5.5.22

Περί - Κατά - Αντί...



Ανάμεσα στα όσα θυμάμαι απ’ έξω από το σχολείο είναι οι προφήτες (δηλαδή, τι φάση;), το προοίμιο της Ιστορίας του Ηροδότου στ’ αρχαία (μ’ άρεσε πολύ, γι’ αυτό) και οι προθέσεις. Αυτές τις τελευταίες τις έλεγα σαν ποιηματάκι όταν έπαιζα λάστιχο στο προαύλιο. Κατά κάποιον τρόπο μού έδιναν ρυθμό και δεν έχανα.

Το «περί» δεν ήταν... στο ποιηματάκι μου. Είναι μεν πρόθεση, αλλά ανήκει στις πιο αρχαίες. Οπως και τα «λόγω», «ένεκα», «χάριν», «διά» κ.λπ. Τις λεξούλες αυτές τις συναντάμε συχνά σε αρχαιοπρεπείς ή καθαρευουσιάνικες εκφράσεις, που έχουν πλάκες και τις κάνω χάζι. Ειδικά το «περί», όμως, το αγάπησα μέσα από την τριλογία του Σαραμάγκου: «Περί τυφλότητος», «Περί φωτίσεως» και «Περί θανάτου» (όλα κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Καστανιώτη). Πορτογάλος ήταν ο παμμέγιστος αυτός συγγραφέας, νομπελίστας και μεγάλο μούτρο. Ειδικά με τα τρία αυτά βιβλία μάς άνοιξε τα μάτια και μας έβαλε τα γυαλιά. Στο πρώτο περιγράφει έναν κόσμο που χάνει την όρασή του, στο δεύτερο έναν κόσμο όπου ψηφίζουν σχεδόν όλοι λευκό (το φαντάζεστε;) και το τελευταίο έχει απίστευτο τραγικό χιούμορ, καθώς με τον θάνατο να «ευδοκιμεί», ασφαλιστικές, χρηματιστήρια και κυβερνήσεις έρχονται και κλατάρουν!

Προχθές ζήσαμε ένα άλλο «περί»: Το «Περί ατιμωρησίας». Οι αστυνομικοί που κλοτσούσαν βάναυσα τον Ζακ αφέθηκαν ελεύθεροι... Αλήθεια, πώς θα ήταν ένας κόσμος όπου δεν θα υπήρχε κανενός είδους τιμωρία; Το ζούμε για τους αστυνομικούς, για τους πολιτικούς (υπερελάχιστοι έχουν τιμωρηθεί) και για άλλες εξουσιαστικές δομές. Φαντάζεστε να ίσχυε για όλους; Κάτι μου λέει πως τότε αυτό το «περί» θα μεταμορφωνόταν σε «κατά» και «αντί»... Λες να έχει αρχίσει ήδη η μεταμόρφωση;


Δεν υπάρχουν σχόλια: