20.11.22

COP27: «Ιστορική» συμφωνία...


...για το ταμείο αποζημιώσεων για το κλίμα...
Η 27η έβδομη διάσκεψη των μερών της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (COP27) κατέληξε σήμερα σε συμφωνία στην καταληκτική της Ολομέλεια στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου, μετά την παράτασή της για δύο εικοσιτετράωρα καθώς για ακόμα μία φορά οι πλουσιότερες χώρες του πλανήτη, που είναι οι μεγάλοι... ρυπαντές αρνήθηκαν να αναλάβουν την ευθύνη τους στην αποτροπή μιας καταστροφής που οι ίδιες έχουν προκαλέσει.

Χτυπώντας το σφυρί του προέδρου, ο Σαμέχ Σούκρι επιβεβαίωσε πως το κείμενο της πολιτικής συμφωνίας της διάσκεψης εγκρίνεται συναινετικά. Η συμφωνία περιλαμβάνει τη δημιουργία ταμείου ειδικού σκοπού για να καλύπτονται οι «απώλειες και οι ζημίες» των χωρών που είναι πιο «ευάλωτες» στην κλιματική αλλαγή, κάτι που χαρακτηρίζεται νίκη για τις φτωχότερες χώρες καθώς το ζήτημα αποδείχθηκε ιδιαίτερα ακανθώδες.

Ωστόσο οι όροι και οι προϋποθέσεις όσον αφορά τη δημιουργία του ταμείου, το οποίο εκκρεμεί πάνω από δεκαετία κατά την οποία ελάχιστα ποσά έχουν εισφέρει οι ΗΠΑ, η Ε.Ε. και τα άλλα αναπτυγμένα κράτη, μένουν να αποσαφηνιστούν και δεν θα εγκριθούν παρά στην COP28, που θα διεξαχθεί στα τέλη του 2023 στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Μετά από την τελευταία ολονύχτια συνεδρίαση ο επικεφαλής του ΟΗΕ για το κλίμα, Σάιμον Στίελ, είπε στους εξαντλημένους αντιπροσώπους των χωρών ότι «το αποτέλεσμα θα ωφελήσει τους πιο ευάλωτους σε όλο τον κόσμο», αλλά προειδοποίησε για την ανάγκη να ληφθούν μέτρα άμεσα σχετικά με τους στόχους που συμφωνήθηκαν και ότι «δεν υπάρχει περιθώριο για οπισθοδρόμηση». 

Σημείωσε ότι τα εθνικά σχέδια που είχαν υποβάλει οι χώρες για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2030 δεν ήταν αρκετά για να επιτύχουν τον στόχο της συγκράτησης της υπερθέρμανσης στον 1,5 βαθμό Κελσίου, ο οποίος είχε συμφωνηθεί πριν έξι χρόνια στο Παρίσι.

Από την πλευρά του ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών και πρόεδρος της συνόδου, Σαμέχ Σούκρι, υποστήριξε ότι οι χώρες στάθηκαν «στο ύψος των περιστάσεων. Δουλεύαμε όλο το εικοσιτετράωρο, μέρα και νύχτα, αλλά ενωμένοι δουλεύουμε για ένα έναν υψηλότερο σκοπό, έναν κοινό στόχο. Ακούσαμε τις εκκλήσεις της αγωνίας και της απόγνωσης».

Η Σέρι Ρεχμάν υπουργός κλιματικής αλλαγής του Πακιστάν, οι πλημμύρες-ρεκόρ του οποίου τον Σεπτέμβριο έγιναν έμβλημα της καταστροφής που αντιμετωπίζουν οι αναπτυσσόμενες χώρες, χαιρέτισε την «ιστορική» συμφωνία με χειροκροτήματα στην αίθουσα συνεδριάσεων. «Δεν πρόκειται για αποδοχή φιλανθρωπίας», είπε. «Πρόκειται για προκαταβολή για επενδύσεις στο μέλλον μας και στη δικαιοσύνη για το κλίμα».

Το χρονικό του συμβιβασμού

Για σχεδόν δύο εβδομάδες, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ απέρριπταν κατηγορηματικά τα αιτήματα των φτωχών χωρών για ένα νέο ταμείο σχετικά με την αντιμετώπιση απωλειών και ζημιών, υποστηρίζοντας ότι τα υπάρχοντα κονδύλια θα έπρεπε να ανακατευθυνθούν για το σκοπό αυτό.

Το πρωί της Παρασκευής, η Ε.Ε. έκανε μια στροφή, για να συμφωνήσει υπό τον όρο ότι οι μεγάλες οικονομίες θα πρέπει να συμπεριληφθούν ως πιθανοί δωρητές και να εξαιρούνται ως αποδέκτες. Η πρόταση που αποδεχόταν τη δημιουργία ειδικού ταμείου είχε την προϋπόθεση πως δεν θα αφορά παρά τις «ιδιαίτερα ευάλωτες» χώρες και την πρόβλεψη για αναφορά στη συνεισφορά στο μελλοντικό ειδικό ταμείο της Κίνας.

Πολλές φτωχές χώρες και ακτιβιστές υποστήριξαν πως επρόκειτο για μια προσπάθεια να χωρίσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες από μεγαλύτερες οικονομίες όπως η Κίνα, η Σαουδική Αραβία και άλλα κράτη του Κόλπου, και αντιστάθηκαν σθεναρά. Η διαμάχη κατέλαβε το μεγαλύτερο μέρος των διαβουλεύσεων χθες και προχθές.

Όμως ο συμβιβασμός τελικά επετεύχθει τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής, ώστε να δοθεί προτεραιότητα στους ευάλωτους και η πόρτα είναι ανοιχτή σε εθελοντικές συνεισφορές από χώρες, που εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται ως αναπτυσσόμενες. Σε κάθε περίπτωση αναμένεται να χρειαστεί τουλάχιστον ένας χρόνος, μέχρι την επόμενη διάσκεψη για το κλίμα των μερών στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα τον Νοέμβριο του 2023, για να διευθετηθούν ορισμένες από τις λεπτομέρειες του τρόπου λειτουργίας του ταμείου για το οποίο, μέχρι στιγμής, τα χρήματα είναι λίγα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: