Το ζήτημα ΔΕΝ είναι ο Κουφοντίνας!...

...Είναι το ΑΝ τηρείται ο νόμος... 

 Γράφει ο Σοπενάουερ στην "Τέχνη του να Έχεις Πάντα Δίκιο", πως μια καλή τεχνική είναι να χτυπάς τα επιχειρήματα του απέναντι. Ή το ποιόν του. Αν γκρεμίσεις το επιχείρημα (ακόμα κι αν μονάχα "φανεί" πως το γκρέμισες), κι άμα πληγώσεις για καλά την... αξιοπιστία του, θα μοιάζει σα ν’ απέδειξες ότι κι η θέση του ήταν λάθος. Ακόμα καλύτερα, ότι η δική σου είναι σωστή. Κι αυτό φυσικά μπορεί να μην ισχύει, αλλά ποιος νοιάζεται; Ένας διάλογος σπανίως είναι "αναζήτηση της αλήθειας”, του δικαίου, του λογικού – ψιλά γράμματα. Συνήθως είναι κυνήγι εντυπώσεων. Η υπόθεση Κουφοντίνα ανήκει σ’ αυτό το κυνήγι της εντύπωσης που αδιαφορεί για τα ψιλά γράμματα. 

Στην πραγματικότητα, ένα μονάχα επιχείρημα υπάρχει. Ένα μονάχα επιχείρημα θα ‘πρεπε ν’ ακούγεται ένθεν και ένθεν, το μόνο ουσιώδες κι αυτό που στ’ αλήθεια έχει αρμοδιότητα να κρίνει την έκβαση της ιστορίας: ο νόμος. Ένας νόμος που εφαρμόζεται σε κάθε περίπτωση, ή που δεν εφαρμόζεται κατά περίπτωση. Ταπεινή μου άποψη: εν προκειμένω δεν εφαρμόζεται. 

Δεν θα παλέψω να στηρίξω αυτή τη γνώμη μου, δεν είμαι ο πιο κατάλληλος και δεν θα κάνω κουβέντα για επιστήμες που αγνοώ. Μπορώ με κάθε άνεση ωστόσο, να κάνω κουβέντα για τις απαντήσεις. Τι απαντά η εξουσία, τι απαντά το πλήθος που συντάσσεται με την εν προκειμένω στάση της, τι απαντά η "μια πλευρά” ετούτης της διαφωνίας; "Δεν έχει δικαίωμα να διαμαρτύρεται! Είναι αμετανόητος δολοφόνος!" Ναι, είναι αμετανόητος δολοφόνος. Είναι, χωρίς να το κρύβει, εχθρός της αστικής δημοκρατίας. Κι αυτό ακριβώς είναι το ζόρικο με τις δημοκρατίες: πως σ’ αναγκάζουν να στηρίξεις το δικαίωμα του ανθρώπου που σ’ εχθρεύεται. Όχι από συμπάθεια προς τον ίδιο (προφανώς), αλλ’ από σεβασμό στο έρμο το πολίτευμα. 

Στ’ αλήθεια, θεωρεί κανείς πως όλοι οι νομικοί, οι ακαδημαϊκοί, οι πολίτες, εγώ που σήμερα γράφω αυτά τα λίγα, είμαστε υποστηρικτές του τρομοκράτη; Οπαδοί της αυτοδικίας; Ε, όχι δα! Όμως τι διάολο αστική δημοκρατία είναι αυτή που δεν αναγνωρίζει δικαιώματα στον κρατούμενο εχθρό της; Δεν είναι! Σ’ όλους τους θεωρητικούς του φιλελευθερισμού θα το βρεις, όλοι οι στοχαστές που καταπιάστηκαν με το πολίτευμα της λαϊκής συμμετοχής, συμφωνούν: δημοκρατία χωρίς νόμο δεν γίνεται.

 Ο νόμος λοιπόν, θεωρεί πως τιμώρησε τον αμετανόητο δολοφόνο. Αυτή την τιμωρία προβλέπει, αυτή την τιμωρία του επέβαλλε. Κι άρα, το "δεν έχει δικαίωμα ο αμετανόητος" μπορεί να ‘ναι μια σκέψη που τρυπώνει στο μυαλό ενός πολίτη, μα δεν μπορεί να κυριαρχεί στο νου του κράτους. Γι’ αυτό υπάρχει κράτος άλλωστε, γι’ αυτό υπάρχουν δικαστήρια, γι’ αυτό υπάρχουν δικαστές: γιατί πρέπει κάποιος να μένει ψύχραιμος απέναντι στο έγκλημα, όταν κανείς άλλος δεν μπορεί! Ο άνθρωπος μπορεί να ζητάει θάνατο. Το κράτος οφείλει να τον αποτρέπει! 

 Προς τιμήν τους, οι συγγενείς των θυμάτων του τρομοκράτη έβγαλαν ανακοίνωση (δεν θα μπω στη διαδικασία ν’ αμφισβητήσω τ’ ότι είναι όντως δική τους ανακοίνωση) που δεν ζητά το θάνατό του. Ούτε τον περιμένει. Θα μπορούσαν και να τον ζητούν. Θα μπορούσαν και να τον θέλουν. Έχει δικαίωμα ένα θύμα να ζητά θάνατο; Βασανισμό; Εξόντωση; Μα φυσικά! Το θύμα πονάει, το θύμα θρηνεί, δεν έχει σημασία πόσα χρόνια πέρασαν. Ο πόνος πάντα μπορεί να θέλει εκδίκηση, ο θρήνος πάντα μπορεί να ζητάει αίμα. Ακόμα–ακόμα η λαϊκή παρόρμηση μπορεί να στήνει κρεμάλες και να ζητάει κεφάλια. Το κράτος δεν μπορεί. Η δικαιοσύνη δεν μπορεί. Γι’ αυτό ΔΕΝ έχουμε λαϊκά δικαστήρια. Ένας πολίτης δεν έχει υποχρέωση να ‘ναι πάντα ψύχραιμος, πάντα λογικός, κι ούτε οφείλει να γνωρίζει νόμους και διατάξεις. Μια κυβέρνηση, ένας υπουργός, μια εξουσία οφείλει. Γιατί (κι αυτό είν’ όλο το ζουμί που φαίνεται ότι πολλοί δεν το καταλαβαίνουν), το ζήτημα αυτής εδώ της ιστορία δεν είναι ο Κουφοντίνας. 

 Το ζήτημα είναι αν θέλουμε δικαιοσύνη μ’ αποχρώσεις, κράτος που εκδικείται και μασκαρεμένες θανατικές ποινές. Αν θέλουμε μια πολιτεία στο ίδιο επίπεδο με τους δολοφόνους που καλείται να τιμωρήσει. Αν δεν τα θέλουμε όλ’ αυτά, τότε μονάχα μια ερώτηση θα ‘πρεπε να μας απασχολεί. Η ερώτηση που λιγότερο απ’ όλες έχει απαντηθεί αυτές τις μέρες: Τηρείται ο νόμος στην περίπτωση Κουφοντίνα; 

 Είναι η ερώτηση που ‘χει περάσει στα ψιλά γράμματα, για να κερδίσουν τις εντυπώσεις η οργή και η εκδίκηση. Όμως, δικαιοσύνη μ’ επίκληση στο συναίσθημα δεν είναι δικαιοσύνη. Κι όσο η απάντηση στην “ψιλή” ερώτηση δεν απαντιέται, πώς ξέρεις ότι εσύ δεν θα βρεθείς ποτέ στην ίδια θέση; Όχι του τρομοκράτη προφανώς (εύχομαι κι ελπίζω, χωρίς να σε ξέρω), μα του ανθρώπου που θα διεκδικεί το νόμιμο, και θα το χάνει γιατί τα επιχειρήματά του δεν θα μπορούν να κλέβουνε τις εντυπώσεις. Βλέπεις, αν ο νόμος πάψει να τηρείται, αυτό δεν θα συμβεί μονάχα για Κουφοντίνες, Μιχαλολιάκους και Ρουπακιάδες. 

Δεν θα συμβεί μονάχα για δολοφόνους, βιαστές και παιδεραστές. Δικαιοσύνη αλά καρτ δεν γίνεται, κι η αδικία δεν είναι τόσο εκλεκτική αν της ανοίξει η όρεξη... 

 Υ.Γ. Κι αν ένας τρομοκράτης πεθάνει ως σύμβολο, ως ήρωας κι αγωνιστής, θα ‘ναι ξεκάθαρο ποιος θα ‘χει την ευθύνη... 

 Ηλίας Γεροντόπουλος 

2020mag.gr