού ανίχνευσης δικτυακών ανωμαλιών και αντιμετώπισης επιθέσεων άρνησης υπηρεσίας (DDoS), εντός του ΚΕΤΥΑΚ. Σκοπός του SOC θα είναι η διαρκής παρακολούθηση των κρίσιμων υποδομών φορέων και η έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπιση των περιστατικών ασφάλειας.

Στον διαγωνισμό για το έργο των 40,4 εκατ. ευρώ έχουν κατέβει δύο κοινοπραξίες. Εκείνη της Cosmote (κοινοπρακτικά με δύο εταιρείες τεχνολογίας) και η κοινοπραξία των Vodafone, ΙΒΜ και NEUROSOFT. Πηγές της «Εφ.Συν.» αναφέρουν πως ως εργολάβος της δεύτερης κοινοπραξίας εμφανίστηκε αρχικά η Intellexa, η οποία μετά τις αποκαλύψεις για τις υποκλοπές αποσύρθηκε τυπικά και έμεινε να επικουρεί άτυπα τη NEUROSOFT.

Κάτι που είναι επίσης σημαντικό είναι πως την 1η Οκτωβρίου 2022 -και ενώ η Intellexa είχε απολύσει ήδη από τα τέλη Αυγούστου 2022 όλο το προσωπικό της- προσέλαβε ξαφνικά ένα στέλεχος προερχόμενο από τη Vodafone, με μεγάλη εμπειρία σε τομείς που άπτονται του Κέντρου Επιχειρήσεων Κυβερνοασφάλειας.

Οι προαναφερόμενες περιπτώσεις είναι μόνον ενδεικτικές. Η παρουσία των κ. Λαβράνου, Μπίτζιου και Κομνόπουλου σε projects συστημάτων επικοινωνίας, εξοπλιστικά προγράμματα και σε έργα ΑΠΕ, για τα οποία ο κεντρικός συντονισμός γίνεται από το επιτελικό κράτος του Μαξίμου, είναι διάχυτη. Είναι προφανές ότι το θέμα θα έχει συνέχεια αφού όπως προκύπτει οι πρωταγωνιστές των υποκλοπών επιδίωξαν ή και πέτυχαν να εξασφαλίσουν προμήθειες εκατομμυρίων ευρώ που είναι πρακτικά αδύνατον να μην είναι σε γνώση του μεγάρου Μαξίμου. Η «Εφ.Συν.», πλην των στελεχών της IDEMIA, ζήτησε τη γνώμη και όλων των εμπλεκόμενων προσώπων που αναφέρονται στο παρόν ρεπορτάζ. Ουδέποτε απάντησαν στα μέιλ που στείλαμε...

Δημήτρης Τερζής

Η Εφημερίδα των Συντακτών