Γαλλία, Σουηδία, Ιταλία. Μετά;...

Τάσος Παππάς

Αιφνιδιάστηκαν οι φιλελεύθερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και η Ευρωπαϊκή Ενωση με το αποτέλεσμα των εκλογών στη Σουηδία. Δεύτερο κόμμα οι ακροδεξιοί σε μια χώρα που κάποτε ήταν παράδειγμα δημοκρατικής λειτουργίας, γενναιόδωρου κοινωνικού κράτους και υπήρξε καταφύγιο για τους... κατατρεγμένους όλου του πλανήτη. 

Αιφνιδιάστηκαν ξανά με το αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών, αν και τα προειδοποιητικά μηνύματα ήταν σαφή. Μόνον εφησυχασμένοι πολιτικοί, βολεμένοι τεχνοκράτες και επαγγελματίες γραφειοκράτες δεν θα μπορούσαν να τα δουν.

Μια απαραίτητη διευκρίνιση: Ο συνασπισμός που κέρδισε τις εκλογές στην Ιταλία και απ’ ό,τι φαίνεται θα ελέγχει και τη Βουλή και τη Γερουσία δεν είναι κεντροδεξιός, όπως ανοήτως υποστηρίζουν μερικοί, προφανώς για να εξωραΐσουν τη δυσάρεστη πραγματικότητα. Δεν υπάρχει στο εσωτερικό του το λεγόμενο Κέντρο, ενώ υπερεκπροσωπείται και κατέχει ηγεμονική θέση η Ακρα Δεξιά.

Είχαν αιφνιδιαστεί και πριν από αρκετά χρόνια με την εκτίναξη των ποσοστών της Ακρας Δεξιάς στη Γαλλία. Μπορεί να μην έφτασαν στο σημείο οι Γάλλοι ψηφοφόροι να εκλέξουν πρόεδρο τον Λεπέν ή τη θυγατέρα του (τα διλήμματα που έβαλαν οι αντίπαλοί τους στις προεδρικές εκλογές απέδωσαν), ωστόσο το κόμμα τους είναι σήμερα μια υπολογίσιμη πολιτική δύναμη με εδραίες αναφορές στη γαλλική κοινωνία και σημαντική επιρροή στα αγροτικά και τα εργατικά στρώματα (άλλοτε προνομιακός χώρος για τη σοσιαλιστική και την κομμουνιστική Αριστερά) και θεωρείται μια κανονική πολιτική συνιστώσα. 

Αιφνιδιάζονται συνεχώς με τις πρακτικές των υπερσυντηρητικών κυβερνήσεων στην Ουγγαρία και την Πολωνία, αλλά μέχρι τώρα δεν έχουν κάνει τίποτα ουσιαστικό για να τις υποχρεώσουν να σεβαστούν το κράτος δικαίου, την ελευθερία του Τύπου, τον πολιτικό πλουραλισμό, τις διακηρύξεις που συγκροτούν το ιδεολογικό σώμα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Οταν όμως ένα σύστημα αιφνιδιάζεται συνεχώς από τις εξελίξεις, όταν κρατά κλειστά τα αυτιά και τα μάτια του και ούτε ακούει τη βοή των επερχόμενων γεγονότων ούτε βλέπει τα σημάδια της αμφισβήτησης που αποτυπώνονται στις εκλογικές αναμετρήσεις, όταν αντιμετωπίζει κάθε εποικοδομητική κριτική ως επικίνδυνο φαινόμενο, χαρακτηρίζοντας τους φορείς της γραφικούς, λαϊκιστές, αριστεριστές, αντιευρωπαϊστές και επιμένει να μην αλλάζει τίποτα στον τρόπο λειτουργίας του, να μη συζητά επί της ουσίας τις εναλλακτικές λύσεις που κατατίθενται, όταν δυσφημεί οτιδήποτε δεν το εξυπηρετεί και τιμωρεί με σκληρό τρόπο κάθε προσπάθεια δημοκρατικής ανανέωσης, τότε θα προκαλεί στην καλύτερη γι’ αυτό περίπτωση αφόρητη πλήξη που θα εκδηλώνεται με τη μορφή της αποχής από τις εκλογικές διαδικασίες και στη χειρότερη θα προκαλεί θυμό, οργή και μαζικά κινήματα διαμαρτυρίας.

Το 2011 κυκλοφόρησε στη Γερμανία το βιβλίο του Χανς Μάγκνους Εντσενσμπεργκερ «Γλυκό τέρας Βρυξέλλες» (στην Ελλάδα το 2014 από τις Εκδόσεις Νεφέλη). Είναι ένα μικρό σε έκταση δοκίμιο, περιεκτικό όμως και διαφωτιστικό ως προς τις αιτίες που έχουν κάνει την Ευρωπαϊκή Ενωση έναν γίγαντα με πήλινα πόδια. Ο Γερμανός στοχαστής υποστηρίζει ότι «σε αντίθεση με ένα κλασικό κράτος δικαίου, στο καθεστώς της Ευρωπαϊκής Ενωσης δεν υπάρχει πραγματική διάκριση εξουσιών.

Η Κομισιόν κατέχει πρακτικά το μονοπώλιο της νομοθετικής πρωτοβουλίας. Διαβουλεύεται και σχεδιάζει τις οδηγίες της κεκλεισμένων των θυρών. Μπορούμε να υποθέσουμε, αλλά όχι να αποδείξουμε ότι οι λομπίστες που δραστηριοποιούνται στις Βρυξέλλες ασκούν στις αποφάσεις της Κομισιόν μεγαλύτερη επιρροή απ’ όλους τους βουλευτές μαζί» (σελ. 80-81).

Και για το περίφημο δημοκρατικό έλλειμμα επισημαίνει: «Οι υπεύθυνοι δεν δίνουν την εντύπωση ότι προβληματίζονται από την εκλογική κόπωση των πολιτών της Ε.Ε. Παρακολουθούν ασυγκίνητοι την αρχή της νομιμοποίησής τους να φθίνει. Δεν είναι παρατραβηγμένη η εικασία ότι μια τέτοια εξέλιξη τους βολεύει κιόλας.

Για κάθε εκτελεστική εξουσία που έχει συνείδηση της δύναμής της, η παθητικότητα των πολιτών είναι παράδεισος» (σελ. 83). Αυτά το 2011. Εντεκα χρόνια μετά δικαιούμαστε να δηλώνουμε αιφνιδιασμένοι ξανά;...

efsyn.gr