Να μη γίνουμε πιόνια...

...αλλά και να μη μας πιάνουν κορόιδα...

«Dulce bellum inexpertis-Γλυκύς φαίνεται ο πόλεμος σ' αυτούς που δεν έχουν πείρα (από πόλεμο)»

(Έρασμος)

Τα τελευταία χρόνια έσπασε με πολύ βάναυσο τρόπο η γυάλα στην οποία ήμασταν κλεισμένοι οι περισσότεροι. Και τα θραύσματα κινήθηκαν προς διάφορες κατευθύνσεις. Πετάχτηκαν ακόμα και σε... μέρη που δεν ήταν στόχοι κανενός... Μάθαμε, λοιπόν, τι σημαίνουν μνημόνια, μειωμένα οφέλη σε παραγόμενο προϊόν..., κλιματική κρίση, πανδημία, εξαναγκαστικός μετασχηματισμός μας σε μηχανοποιημένες οντότητες συνεχούς διεκπεραίωσης υποχρεώσεων. Καιροί πρωτόγνωρων «απαιτήσεων» για άτομα που ξέχασαν πως είναι άνθρωποι και έμαθαν να απαιτούν σχεδόν τα πάντα με το μικρότερο δυνατό μόχθο...

Πια, δυστυχώς, ήρθε η ώρα να «βγουν παγανιά» και τα όπλα (κυρίως) των επίσημων στρατευμάτων... Τώρα θα μάθουμε και τι σημαίνει να «συνυπάρχεις» με ένα γείτονα που σε απειλεί για τους δικούς του λόγους ευθέως με άσκηση στρατιωτικής βίας. Οι καιροί αντί να υπηρετούν τον άνθρωπο, αφού πολλοί παράγοντες (τεχνολογική-επιστημονική πρόοδος, συσσωρευμένη εμπειρία του παρελθόντος) ευνοούν σε θεωρητικό επίπεδο για κάτι τέτοιο, αντιθέτως τον βάζουν σε συνεχείς και επικίνδυνες δοκιμασίες.

Τα αποτελέσματα της απληστίας των ηγετικών ελίτ και της στροφής των πλειοψηφικών μαζών στην «ποιότητα ζωής» (όχι πως αυτό από μόνο του είναι κάτι κατ΄ανάγκη κακό...) και στην καλοπέραση έχουν συνέπειες. Οι λογαριασμοί πια φτάνουν παραφουσκωμένοι και βρίσκουν ως αποδέκτες και εκείνους που νομίζουν πως είναι δηλωμένοι «αγνώστου διευθύνσεως»...

Η Τουρκία «έβαλε μπρος» τις μηχανές και προχώρησε στο επόμενο στάδιο των επιδιώξεών της απέναντι στην Ελλάδα. Δεν ξέρω πόσοι στον ελλαδικό χώρο έχουν πιάσει τους ακριβείς παλμούς των ημερών... Όσον αφορά σε αυτό που περιέχει όλη την ουσία, το τι θα γίνει δηλαδή, υπάρχουν διάφορα σενάρια. Από την ένοπλη σύγκρουση που θα ξεφύγει και θα κρατήσει καιρό μέχρι την αποκλιμάκωση μέσω ενός ελεγχόμενου θερμού επεισοδίου (που θα ανοίξει το δρόμο για μία αμφίδρομα επιθυμητή διευθέτηση).

Μέσα Ιουνίου 2022 πια και κανένας δεν ποντάρει σε μία επίλυση καθαρά δια της διπλωματικής οδού. Αυτό από μόνο του συνιστά μία υπαρκτή όξυνση. Και όσο και αν οι δύο κυβερνήσεις εκμεταλλεύονται στο εσωτερικό των χωρών τους τέτοιες καταστάσεις, εδώ μοιάζει να συνδυάζονται και τα δύο στοιχεία...

Το γεγονός πως η μεγάλη πλειοψηφία του εγχώριου κοινωνικού-λαϊκού σώματος δεν έχει μπει ακόμα στο μεδούλι της φάσης, για διάφορους λόγους (ένας από τους οποίους είναι και η επικοινωνιακή τακτική της εγχώριας ελίτ), έχει αποτρέψει προς το παρόν έναν έντονο διχασμό. Και μάλιστα 100 χρόνια μετά το 1922... Γιατί διαμορφώνονται δύο μεγάλες τάσεις στην εγχώρια εξουσιαστική τάξη πραγμάτων. Το «κάνουμε ένα βήμα πίσω, συμφωνούμε και προχωράμε» και το άλλο που κάνει λόγο για «ούτε βήμα πίσω στους Τούρκους». Και οι δύο πλευρές θεωρούν πως εξυπηρετούν το εθνικό συμφέρον. Στην πράξη, ποιος έχει δίκιο τελικά; Το θέμα είναι πολυπαραμετρικό-πολυπαραγοντικό και το τελικό του αποτέλεσμα θα φανεί σε κάποια χρόνια από τώρα...  Όχι, δεν εξισώνω τον ενδοτισμό με την αξιοπρέπεια της πατριωτικής μαχητικότητας. Δεν έχω καμία τέτοια πρόθεση.

Απλά, ξέρω τους συσχετισμούς στην παγκόσμια σκακιέρα και συνειδητοποιώ πως η Τουρκία αντιμετωπίζεται από τις μεγάλες δυνάμεις με τρόπο άκρως «συγκαταβατικό»... Και το καλό των σύγχρονων νεοελλήνων, δυστυχώς, λαμβάνει χώρα στις ποσότητες που του αναλογούν, ακριβώς πάνω σε αυτόν τον καμβά. Γιατί νομίζω πως η γενικότερη στρατηγική είναι μεγαλύτερης και κομβικότερης σημασίας από την επιμέρους τακτική, ακόμα και σε ένα τόσο σοβαρό θέμα όσο η στα όρια της πολεμικής πρόκλησης κινητικότητα της Άγκυρας. Αλλά το κόβω εδώ, γιατί σε τέτοιους καιρούς οτιδήποτε και αν σκεφτείς και πεις, πρέπει να κινείται σε συγκεκριμένα όρια. Μία άποψη που κάποια χρόνια πριν την παρέδιδαν κάποιοι επιτήδειοι στη σφαίρα της γραφικότητας, σήμερα μπορεί να την αντιμετωπίσουν αυτοί οι ίδιοι ως επικίνδυνη και εν δυνάμει προδοτική και να θεωρήσουν καθήκον τους να την «τσακίσουν»...

Ας τα έχουμε όλα αυτά υπόψη μας, γιατί δεν βρισκόμαστε στο 2007, ούτε καν στο 1996...

Πρέπει να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας όλοι. Να μάθουμε να αναπτύσσουμε άμυνες ακόμα και σε ένα πολεμικό ενδεχόμενο στα μέρη μας... Όσον αφορά στο συνειδησιακό επίπεδο, το προτιμότερο είναι να έχουμε έντονα αντισώματα στον εθνικισμό, χωρίς να παραμερίζουμε τον πατριωτισμό. Να μη γίνουμε πιόνια, αλλά και να μη μας πιάνουν κορόιδα. Μπορεί να μοιάζει ως μεσοβέζικη τούτη η προσέγγιση, αλλά είναι προτιμότερο ένα τέτοιο μεσοβέζικο από κάθε τι άνευρο, αυτοκαταστροφικό και παραπλανητικό.

Ζυγίζοντας τους όρους της εποχής σε όλα τα επίπεδα, δεν είναι πια λίγοι εκείνοι που καταλήγουν στο συμπέρασμα πως χρειαζόμαστε έναν σύγχρονο πατριωτισμό που θα έχει ως κορωνίδα του την κοινωνική-λαϊκή δικαιοσύνη. Κάθε τι διαφορετικό, στη συνείδηση των υπερασπιστών μίας τέτοιας θέσης, μπάζει και ανοίγει κερκόπορτες... Κατά την προσωπική μου άποψη, κάθε εποχή έχει τις δικές της αναγκαιότητες που καθορίζουν και τις προτεραιότητες που πρέπει να έχει κάθε κοινωνικό-λαϊκό σώμα που παλεύει για ένα ανθρώπινο μέλλον...

Κώστας Μαρούντας

efsyn.gr