Η έκθεση του Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα των Μεταναστών, Φελίπε Γκονζάλες Μοράλες, αποδομεί πλήρως τρεις βασικούς πυλώνες της πολιτικής της κυβέρνησης Μητσοτάκη για το προσφυγικό, διαψεύδοντας όσα ισχυρίζονται το τελευταίο διάστημα ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου για τις επαναπροωθήσεις, για την τάχα ασφαλή τρίτη χώρα Τουρκία και για τον... ρόλο των οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των διασωστικών οργανώσεων.
Η έκθεση, που εμφανίζει άλλη μία φορά την ελληνική κυβέρνηση να ψεύδεται και να παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, μαζί με άλλες ευρωπαϊκές χώρες και χώρες της αμερικανικής ηπείρου, δόθηκε στη δημοσιότητα την Παρασκευή και θα παρουσιαστεί στο Συνέδριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στις 23 Ιουνίου.
Η παράγραφος 32 της έκθεσης αποτελεί κόλαφο για την κυβέρνηση και προσωπικά για τον πρωθυπουργό και τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, στον απόηχο της στοχοποίησης του διασώστη Ιάσονα Αποστολόπουλου για όσα είχε αναφέρει πρόσφατα σε εκδήλωση στο Ευρωκοινοβούλιο επικαλούμενος εκθέσεις διεθνών και ευρωπαϊκών οργανισμών και του διεθνούς Τύπου για τις παράνομες επαναπροωθήσεις:
«Στην Ελλάδα οι επαναπροωθήσεις στα χερσαία και τα θαλάσσια σύνορα έχουν γίνει de facto γενική πολιτική. Η Υπατη Αρμοστεία έχει καταγράψει περίπου 540 χωριστά περιστατικά την περίοδο 2020-2021, τα οποία αφορούν τουλάχιστον 17.000 ανθρώπους που καταγγέλλεται ότι επιστράφηκαν άτυπα διά της βίας στην Τουρκία. Ο Ειδικός Εισηγητής ανησυχεί για τη σημαντική αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που εμποδίζονται να εισέλθουν στην ελληνική επικράτεια ως μέρος της εξαγγελθείσας στρατηγικής των Αρχών. Η Ελλάδα καταγγέλλεται ότι εμπόδισε την είσοδο περισσότερων από 140.000 ανθρώπων μεταξύ Απριλίου και Νοεμβρίου 2021 και έχει ανακοινώσει την επέκταση φράκτη στον Εβρο. Στο Αιγαίο οργανώσεις έχουν καταγράψει τουλάχιστον 147 περιστατικά αναγκαστικής επιστροφής στην Τουρκία 7.000 μεταναστών, στους οποίους περιλαμβάνονται παιδιά, από το Ελληνικό Λιμενικό, χωρίς να ακολουθείται η σωστή διαδικασία».
Εύγλωττη είναι και η αναφορά του Εισηγητή στη στοχοποίηση οργανώσεων δικαιωμάτων και διασωστικών οργανώσεων και στην ποινικοποίηση της διάσωσης και της αλληλεγγύης (παράγραφος 26). «Στην Ελλάδα ο νόμος 4825/2021 (4 Σεπτεμβρίου 2021) επιβάλλει περιορισμούς και όρους σε ιδιωτικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις που επιθυμούν να συμμετέχουν εθελοντικά σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης. Νέοι όροι συνεργασίας περιορίζουν τη συμμετοχή πολιτών στην έρευνα και διάσωση και απαιτούν καταγραφή και έγκριση από το Ελληνικό Λιμενικό. Αυτή τη στιγμή οι οργανώσεις μπορούν να λειτουργούν μόνο κάτω από τις οδηγίες και τις κατευθύνσεις των λιμενικών αρχών και οι διασώστες αντιμετωπίζουν κίνδυνο σημαντικών προστίμων και φυλάκισης αν πάρουν πρωτοβουλία να σώσουν ζωές».
Τέλος, ο Εισηγητής επισημαίνει ότι είναι νομικά έωλες οι δύο ΚΥΑ Μηταράκη - Βαρβιτσιώτη που χαρακτηρίζουν ασφαλή τρίτη χώρα την Τουρκία για πρόσφυγες πέντε εθνικοτήτων. Επιβεβαιώνει έτσι ότι οι συνεχείς αναφορές του Νότη Μηταράκη και άλλων μελών της κυβέρνησης στην έννοια της ασφαλούς τρίτης χώρας, η οποία δήθεν δίνει το δικαίωμα στην Ελλάδα να απελαύνει με συνοπτικές διαδικασίες πρόσφυγες στην Τουρκία, αποτελούν λόγια του αέρα που διαστρεβλώνουν το διεθνές δίκαιο.
Αναφέρει η παράγραφος 52: «Ο ορισμός της Τουρκίας ως ασφαλούς τρίτης χώρας οδήγησε σε νομική αβεβαιότητα όσους ζητούν άσυλο, οι περισσότεροι από τους οποίους θα παραμείνουν στην Ελλάδα χωρίς κανένα νομικό καθεστώς ή πρόσβαση σε προστασία και τις σχετικές υπηρεσίες και επιδόματα. Επιπλέον, έχει σημειωθεί αύξηση της κράτησης των προσώπων που απορρίπτεται η αίτηση ασύλου. Στην Κω, όπου λειτουργεί το μοναδικό προαναχωρησιακό κέντρο κράτησης των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, όσοι έχουν απορριφθεί καταγγέλλεται ότι κρατούνται αυτόματα παρά την ανυπαρξία προοπτικής απομάκρυνσης».
Στις διαπιστώσεις-κόλαφο του Εισηγητή του ΟΗΕ η κυβέρνηση επέλεξε να απαντήσει μέσω μιας διαρροής πηγών του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, που το μόνο που βρήκαν να πουν είναι ότι η έκθεση «δεν στηρίζεται σε πρωτογενή έρευνα, αλλά αναπαράγει παλαιότερα ευρήματα έκθεσης της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, δημοσιεύματα ξένων μέσων ενημέρωσης, καθώς και υποδείξεις λοιπών ΜΚΟ, που ήδη εξετάζονται ενδελεχώς ως προς την εγκυρότητά τους από την Εθνική Αρχή Διαφάνειας».
Αντιφατικές αντιδράσεις
Απορεί κανείς ποια είναι, τέλος πάντων, η θέση της κυβέρνησης σε ένα τόσο σοβαρό θέμα. Αυτή που επαναλάμβανε την περασμένη εβδομάδα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, παριστάνοντας τον έκπληκτο και τον θιγμένο από τα όσα κατήγγειλε ο διασώστης Ιάσονας Αποστολόπουλος στο Ευρωκοινοβούλιο, σαν να μην είχε ξανακούσει η κυβέρνηση καταγγελίες για τις παράνομες πολιτικές της στα σύνορα; Ή η θέση των πηγών του υπουργείου αυτή την εβδομάδα, ότι όλα αυτά έχουν ξανακουστεί και αποτελούν παλαιότερα ευρήματα; Και αν γνώριζε η κυβέρνηση όσα διαπιστώνει σήμερα ο Ειδικός Εισηγητής, πώς αντέδρασε για να διασφαλίσει ότι η πολιτική της θα επανέλθει στον δρόμο του διεθνούς δικαίου και θα λογοδοτήσουν και θα τιμωρηθούν οι υπεύθυνοι;
Πώς και τι εξετάζει ενδελεχώς η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, όταν δεν έχει θεσπίσει τις στοιχειώδεις θεσμικές και λειτουργικές προδιαγραφές μιας διαφανούς, αποτελεσματικής και ανεξάρτητης έρευνας, όπως τις περιγράφουν διεθνείς και ευρωπαϊκοί οργανισμοί και ο Συνήγορος του Πολίτη, όπως αποδείχτηκε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο από το τραγελαφικό φιάσκο της πρώτης έρευνας της ΕΑΔ για το θέμα, η οποία ερευνούσε άτυπες και παράνομες ενέργειες των Αρχών ρωτώντας τις ίδιες τις Αρχές και τη γνώμη των τοπικών κοινωνιών;
Πολιτική ατιμωρησίας σε ΕΛ.ΑΣ. και Λιμενικό
Προβλήματα στις έρευνες Λιμενικού και ΕΛ.ΑΣ. για τις επαναπροωθήσεις καταγράφει η ετήσια έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη στο πλαίσιο του Εθνικού Μηχανισμού Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας: συχνά παραλείπεται η εξέταση των θυμάτων, δεν γίνεται διασταύρωση των στοιχείων γεωγραφικού εντοπισμού και του οπτικού υλικού που περιλαμβάνονται στις καταγγελίες, ενώ οι Αρχές αρνούνται ότι γίνονται άτυπες και παράνομες επιχειρήσεις με το επιχείρημα ότι δεν έχουν καταγραφεί επισήμως.
Στη συντριπτική πλειονότητα οι πειθαρχικές έρευνες Λιμενικού και Αστυνομίας για καταγγελίες αστυνομικής αυθαιρεσίας και βίας μένουν στο στάδιο της προανακριτικής διοικητικής εξέτασης και δεν προχωρούν σε ΕΔΕ, αντίθετα από τη βαρύτητα των καταγγελιών και τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Στη συντριπτική πλειονότητα καταλήγουν σε αρχειοθέτηση, ενώ στις λίγες περιπτώσεις που επιβάλλονται κυρώσεις, αυτές είναι συμβολικά πρόστιμα...
Δημήτρης Αγγελίδης
efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου