Eχασε τη συνήθη καθηγητική ψυχραιμία του ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης στην πρώτη συνέντευξη Τύπου για το δυστύχημα των... Τεμπών, μία εβδομάδα μετά την καταστροφή, και έφθασε στο σημείο να ζητά έως και ανάκληση ερώτησης!
Μπροστά στα πιεστικά ερωτήματα πολλών δημοσιογράφων χρειάστηκε πολλές φορές να απαντά με τα ίδια προσημειωμένα επιχειρήματα ή απλώς να επιφυλάσσεται για κάποια απάντηση στο μέλλον. Είναι προφανές ότι ο κ. Γεραπετρίτης, που ανέλαβε με πολύ ιδιόμορφο τρόπο και το υπουργείο Υποδομών-Μεταφορών, απέτυχε να δώσει πειστικές απαντήσεις όχι μόνο λόγω του μεγέθους της τραγωδίας αλλά και διότι ολόκληρη η κυβέρνηση επί τρία χρόνια τώρα απέφευγε τις «κανονικές» συνεντεύξεις με δημοσιογράφους και τα μέλη της είχαν «καλομάθει» σε φιλικές συζητήσεις εντός προστατευμένου περιβάλλοντος.
Το σημείο όμως στο οποίο ο κ. Γεραπετρίτης έφτασε λίγο πριν από την έκρηξη ήταν όταν του τέθηκαν δύο ερωτήματα από την «Εφ.Συν.». Πώς είναι δυνατόν στα χρόνια αυτής της κυβέρνησης να έχουν γίνει χιλιάδες προσλήψεις αστυνομικών και να εκκρεμούν 217 μόνιμες προσλήψεις σιδηροδρομικών; ήταν το πρώτο. Με ένα μικρό συμπλήρωμα: Εάν θα γίνουν νέες προσλήψεις αστυνομικών μετά την εξαγγελία του για αυστηροποίηση του πλαισίου «σε ό,τι αφορά δολιοφθορές, κλοπές και καταστροφές που γίνονται στο σιδηροδρομικό δίκτυο».
Ο κ. Γεραπετρίτης προσπάθησε αρχικά να διατηρήσει την ψυχραιμία, υποστηρίζοντας ότι έχουν γίνει ήδη 200 προσλήψεις, εννοώντας τα «μπλοκάκια» των εξαμηνιαίων συμβάσεων για σταθμάρχες, κλειδούχους και τεχνικούς. Υποστήριξε πάντως ότι οι σταθμάρχες με μπλοκάκι πέρασαν την ίδια εκπαίδευση με τους μονίμους. Στη συνέχεια έριξε την ευθύνη στο ΑΣΕΠ για την καθυστέρηση των μόνιμων προσλήψεων.
Αμέσως μετά άρχισε να ρωτά τον υπογράφοντα, με νόημα, αν γνωρίζει πόσες προσλήψεις είχαν γίνει μεταξύ 2015-2019. Και επανέλαβε τα νούμερα που είχε ήδη αναφέρει, μιλώντας για 24 άτομα εκ των οποίων 13 σταθμάρχες. Λίγο νωρίτερα, στην εισαγωγή του ο κ. Γεραπετρίτης είχε τονίσει ότι δεν θα ακουστούν από εκείνον «ζητήματα που έχουν να κάνουν με συμψηφισμούς» και «κανένας απολύτως λόγος ο οποίος θα παραπέμπει σε μετάθεση ευθύνης».
Ομως, συνεχίζοντας την απάντηση στην «Εφ.Συν.» ομολόγησε: «Εμένα δεν με ενδιαφέρει ο συμψηφισμός, το λέω επειδή με πιέσατε πολύ και μου είπατε κάτι το οποίο εγώ τουλάχιστον μου χτυπάει στο μαλακό υπογάστριο. Είπατε ότι, ξέρετε, προσλαμβάνετε αστυνομικούς και δεν παίρνετε στο τρένο για να μη σκοτώνονται άνθρωποι. Θα μου επιτρέψετε να πω ότι αυτό δεν το αποδέχομαι και θα παρακαλούσα να το ανακαλέσετε». Προσπάθησε δηλαδή ο κ. Γεραπετρίτης να εμφανίσει τη δημοσιογραφική ερώτηση ως «τοποθέτηση» και μάλιστα διέκοψε τον υπογράφοντα λέγοντας «δεν κάνουμε διάλογο» όταν άνοιξε το μικρόφωνο για να πει ότι «οι ερωτήσεις δεν ανακαλούνται».
Σημειωτέον, πάντως, ότι την επισήμανση πως στα χρόνια αυτής της κυβέρνησης έγιναν προσλήψεις χιλιάδων αστυνομικών, πολλοί εκ των οποίων ασχολούνται με αλλότρια καθήκοντα, και όχι των λιγοστών σιδηροδρομικών που ζητούσε με αγωνία η διοίκηση του ΟΣΕ, πραγματοποίησε ο γνωστός συγκοινωνιολόγος και άριστος γνώστης των σιδηροδρόμων Γιώργος Νάθενας, σε συνέντευξη που έδωσε στην «Εφ.Συν.» το περασμένο Σάββατο με τίτλο «Ο σιδηρόδρομος είναι στρατηγικό εργαλείο και όχι παιχνιδάκι στα χέρια μαθητευόμενων μάγων».
«Γίνονται οι προσλήψεις οι οποίες είναι απαιτούμενες. Γίνονται για υγειονομικό προσωπικό, γίνονται για εκπαιδευτικό προσωπικό, για τη φροντίδα των ατόμων με αναπηρία και για τη δημόσια τάξη», συνέχισε απτόητος ο υπουργός Επικρατείας. Ο κ. Γεραπετρίτης ρωτήθηκε, πάντως, για την υποστελέχωση του σιδηροδρόμου και από άλλους δημοσιογράφους και απάντησε με πιο ήπιο τρόπο: «Την τελευταία δεκαπενταετία υπήρξε σημαντική μείωση του προσωπικού στην οποία συνετέλεσαν βεβαίως και η υπαγωγή της χώρας μας σε περιοριστικούς κανόνες προσλήψεων και από την άλλη πλευρά σε ένα μαζικό κύμα συνταξιοδοτήσεων, ιδίως τα τελευταία χρόνια». Σε εκείνη τη φάση έβαλε στις «προσλήψεις» που έγιναν την κινητικότητα «που απέφερε έναν μικρό αριθμό από προσωπικό του Οργανισμού Σιδηροδρόμων». Υπενθυμίζεται ότι μέσω αυτής ακριβώς της κινητικότητας ανέλαβε υπηρεσία και ο προφυλακισμένος σταθμάρχης της Λάρισας.
Η δεύτερη ερώτηση της «Εφ.Συν.» που επίσης εκνεύρισε τον συνήθως μειλίχιο ακαδημαϊκό αφορούσε τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η διερεύνηση του δυστυχήματος. «Πώς θα γίνει σε βάθος έρευνα όταν είπατε πως θέλετε να βγει γρήγορο πόρισμα;» ρωτήσαμε. Και πώς θα βγει πόρισμα σωστό όταν παραβιάζεται ο νόμος 5014 που ψήφισε η κυβέρνηση τον περασμένο Ιανουάριο; Ο νόμος αυτός προβλέπει στο άρθρο 50, παράγραφος 3, ότι μέχρι τη σύσταση του νέου Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης (ΕΟΔΑΣΑΑΜ), «τα καθήκοντα ασκούν ο Πρόεδρος και τα μέλη της Επιτροπής Διερεύνησης Ατυχημάτων και Ασφάλειας Πτήσεων».
Στην ερώτηση αυτή, που προφανώς θίγει την υπόσταση ενός καθηγητή Νομικής, ο κ. Γεραπετρίτης επέλεξε να απαντήσει ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ καταψήφισε αυτόν τον νόμο στη Βουλή», σαν να απευθυνόταν όχι σε δημοσιογράφο αλλά σε εκπρόσωπο της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Επί της ουσίας, το μόνο που βρήκε να πει είναι ότι η Επιτροπή Αεροπορικών Ατυχημάτων (υφίσταται στελεχωμένη κανονικότατα) «δεν θα είχε ανάλογη τεχνογνωσία». Με άλλα λόγια, είχε περισσότερη τεχνογνωσία ο γενικός γραμματέας Ι. Ξιφαράς που υπέγραψε την απόφαση για τη σύσταση της Ειδικής Επιτροπής και δεν την είχαν άνθρωποι που ασχολούνται επί χρόνια με τα θέματα αυτά και θα μπορούσαν επίσης να ορίσουν εξωτερικούς συνεργάτες.
Ανάληψη ευθύνης και παραιτήσεις
Ο κ. Γεραπετρίτης υποστήριξε ότι «η ευθύνη η οποία αναλογούσε στην κυβέρνηση στο υψηλότερο επίπεδο, του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, έχει αναληφθεί». Στο θέμα των διοικήσεων ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ, υποστήριξε ότι οι «παραιτήσεις τους τέθηκαν στη διάθεση του πρωθυπουργού». Αν παρακάμψουμε το γεγονός ότι οι παραιτήσεις διοικήσεων δεν υποβάλλονται στον πρωθυπουργό, αυτό σημαίνει ότι παραμένουν στις θέσεις τους και υπογράφουν αποφάσεις μέχρι να ανατικατασταθούν «τις αμέσως επόμενες ημέρες». Πιεζόμενος από ερωτήσεις για το αν εδώ κλείνει ο κύκλος της ανάληψης ευθυνών, παραδέχτηκε ότι «εάν διαπιστωθούν στην πορεία ότι υπάρχουν κι άλλες πολιτικές ευθύνες, οι πρώτοι οι οποίοι θα ανταποκριθούν θα είμαστε εμείς προφανώς».
Αίσθημα ασφάλειας
Αναφορά στο θέμα της ασφάλειας πραγματοποίησε ο κ. Γεραπετρίτης μιλώντας για τη συνεργασία με Ευρωπαίους. Μίλησε για «νέο πλαίσιο λειτουργίας και ασφάλειας» για χάρη του οποίου θα μιλήσει με Ευρωπαίους αξιωματούχους, «ενώ ήδη ο πρωθυπουργός είχε επικοινωνία και με τον Γερμανό καγκελάριο». Για να προσθέσει, πάντως, ότι «η Γερμανία, μολονότι έχει ένα πολύ ανεπτυγμένο δίκτυο, έχει καταστροφικά συμβάντα σε ό,τι αφορά σιδηροδρομικά δυστυχήματα – το πιο πολύνεκρο δυστύχημα», «με μεγάλη τεχνογνωσία παρά ταύτα».
Παραδέχθηκε επίσης με έμφαση ότι θα ασχοληθεί και με θέματα ασφαλείας που προκύπτουν εκτός σιδηροδρόμου. Μετά και τις καταγγελίες εργαζομένων στην αεροναυτιλία, που πρόσφατα δημοσίευσε και η «Εφ.Συν.», έδωσε υπόσχεση: «Μόλις καταφέρουμε λίγο να ελέγξουμε τα εκκρεμή θέματα που έχουν να κάνουν με την επανεκκίνηση του σιδηροδρόμου υπό όρους ασφαλείας και με την ολοκλήρωση των προβλεπόμενων διαδικασιών, θα ασχοληθώ γενικώς με τα ζητήματα ασφάλειας συγκοινωνιών. Καταλαβαίνω ότι υπάρχουν ζητήματα ασφαλείας και σε άλλες μορφές μέσων μαζικής μεταφοράς. Σας διαβεβαιώ ότι αυτό θα είναι η μόνη προτεραιότητα την οποία θα έχω το επόμενο διάστημα».
Λεφτά για νέα έργα
Ο κ. Γεραπετρίτης είπε ότι θα υπάρξει περαιτέρω ενίσχυση σε ό,τι αφορά τα οικονομικά του σιδηρόδρομου και το προσωπικό του. Αλλά ενώ στο προσωπικό οι προσλήψεις καθυστερούν, αυξάνεται ο προϋπολογισμός «ο οποίος αποδίδεται από τον κρατικό προϋπολογισμό προς την ΕΡΓΟΣΕ για την ΟΣΕ-ΕΡΓΟΣΕ, για την αναβάθμιση και τα έργα αναβάθμισης». «Από 45.000.000 που ήταν παγίως, έχει εγγραφεί ποσό 75.000.000 και βεβαίως να πω επίσης ότι επειδή η αναβάθμιση του σιδηροδρομικού έργου ήταν μέσα στις προθέσεις μας, ήδη έχουν εγγραφεί στο ελληνικό πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης ένα ποσό της τάξεως των 185.000.000, ακριβώς για την αναβάθμιση των δομών».
Αλλά ο ίδιος δεν έχει σχέση με έργα
Αίσθηση προκάλεσε η αποστροφή του ότι δεν θα έχει αρμοδιότητα «σε ό,τι αφορά τα εκκρεμή έργα». «Δεν έχω αναλάβει καμία αρμοδιότητα που αναφέρεται σε έργα. Εχω μία πολύ συγκεκριμένη εντολή την οποία καλούμαι να διεκπεραιώσω. Η συνέχιση και ολοκλήρωση των έργων, η συμβασιοποίηση και όλα τα υπόλοιπα έχουν ανατεθεί ήδη με αρμοδιότητες στους υφυπουργούς» πρόσθεσε. Υπενθυμίζεται ότι την ημέρα που ανέλαβε στο υπουργείο Υποδομών-Μεταφορών (2/3/23) είχε πει ότι η δεύτερη από τις τρεις εντολές του πρωθυπουργού ήταν «να διασφαλίσουμε τις διαδικασίες εκσυγχρονισμού των υποδομών, οι οποίες έχουν ήδη δρομολογηθεί, ώστε να μην υπάρξει κανένα ζήτημα σε ό,τι αφορά την ταχύτητα των έργων, τα οποία ήδη έχουν αναληφθεί». Ισως να άλλαξε γνώμη ο κ. Μητσοτάκης.
Απαντώντας όμως σε άλλη ερώτηση, εξέφρασε ενδιαφέρουσα άποψη για τα έργα γενικότερα: «Δυστυχώς, το ξέρετε ότι κινούμαστε μέσα σε ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο το οποίο σε πολλές περιπτώσεις θυσιάζει την ταχύτητα έτσι ώστε να διασφαλίζεται μεγαλύτερη δυνατή διαφάνεια. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Ομως σε ορισμένες περιπτώσεις θα πρέπει κατά την άποψή μου να υπάρχει πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα».
Αγνόηση συνδικαλιστών
Παρά τις αλλεπάλληλες αποκαλύψεις των τελευταίων ημερών μετά το δυστύχημα, όταν όλος ο κόσμος ανακάλυψε πόσο είχαν προειδοποιήσει οι εργαζόμενοι στον σιδηρόδρομο για το κακό που έρχεται, ο υπουργός Επικρατείας υποστήριξε ότι «δεν υπήρξε καμία αγνόηση οποιασδήποτε ενημέρωσης ή έγκαιρης προειδοποίησης». «Εγιναν αυτά τα οποία έγιναν σε χρόνους τα οποία, το είπα κι εγώ, θα μπορούσαν να είχαν συντμηθεί, θα έπρεπε να είμαστε όλοι σε θέση, δυστυχώς και ως πολιτικό σύστημα, ξέρετε, οι διαδικασίες δεν καθορίζονται πάντοτε από το εθνικό πλαίσιο, υπάρχει η ευρωπαϊκή νομοθεσία η οποία διέπει συγκεκριμένες διαδικασίες διαγωνιστικές, υπάρχει ο έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, υπάρχουν οι αρμόδιοι φορείς, δεν είναι κάτι το οποίο δυστυχώς γίνεται από τη μία ημέρα στην άλλη».
Μικραίνοντας τον σιδηρόδρομο
«Είναι σημαντικό να μπορέσει ο σιδηρόδρομος να ξεκινήσει εκ νέου, να μην αναμένουμε δηλαδή την ολοκλήρωση ολόκληρης της τεχνολογικής αναβάθμισης», είπε ο κ. Γεραπετρίτης μιλώντας για επανεκκίνηση με λιγότερα δρομολόγια και σταθμούς. Χωρίς να είναι σε θέση να διευκρινίσει πόσο θα κοντύνει το σιδηροδρομικό δίκτυο, είπε ότι «πρέπει να στηρίξουμε την εμπιστοσύνη του κοινού απέναντι στον σιδηρόδρομο ο οποίος είναι λαϊκό μέσο». Από τα όσα ανέφερε, πάντως, δεν προέκυψε ευθέως κάποια εμπέδωση του αισθήματος ασφάλειας. «Για το υπόλοιπο διάστημα και έως ότου έχουμε πλήρη τεχνολογικά συστήματα, θα λειτουργήσει με αναβαθμισμένο σύστημα ασφάλειας το οποίο θα περιλαμβάνει υποχρεωτικώς δύο σταθμάρχες σε όλους τους σταθμούς», είπε, χωρίς να διευκρινίζει πώς οι δύο σταθμάρχες θα παρέχουν διασφαλίσεις εάν δεν τηρείται κατά γράμμα ο υπόλοιπος κανονισμός του ΟΣΕ.
«Εχω ήδη συναντηθεί με εκπροσώπους της Hellenic Train και έχουν συμφωνήσει στο βασικό πλαίσιο που αφορά την επανεκκίνηση με ασφάλεια του σιδηροδρόμου», αλλά επιφυλάχτηκε να δώσει λεπτομέρειες. «Επιθυμία μας είναι η επανεκκίνηση να γίνει το συντομότερο, ενδεχομένως και ώς το τέλος του μήνα», είπε, αλλά λίγο μετά: «Δεν πρόκειται να ξεκινήσει κανένα τρένο αν δεν έχουμε τις πρόσθετες δικλίδες ασφαλείας». Αναφέρθηκε επίσης και στις καμπάνιες μέσων ενημέρωσης για να μη λειτουργήσει κανένα τρένο «έως ότου υπάρξει η τεχνολογική αναβάθμιση στο διάστημα των επόμενων μηνών». Παραδέχτηκε όμως ότι εάν ο σιδηρόδρομος μείνει για μήνες κλειστός, «ουσιαστικά καταργείται», «αποξενώνεται από την κοινωνία» και «απαξιώνεται από υποδομή», «δεδομένου του γεγονότος ότι έχουμε παραδοσιακά βανδαλισμούς, κλοπές και καταστροφές». Πάντως, δεν πρόσθεσε το πόσο θα ωφεληθούν από μια τέτοια πράξη οι μεγάλοι αυτοκινητόδρομοι και τα διόδιά τους.
Υπουργός... πάσης Επικρατείας
Η χθεσινή συνέντευξη Τύπου έδωσε την ευκαιρία στον κ. Γεραπετρίτη να διευκρινίσει τι υπουργός είναι και πόσα «θαύματα» είναι κρυμμένα στο επιτελικό κράτος. Οπως είπε, ο ίδιος παραμένει υπουργός Επικρατείας διότι ο νόμος 4622 του επιτελικού κράτους όριζε ότι στους υπουργούς αυτής της... ειδικότητας μπορεί ο πρωθυπουργός ανά πάσα στιγμή να αναθέτει τις αρμοδιότητες άλλων υπουργείων. Ετσι, στην απόφαση με την οποία του ανατέθηκαν αρμοδιότητες την 1η Μαρτίου 2023, μετά την παραίτηση Καραμανλή, αναφέρεται απλά ότι «του ανατίθεται η διοίκηση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, καθώς και η εποπτεία των φορέων που υπάγονται σε αυτό». Με άλλα λόγια, θα μπορεί να δίνει εντολές στους υφυπουργούς και τους γραμματείς, αλλά ο ίδιος δεν θα εμφανίζεται πουθενά – ενδεχομένως για να μη φέρει και τα βάρη των ευθυνών...
Αρης Χατζηγεωργίου
Η Εφημερίδα των Συντακτών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου