Η δολοφονία Λαμπράκη επίκαιρη όσο ποτέ 60 χρόνια μετά...

Τα εξηντάχρονα (22.5.1963) της στυγερής και αποτρόπαιης δολοφονίας του Γρηγόρη Λαμπράκη στη Θεσσαλονίκη πέρασαν μακριά από τα φώτα της επικαιρότητας λόγω του σοκαριστικού εκλογικού αποτελέσματος την προηγούμενη ημέρα της επετείου. Δύο εκδηλώσεις από όσους αρνήθηκαν να ξεχάσουν καταγράφηκαν: της Ελληνικής Επιτροπής για τη Διεθνή Υφεση και Ειρήνη (ΕΕΔΥΕ) και του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.. Ομως ο Λαμπράκης παραμένει δραματικά επίκαιρος...λαμβάνοντας υπόψη τον πόλεμο στην Ουκρανία, τον φόβο ενός πυρηνικού «ατυχήματος», αλλά και για την πολιτική δράση του, την ταύτιση με την Αριστερά της εποχής του, την ακτιβιστική –όπως λέγεται σήμερα– δράση του στον Πειραιά, την ξεχωριστή μαχητικότητά του

Οι πρωταγωνιστές

Η «Εφ.Συν.» ζήτησε από τον Σπύρο Σακέττα, τον Αλέκο Γρίμπα και την Καίτη Τσαρουχά ένα κείμενο για τη νύχτα της δολοφονίας την οποία έζησαν από πρώτο χέρι. Ο κ. Σακέττας, ξεχωριστό πρόσωπο των Λαμπράκηδων στη Θεσσαλονίκη, διώχτηκε σκληρά και φυλακίστηκε από το χουντικό καθεστώς. Ο κ. Γρίμπας υπήρξε ιστορικό στέλεχος της φοιτητικής Αριστεράς στη Θεσσαλονίκη, εκλεγμένος δημοτικός σύμβουλος την περίοδο 1964-1967 και εξόριστος της χούντας στη Γυάρο και στο Λακκί Λέρου για μία τετραετία.

Η κ. Τσαρουχά, κόρη του δολοφονημένου από τη χούντα βουλευτή της ΕΔΑ Γιώργη Τσαρουχά –ο οποίος το βράδυ της δολοφονίας Λαμπράκη είχε χτυπηθεί άγρια από τραμπούκους–, ήταν η μόνη που δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί, αλλά ο λόγος είναι από μόνος του μια κατάθεση αφού, όπως μας είπε, «κάθε χρόνο παγώνω αυτές τις μέρες, τα ζω όλα από την αρχή, όλα, τον πατέρα στο νοσοκομείο, τους τραμπούκους τριγύρω, μου είναι αδύνατο, δεν μπορώ ούτε να γράψω ούτε να μιλήσω σε άνθρωπο…». Ανατριχιαστική δήλωση από μια γυναίκα που βασανίστηκε άγρια από τους ίδιους βασανιστές που σκότωσαν τον πατέρα της.

Ο κ. Γρίμπας μάς έστειλε το κείμενο που δημοσιεύεται.

Ο κ. Σακέττας μάς επεφύλασσε ένα ανεκτίμητο δώρο: ένα χειρόγραφο κείμενο 4.000 λέξεων με περιγραφή της δολοφονίας, όσα ακολούθησαν, αναφορές σε συγκεκριμένα πρόσωπα και σχόλια· ένα ανεκτίμητο ιστορικό ντοκουμέντο, μικρό μέρος του οποίου δημοσιεύουμε σήμερα και μελλοντικά θα δημοσιευτεί και θα αξιοποιηθεί αναλόγως από τους ιστορικούς του μέλλοντος. Ο κ. Σακέττας για πρώτη φορά φέτος δεν παρέστη στις εκδηλώσεις στο μνημείο του Λαμπράκη επειδή νοσηλευόταν στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ. Η «Εφ.Συν.» του εύχεται από καρδιάς περαστικά και σύντομα να τον έχουμε ξανά κοντά μας.

Παλιό και νέο παρακράτος

Οταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωνε στις 27.5.2018: «Πείτε τι ενδιαφέρει ένα παιδί 17 χρόνων τι έγινε το 1963» (εκπομπή «Ακραίως», στους δημοσιογράφους Τ. Χατζή, Π. Τσίμα), αποκάλυπτε ουσιαστικά τις συνθήκες που θα διαμορφώνονταν στη χώρα κατά την πρωθυπουργία του και άρα δεν ήθελε να γίνονται συγκρίσεις με ό,τι είχε γίνει το 1963 και συγκεκριμένα με τις συνθήκες που οδήγησαν στη δολοφονία Λαμπράκη. Ο Μητσοτάκης δημιούργησε ένα παρακράτος που η μόνη διαφορά του με το παρακράτος της Δεξιάς το 1963 ήταν ότι αυτό ήταν ψηφιακό, αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες στην παρακολούθηση των αντιπάλων του. Εδώ και τέσσερα χρόνια έχουμε γίνει μάρτυρες των απειλών, ύβρεων και διώξεων των δικαστών που τόλμησαν να ελέγξουν την εξουσία και δημοσιογράφων που ερευνούσαν τα σκάνδαλα της Δεξιάς.

Είναι σαν να αναπολούν τις διώξεις που υπέστησαν οι δύο δικαστικοί, ο ανακριτής Χρήστος Σαρτζετάκης και ο εισαγγελέας Παύλος Δελαπόρτας, οι οποίοι αποπέμφθηκαν από το δικαστικό σώμα το 1968. Ή την «τύχη» των δημοσιογράφων που συνέβαλαν στη διαλεύκανση της δολοφονίας: ο Βούλτεψης αυτοεξορίστηκε και οι Μπέρτσος και Ρωμαίος φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν.

Ακόμα και οι σχέσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη με το παλάτι «επικαιροποιήθηκαν» με αφορμή την κηδεία του νεκροθάφτη της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κων. Γκλίξμπουργκ. Η Ν.Δ. πέτυχε εξήντα χρόνια από τη δολοφονία του Λαμπράκη να κάνει επίκαιρους τους αγώνες του για δημοκρατία και ειρήνη. Εξήντα χρόνια μετά, στις νέες συνθήκες που δημιουργεί η διαφαινόμενη επικράτηση της Δεξιάς, είναι καθήκον να εμπνεόμαστε από τους αγώνες του Λαμπράκη και να μην ξεχνάμε τους δολοφόνους του.

Για να διαβασετε ολόκληρο το κείμενο των Απόστολου Λυκεσά, Γιώργου Τοζίδη, πατήστε ΕΔΩ...