Στο χθεσινό τετ α τετ του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έλιωσαν οι πάγοι, ωστόσο οι διαφορές σε θέματα μείζονος σημασίας παραμένουν. Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ... επιθυμούν να πέσουν οι τόνοι την ώρα που ο Πούτιν με την εισβολή στην Ουκρανία έχει κουρελιάσει την αρχιτεκτονική ασφάλειας της Ευρώπης.
Το χθεσινό μήνυμα από τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν είναι ότι θα επικρατήσουν χαμηλοί τόνοι, όπως όλα δείχνουν στις ελληνοτουρκικές σχέσεις τους επόμενους μήνες, καθώς η Άγκυρα επιθυμεί να κλείσει μέτωπα. Αν και έλιωσαν οι πάγοι, ωστόσο οι διαφορές σε θέματα μείζονος σημασίας παραμένουν.
Σε αυτή τη φάση γίνεται προσπάθεια να προωθηθεί μία θετική ατζέντα και να αποκατασταθεί η τρωθείσα εμπιστοσύνη. Η προσέγγιση του Ερντογάν και το χαμήλωμα των τόνων υποκρύπτει και τα συμφέροντα της Τουρκίας στα ενεργειακά αλλά και τις κυρώσεις των ΗΠΑ.
Σε κάθε περίπτωση το επόμενο διάστημα θα είναι… δοκιμαστικό, καθώς θα φανεί αν η Τουρκία θα αποφύγει έναν νέο γύρο προκλητικών ενεργειών. Στο πλαίσιο αυτό, συμφωνήθηκε να πέσουν οι τόνοι συνολικά και από τις δύο πλευρές ενώ δόθηκε έμφαση στα θέματα της ελληνοτουρκικής ατζέντας και της οικονομικής συνεργασίας των δύο χωρών. Αν όλα αυτά προχωρήσουν τότε θα συζητηθούν περαιτέρω το Φθινόπωρο, κατά τη διεξαγωγή του Ανώτατου Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας στη Θεσσαλονίκη. Και τον επόμενο μήνα, όμως, η ελληνική πλευρά θα επισκεφθεί την Άγκυρα για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Συμφωνήθηκε, ακόμη, η συνεργασία στο θέμα των ανθρωπιστικών διαδρόμων στην Ουκρανία, ώστε να μπορούν οι άμαχοι να διαφεύγουν χωρίς να υπάρχουν αυτές οι τραγικές απώλειες.
Η Άγκυρα θέλει μαχητικά F-16
Ο Ταγίπ Ερντογάν ζήτησε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, στην πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία, να αρθούν όλες οι "άδικες" -οπως τις χαρακτήρισε- κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στην αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του προεδρικού γραφείου στην Τουρκία, ο κ. Ερντογάν μετέφερε στον Αμερικανό πρόεδρο ότι η Άγκυρα αναμένει να εγκριθεί το αίτημά της για την αγορά 40 νέων μαχητικών F-16 και τον εκσυγχρονισμό του υπάρχοντος στόλου της το συντομότερο δυνατό.
Ο Τ. Ερντογάν είπε στον Αμερικανό ομόλογό του πως ο ρόλος της Τουρκίας στην προσπάθεια να συνεχιστεί ο διάλογος μεταξύ Μόσχας και Κιέβου είναι σημαντικός, προκειμένου να αποτραπεί η κλιμάκωση της κρίσης.
Ο Λευκός Οίκος, σχολιάζοντας την τηλεφωνική επικοινωνία Ερντογάν - Μπάιντεν, σημείωνε ότι οι δύο ηγέτες εξέφρασαν την "ανησυχία τους για την απρόκλητη και αδικαιολόγητη εισβολή στην Ουκρανία", ενώ επισήμαναν τη στήριξή τους στην ουκρανική κυβέρνηση και τον ουκρανικό λαό.
Ο Τζο Μπάιντεν εξέφρασε στον Ταγίπ Ερντογάν την εκτίμησή του για τις προσπάθειες της Τουρκίας να στηρίξει τη διπλωματική επίλυση της κρίσης.
Για να επιτευχθούν οι παραπάνω στόχοι του Ερντογάν χρειάζεται και το θετικό κλίμα με την Ελλάδα.
Επαναφέρουν αγωγό Τουρκίας-Ισραήλ
Έντονο παρασκήνιο, όμως, υπάρχει και για τους αγωγούς ενέργειας. Ο ισραηλινός Τύπος, το τελευταίο διάστημα παρουσιάζει το ενδεχόμενο ότι το Ισραήλ θα πρέπει να στραφεί σε εναλλακτικές λύσεις μετά την απόφαση των ΗΠΑ για τoν αγωγό EastMed, με την εκτίμηση ότι «θα πρέπει να δημιουργηθεί έδαφος για περιφερειακή συνεργασία που να περιλαμβάνει την Τουρκία». Από την άλλη, με αφορμή την επίσκεψη του Ισραηλινού Προέδρου Ισαάκ Χέρτζογκ στην Άγκυρα την Πέμπτη, και τη συνάντηση με τον Ερντογάν, οι Τούρκοι προτείνουν προς όλες τις κατευθύνσεις για μεταφορά των κοιτασμάτων της Ανατολικής Μεσογείου στην Τουρκία μέσω της Κυπριακής ΑΟΖ και από εκεί στην Ευρώπη.
Η στάση της Ελλάδας στα ενεργειακά θέματα και τα συμφέροντα της Τουρκίας θα είναι καθοριστική στις σχέσεις των δύο χωρών. Ο Ερντογάν βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση και το ερώτημα είναι αν η Ελληνική πλευρά ρίξει το «σωσίβιο» χωρίς ανταλλάγματα καθώς οι απαράδεκτες διεκδικήσεις παραμένουν στο τραπέζι. Και παρά το γεγονός ότι το «κλίμα» βελτιώθηκε το ερώτημα είναι πως η Ελλάδα θα προχωρήσει σε βήματα συνεργασίας όταν το αφήγημα της «Γαλάζιας πατρίδας» δεν έχει αποσυρθεί.
Σε θετικό κλίμα η συνάντηση Μητσοτάκη, Ερντογάν – Τι συζήτησαν
Οι δύο πλευρές επανέλαβαν μεν τις πάγιες θέσεις για τα διμερή θέματα, όμως ο τόνος της τουρκικής πλευράς στερούνταν επιθετικότητας. Αναφερόμαστε σε κάτι πρωτόγνωρο στα ελληνοτουρκικά χρονικά, ενώ δεν υπήρχε αμηχανία. Σύμφωνα με τις πηγές, η συνάντηση δεν είχε καμία σχέση με την οξύτητα της τουρκικής πλευράς που είχαμε ζήσει όλο το προηγούμενο διάστημα.
Μετά από πάρα πολύ καιρό οι δύο χώρες συνομίλησαν σαν σύμμαχοι στη διάσταση αντιμετώπισης μεγάλων προκλήσεων ασφαλείας στην Ευρώπη μετά την Ουκρανία και, με βάση τα όσα συμβαίνουν αυτή την περίοδο, εξέφρασαν τη συναντίληψή τους ότι δεν υπάρχει λόγος να προσθέσουν προβλήματα στην ανατολική Μεσόγειο. Στο πλαίσιο αυτό, συμφωνήθηκε να πέσουν οι τόνοι συνολικά και από τις δύο πλευρές ενώ δόθηκε έμφαση στα θέματα της ελληνοτουρκικής ατζέντας και της οικονομικής συνεργασίας των δύο χωρών, τα οποία και θα συζητηθούν περαιτέρω το Φθινόπωρο, κατά τη διεξαγωγή του Ανώτατου Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας στη Θεσσαλονίκη. Και τον επόμενο μήνα, όμως, η ελληνική πλευρά θα επισκεφθεί την Άγκυρα για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Συμφωνήθηκε, ακόμη, η συνεργασία στο θέμα των ανθρωπιστικών διαδρόμων στην Ουκρανία, ώστε να μπορούν οι άμαχοι να διαφεύγουν χωρίς να υπάρχουν αυτές οι τραγικές απώλειες.
Μητσοτάκης: «Βάλαμε θεμέλια για καλύτερες σχέσεις με Τουρκία»
Οι ελληνικές κυβερνητικές πηγές εκτιμούν ότι η συνάντηση μπορεί να θεωρηθεί ένα θεμέλιο μιας καλύτερης εποχής στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών το επόμενο διάστημα χωρίς να παραβλέπουν ότι οι διμερείς διαφορές και η διαφορετική προσέγγιση σε μία σειρά από ζητήματα παραμένουν. Ωστόσο, σημειώνεται ότι το κλίμα ήταν πολύ καλό και ο τόνος ήταν σαφώς διαφορετικός - γεγονός που η ελληνική πλευρά κρατά ως κάτι θετικό. Σε ό,τι αφορά στο μεταναστευτικό, ειπώθηκε γενικώς ότι κάθε πλευρά πρέπει να κάνει αυτό που είναι να κάνει σωστά και δεν έχει νόημα να υπάρχει ένα blame game ενώ, στα διμερή ζητήματα δεν υπήρχε καμία ουσιαστική μετακίνηση. Μεταξύ άλλων, αν και σε διαφορετικό αυτή τη φορά τόνο, η τουρκική πλευρά επανέλαβε τις θέσεις της και στο θέμα της αποστρατικοποίησης
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έφυγε με την εντύπωση ότι για μια ακόμη φορά επικεντρώθηκε στο αγεφύρωτο χάσμα των δύο πλευρών καθώς υπήρξε διάθεση να αναγνωριστεί ότι τα συστήματα στην Ευρώπη αλλάζουν γεωπολιτικά και οι δύο χώρες είναι αντιμέτωπες με κοινές προκλήσεις οι οποίες επιτάσσουν, για το κοινό μας συμφέρον, οι τόνοι να πέσουν το αμέσως επόμενο διάστημα και να υπάρξει συνεργασία όπου χρειάζεται. Επικράτησε η αίσθηση ότι, σε ό,τι αφορά τα βασικά ζητήματα, ο καθένας έχει τις θέσεις του και τις απόψεις του αλλά δεν υπάρχει λόγος όξυνσης της πολιτικής έντασης και από τις δύο πλευρές, των οποίων είναι κοινή αντίληψ ότι θα ωφεληθούν από το να πέσουν οι τόνοι και να αντιμετωπιστούν από κοινού οι προκλήσεις.
Στο πλαίσιο της τυπικής ατζέντας για οικονομική συνεργασία συζητήθηκε και η ενέργεια χωρίς περαιτέρω επέκταση του θέματος ενώ, ο κ. Ερντογάν δεν απέκλεισε να έρθει στην Αθήνα τον Ιούλιο, στο πλαίσιο της συνόδου των χωρών της ΝΑ Ευρώπης.
«Ξέρουμε τις διαφορές μας, ξέρουμε τις διαφορετικές προσεγγίσεις αλλά φαίνεται να αντιλαμβάνονται όλοι πια ότι η οξύτητα δεν έχει να προσθέσει τίποτα, παρά παραπάνω προβλήματα. Κατά τη συνάντηση συζητήθηκαν ισομερώς το Ουκρανικό και τα διμερή ζητήματα. Η συζήτηση ξεκίνησε με τα πιο ευρύτερα θέματα και έφτασε σιγά σιγά και στα διμερή πάντα όμως περιέχοντας και τη διάσταση της περιφερειακής κατάστασης. Έχουμε μπροστά μας 3-4 ευκαιρίες συνομιλιών με την Τουρκία σε διάφορα επίπεδα
Είμαστε σε μία περιοχή στη Μεσόγειο που συνδέεται πολλαπλά με όλα όσα γίνονται στην ευρύτερη περιοχή, άρα το συμφέρον μας είναι να μην έχουμε αυξημένες εντάσεις και αντίθετα όσο μπορούμε να αξιοποιήσουμε αυτό το γεγονός προς γενικότερο όφελός μας. Και είπαμε ότι θα γίνει μία προσπάθεια να πάμε προς την κατεύθυνση αυτή», αναφέρουν οι κυβερνητικές πηγές.
Ερντογάν: «Πρέπει να σημειωθεί πρόοδος στα θέματα Αιγαίου»
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποδέχτηκε τον πρωθυπουργό της Ελλάδας Κυριάκο Μητσοτάκη στην έπαυλη Βαχντετίν στην ανατολική πλευρά της Κωνσταντινούπολης. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Διεύθυνσης Επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας, κατά τη συνάντηση συζητήθηκαν θέματα που αφορούν τις σχέσεις Τουρκίας-Ελλάδας καθώς και περιφερειακά και διεθνή ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των τρεχουσών γεωπολιτικών εξελίξεων και των προβληματισμών του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας.
Επισημαίνοντας ότι η Τουρκία και η Ελλάδα έχουν ιδιαίτερη ευθύνη στην αλλαγή της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφάλειας μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, η συνάντηση επικεντρώθηκε στα αμοιβαία και περιφερειακά οφέλη από την αύξηση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών και στην εστίαση στη θετική ατζέντα. Παρά τις διαφωνίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, στη συνάντηση συμφωνήθηκε να παραμείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας και να βελτιωθούν οι διμερείς σχέσεις. Κατά τη συνάντηση συζητήθηκαν επίσης τα βήματα που πρέπει να γίνουν για την επίτευξη του στόχου των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων εμπορικού όγκου μεταξύ των δύο χωρών.
Κατά τη συνάντηση, ο Πρόεδρος Ερντογάν αναφέρθηκε στα βήματα που έχει κάνει η Τουρκία με στόχο να γυρίσει μια νέα σελίδα στις διμερείς σχέσεις. Δήλωσε επίσης ότι διατηρεί την πεποίθησή του να σημειωθεί πρόοδος σε ζητήματα όπως τα προβλήματα του Αιγαίου, οι μειονότητες, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και η λαθρομετανάστευση και να προχωρήσουν οι σχέσεις σε υψηλότερο επίπεδο. Δηλώνοντας ότι τα προβλήματα μπορούν να επιλυθούν με έναν ειλικρινή και έντιμο διάλογο, ο Πρόεδρος Ερντογάν είπε ότι ως δύο γειτονικές χώρες πρέπει πάντα να συνομιλούν, όχι μόνο σε περιόδους κρίσης.
Οι δηλώσεις Μητσοτάκη
«Ήταν μια συνάντηση που έγινε πρέπει να σας πω σε καλό κλίμα. Νομίζω ότι συμφωνήσαμε ότι αντιμετωπίζουμε τόσες προκλήσεις ως ανθρωπότητα, αλλά και ως δύο χώρες σύμμαχοι αυτή την εποχή στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, που είναι πιο σημαντικό να εστιάζουμε σε αυτά που μας ενώνουν και λιγότερο σε αυτά που μας χωρίζουν. Προφανώς, επαναλάβαμε τις πάγιες εθνικές μας θέσεις.
Δώσαμε όμως έμφαση στην οικοδόμηση μίας θετικής ατζέντας, κυρίως στον τομέα της οικονομίας, όπου νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε μία σημαντική πρόοδο τους επόμενους μήνες. Και εφόσον όλα πάνε καλά, πιστεύω ότι θα μπορέσουμε να συγκαλέσουμε ένα Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Ελλάδα πια. Είναι η σειρά μας να το διοργανώσουμε με το καλό. Με το καλό το φθινόπωρο», ανέφερε ο πρωθυπουργός...
Νίκος Παναγιωτόπουλος
newpost.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου