Ο Μπάμπης Παπαδημητρίου και η «ενοχή από συσχέτιση» — χωρίς συσχέτιση...

Σε ένα εξόχως χαρακτηριστικό παράδειγμα λογικής πλάνης, της λεγόμενης «ενοχής από συσχέτιση» («guilt by association»), προέβη ο βουλευτής της ΝΔ, Μπάμπης Παπαδημητρίου, μιλώντας προ ολίγων ημερών σε εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού Kontra.

Όπως... αναφέρει ο Άρης Χατζηστεφάνου στο βιβλίο του «Προπαγάνδα και Παραπληροφόρηση», στο κεφάλαιο που τιτλοφορείται «Λογικά ολισθήματα», η πλάνη της ενοχής από συσχέτιση συμβαίνει όταν «αντί κάποιος να απαντήσει σε ένα επιχείρημα, επιτίθεται σε αυτόν που το εκφέρει κατηγορώντας τον για τις σχέσεις που διατηρεί με κάποιο άλλο πρόσωπο, μία ομάδα κ.λπ.».

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο Μπ. Παπαδημητρίου επιχείρησε να απαντήσει στις αιτιάσεις του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Μ. Χατζηγιαννάκη, ο οποίος αναφέρθηκε στα λεγόμενα της Ολλανδής ευρωβουλεύτριας της επιτροπής PEGA, Σόφι ιν’τ Βελντ, πως το σκάνδαλο με τη χρήση του λογισμικού Predator στην Ελλάδα είναι «μάλλον χειρότερο από το Watergate».

«Αυτή είναι μία αριστερίστρια, παράφρων κιόλας», ήταν η απάντηση του Μπ. Παπαδημητρίου, ο οποίος επέμεινε στον χαρακτηρισμό παρά το γεγονός ότι του επισημάνθηκε – προ της ρήσης του και μετά από αυτήν – πως η συγκεκριμένη ευρωβουλεύτρια ανήκει στην ομάδα «Renew Europe» (πρώην Συμμαχία Φιλελεύθερων και Δημοκρατών για την Ευρώπη – ALDE) στην οποία συμμετέχει και το κόμμα του Εμμανουέλ Μακρόν. Είναι δηλαδή, αν όχι κεντροδεξιά, τότε σίγουρα κεντρώα — στο κέντρο αυτοτοποθετείται άλλωστε και το κόμμα που εκπροσωπεί η κα. ιν’τ Βελντ, το ολλανδικό «Democraten 66».

Σχηματοποιώντας με τη βοήθεια του βιβλίου «Προπαγάνδα και Παραπληροφόρηση» τη λογική πλάνη του Μπ. Παπαδημητρίου, βλέπουμε τα εξής:

Ο Α (στη συγκεκριμένη περίπτωση η Σόφι ιν’τ Βελντ) υποστηρίζει το Χ (ότι το σκάνδαλο παρακολουθήσεων στην Ελλάδα είναι υπαρκτό και σημαντικό)

Ο Β (ο Μπάμπης Παπαδημητρίου) συσχετίζει τον Α με την ομάδα Υ («αριστερίστρια»), η οποία παρουσιάζεται να έχει κακή φήμη

Συνεπώς το Χ δεν ισχύει

Για τον εκφέροντα τη συγκεκριμένη λογική πλάνη, δεν έχει σημασία αν η ομάδα Υ έχει όντως κακή φήμη — φτάνει ο ίδιος να την παρουσιάζει με αυτόν τον τρόπο. Και φυσικά δεν έχει απολύτως καμία σημασία αν ο Α έχει όντως συσχέτιση με την ομάδα Υ — φτάνει μόνο να παρουσιαστεί η συσχέτιση ως υπαρκτή.

Χαρακτηριστικά, με τη χρήση αυτής της λογικής πλάνης, ο βουλευτής της ΝΔ δεν απάντησε επί της ουσίας στα μεταφερμένα λεγόμενα της ευρωβουλεύτριας, και συνέχισε αερολογώντας για το ότι «ήρθε στην Ελλάδα (…) και μας έβρισε, όταν δεν τόλμησε να πάει στην Ισπανία».

Φυσικά, πέρα από την πλάνη της ενοχής από συσχέτιση, ο Μπ. Παπαδημητρίου χρησιμοποιεί εδώ και τη λεγόμενη «ψυχιατρικοποίηση», αναφερόμενος στην ευρωβουλεύτρια ως «παράφρονα», χωρίς να έχει ο ίδιος κάποιες ειδικές γνώσεις επί του αντικειμένου ή να προσφέρει την οποιαδήποτε, έστω και σαθρά στηριγμένη, ένδειξη περί των λεγομένων του.

Εννοείται πως, ως επί χρόνια δημοσιογράφος (και μάλιστα σε περίοπτη θέση στον όμιλο ΜΜΕ του ΣΚΑΪ και της Καθημερινής), ο Μπ. Παπαδημητρίου θα έπρεπε να γνωρίζει καλά την ύπαρξη της συγκεκριμένης λογικής πλάνης, αλλά και την «α-νοησία» της χρήσης της. Αυτό δεν τον απέτρεψε, εκ των πραγμάτων, από το να τη χρησιμοποιήσει θρασύτατα.

 Ανδρέας Κοσιάρης

info-war.gr