Ηθική σεβασμού...

Ρένα Δούρου

“Αν δεν κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά, έχουμε τελειώσει. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι για πολύ καιρό ακόμη”. Συναγερμό σημαίνει μια πραγματικά βαθιά γνώστρια της φύσης και του ανθρώπου: η Τζέιν Γκούντολ, η πολυβραβευμένη, κορυφαία ανθρωπολόγος, ζωολόγος, εξειδικευμένη στα πρωτεύοντα θηλαστικά, πρέσβειρα Ειρήνης του ΟΗΕ, μέλος του... Συμβουλίου για το Μέλλον του Κόσμου. 

Συνδέοντας την πανδημία με την καταστροφή του περιβάλλοντος η Γκούντολ, μιλώντας σε διαδικτυακή εκδήλωση της ΜΚΟ Compassion World Farming, ανέδειξε τη διπλή απειλή που αφορά στη ζωή της ανθρωπότητας. Τις αρρώστιες και την κατάρρευση του κλίματος.

Η Γκούντολ παρατήρησε μεταξύ άλλων: “Επιβάλαμε στους εαυτούς μας αυτή την κατάσταση λόγω της απόλυτης έλλειψης σεβασμού μας απέναντι στα ζώα και το περιβάλλον”. “Η έλλειψη σεβασμού μας για τα άγρια ζώα και για τα ζώα αναπαραγωγής δημιούργησε αυτή την κατάσταση, όπου η αρρώστια μπορεί να διαδοθεί μολύνοντας τους ανθρώπους”.

Η κορυφαία επιστήμονας ανέλυσε έτσι την αλυσιδωτή σχέση των παρεμβάσεων του ανθρώπου στη φύση, που έχουν φέρει τον πλανήτη στα όρια της καταστροφής, υπογραμμίζοντας ότι τα 3/4 των νοσογόνων παραγόντων που πλήττουν τους ανθρώπους μεταδίδονται από τα ζώα, που πολλά από αυτά ζουν στα δάση που υλοτομούνται και καίγονται για να δημιουργηθούν εκτάσεις καλλιέργειας αλλά και για την οικοδόμηση εργοστασίων βιοκαυσίμων, τη δημιουργία ορυχείων και κατοικιών. Όσο περισσότερο προχωρούμε σε αυτές τις δραστηριότητες, τόσο περισσότερο ερχόμαστε σε επαφή με άγρια ζώα που είναι φορείς μικροβίων προσαρμοσμένων για να μας σκοτώσουν. 

Όσο περισσότερο συγκεντρώνουμε αυτά τα ζώα σε μικρές ζώνες, όπου μπορεί να υπάρξει ανταλλαγή μολυσματικών μικροβίων, τόσο περισσότερο αυξάνουμε τις πιθανότητες να εμφανιστούν νέα στελέχη τους. Η εκχέρσωση των εδαφών μειώνει τη βιοποικιλότητα και τα είδη που επιβιώνουν είναι πολύ πιθανό να είναι φορείς ασθενειών που μπορούν να μεταδοθούν στον άνθρωπο. Όλοι αυτοί οι παράγοντες επιφέρουν μεγαλύτερη διάδοση νοσογόνων παραγόντων από τα ζώα στον άνθρωπο.

Μελέτη του 2019 αποκάλυψε ότι αύξηση της τάξης του 10% της αποψίλωσης των δασών οδηγεί σε αύξηση 3,3% των κρουσμάτων ελονοσίας, πλήττοντας 7,4 εκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο. Ωστόσο, παρά τις παγκόσμιες διαμαρτυρίες, οι αποψιλώσεις συνεχίζουν το καταστροφικό τους έργο. Κατά μέσο όρο, 28 εκατομμύρια εκτάρια δασών υλοτομούνται κάθε χρόνο, από το 2016, χωρίς καμία ένδειξη επιβράδυνσης των ρυθμών.

“Φτάσαμε σε μια καμπή στη σχέση μας με τον φυσικό κόσμο”, προειδοποιεί η Γκούντολ, παρατηρώντας ότι υπάρχει ακόμη ένα μικρό παράθυρο ευκαιρίας για δραστικές αλλαγές πριν βρεθούμε μπροστά στην καταστροφή. “Ένα από τα διδάγματα αυτής της κρίσης είναι ότι πρέπει να αλλάξουμε συνήθειες”, είπε, εξηγώντας ότι αυτές οι αλλαγές αφορούν τις διατροφικές συνήθειες και την άρνηση αγοράς προϊόντων που προέρχονται από βιομηχανική γεωργία που δεν σέβεται τη φύση. Αλλαγές, παράλληλα, που αφορούν την είσοδο σε έναν ενάρετο κύκλο, “ωφέλιμο για τα ζώα, τον πλανήτη και την υγεία των παιδιών μας”.

Με άλλα λόγια, όπως υπογραμμίζει η φιλόσοφος Κορίν Πελισόν, σήμερα περισσότερο από ποτέ άλλοτε, χρειαζόμαστε μια “ηθική σεβασμού” απέναντι στη φύση. Μια στάση που προϋποθέτει, σύμφωνα με τη Γαλλίδα φιλόσοφο, “τη συνειδητοποίηση της ευαλωτότητάς μας καθώς και της ανάγκης να αντιμετωπίζουμε τα άλλα έμβια όντα, τον κόσμο που μας γέννησε και θα συνεχίσει να υπάρχει και μετά από εμάς, με ταπεινότητα”...

ΑΥΓΗ