Άντα Ψαρρά
Με μία ανακοίνωση που διαψεύδεται σημείο προς σημείο από το σχέδιο «κανονισμού» που κατάρτισε η ομάδα εργασίας του διορισμένου Δ.Σ. του ΚΕΘΕΑ έγινε προσπάθεια να κατευναστούν οι αντιδράσεις του συνόλου των μελών που απαρτίζουν τον φορέα απεξάρτησης (εργαζόμενοι, οικογένειες, μέλη κ.λπ.) αλλά και οι σφοδρότατες αντιδράσεις οργανώσεων, φορέων και κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Η ανακοίνωση του υπουργείου Υγείας-ΚΕΘΕΑ, που έσπευσαν να τη χαιρετίσουν όλα τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ, αναφέρεται μεταξύ άλλων και στον... τίτλο του πρόσφατου ρεπορτάζ της «Εφ.Συν.» («Τίτλοι τέλους για το ΚΕΘΕΑ», 11.4.2021) για τη διάλυση του πιο καθαρού φορέα υγείας, αναφέροντας ότι: «η κατάρτιση του Κανονισμού Λειτουργίας του ΚΕΘΕΑ, σε εφαρμογή της ΠΝΠ, σε καμία περίπτωση δεν συνιστά “τίτλους τέλους”, αλλά σηματοδοτεί μια νέα αρχή για τον Οργανισμό, με διαφάνεια και λογοδοσία, που σέβεται τα 20 και πλέον εκατομμύρια ευρώ κρατικών πόρων που η Πολιτεία διαθέτει στο ΚΕΘΕΑ.
Είναι επίσης ξεκάθαρο ότι δεν καταργείται κανένα θεραπευτικό πρόγραμμα ούτε θεραπευτική κοινότητα. Αντιθέτως, τα προγράμματα αναμορφώνονται και ενισχύονται λειτουργικά και διαχειριστικά, με στόχο την αποτελεσματικότητα, τη διαφάνεια και τη μεγαλύτερη δυνατή ωφέλεια για το κοινωνικό σύνολο και για όσους έχουν ανάγκη από τις υπηρεσίες τους».
Γεγονός όμως είναι ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του σχεδίου, μειώνονται και συρρικνώνονται οι κοινότητες, αλλάζει ο χαρακτήρας τους, ισοπεδώνεται κάθε έννοια απεξάρτησης και επανένταξης κ.λπ. Ηχεί δε ειρωνικά στο τέλος του δελτίου Τύπου η διαβεβαίωση ότι η ομάδα εργασίας θα λάβει υπόψη τις παρατηρήσεις που διατυπώθηκαν στη διαβούλευση τη στιγμή που το σύνολο των εργαζομένων (και όχι μόνο) αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στη διαδικασία-παρωδία.
Ολο το προσχέδιο, πέρα από τη διάλυση του φορέα που πλέον θα είναι ασφυκτικά ελεγχόμενος, με διορισμένους, επιδιώκει την πλήρη διάλυση κάθε θεραπευτικής μεθόδου που στοχεύει στη θεραπευτική απεξάρτηση και στη διαδικασία επανένταξης, προκρίνοντας τις φτηνές λύσεις του υποκατάστατου και της μείωσης βλάβης, αποκλείοντας τους οικονομικά ασθενέστερους από μια θεραπευτική διαδικασία την οποία θα μπορεί να αναζητήσει πλέον κανείς μόνο στις ακριβές θεραπευτικές ιδιωτικές κλινικές.
Η μεθόδευση για την πλήρη διάλυση του ευρύτερου ΕΣΥ συνεχίζεται με στόχο αυτή τη φορά τον πλέον πετυχημένο δημόσιο φορέα απεξάρτησης, ενώ το κόστος της υδροκέφαλης διοικητικά υπηρεσίας θα είναι τεράστιο και χωρίς αντίκρισμα για τους φορολογούμενους.
Στη διορισμένη διοίκηση απάντησαν άμεσα οι εργαζόμενοι με ανακοίνωση που υπογράφεται από τον πρόεδρο Δ. Καλοκάθη: «Είναι όντως το τέλος του ΚΕΘΕΑ που γνωρίζαμε και η αναμόρφωσή του σε κάτι άλλο που στήνεται με διαφορετική λογική. Δεν πρόκειται για απλές αλλαγές οργανογράμματος, αλλά για αλλαγή θεραπευτικού και επιστημονικού μοντέλου.
Η νέα πυραμιδική δομή που επιχειρείται να επιβληθεί δεν συνδυάζεται με το θεραπευτικό και οργανωτικό μοντέλο του ΚΕΘΕΑ που γνωρίζουμε. Εάν επικρατήσει, θα πνίξει τη θεραπευτική λογική στον πυρήνα της: τη δουλειά με την κοινότητα στην κοινότητα. Το σχέδιο της διοίκησης περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια τη νέα οργανωτική δομή του οργανισμού από την οποία απουσιάζουν τα θεραπευτικά προγράμματα και οι κοινότητες και αυτό είναι γεγονός.
Είναι αλήθεια ότι δεν υπήρξε κανένας διάλογος. Ο Σύλλογος Εργαζομένων δεν προσκλήθηκε, αλλά απαίτησε να συμμετέχει ως παρατηρητής στις συνεδριάσεις της ομάδας εργασίας και αποχώρησε καταγγέλλοντας την προσπάθεια της διοίκησης να τον παρουσιάσει ως συμμέτοχο στην πρωτοφανή κατάσταση να καταρτίζει ένας οργανισμός νομοσχέδιο για τον εαυτό του υπερβαίνοντας κάθε εξουσιοδότηση νόμου».
Με τις αντιδράσεις της ευρύτερης οικογένειας του ΚΕΘΕΑ συντάχτηκαν με ανοιχτή επιστολή προς τον νυν πρόεδρο του ΚΕΘΕΑ τα διακεκριμένα επίτιμα μέλη του Δ.Σ. που είχαν επί δεκαετίες (προ κυβέρνησης Μητσοτάκη) εκλεγεί από τις γενικές συνελεύσεις προκειμένου να προσφέρουν αμισθί τις υπηρεσίες τους.
Μεταξύ άλλων αναφέρονται στην ιστορία των κοινοτήτων και στην επιστημονική άποψη που στηρίζει το ΚΕΘΕΑ «με θεραπευτικές προσεγγίσεις σε ένα διεθνές μοντέλο, που συνδυάζει κοινωνικές, ψυχολογικές παρεμβάσεις και ιατρικές πράξεις. Το έργο του και ιδίως η αποτελεσματικότητα του συγκεκριμένου προτύπου της απεξάρτησης έχουν αξιολογηθεί από διεθνή επιτροπή, ενώ τα μέλη, οι απεξαρτημένοι απόφοιτοί του και οι οικογένειές τους ανέρχονται σε πολλές χιλιάδες.
Στις διεθνείς διακρίσεις του ΚΕΘΕΑ εντάσσονται η ανακήρυξή του ως Οργανισμού-Συμβούλου της επιτροπής κατά των ναρκωτικών του Οικονομικού και Κοινωνικού Συμβουλίου (ECOSOC) του ΟΗΕ, καθώς και οι διεθνείς επιστημονικές διακρίσεις του προσωπικού του».
Τα επίτιμα μέλη αναφέρονται στο πρώτο βαρύ πλήγμα με την ΠΝΠ του 2019 που κατάργησε το αυτοδιοίκητο του φορέα, δηλαδή την καταξιωμένη επιστημονική μέθοδο και την ηθική αγωγή ελευθερίας, ευθύνης και αλληλεγγύης, και διαπιστώνουν ότι «τώρα επιχειρείται το επόμενο φθοροποιό βήμα. Ηδη στο δεύτερο και στο τρίτο άρθρο του σχεδίου αποτυπώνεται η ματαίωση της αποστολής του ΚΕΘΕΑ: ο όρος “απεξάρτηση” απουσιάζει, ενώ οι λειτουργίες του ΚΕΘΕΑ συνδέονται εξαρχής μόνο με τη μείωση βλάβης.
Παραγνωρίζεται ότι στη χώρα μας υπάρχουν άλλοι Οργανισμοί, όπως ο ΟΚΑΝΑ, με δοκιμασμένο έργο παροχής υποκαταστάτων για μείωση βλάβης. Επίσης, ότι βασικό θεραπευτικό εργαλείο των στεγνών προγραμμάτων, που δεν προσφέρουν κίνητρα υποκαταστάτων, είναι η αποκοπή από εικόνες και συνειρμούς με λήψεις ουσιών. Αυτές οι εικόνες όταν συνυπάρχουν με τον δύσκολο αγώνα της αποχής γεννούν επιθυμίες για φυγή, όσο η απεξάρτηση δεν έχει ολοκληρωθεί.
Κεντρικό στοιχείο αυτής της δήθεν μεταρρύθμισης αποτελεί η εγκατάλειψη και διάλυση των συλλογικών οργάνων του ΚΕΘΕΑ που επιλέγονται από στελέχη με ειδικές γνώσεις και εισφέρουν ιδέες, εμπειρία, μεθόδους και έρευνα. Γενικά, εισάγεται μια γραφειοκρατική και άνωθεν ιεραρχημένη δομή, όπου η διοίκηση επιλέγει τα συντονιστικά και τα διευθυντικά όργανα.
Δοκιμασμένη δηλαδή συνταγή αποτυχίας απέναντι σε ανθρώπους που αγωνίζονται όχι για απλή συντήρηση, αλλά για ριζικές αλλαγές στη στάση ζωής τους. Μεταξύ άλλων με τον αναξιοκρατικό αυτό τρόπο αποκλείονται (με βλαπτική μεταβολή της εργασιακής τους κατάστασης) από διευθυντικές και συντονιστικές θέσεις στελέχη που έχουν απεξαρτηθεί και έχουν ειδικές γνώσεις και εμπειρίες για την προσέγγιση και κατανόηση των αναγκών των εξαρτημένων, δηλαδή για ένα έργο ζωής [...]». Ζητούν και αυτοί την άμεση σύγκληση γενικής συνέλευσης.
Η αντιπολίτευση
Εξαιρετικά έντονες είναι και οι αντιδράσεις των κομμάτων και των εκπροσώπων τους, που ζητούν απόσυρση της κυβερνητικής ΠΝΠ.
ΚΚΕ: «Ο νέος Κανονισμός Λειτουργίας του ΚΕΘΕΑ είναι συνέχεια της ωμής κυβερνητικής παρέμβασης, μετά την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που κατάργησε το αυτοδιοίκητο του φορέα. Είναι άλλος ένας κρίκος στην αλυσίδα της αλλοίωσης του θεραπευτικού μοντέλου και της θεραπευτικής φιλοσοφίας του ΚΕΘΕΑ.
Είναι άλλο ένα κυβερνητικό χτύπημα στη φιλοσοφία της “στεγνής θεραπείας” και στον εναρμονισμό στη λογική της “μείωσης της βλάβης”, όπως επιτάσσει η στρατηγική της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση της τοξικοεξάρτησης».
ΣΥΡΙΖΑ, τομεάρχης Υγείας Ανδρέας Ξανθός: «Είναι σημαντικό να αποσαφηνίσει ο υπουργός Υγείας τις προθέσεις του αναφορικά με τις αλλαγές που περιλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου που κοινοποιήθηκε στους εργαζομένους του ΚΕΘΕΑ, αλλά και την πολιτική του βούληση για την προοπτική αυτού του δημόσιου φορέα με την καθολικά αναγνωρισμένη προσφορά στο πεδίο της απεξάρτησης.
Είναι απαραίτητος ο ουσιαστικός κοινωνικός και πολιτικός διάλογος και, κυρίως, ο συνολικότερος στρατηγικός σχεδιασμός για τον χώρο των Εξαρτήσεων. Με επίκεντρο πάντα τον εξαρτημένο, τις ανάγκες και την αξιοπρέπειά του».
ΜέΡΑ25: «Σήμερα η κυβέρνηση Μητσοτάκη μεθοδεύει το τέλος της θεραπευτικής κοινότητας και του ΚΕΘΕΑ, με ένα σχέδιο από τη διορισμένη διοίκησή της, για ένα γραφειοκρατικό μόρφωμα με έμμισθο φυσικά Δ.Σ. που θα συνιστά ένα ακόμα κομματικά ελεγχόμενο συμβούλιο διορισμού και εξυπηρέτησης ημετέρων κι όλα αυτά τη στιγμή κιόλας που αποδυναμώνει το έργο, τις δομές και επιτίθεται στους εργαζόμενους του φορέα και τα δικαιώματά τους».
Η Φώφη Γεννηματά θα έχει σήμερα συνάντηση με τη διοίκηση του ΚΕΘΕΑ, ενώ για το θέμα η Χαριλάου Τρικούπη σχολιάζει: «Το ΚΕΘΕΑ έχει προσφέρει πολλά στη θεραπεία, την πρόληψη, την έρευνα και την εκπαίδευση. Είναι λάθος της κυβέρνησης η απόπειρα απαξίωσης του έργου, της συνέχειας και της αποτελεσματικότητάς του. Χρειάζεται ενίσχυση, όχι απαξίωση».
Η Ανοιχτή Πόλη καλεί όλους να υπερασπιστούν τη θεραπευτική δράση του ΚΕΘΕΑ απέναντι στον κυβερνητικό σχεδιασμό και καταγγέλλει ότι ποτέ μέχρι σήμερα δεν τήρησε ο δήμαρχος Κ. Μπακογιάννης την υπόσχεση για την εφ’ όλης της ύλης συζήτηση για την τοξικοεξάρτηση, που αποδείχτηκε απλά δικαιολογία για να μην πάρει ο Δήμος Αθηναίων θέση όταν καταργήθηκε το αυτοδιοίκητο. Αυστηρή ανακοίνωση εξέδωσε και η ΑΔΕΔΥ και καλεί την κυβέρνηση να αποσύρει το σχέδιο νόμου.
«Δεν θέλουν τα στεγνά προγράμματα»
Δημήτρης Πλουμπίδης, καθηγητής Ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας
«Επιχειρούν ένα κεντρικά ελεγχόμενο ΚΕΘΕΑ, χωρίς την παρουσία των εργαζομένων και χωρίς δομές που επιδιώκουν την πλήρη απεξάρτηση, αλλά τη μείωση της βλάβης.
Αυτό που επιδιώκουν είναι ένας άλλος οργανισμός, δεν έχει σχέση με το ΚΕΘΕΑ, τις θεραπευτικές του κοινότητες και την ιστορία του στην απεξάρτηση.
Μετά την κατάργηση του αυτοδιοίκητου του ΚΕΘΕΑ, η κυβέρνηση προωθεί την κατάργηση των θεραπευτικών κοινοτήτων γιατί δεν θέλει την πλήρη απεξάρτηση των εξαρτημένων μέσα από τα “στεγνά” προγράμματα τα οποία θεωρεί ότι στοιχίζουν πολύ ακριβά και προτιμά την πολιτική μείωσης της βλάβης, που όμως δεν αντιμετωπίζει την εξάρτηση» (συνέντευξη Ρ/Σ «Στο κόκκινο»)...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου