Στο Βυζάντιο το να έχεις γεννηθεί στην αίθουσα της Πορφύρας στο παλάτι, όντας γιος του αυτοκράτορα, αποτελούσε ίσως το πιο σημαντικό νομιμοποιητικό στοιχείο για κάποιον που διεκδικούσε την εξουσία. Η Πορφύρα δεν διασφάλιζε πάντα το θρόνο, αλλά έδινε σίγουρα ένα στρατηγικό πλεονέκτημα στον “εκλεκτό”.
Οι... δημοκρατίες θεωρητικά βρίσκονται στους αντίποδες της λογικής των Πορφυρογέννητων. Η δημοκρατία στηρίζεται στην αρχή ότι η καταγωγή δεν έχει σημασία, ότι τα αξιώματα δεν μεταβιβάζονται κληρονομικά. Σε μια δημοκρατία ο οποιοσδήποτε πολίτης μπορεί να εκλεγεί σε οποιοδήποτε αξίωμα, εκτός αν του έχουν αφαιρεθεί τα πολιτικά δικαιώματα. Θεωρητικά πάντα.
Μια καριέρα
Στην πράξη γνωρίζουμε ότι φαλκιδεύεται η δημοκρατική αρχή της ισότητας ανεξαρτήτως καταγωγής. Υπάρχουν οι Πορφυρογέννητοι της δημοκρατίας γιατί υπάρχουν οι δυναστείες της εξουσίας. Αυτήν την ενοχλητική αλήθεια έρχεται να μας θυμίσει ο διακεκριμένος δημοσιογράφος Δημήτρης Ψαρράς στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του “Μια καριέρα: Η πολιτική διαδρομή του Κυριάκου Μητσοτάκη” (εκδόσεις Νήσος).
Με την τεκμηριωμένη έρευνά του ο Ψαρράς σκιαγραφεί την πορεία ενός ανθρώπου που ευθύς εξαρχής είναι “προορισμένος” για να κυβερνήσει και που η ισχύς του οικογενειακού περιβάλλοντος του μπορεί να “διορθώσει” τα όποια λάθη του. Ενός ανθρώπου που έχει απόλυτη συνείδηση του τι σημαίνει το “στρατηγικό πλεονέκτημα” της καταγωγής.
Το “στρατηγικό πλεονέκτημα” της καταγωγής δεν αναιρεί τις πραγματικές προσωπικές ικανότητες -αυτό υπήρξε το μείζον λάθος που έκανε ο κ. Τσίπρας στην αξιολόγηση του κ. Μητσοτάκη. Παρέχει όμως ένα πολύ σημαντικό προβάδισμα έναντι άλλων ανταγωνιστών με ανάλογες ενδεχομένως ικανότητες. Η δε συνείδηση του “στρατηγικού πλεονεκτήματος” της καταγωγής φαίνεται ότι οδηγεί σε μια αίσθηση αυτοδίκαιης κατοχής της εξουσίας, στην αίσθηση ότι η διακυβέρνηση ανήκει σε όσους είναι “προορισμένοι” να την ασκούν. Μια αίσθηση που δεν γίνεται καν προσπάθεια να καλυφθεί με κάποιον τρόπο.
Τζετ σετ
Διαβάζοντας το βιβλίο του κ. Ψαρρά σου έρχονται στο νου όσα έγραφε στην Καθημερινή ο Νίκος Μαρατζίδης τον Σεπτέμβριο του 2021:
“Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ο πρώτος Έλληνας πρωθυπουργός, τόσο έκδηλα εκφραστής των αξιών, του τρόπου ζωής και της αισθητικής μιας παγκοσμιοποιημένης φιλελεύθερης ελίτ. Πολιτικός κληρονόμος, με περιουσία πολύ πάνω από τον μέσο όρο και σπουδές, ο ίδιος και η οικογένεια του, σε ιδιωτικά σχολεία και σε ελίτ αμερικανικά πανεπιστήμια, συνιστά έναν σύγχρονο πρίγκιπα. Προβάλλει ένα συγκεκριμένο κοινωνικό ύφος, που παραπέμπει στο «γκλάμουρ» ισχυρών και διεθνώς προβεβλημένων πολιτικών οικογενειών”.
Η αλαζονεία
Αυτή τη λογική του “σύγχρονου πρίγκηπα” καθώς και την αίσθηση της “αυτοδίκαιης κατοχής της εξουσίας” τις βλέπουμε έντονες στη διακυβέρνηση. Πρόκειται για ένα μείγμα προσωποπαγούς συγκεντρωτισμού, αλαζονείας της εξουσίας, και έλλειψης ενσυναίσθησης για τις ανησυχίες της κοινωνίας.
Η υπόθεση Λιγνάδη αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ο ευνοούμενος της εξουσίας χαίρει προνομιακής μεταχείρισης ακόμα και όταν βοά ο τόπος, ενώ οι διαμαρτυρόμενο για το σκάνδαλο καταγγέλλονται ως εγκάθετοι. Όταν δε λόγω της γενικευμένης κατακραυγής καταρρέει το κυβερνητικό αφήγημα, δεν γίνεται ούτε δείγμα αυτοκριτικής, ακόμα και για το ότι ένας καταδικασμένος πλέον για δύο βιασμούς ανηλίκων διορίστηκε στο Εθνικό Θέατρο. Μια κυβέρνηση που αυτοδικαίως κυβερνάει κι επομένως δεν χρειάζεται να δίνει λόγο, μια ανώτερη τάξη που αυτοδικαίως είναι ανώτερη κι επομένως έχει παραπάνω δικαιώματα από τους πολλούς.
Έχω την αίσθηση ότι η λογική της “Πορφύρας” είναι το χειρότερο χαρακτηριστικό της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Γιατί ασφαλώς είναι πολύ μεγάλο ζήτημα το να μην δίνεις λύσεις στα προβλήματα που κάνουν όλο και πιο δύσκολη την καθημερινότητα. Αλλά είναι ακόμα πιο μεγάλο ζήτημα το να μην έχεις συναίσθηση αυτής της όλο και πιο δύσκολης καθημερινότητας, καθώς και το να θεωρείς πως ό,τι και να γίνει, εσύ θα συνεχίσεις να κυβερνάς αφού γι’ αυτό είσαι “προορισμένος”.
Γιάννης Αλμπάνης
news247.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου