Παιχνίδια με την ψήφο των ομογενών...

Γιώργος Κατρούγκαλος

Ως «κρυφό χαρτί για τις κάλπες» διαφημίζουν, σε πρωτοσέλιδό της προηγούμενης εβδομάδας, Τα Νέα την ψήφο των ομογενών, κάνοντας λόγο για «έτοιμη δεξαμενή 800.000 ψηφοφόρων» που θα επιφέρει «αλλαγή των ισορροπιών στο εκλογικό σώμα». Στο ίδιο δημοσίευμα γίνεται αναφορά σε εκτιμήσεις «έμπειρων στελεχών» της Ν.Δ. ότι ο αριθμός αυτός «αλλάζει δεδομένα, κρίνει αυτοδυναμίες». 

Και χωρίς την αναφορά στη... γνώμη «των έμπειρων», η προνομιακή σχέση του συγκροτήματος με την κυβέρνηση δεν αφήνει κανένα περιθώριο αμφιβολίας ότι τα παραπάνω δεν αποτελούν δημοσιογραφική εκτίμηση, αλλά κυβερνητική μεθόδευση. Άλλωστε, αυτός που έχει αναλάβει την ειδική αποστολή, ο υπουργός Εσωτερικών κ. Βορίδης, δεν έκρυψε ποτέ τις προθέσεις του: ήδη από τον Αύγουστο του 2018 δήλωνε ότι ο «Κυριάκος Μητσοτάκης πρέπει να κάνει παρεμβάσεις στο κράτος και στους θεσμούς για να μην ξαναέρθει η Αριστερά στην εξουσία, γιατί οι ιδέες της είναι ελαττωματικές».

Η χυδαία αυτή αντίληψη πολιτικής ιδιοποίησης των ομογενών από αυτούς που θεωρούν όλη τη χώρα ιδιοκτησία τους αντιφάσκει πρόδηλα με το αφήγημα απόλυτης κυριαρχίας που προωθεί το κυβερνητικό επιτελείο. Τι ανάγκη έχει ο Μωυσής, Έλβις Πρίσλεϊ, Κένεντι, Τσίτα, Αστερισμός κ.λπ. τα «κρυφά χαρτιά», εάν έχει ήδη το ημεδαπό εκλογικό σώμα στο τσεπάκι του;

Άβυσσος υποκρισίας

Αποκαλύπτει όμως και την άβυσσο υποκρισίας και διγλωσσίας της Ν.Δ., την οποία είχαμε καταγγείλει κατά τη διαδικασία ψήφισης του σχετικού νόμου. Τότε ο κ. Θεοδωρικάκος βεβαίωνε ότι η ρύθμιση αφορά, τάχα, μόνο 300.000 - 360.000 Έλληνες του εξωτερικού. Οι αριθμοί αυτοί αποτελούσαν ολοφάνερη παραπληροφόρηση και διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Όλοι γνωρίζουμε ότι πολύ μεγαλύτερος αριθμός Ελλήνων από αυτόν εγκατέλειψε τη χώρα μόνο στα χρόνια των Μνημονίων. Ακόμη και πριν από την αιμορραγία αυτή, το 2007, η κυβέρνηση Καραμανλή υποστήριζε ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ότι οι δυνητικοί ψηφοφόροι εξωτερικού ανέρχονται σε 3.500.000!

Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ

Αντίθετα, ανέκαθεν ο ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. μίλαγε τη γλώσσα της αλήθειας και είχε θέσεις αρχής. Θέλουμε να έχουν λόγο και ψήφο οι ομογενείς. Με πρωτοβουλία της κυβέρνησής μας συγκροτήθηκε με το ν. 4555/2018 επιτροπή εμπειρογνωμόνων για την υλοποίηση της συνταγματικής πρόβλεψης. Η πρωτοβουλία αυτή στη Βουλή υπερψηφίστηκε από ΣΥΡΙΖΑ, Δημοκρατική Συμπαράταξη, ΚΚΕ και ΑΝ.ΕΛΛ. και είχε την ανοχή («παρών») του Ποταμιού. Μόνον η Νέα Δημοκρατία καταψήφισε.

Η πρότασή μας αποσκοπούσε στο να έχουν, επιτέλους, οι συμπατριώτες μας ψήφο, χωρίς όμως να αλλοιώνεται τεχνητά η βούληση του εγχώριου εκλογικού σώματος. (Ενόψει του κινδύνου αυτού, οι χώρες που έχουν την μεγαλύτερη, σε σχέση με τον πληθυσμό τους, διασπορά, η Ιρλανδία και το Ισραήλ, απαγορεύουν απολύτως την ψήφο των ομογενών τους.) 

Συγκεκριμένα, είχαμε εισηγηθεί, στο πλαίσιο της συνταγματικής αναθεώρησης, την καθιέρωση του γαλλικού / ιταλικού / πορτογαλικού μοντέλου. Προτείναμε, δηλαδή, το δικαίωμα να εκλέγουν οι απόδημοι Έλληνες τον εκπρόσωπό τους στη Βουλή, εν είδει βουλευτή επικρατείας της μείζονας γεωγραφικής περιοχής που κατοικούν, με ενιαίο ψηφοδέλτιο. Δηλαδή όσοι κατοικούν μόνιμα στην Αμερική να εκλέγουν Έλληνα βουλευτή Αμερικής, όσοι κατοικούν στην Αυστραλία βουλευτή Αυστραλίας κ.λπ.

Την ανάγκη σχετικής διαφοροποίησης της ψήφου ημεδαπών και ομογενών, στο πλαίσιο παρόμοιου «κλειστού» συστήματος εκπροσώπησης, αποδέχεται, άλλωστε, και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Στην υπόθεση «Σιταρόπουλος», το Δικαστήριο δικαιολογεί τη διαφοροποίηση με τα εξής επιχειρήματα: 

«Πρώτον, οι πολίτες που δεν κατοικούν εντός της επικράτειας δεν επηρεάζονται τόσο άμεσα ή διαρκώς από τα καθημερινά προβλήματα της χώρας τους και έχουν λιγότερη πληροφόρηση γι’ αυτά. Δεύτερον, υφίσταται στενή σχέση μεταξύ του δικαιώματος ψήφου στις βουλευτικές εκλογές και του να επηρεάζεται κάποιος άμεσα από τις αποφάσεις των πολιτικών οργάνων που εκλέγονται με αυτόν τον τρόπο. Και τρίτον, υφίσταται εύλογη φροντίδα του νομοθέτη να περιορίσει την επιρροή των πολιτών που ζουν στο εξωτερικό στις εκλογές επί ζητημάτων τα οποία, ενώ είναι κατά γενική ομολογία θεμελιώδη, αφορούν κατά κύριο λόγο άτομα που ζουν εντός της χώρας».

Τόσο στο πλαίσιο της αναθεώρησης όσο και κατά την ψήφιση του νόμου, το ΚΙΝ.ΑΛΛ. συνέπλευσε απολύτως με τη στάση της Νέας Δημοκρατίας και τους εκλογικούς τακτικισμούς της. Το ΚΚΕ πρότεινε, αντίθετα, ένα άλλο σύστημα, που επίσης απαντάται στην ευρωπαϊκή πρακτική, τον ορισμό δηλαδή κριτηρίων και περιορισμών σχετικών με την παραμονή του ψηφοφόρου του εξωτερικού στη χώρα, ούτως ώστε να έχει γνώση της πολιτικής αντιπαράθεσης και δυνατότητα συμμετοχής στον εθνικό «δήμο».

Ανεκτός συμβιβασμός

Μολονότι δεν θεωρούσαμε την πρόταση αυτή ως την καλύτερη, την αποδεχθήκαμε ως ανεκτό συμβιβασμό, γιατί δεν είναι ξένη με τη λογική μας. Όπως είχα αναπτύξει ως γενικός εισηγητής κατά την αναθεώρηση, για εμάς «ο δήμος στη Δημοκρατία συγκροτείται με την πολιτική συμμετοχή σε έναν ενιαίο δημόσιο χώρο. Μέσω της πολιτικής συμμετοχής δημιουργείται η συναντίληψη κοινότητας αξιών και συμφερόντων, κοινού παρελθόντος αλλά και κοινού μέλλοντος, που αποτελεί τη βάση της ιδιότητας του πολίτη».

Στη βάση της πρότασης αυτής του ΚΚΕ ψηφίστηκε τελικά η αναθεώρηση του συντάγματος, αλλά και ο εκτελεστικός νόμος, με ευρύτατη πλειοψηφία. Ο διάβολος όμως βρίσκεται στις λεπτομέρειες της εφαρμογής. Ανέκαθεν η Ν.Δ. είχε στις προθέσεις της την αλλοίωση του εκλογικού σώματος, πράγμα που είχε καταγγελθεί από όλες τις πολιτικές πτέρυγες σε προηγούμενες προτάσεις της για την ψήφο των ομογενών. Το καλπονοθευτικό παρελθόν της ελληνικής Δεξιάς, αλλά και οι προαναφερθείσες δηλωμένες προθέσεις στελεχών της Νέας Δημοκρατίας, όπως η προαναφερθείσα του κ. υπουργού Εσωτερικών, δεν επιτρέπουν κανέναν εφησυχασμό.

Να ψηφίζουν όλοι

Μετά από πρότασή μας, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να δεχθεί στον νόμο τη δυνατότητα κάθε μέλους της διακομματικής επιτροπής να ελέγχει τη διαδικασία εγγραφής στους ειδικούς καταλόγους. Θα ασκήσουμε αυτό το δικαίωμα, ούτε ώστε κανένας συμπατριώτης μας να μη στερηθεί το συνταγματικό του δικαίωμα, αλλά και να μην ψηφίσουν, κατά την προσφιλή συνήθεια της Δεξιάς, δέντρα και πεθαμένοι. Στη μεταπολίτευση έχουμε εξασφαλίσει ως κεκτημένο το αδιάβλητο και αδιαμφισβήτητο των εκλογών. Δεν θα επιτρέψουμε στη Νέα Δημοκρατία να θυμηθεί το αμαρτωλό παρελθόν της και να στήσει ανάλογο σκηνικό με τις εκλογές βίας και νοθείας του 1961. Ο κ. Μητσοτάκης ας μην αυταπατάται ότι θα μείνει στην εξουσία με παρόμοια κόλπα...

ΑΥΓΗ