Το μυθολογημένο παρελθόν...

Γιάννης Τριάντης

Τι λέτε; Ήταν κάποτε καλύτερα τα πράγματα στη χώρα μας; Υπήρχαν-σε αντίθεση με το σήμερα-άξιοι ηγέτες, παρεμβατικοί διανοούμενοι, σπουδαίοι λογοτέχνες, έντονη πολιτιστική δραστηριότητα, σφριγηλή πολιτικοποιημένη νεολαία, διαβασμένοι και αντικειμενικοί δημοσιογράφοι, Μέσα Ενημέρωσης χωρίς εξάρτηση από λογής εξουσίες και... πολιτικά κόμματα που τιμούσαν την έννοια της πολιτικής αντιπαράθεσης;

Ασφαλώς και υπήρχαν σημαντικά πολιτικά πρόσωπα, γόνιμες διεργασίες και ενδιαφέροντα φαινόμενα. Όπως σε κάθε εποχή άλλωστε. Όμως η μυθοποίηση του παρελθόντος, κάτι σαν θρηνωδία για απολεσθέντα παράδεισο, συνιστά αγχώδη κατασκευή που δεν αντέχει μπροστά στην πραγματικότητα. Ας ρίξουμε μια ματιά(από την μεταπολίτευση και μετά):

.Πολιτική: Παρ' ότι υπήρχαν αξιόλογες ηγετικές προσωπικότητες (Κων/νος Καραμανλής, Ανδρέας Παπανδρέου, Κων/νος Μητσοτάκης, Ηλίας Ηλιού, Μανόλης Γλέζος κ.α.), η πολιτική ζωή δεν είχε τίποτε το θαυμαστό, το ανατατικό, το χυμώδες που θα μπορούσε να λειτουργήσει παιδευτικά στην κοινωνία.

Λίγες καλές στιγμές, στριμωγμένες ανάμεσα σε βαρείς χαρακτηρισμούς, οξύτατες αντιπαραθέσεις, μελετημένες ατάκες για να έχει να λέει το πόπολο, ανούσιους διαπληκτισμοί και ιλαρά κρούσματα( αρπαγή κάλπης από βουλευτή μέσα στη Βουλή).

Εντάξει. Αγράμματους ή ημιμαθείς βουλευτές και υπουργούς, όπως σήμερα, δύσκολα εύρισκες, αλλά τι να το κάνεις; Έβλεπες την συγκρότηση ή την λογιοσύνη τους να ξοδεύονται συχνά σε μίζερα σχήματα επιθετικού λόγου και σε ανούσια πολιτικολογία, διανθισμένη με τσιτάτα επιφανών.

Όσο για την διαπλοκή, τις εξαρτήσεις των κομμάτων από μεγαλοπαράγοντες- και της Αριστεράς περιλαμβανομένης, λόγω της σχέσης με τον «Υπαρκτό»-, τις λαϊκίστικες εκκρίσεις και εκρήξεις ιδία στις προεκλογικές περιόδους, τις παροχές και την προπαγάνδα, ούτε λόγος. Ήταν αναπόσπαστα στοιχεία της πολιτικής ζωής.

.ΜΜΕ: Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης από την Μεταπολίτευση και μετά ήταν καλύτερα από εκείνα των προτέρων περιόδων σε όλα τα πεδία (νέοι δημοσιογράφοι με αξιοσημείωτη συγκρότηση και γνώσεις πανεπιστημιακού επιπέδου, αντίθετες απόψεις στην ίδια εφημερίδα, πλούσια ύλη κλπ).

Όμως η περίοδος αυτή όσο και οι πρότερες-όπως και η σημερινή, φυσικά- σημαίνονται από τα ίδια παθογενή: ασφυκτική εξάρτηση των ιδιοκτητών από συμφέροντα και κόμματα. Υπαρκτές οι εξαιρέσεις-και τότε και σήμερα.

Η προϊούσα απαξίωση των εφημερίδων και των δημοσιογράφων συνολικά δεν οφείλεται τόσο ή κυρίως στην κοινή πεποίθηση περί εξαρτήσεως από την πολιτική και οικονομική εξουσία- αυτά πάντοτε υπήρχαν- όσο στην καταιγιστική εισβολή των νέων Μέσων.

Σήμερα δεν χρειάζεται να ενημερωθείς από μια κάστα δημοσιογράφων και εκδοτών, που είχαν/έχουν στην διάθεσή τους εφημερίδες, ραδιόφωνα και τιβί. Περιδιαβαίνεις τα σάιτ της αρεσκείας σου και μετέχεις στο μιντιακό τοπίο μέσω των σόσιαλ μίντια, έχοντας την ικανοποίηση ή την ψευδαίσθηση του ενεργού πολίτη που λέει την άποψή του.

Και ιδού το σαρκαστικό παράδοξο: εκείνοι που εγκαλούσαν τα παραδοσιακά Μέσα για αδιαφάνεια, σκοτεινές διασυνδέσεις κλπ, οι ίδιοι αποθεώνουν με την συμμετοχή τους στα σόσιαλ ο,τι χειρότερο έχει εμφανιστεί ως πολιτική παρέμβαση: την θλιβερή ανωνυμία, τα τρόλ και τα συναφή.

Όπως και να ΄χει, η σημερινή μιντιακή εποχή με τα θετικά και τα αρνητικά της σε τίποτε δεν είναι χειρότερη από αυτήν του παρελθόντος. ίδια τα παθογενή, ίδια η χειραγώγηση από την κεντρική εξουσία, αλλά και κάποιες ανάσες λόγω των νέων Μέσων.

Εμβολίμως, με αφορμή την συνέντευξη Τύπου του Μητσοτάκη στη ΔΕΘ: Πάντοτε υπήρχαν στημένες ερωτήσεις και πρόθυμοι δημοσιογράφοι, ντελίβερι μπόις της κυβερνητικής και κομματικής προπαγάνδας.

Όμως ποτέ δεν παρατηρήθηκε τέτοια δυσανεξία προς τα αντιπολιτευόμενα μίντια, όσο σήμερα. Αν δεν ήταν δείγμα χυδαίας αντίληψης και ολοκληρωτικής νοοτροπίας, θα ήταν απλώς αποτύπωμα ιλαρότητος και γελοιότητας.

.Νεολαία: Θρήνοι και κοπετοί για την κατάστασή της. Δεν τους νοιάζει τους νέους η πολιτική, δεν τους ενδιαφέρει η πατρίδα, δεν ξέρουν ιστορία, ακούνε τραπ και ρέπουν στον ατομικισμό. Έτσι λένε οι «σοφοί» κάποιας ηλικίας, που βλέπουν συνολικά τις εξελίξεις σε όλα τα πεδία να ξεφεύγουν από τις νόρμες που αυτοί είχαν συνηθίσει.

Τα δικά τους ειωθότα και τα ερμηνευτικά εργαλεία τους αδυνατούν να συλλάβουν και να προσεγγίσουν τα στοιχεία της σημερινής εικόνας. Μιας εικόνας πολύπλοκης που δεν προσφέρεται για επιφανειακές προσεγγίσεις.

Αν προστεθεί και ο προσωπικός παροπλισμός των «σοφών» αυτών(σχεδόν κανένας δεν ζητεί πια τη γνώμη τους), τότε εξηγείται γιατί εμφανίζεται σε όλο της το μεγαλείο η κατασκευή του μυθολογημένου παρελθόντος.

Λοιπόν, κάποτε τους νέους τους έλεγαν γιεγιέδες, ανεπρόκοπους που κάνουν φασαρία( καταλήψεις, διαδηλώσεις, άγουρη πολιτικοποίηση), ασεβείς προς την παράδοση, επιρρεπείς σε έξωθεν επιρροές κλπ.

Τα θετικά της νεολαίας δεν τα έβλεπαν. Προπάντων, την αυτονόητη τάση-το διαχρονικά εγγενές- να διαφοροποιηθούν, να πλανηθούν σε καινούργια μονοπάτια, να κινούνται στο όριο και να προκαλούν με τις επιλογές και την συμπεριφορά τους.

Ετσι και σήμερα. Στην αόρατη μπαγκέτα που κατευθύνει την ορχήστρα της νεολαίας, αποδίδουν καταστροφικές ιδιότητες οι οποίες οδηγούν τη νεολαία στο βάραθρο. Και δεν σκέφτονται οι κινδυνολόγοι ότι οι «σοφοί» της δικής τους εποχής τα ίδια έλεγαν και γι αυτούς όταν ήταν νέοι…

Εν κατακλείδι: Όσο επιπόλαιο είναι να υμνείς τη νεολαία για την εκάστοτε ροπή και συμπεριφορά της, άλλο τόσο επιπόλαιο και άστοχο είναι να μυθολογείς το παρελθόν της. Η δυναμική κάθε εποχής καθ-ορίζεται από διαφορετικά στοιχεία, η παράκαμψη των οποίων οδηγεί σε αυθαίρετες και βιαστικές ερμηνείες.

…Για να μην μακρηγορούμε, τα ίδια πάνω κάτω- θετικά και αρνητικά- θα μπορούσαμε να πούμε για τους ανθρώπους της Διανόησης, του Πολιτισμού και της Επιστήμης. Κάποιοι σπουδαίοι όντως λείπουν-έχουν πεθάνει.

Όμως κι όταν ζούσαν, η κοινωνία δεν τους έδινε ιδιαίτερη σημασία. Όπως δεν δίνει και στους σημαντικούς του σήμερα. Την ιστορικότητα των στιγμών, επομένως και την εισφορά επιφανών, δεν την αντιλαμβάνεται και δεν την εισπράττει αμέσως η κοινωνία.

Όσο για κάποια άλλα στοιχεία της μεταπολίτευσης, σχετικά με τα ήθη, την αισθητική κλπ, άστο καλύτερα. Μονάχα όσοι εθελοτυφλούν και ζουν παραδομένοι στον κύκλωπα εαυτό τους μπορούν να μιλούν για ωραίες εποχές σε σύγκριση με την σημερινή. Η μυθολόγηση έχει το όριό της…

news247.gr