Γιώργος Καρελιάς
Η Πορτογαλία είναι μια χώρα που έχει αρκετά κοινά χαρακτηριστικά με την Ελλάδα. Ανήκουν και οι δύο στο λεγόμενο ευρωπαϊκό Νότο. Μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο βίωσαν και οι δυο ανώμαλες πολιτικές περιόδους (και δικτατορίες) και απέκτησαν δημοκρατική κυβέρνηση σχεδόν ταυτόχρονα το 1974.
Έχουν... σχεδόν παράλληλη πορεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και οι δυο γνώρισαν μεγάλη οικονομική κρίση την προηγούμενη δεκαετία και εφάρμοσαν Μνημόνια. Στην κρίση της πανδημίας έχουν αντίστροφη πορεία.
Στην πρώτη φάση της η Ελλάδα τα πήγε καλά και είχε λίγους νεκρούς, σε αντίθεση με την Πορτογαλία που θρήνησε πολλά θύματα. Αντίθετα, στη δεύτερη φάση της και μέχρι σήμερα η Πορτογαλία πέτυχε ένα μικρό θαύμα και ήδη έχει λίγους νεκρούς, σε αντίθεση με την Ελλάδα που σπάει το ένα ρεκόρ θανάτων μετά το άλλο.
Μπορεί, λοιπόν, να πει κανείς ότι οι δύο χώρες προσφέρονται και για συγκρίσεις στο πολιτικό επίπεδο. Θα τις επιχειρήσουμε, με αφορμή τις εκλογές της Κυριακής που έγιναν εκεί.
Από το 2015 η Πορτογαλία είχε κυβέρνηση συνεργασίας των Σοσιαλιστών με άλλα δύο μικρότερα κόμματα της ευρύτερης Αριστεράς (Αριστερό Μπλόκο και Κομμουνιστικό Κόμμα). Η κυβέρνηση αυτή τα πήγε αρκετά καλά και στην οικονομία, με σημαντικές κοινωνικές κατακτήσεις(αύξηση του κατώτατου μισθού κα).
Όμως, πριν από λίγους μήνες η συμμαχία έσπασε, καθώς οι πιο αριστεροί συνεταίροι ζητούσαν περισσότερα φιλολαϊκά μέτρα. Ο πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα τα απέρριψε, για να μη θέσει σε κίνδυνο την οικονομική σταθερότητα κι έτσι οι δύο συνεταίροι του καταψήφισαν τον Προϋπολογισμό και οδήγησαν την κυβέρνηση σε κατάρρευση και σε πρόωρες εκλογές.
Οι προβλέψεις των δημοσκοπήσεων(κάποιες έδειχναν ακόμα και ισοπαλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος με το -κεντροδεξιό- Σοσιαλδημοκρατικό), έπεσαν έξω: οι Σοσιαλιστές θριάμβευσαν και πέτυχαν αυτοδυναμία.
Προκύπτουν συμπεράσματα για τα καθ’ ημάς; Βεβαίως και σημαντικά:
Πρώτον, όταν οι ψηφοφόροι δεν δίνουν αυτοδυναμία σε ένα κόμμα, τότε δύο ή περισσότερα κόμματα πρέπει να συνεργάζονται για το σχηματισμό κυβέρνησης. Αυτό έγινε στην Πορτογαλία από το 2015. Είναι ένα μάθημα και για τα δικά μας κόμματα: και για όσα επιμένουν εμμονικά στην αυτοδυναμία(πχ ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη) είτε αρνούνται γενικώς τη συμμετοχή σε κυβέρνηση(πχ ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ και υπό τον Νίκο Ανδρουλάκη). Το πρόβλημα ενδέχεται να εμφανιστεί και στην Ελλάδα, αφού ακόμα και οι ευνοϊκές για τη ΝΔ δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι τα ποσοστά της απέχουν από την αυτοδυναμία.
Δεύτερον, οι συνεργασίες πρέπει να γίνονται μεταξύ όμορων κομμάτων. Ο Αντόνιο Κόστα, επικεφαλής του Σοσιαλιστικού Κόμματος, επέλεξε να συνεργαστεί με δύο κόμματα της Αριστεράς. Αντίθετα, οι δύο κυβερνητικές συνεργασίες, που έγιναν στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, ήταν ετερόκλητες(ΝΔ ΠΑΣΟΚ το 2012 και ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ το 2015). Αυτά που ακολούθησαν ήταν ένα σκληρό μάθημα τόσο για το ΠΑΣΟΚ, που υπέστη πρωτοφανή εκλογική καθίζηση, όσο και για τον ΣΥΡΙΖΑ, που η συνεργασία του με το κόμμα του Πάνου Καμένου τον ζημίωσε στον κεντρώο-κεντροαριστερό χώρο.
Τρίτον, όταν οι κυβερνήσεις παράγουν έργο, οι ψηφοφόροι τις επιβραβεύουν στις εκλογές. Αυτό έγινε στην Πορτογαλία, που οι ψηφοφόροι επιβράβευσαν τους Σοσιαλιστές του Αντόνιο Κόστα. Και αυτό έγινε σε βάρος τόσο των δύο αριστερών συνεταίρων τους όσο και του δεξιού αντιπάλου τους. Αυτό είναι ένα μάθημα για τη ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη. Αν έχουν τόσες επιτυχίες, όπως διατυμπανίζουν, δεν έχουν τίποτα να φοβούνται, οι ψηφοφόροι θα τους επιβραβεύσουν. Όμως, τα στοιχεία άλλα δείχνουν.
Τα μαθήματα από την Πορτογαλία είναι σαφή. Όσοι δεν στρουθοκαμηλίζουν θα τα λάβουν υπόψη τους…
ΥΓ: Ο Ευάγγελος Βενιζέλος και ο Κώστας Σκανδαλίδης διαμαρτυρήθηκαν, επειδή ο Κυριάκος Μητσοτάκης κάλεσε τον Αλέξη Τσίπρα να ζητήσει συγγνώμη μόνο από τα στελέχη της ΝΔ(παρέλειψε τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ), που ενεπλάκησαν στην υπόθεση Novartis. Πέρα από τη «θεσμική απρέπεια» που καταλογίζουν στον πρωθυπουργό, το επεισόδιο αυτό δείχνει πολύ καθαρά ότι, όσο θα πλησιάζουμε προς τις εκλογές, ο κ. Μητσοτάκης θα επιτίθεται συχνότερα στο ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ, φοβούμενος ότι, υπό τη νέα ηγεσία του, θα του αφαιρέσει κρίσιμο ποσοστό ψήφων...
news247.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου