17.4.22

Η βιοπολεμική ισορροπία του τρόμου...



Η νέα γεωπολιτική μέσω των βιολογικών όπλων...

Ανάλογα με την προέλευση και τον τρόπο δράσης τους, τα σύγχρονα βιολογικά όπλα διακρίνονται συνήθως σε τρεις διαφορετικούς τύπους: σε φυσικούς ή γενετικά ατμοποιημένους μικροοργανισμούς (βακτήρια, παράσιτα και ιούς), σε φυσικές βιολογικές τοξίνες και σε... συνθετικές τοξικές ουσίες που αλλοιώνουν τα κύτταρα των ανθρώπων ή των ζώων.

Στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ιαπωνία βομβάρδισε την Κίνα με ψύλλους που ήταν φορείς του βακτηρίου της βουβωνικής πανώλης, το οποίο όταν μολύνει τους ανθρώπους προκαλεί την επιδημία του «μαύρου θανάτου». Ωστόσο, την ίδια εποχή, επιστήμονες στη Μεγάλη Βρετανία έκαναν, από το 1941, προχωρημένα πειράματα για τη χρήση σπόρων άνθρακα για πολεμικούς σκοπούς. Για να μην πέσει αυτό το βιολογικό όπλο στα χέρια των εχθρών τους, στην περίπτωση που οι Γερμανοί κατάφερναν να εισβάλουν στη Βρετανία, όλο το βρετανικό πειραματικό υλικό μεταφέρθηκε μυστικά στις ΗΠΑ, στο Κέντρο Έρευνας Βιολογικών Όπλων «Fort Detrick» στην Πολιτεία Μέριλαντ, όπου από το 1943, η αμερικανική κυβέρνηση ξεκίνησε το δικό της πρόγραμμα για τα νέα βιολογικά όπλα.

Μετά το τέλος του πολέμου, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Σοβιετική Ένωση πειραματίστηκαν με το βακτήριο του άνθρακα ως βιολογικό όπλο, επειδή οι σπόροι του προκαλούν σοβαρή λοιμώδη νόσο, όταν μολύνουν τους ανθρώπους. Στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, εκτός από τις υπερδυνάμεις ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση, πολλές άλλες χώρες (Kίνα, Bόρεια και Nότια Kορέα, Iράκ, Iράν, Iσραήλ, Συρία, Λιβύη) ανέπτυξαν και δοκίμασαν διάφορα βιολογικά όπλα.
Η ειρωνεία είναι ότι, ύστερα από δεκαετίες, οι σπόροι του άνθρακα χρησιμοποιήθηκαν το 2001 ως βιολογικό όπλο για τρομοκρατικές ενέργειες εναντίον των ΗΠΑ: σπόροι του βακτηρίου κλεισμένοι σε φακέλους είχαν αποσταλεί -μέσω ταχυδρομείου- σε διάφορους στόχους στις ΗΠΑ. Πράγματι, μία εβδομάδα μετά την τρομοκρατική επίθεση στους Δίδυμους Πύργους, εστάλησαν από το Νιου Τζέρσεϊ 200 ανώνυμες επιστολές με σπόρους άνθρακα, με προορισμό πολλούς ειδησεογραφικούς οργανισμούς των ΗΠΑ, ενώ έπειτα από μερικές ημέρες, στις αρχές Οκτωβρίου, ταχυδρομήθηκαν εκ νέου φάκελοι με σπόρους άνθρακα σε σκόνη προς δύο γερουσιαστές.


Εκτός όμως από τη νόσο του άνθρακα (Anthrax), η βρουκέλλωση ή μελιταίος πυρετός (Brucellosis), η χολέρα (Cholera), η βουβωνική πανώλη (Plague), είναι μερικά τυπικά παραδείγματα ανθρώπινων ζωονόσων, δηλαδή λοιμώξεων που προκαλούνται από διαφορετικά βακτήρια ζώων. Αντίθετα, η ευλογιά, η εγκεφαλίτιδα της Βενεζουέλας (ή VEE), οι ιογενείς αιμορραγικοί πυρετοί και, πιο πρόσφατα, οι σοβαρές ανοσολογικές παθήσεις, όπως το Σύνδρομο της Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας (ή AIDS) και η σημερινή νόσος COVID-19, είναι παραδείγματα λοιμωδών νόσων που προέρχονται από ιούς. Τέλος, η αλλαντίαση, η σταφυλοκοκκίαση, η ρικίνη είναι δηλητηριώδεις τοξίνες, που ακόμη και σε μικρές ποσότητες μπορούν να βλάψουν έναν άνθρωπο, προκαλώντας τροφικές δηλητηριάσεις.

Τόσο οι μικροοργανισμοί που προξενούν αυτές τις μολυσματικές ασθένειες όσο και οι τοξικές βιοχημικές ουσίες που αυτοί οι οργανισμοί παράγουν, έχουν χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία νέων βιολογικών όπλων, η παραγωγή των οποίων, εκτός από οικονομική, υπόσχεται να είναι και ιδιαίτερα αποτελεσματική.

Βασιζόμενοι σε κάποια επιδημιολογικά μοντέλα, οι σχεδιαστές αυτών των όπλων υπολόγισαν ότι: αν διασπαρεί σε μια μεγάλη πόλη ένα μόλις κιλό σπόρων του άνθρακα, μπορεί να σκοτώσει 100.000 ανθρώπους, ενώ αν απελευθερωθούν τα κατάλληλα βιολογικά όπλα κατά των φυτικών καλλιεργειών ή των εκτρεφόμενων ζώων στις αγροτικές περιοχές, μπορούν να καταστρέψουν την αγροτική παραγωγή και να παραλύσουν την οικονομία μιας χώρας.

Οι πειρασμοί των βιολογικών όπλων

Με ποια κριτήρια, όμως, επιλέγεται ένας μικροοργανισμός ως βιολογικό όπλο; Για να επιλεγεί, οφείλει να έχει εκ φύσεως ή να αποκτήσει, μέσω της γενετικής μηχανικής, ορισμένα πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά: εκτός από υψηλή μολυσματική ικανότητα και μεγάλη αντοχή στις ιατρικές θεραπείες (π.χ. αντιβίωση και εμβόλια), θα πρέπει να μην είναι ιδιαίτερα ανθεκτικός όταν απελευθερώνεται στο περιβάλλον, διαφορετικά θα παραμένει επί μακρόν ενεργός και επιθετικός, εμποδίζοντας αυτούς που τον χρησιμοποιούν να καταλάβουν την περιοχή που επιθυμούν. Επιπλέον, θα πρέπει να μπορεί να παράγεται και να αποθηκεύεται σε μεγάλες ποσότητες, πριν από την απελευθέρωσή του στο πεδίο της μάχης.

Για τη δημιουργία ενός νέου και αποτελεσματικού βιολογικού όπλου απαιτούνται, ταυτοχρόνως, σύνθετες τεχνοεπιστημονικές μέθοδοι και κατάλληλες βιομηχανικές υποδομές, που να επιτρέπουν, όχι απλώς τη μαζική, αλλά και την ασφαλή παραγωγή του. Για παράδειγμα, πρέπει να υπάρχουν συνθήκες υψηλής ασφάλειας κατά τη δημιουργία του και απομόνωσης όταν δοκιμάζεται σε πειραματόζωα, καθώς και οι κατάλληλες αποθηκευτικές δομές για τη συντήρηση του νέου βιολογικού όπλου.


Εκτός από όλα αυτά, θα πρέπει να επιλεγούν και οι κατάλληλοι φορείς για τη διάδοσή του (άλλοι ενδιάμεσοι οργανισμοί, βόμβες, βλήματα ή αερολύματα), που θα μεταφέρουν το βιολογικό όπλο. Τέλος, η ικανότητα έγκαιρης ανίχνευσης της παρουσίας του στο περιβάλλον (και στους ανθρώπους) αποτελεί βασική προϋπόθεση για να προχωρήσουμε στη χρήση ενός βιολογικού όπλου.

Θεωρητικά, η επινόηση ενός ή περισσότερων φαρμακευτικών αντίδοτων στην ανθρωποκτόνο δράση του κι όταν αυτό δεν είναι εφικτό η δημιουργία μιας προστατευτικής ενδυμασίας, αποτελούν στοιχειώδη μέτρα αυτοπροστασίας, τόσο του στρατού όσο και του πληθυσμού που χρησιμοποιεί ένα βιολογικό όπλο. Είναι λοιπόν προφανές ότι η εφαρμογή ενός τόσο περίπλοκου πρωτοκόλλου από κανόνες προστασίας απαιτεί υψηλής τεχνολογίας συνθήκες παραγωγής και πολυάριθμο εκπαιδευμένο προσωπικό, που μόνο οι οικονομικά και τεχνολογικά αναπτυγμένες χώρες μπορούν να διαθέτουν.


Παρά την υπογραφή από 182 χώρες, της διεθνούς Συνθήκης της Γενεύης για τα Βιολογικά Όπλα (αγγλιστί BWC, δηλαδή Biological Weapons Convention), που άρχισε το 1972 και ολοκληρώθηκε το 1975, σχετικά με την απαγόρευση της έρευνας, της αποθήκευσης και της χρήσης χημικών και βιολογικών όπλων, έκτοτε υπήρξαν αναρίθμητες καταγγελίες όχι μόνο για την παραβίασή της σε πολλές πολεμικές συρράξεις, αλλά και για τη χρηματοδότηση πολλών μυστικών ερευνητικών προγραμμάτων για την τελειοποίηση βιολογικών όπλων.

Πράγματι, το έτος 2015, επί προεδρίας του Μπαράκ Ομπάμα, η κυβέρνηση των ΗΠΑ χρηματοδότησε επίσημα με 824 εκατομμύρια δολάρια τις αμερικανικές έρευνες για την άμυνα στα βιολογικά όπλα. Χωρίς να υπολογίσουμε σε αυτά και τις αδιαφανείς «επενδύσεις» του Πενταγώνου στη μυστική χρηματοδότηση και άρα καθοδήγηση από τις ΗΠΑ ανάλογων ερευνών σε πολλά εργαστήρια, διάσπαρτα σε όλο τον πλανήτη.

Αυτές οι επιστημονικές έρευνες υποτίθεται ότι σχετίζονται αποκλειστικά με την άμυνα από τις απειλές των νέων βιολογικών όπλων που πάντα αναπτύσσουν κάποιοι… άλλοι. Παραβλέποντας, εν τούτοις, το δυσάρεστο γεγονός ότι η ανακάλυψη των αντίδοτων στα απειλητικά βιολογικά όπλα προϋποθέτει την επαρκή γνώση και άρα τη δημιουργία αυτών των δολοφονικών όπλων από τον αμυνόμενο.

Όταν η βιοτεχνολογία υπηρετεί στον στρατό

Η απόκρυψη της έρευνας και της χρήσης βιολογικών όπλων αποτελεί, όπως είδαμε στο προηγούμενο άρθρο (βλ. «Μηχανές του Νου» 9-10.4.22), πάγια τακτική των ισχυρότερων οικονομικά και στρατιωτικά χωρών, που διευκολύνονται τόσο από την έλλειψη σαφών απαγορευτικών κανόνων και διεθνών κυρώσεων όσο και από την απουσία ενός κοινά αποδεκτού συστήματος πλανητικής επιτήρησης.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών συνεδρίασε τον προηγούμενο μήνα, ύστερα από αίτημα της Ρωσίας, για να συζητηθούν διεθνώς οι ισχυρισμοί της Μόσχας ότι, εδώ και πολλά χρόνια, οι ΗΠΑ χρηματοδοτούν στην Ουκρανία τουλάχιστον 30 εργαστήρια για την έρευνα (και την παραγωγή;) νέων και διεθνώς απαγορευμένων βιολογικών όπλων.

Εκεί η Ρωσία παρουσίασε τα στοιχεία που βρήκε, μετά την πρόσφατη εισβολή της, για τις μυστικές «στρατιωτικές βιολογικές έρευνες» σε πολλά ουκρανικά εργαστήρια, τα οποία, όπως αντιτείνουν οι Ουκρανοί, εργάζονταν αποκλειστικά για την επινόηση μεθόδων άμυνας απέναντι σε νέους απειλητικούς ιούς και όχι για την παραγωγή βιολογικών όπλων. Πάντως, τόσο η Ουκρανία όσο και οι ΗΠΑ αρνούνται κατηγορηματικά όλες τις καταγγελίες των Ρώσων και των Κινέζων ότι, εδώ και πολλά χρόνια, συνεργάζονται κρυφά για την ανάπτυξη βιολογικών όπλων.

Εξάλλου, μέχρι τώρα, τόσο οι εκπρόσωποι των ΗΠΑ όσο και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ δεν παρουσίασαν καθόλου αποδείξεις ή, έστω, ενδείξεις που να στηρίζουν τον ισχυρισμό τους ότι η Ρωσία με αυτές τις πρόσφατες καταγγελίες της επιχειρεί να αποκρύψει την πρόθεσή της να χρησιμοποιήσει τα δικά της χημικά και βιολογικά όπλα στην Ουκρανία.

Αντίθετα οι Ρώσοι, μέσω του Βασίλι Νεμπένζια, πρεσβευτή της Ρωσίας στον ΟΗΕ, παρουσίασαν μια σειρά από νέα στοιχεία για 30 βιολογικά εργαστήρια για την έρευνα ιδιαίτερα λοιμωξιογόνων ιών, που από χρόνια λειτουργούν σε εννέα διαφορετικές πόλεις της Ουκρανίας, χάρη στη συγχρηματοδότηση των ΗΠΑ.

Σε αυτά τα ουκρανικά εργαστήρια, αλλά και σε πολλά άλλα σε 25 διαφορετικές χώρες, επενδύουν οι ΗΠΑ μετά το 2017, όταν η κυβέρνηση της Αμερικής έπαψε να χρηματοδοτεί στις ΗΠΑ το αδιαφανές ερευνητικό πρόγραμμα «Κέρδος από τη λειτουργία» ή GOF (Gain Of Function), που στόχευε στην τροποποίηση των γονιδίων των μικροοργανισμών, με σκοπό την εκμετάλλευσή τους για βιοϊατρικούς αλλά και «αμυντικούς» στρατιωτικούς σκοπούς.

Σπύρος Μανουσέλης

efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: