«Πολύ σκληρός για να πεθάνει»...

Επίδειξη πολιτικής ισχύος έκανε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ανατρέποντας τα προγνωστικά που τον ήθελαν να χάνει με διαφορά έναντι του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου ή να περνά με δυσκολία στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών της Τουρκίας.

Ο Τούρκος πρόεδρος αποδείχθηκε «πολύ σκληρός για να πεθάνει» και πλέον η μάχη θα... κριθεί στις 28 Μαΐου, με τον Ερντογάν όμως, προσέρχεται με αέρα νικητή διεκδικώντας την τρίτη δεκαετία στη διακυβέρνηση της χώρας.

Τα συμπεράσματα

Το γεγονός ότι μετά από ένα ολονύκτιο εκλογικό θρίλερ, ο Τούρκος πρόεδρος όχι μόνο δεν συνετρίβη αλλά διατήρησε τις δυνάμεις του και μάλιστα έκοψε πρώτος το «νήμα» κάνει τον Ερντογάν «φαβορί» για επικράτηση στις επαναληπτικές εκλογές και αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις, θα παραμείνει για τουλάχιστον πέντε χρόνια στο Λευκό Παλάτι.

Η καθίζηση της οικονομίας, οι καταστροφικοί σεισμοί και η διπλωματική απομόνωση της Τουρκίας δεν κατάφεραν να ανακόψουν τη δυναμική Ερντογάν. Οι Τούρκοι δεν «τιμώρησαν» τον πρόεδρο τους και σίγουρα δεν έδειξαν να εμπιστεύονται τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Φάνηκε μάλιστα, ότι μετά από δύο δεκαετίες στο τιμόνι της χώρας ο Τούρκος πρόεδρος έχει οικοδομήσει ένα ακλόνητο σύστημα εξουσίας που ελέγχει και προσαρμόζει σύμφωνα με τα συμφέροντα του.

Οι χθεσινές εκλογές, όμως, έδειξαν και κάτι ακόμη. Ότι τα αντιαμερικανικά συνθήματα έπεισαν τους Τούρκους, όπως και η απομάκρυνση από το «δυτικό» στρατόπεδο, η οποία φαίνεται να απολαμβάνει ευρεία αποδοχή εντός της τουρκικής κοινωνίας, κρίνοντας από το ποσοστό που συγκέντρωσε ο Ερντογάν.

Το ερώτημα του ενός εκατομμυρίου βέβαια είναι η στάση που θα τηρήσει στον δεύτερο γύρο το «αουτσάιντερ» των εκλογών, ο υπερεθνικιστής Σινάν Ογάν. Το περίπου 5% που συγκέντρωσε αναμένεται να διεκδικήσουν και οι δύο βασικοί υποψήφιοι, με διεθνείς αναλυτές να εκτιμούν ότι από σήμερα κιόλας θα ξεκινήσουν τα παζάρια για την «εξαγορά» του ποσοστού Ογάν.

Η επόμενη μέρα

Η Αθήνα βρίσκεται απέναντι σε έναν γρίφο, καθώς ουδείς μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια ποιον Ερντογάν θα έχει απέναντι της. Τον μεταρρυθμιστή της πρώτης περιόδου που ευαγγελιζόταν το κράτος δικαίου και την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας του; Τον Ερντογάν του πραξικοπήματος του 2016 και της αναθεωρητικής Τουρκίας ή έναν «νέο» πρόεδρο ο οποίος ενόψει των τεράστιων οικονομικών δυσκολιών που καλείται να αντιμετωπίσει θα τα «βρει» με τη δύση, προσαρμόζοντας τη στρατηγική του με τρόπο που θα ικανοποιεί τους δυτικούς εταίρους;

Το σίγουρο είναι ότι ο Ερντογάν θα πρέπει να αναθεωρήσει την πολιτική του στο πεδίο της οικονομίας. Η καταρρέουσα τουρκική λίρα, θα φέρει σύντομα τον Τούρκο πρόεδρο ενώπιον ενός ανυπέρβλητου προβλήματος. Κατά πάσα πιθανότητα, ο Ερντογάν θα υποχρεωθεί να προσφύγει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναζητώντας σανίδα σωτηρίας. Μια τέτοια εξέλιξη θα βάλει «φρένο» σε πολλά από τα μεγαλεπήβολα σχέδια του, όπως το πρόγραμμα γεωτρήσεων, τα φαραωνικά δημόσια έργα και φυσικά, τις υπέρογκες αμυντικές δαπάνες.

Η Αθήνα, ωστόσο, γνωρίζει ότι μια Τουρκία σε βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση είναι μια απρόβλεπτη Τουρκία, η οποία δεν θα διστάσει να εξάγει την πίεση στο εξωτερικό. Και στην περίπτωση αυτή, ο προφανής «στόχος» είναι η Αθήνα και η Λευκωσία.

Οι σχέσεις με τη Δύση

Όμως, τα πράγματα δεν θα είναι απλά για τον Ερντογάν. Η Τουρκία θα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το «δυτικό» χρήμα και είναι σαφές ότι αυτό δεν δίνεται με λευκή επιταγή αλλά με συγκεκριμένους στρατηγικούς όρους και προϋποθέσεις. Σε αυτή την εξίσωση, θα πρέπει να συμπεριλάβουμε τον αμερικανικό παράγοντα, ο οποίος αναμένεται να ασκήσει έντονες πιέσεις στην Άγκυρα αν πρόκειται να συμβάλλει στη διάσωση της τουρκικής οικονομίας. 

Προϋπόθεση βεβαίως, θα είναι η επιστροφή της Τουρκίας στο «άρμα» της Δύσης. Άλλωστε, προτεραιότητα της Ουάσιγκτον είναι η διατήρηση της ηρεμίας στο Αιγαίο αφού θέλει να έχει στραμμένη την προσοχή της στη Ρωσία και την Κίνα και όχι σε μια προκλητική Τουρκία που δημιουργεί προβλήματα στους γείτονες της...

Σταύρος Ιωαννίδης

cnn.gr