Σε λιγότερο από ένα λεπτό, το βράδυ της 17ης Αυγούστου Αυγούστου 1999, η ζωή των Τούρκων αλλάζει για πάντα. Ένας ισχυρός σεισμός, μεγέθους 7,6 βαθμών, ταρακουνά το Ιζμίτ -ελληνιστί Νικομήδεια- και τις γύρω περιοχές στις 3:02 π.μ., την ώρα που εκατομμύρια ανυποψίαστοι κάτοικοι κοιμούνται. Ο απολογισμός ασύλληπτος: Περισσότεροι από 17.000 νεκροί, περίπου 50.000 τραυματίες, τεράστιες υλικές καταστροφές και μια χώρα τυλίγεται στο πένθος.
Σχεδόν... 24 χρόνια μετά, το σκηνικό επαναλαμβάνεται. Ξημερώματα της 6ης Φεβρουαρίου, ο Εγκέλαδος "χτυπά" τη νότια Τουρκία και τη Συρία γκρεμίζοντας ολόκληρες πολυκατοικίες, καταστρέφοντας νοσοκομεία και αφήνοντας πίσω χιλιάδες νεκρούς, τραυματίες και ανθρώπους που έχουν χάσει τα πάντα, σηματοδοτώντας τη μεγαλύτερη τραγωδία στη χώρα τα τελευταία 80 χρόνια.
Στην πρώτη περίπτωση, το 1999 αποτέλεσε έτος - τομή για την πρόσφατη ιστορία της Τουρκίας. Η θεομηνία ξεγύμνωσε στα μάτια του τουρκικού λαού το πολιτικο-στρατιωτικό κατεστημένο, με αποτέλεσμα τη σαρωτική ήττα του στις επόμενες εκλογές που πραγματοποιήθηκαν το 2002 και την ανάρρηση του ισλαμιστικού Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Τώρα, η ειρωνεία της τύχης θέλησε να επέλθει η καταστροφή σε μία συγκυρία που η γειτονική χώρα προετοιμάζεται να προσέλθει στις κάλπες, στην πρώτη αναμέτρηση ουσιαστικά που η αδιαμφισβήτητη ισχύς του τούρκου προέδρου κλονίζεται έντονα.
Μοιραία, ο διεθνής Τύπος, παρ' όλο που η ανθρωπιστική τραγωδία βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, επιχειρεί να αναλύσει και να "διαβάσει" το αποτύπωμα του καταστροφικού σεισμού στην πολιτική σκηνή της χώρας.
"Επί του παρόντος, η πολιτική είναι δευτερευούσης σημασίας. Αναμφίβολα, όμως, η καταστροφή θα τεθεί στο επίκεντρο της συζήτησης και θα επηρεάσει τις επερχόμενες εκλογές" δεδομένου ότι η κυβέρνηση καλείται να δώσει απαντήσεις και να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, επισημαίνει στο Magazine ο πρώην πρέσβης της Τουρκίας στο Αζερμπαϊτζάν και ερευνητής στο think tank «Carnegie Endowment for International Peace», Alper Coskun.
Την άποψη αυτή συμμερίζεται και ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Ερευνητικός Εταίρος στο ΙΔΙΣ, Κωνσταντίνος Υφαντής, εκτιμώντας ότι αυτή η τραγωδία θα παίξει καθοριστικό ρόλο στο πώς θα διαμορφωθούν οι πολιτικές τάσεις και δυναμικές το επόμενο διάστημα. "Δεν υπάρχει αμφιβολία πως θα αποτελέσει κυρίαρχο ζήτημα".
Ενδεχόμενη κυβερνητική αποτυχία διαχείρισης της κατάστασης, όπως το 1999, θα μπορούσε να ισοδυναμεί με προαναγγελία πολιτικού "θανάτου" για τον Ερντογάν στις κάλπες της 14ης Μαΐου.
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΜΙΑΣ ΕΠΟΧΗΣ
Τότε, όπως θυμάται ο Soner Cagaptay, ο σεισμός κλόνισε όχι μόνο την τεκτονική πλάκα της Ανατολίας, αλλά και την εμπιστοσύνη των Τούρκων στις ελίτ της εποχής, οι οποίες στη συνέχεια είδαν τον λαό να τους γυρίζει την πλάτη καταψηφίζοντάς τους, επειδή δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν ούτε καν στα στοιχειώδη.
Η αναλγησία του κράτους έφτασε σε δυσθεώρητα ύψη. Ο τότε πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετσεβίτ διαβεβαίωνε ότι όλα είναι υπό έλεγχο, ενώ έκανε τρεις ημέρες να μεταβεί στο σημείο της καταστροφής. Ακόμη κι όταν έφτασε βοήθεια από το εξωτερικό, υπήρχε παντελής έλλειψη οργάνωσης, με τις ΜΚΟ να παρέχουν τις υπηρεσίες τους καλύτερα απ' ό,τι τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού.
Εκτός από την καταστροφή και τον θάνατο που προκάλεσε ο Εγκέλαδος, αποκάλυψε και την τεράστια κυβερνητική διαφθορά που σχετιζόταν, μεταξύ άλλων, με τον κατασκευαστικό τομέα. Η περαιτέρω, δε, αποτυχία της τότε κυβέρνησης να επιβάλει κάθαρση εξόργισε ακόμη περισσότερο τον λαό.
Η οργή δεν καταλάγιασε ποτέ. Η τραγωδία του σεισμού αποτέλεσε την αρχή του τέλους για το κατεστημένο και τα λάθη δεν εκλήφθηκαν ως μεμονωμένες αποτυχίες ορισμένων.
Για να διαβασετε ολόκληρο το κείμενο, πατήστε ΕΔΩ...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου