Σαν σήμερα...

...το 1922 οι New York Times δημοσιεύουν το πρώτο άρθρο για τον Χίτλερ...

Σαν σήμερα, στις 21 Νοεμβρίου 1922 η εφημερίδα New York Times δημοσίευσε το πρώτο της άρθρο για τον Αδόλφο Χίτλερ, με τον τίτλο «New popular Idol rises in Bavaria» (Νέο δημοφιλές είδωλο γεννιέται στη Βαυαρία»). Ο... δημοσιογράφος και ανταποκριτής της εφημερίδας, Cyril Brown εκτιμούσε πως η αντισημιτική προπαγάνδα του Χίτλερ ήταν απλά ένα ρητορικό τέχνασμα για να προσελκύσει την προσοχή των μαζών και υποτιμούσε την πραγματική διάσταση των σχεδίων και των ομιλιών του.

Αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, έχοντας τη δυνατότητα για μια ανασκοπήση πίσω στο χρόνο, σχεδόν έναν αιώνα μετά και γνωρίζοντας για τις ναζιστικές θηριωδίες και το Ολοκαύτωμα, είναι το γεγονός πως ο συντάκτης των New York Times ισχυριζόταν στο άρθρο του ότι «ο αντισημιτισμός του Χίτλερ δεν ήταν ούτε τόσο βίαιος ούτε τόσο γνήσιος όσο ακουγόταν».

Τη δεδομένη χρονική περίοδο φαίνεται πως η εκτίμηση αυτή ήταν κοινή μεταξύ των Γερμανών. Πολλοί πίστευαν πως η ρητορική του Χίτλερ δεν ήταν παρά μια καλά μελετημένη τακτική δημαγωγίας προκειμένου να ικανοποιήσει τα αυτιά των ψηφοφόρων.

Ο Cyril Brown, ο ανταποκριτής της εφημερίδας, αφιερώνει ένα μεγάλο κομμάτι αυτού του ρεπορτάζ για τον Αδόλφο Χίτλερ αναλύοντας τους παράγοντες που οδήγησαν στην άνοδο του στην πολιτική σκηνή, υπογραμμίζοντας ιδιαίτερα την ρητορική του δεινότητα. Αναφέρει: «Ασκεί έναν παράξενο έλεγχο στο ακροατήριό του, επιδεικνύοντας την εκπληκτική ικανότητα να ξεσηκώνει του ακροατές του συμπαρασύροντάς τους σε μια μαχητική, αγωνιστική μανία» ενώ άλλες φορές κατά βούληση, μπορούσε να τους κάνει να τον ακούν μέσα σε απόλυτη ηρεμία.

Ο Βrown χαρακτηρίζει τον αντισημιτισμό του Χίτλερ ως τον ίδιο τον πυρήνα της έλξης που ασκούσε, και τονίζει πως η τρομοκρατημένη εβραϊκή κοινότητα προσπαθούσε ήδη να ξεφύγει από αυτό που έβλεπε να πλησιάζει. Ωστόσο, ο ανταποκριτής φαίνεται να υποτιμά τη βαρύτητα και την αξιοπιστία των λεγομένων του Χίτλερ, εκτιμώντας πως πρόκειται απλά για ένα πολιτικό ρητορικό τέχνασμα:

«Πιθανότατα, ούτε και ο ίδιος γνωρίζει τι ακριβώς θέλει να επιτύχει. Στο επίκεντρο της προπαγάνδας του, τόσο κατά τις ομιλίες όσο και στα γραπτά του, είναι ο βίαιος αντισημιτισμός. Το παρατσούκλι που έχει μεταξύ των οπαδών του είναι “Hakenkreuzler” (μτφρ. σβάστικα). Οι αναφορές του Χίτλερ στους Εβραίους είναι τόσο σκληρές και βίαιες, ώστε αρκετοί επιφανείς εβραίοι πολίτες φέρεται να έχουν αναζητήσει ασφαλές καταφύγιο σε ορεινές περιοχές της Βαυαρίας που είναι εύκολα προσβάσιμες από γρήγορα αυτοκίνητα, ώστε να μπορούν να μεταφέρουν εκεί τα γυναικόπαιδα και τις οικογένειές τους σε περίπτωση που υπάρξει προειδοποίηση για μια αντισημιτική Νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου. Ωστόσο, πολλές αξιόπιστες και καλά ενημερωμένες πηγές επιβεβαιώνουν πως ο αντισημιτισμός του Χίτλερ δεν ήταν ούτε τόσο γνήσιος ούτε τόσο βίαιος όσο ακουγόταν και πως απλώς χρησιμοποιούσε την αντισημιτική προπαγάνδα σαν δόλωμα για να παγιδεύσει τις μάζες και να τις κρατά σε εγρήγορση και ενθουσιαμό αλλά και για να μπορεί να τις βάλει σε τάξη τη στιγμή που η οργάνωσή του θα έχει τελειοποιηθεί και θα είναι επαρκώς ισχυρή, ώστε να χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά για πολιτικούς λόγους.

Ένα έμπειρος πολιτικός αναγνώρισε στον Χίτλερ πως διαθέτει μία ιδιόμορφη πολιτική ευφυΐα και ικανότητα να προσδίδει ιδιαίτερη σημασία στον αντισημιτισμό, λέγοντας: Δεν μπορείς να περιμένεις από τις μάζες να κατανοήσουν ή να εκτιμήσουν τους υπόρρητους, αληθινούς σου στόχους. Πρέπει να ταΐσεις τις μάζες με τις πιο ακατέργαστες άξεστες ιδέες όπως ο αντισημιτισμός. Θα ήταν εντελώς λάθος, πολιτικά, να τους πεις την αλήθεια για το πού πραγματικά θέλεις να τους οδηγήσεις».

Κατά πάσα πιθανότητα, οι πηγές του αναταποκριτή των New York Times μετέφεραν τις συγκεκριμένες απόψεις και εκτιμήσεις που υπήρχαν πράγματι την εποχή εκείνη γύρω από το όνομα του Χίτλερ. Το ρεπορτάζ γράφτηκε το 1922, δηλαδή δύο μόλις χρόνια μετά την ίδρυση του Εθνικοσοσιαλιστικού Γερμανικού Εργατικού Κόμματος. Όμως, ακόμα και αν αυτή ήταν η διαδεδομένη αντίληψη της εποχής στην τοπική κοινωνία της Βαυαρίας, από το άρθρο αυτό φαίνεται πόσο απροετοίμαστη ήταν η γερμανική κοινωνία για ένα κίνημα που ήταν τόσο ριζοσπαστικά βίαιο όπως το ναζιστικό. Κάτι που τελικά αποδείχθηκε στην επόμενη δεκαετία, όταν από κίνημα έγινε καθεστώς.