Οι έντεκα Ρεπουμπλικανοί γερουσιαστές που σήκωσαν το μπαϊράκι στο Κογκρέσο εναντίον της εκλογικής νίκης Μπάιντεν απαίτησαν να διοριστεί άμεσα μια επιτροπή για να ελέγξει, μέσα σε δέκα ημέρες, τα «αμφισβητούμενα» αποτελέσματα της ψηφοφορίας στις... πολιτείες - κλειδιά όπου έχασε ο Ντόναλντ Τραμπ.
Με βάση το πόρισμα της επιτροπής, οι πολιτείες θα μπορούσαν σε μια ειδική σύνοδο να αναθεωρήσουν την ψήφο τους «εφόσον χρειαστεί», πρότειναν οι έντεκα γερουσιαστές, με πρώτο και καλύτερο (χειρότερο) τον Τεξανό Τεντ Κρουζ. Επικαλέστηκαν μάλιστα τον διορισμό παρόμοιας επιτροπής για την επίλυση του εκλογικού και πολιτικού αδιεξόδου πριν από ενάμιση αιώνα, στις Ηνωμένες Πολιτείες του... 1876.
«Πρέπει να ακολουθήσουμε αυτό το προηγούμενο» ισχυρίστηκαν οι Ρεπουμπλικανοί γερουσιαστές περνώντας τους πολιτικούς αντιπάλους τους και -κυρίως- τους Αμερικανούς πολίτες για... Αμερικανάκια. Γιατί το προηγούμενο στο οποίο αναφέρθηκαν έμμεσα, χωρίς να το παρουσιάσουν στο σύνολό του, είναι αυτό που οδήγησε στον «Συμβιβασμό του 1877», ένα από τα μελανά σημεία της αμερικανικής Ιστορίας.
Ο αμερικανικός εμφύλιος
Ας μεταφερθούμε λοιπόν νοερά στην περίοδο της ανασυγκρότησης των Ηνωμένων Πολιτειών μετά τον εμφύλιο πόλεμο (1861-1865) μεταξύ του αναπτυγμένου βιομηχανικού Βορρά και του δουλοκτητικού Νότου. Ο στρατηγός Οδυσσέας Γκραντ, πρώην διοικητής του στρατού των Βορείων και κατοπινός Πρόεδρος των ΗΠΑ για δύο τετραετίες (1869-1877), είχε επιβάλει στις ηττημένες πολιτείες τής πρώην Συνομοσπονδίας του Νότου να αναγνωρίσουν τη 15η Τροπολογία που έδινε ίσα πολιτικά δικαιώματα στους μαύρους (όχι όμως και στους Ινδιάνους).
Ο Γκραντ είχε εκλεγεί με τους Ρεπουμπλικανούς (το κόμμα του Αβραάμ Λίνκολν) απέναντι στους Δημοκρατικούς, οι οποίοι στον αμερικανικό Νότο συνεργάζονταν με τους ιδιοκτήτες φυτειών, την Κου Κλουξ Κλαν και άλλους ρατσιστές για να κρατήσουν με κάθε τρόπο μακριά από τις κάλπες τους μαύρους που ψήφιζαν μαζικά τους Ρεπουμπλικανούς (και τον Γκραντ).
Οι εκλογές του 1876
Στις προεδρικές εκλογές τον Νοέμβριο του 1876 αναμετρήθηκαν ο Ρεπουμπλικανός Ράδερφορντ Χέιζ και ο Δημοκρατικός Σάμιουελ Τίλντεν. Η συμμετοχή άγγιξε το 82%, όμως το ιδιόμορφο σύστημα των εκλεκτόρων ταλαιπωρούσε από τότε την Αμερική. Ο Τίλντεν κέρδισε τη λαϊκή ψήφο με 50,9% (4.288.546 ψήφοι) έναντι 47,9% που έλαβε ο Χέιζ (4.034.311 ψήφοι). Ο Τίλντεν εξασφάλισε 184 εκλέκτορες και ο Χέιζ 165, αλλά έμειναν στον αέρα 19 εκλέκτορες από 3 νότιες πολιτείες (Φλόριντα, Λουιζιάνα, Νότια Καρολίνα) και άλλος ένας εκλέκτορας στο Όρεγκον.
Οι εκλογές σημαδεύτηκαν από παρατυπίες, κύμα βίας και απειλές κατά Ρεπουμπλικανών (μαύρων) ψηφοφόρων, ψηφοδέλτια των Δημοκρατικών με το σύμβολο των Ρεπουμπλικανών για να παραπλανηθούν οι αναλφάβητοι ψηφοφόροι κ.ά. Στη Νότια Καρολίνα ψήφισε το 101% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων! Επιπλέον, κάθε πολιτεία είχε διαφορετικό σύστημα επικύρωσης των αποτελεσμάτων από αξιωματούχους που διορίζονταν είτε από την κεντρική κυβέρνηση είτε εκλέγονταν τοπικά και αποφάσιζαν ανάλογα με το κομματικό ή προσωπικό συμφέρον.
Οι Ρεπουμπλικανοί διέθεταν την πλειοψηφία στη Γερουσία, όμως οι Δημοκρατικοί, που είχαν εν τω μεταξύ κερδίσει την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων, θα μπορούσαν να μπλοκάρουν την τελική επικύρωση των ψήφων των εκλεκτόρων από το Κογκρέσο.
Η μεγάλη ανατροπή
Απέναντι σ’ αυτή τη χωρίς προηγούμενο συνταγματική κρίση, το Κογκρέσο ψήφισε νόμο για τον ορισμό δεκαπενταμελούς επιτροπής, αποτελούμενης από βουλευτές των δύο κομμάτων και δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου, προκειμένου να εξετάσει ενδελεχώς τα αποτελέσματα στις πολιτείες.
Μετά από έρευνα και διαβουλεύσεις εβδομάδων έγινε η μεγάλη ανατροπή. Όλες οι διαφιλονικούμενες εκλεκτορικές ψήφοι πήγαν στον Ρεπουμπλικανό Χέιζ, με αποτέλεσμα να κερδίσει για μόλις μία ψήφο! Αναδείχθηκε Πρόεδρος με 185 εκλέκτορες έναντι 184 του Δημοκρατικού Τίλντεν.
Η ρεβάνς των ρατσιστών
Για να συμβεί όμως αυτό το πολιτικό «θαύμα», υπήρξε μια άτυπη, παρασκηνιακή συμφωνία μεταξύ ηγετικών στελεχών των δύο κομμάτων με τη μεσολάβηση επιχειρηματικών κύκλων. Εν ολίγοις, οι Δημοκρατικοί παραχώρησαν τους 20 εκλέκτορες και τη νίκη στους Ρεπουμπλικανούς με αντάλλαγμα την επιστροφή του αμερικανικού Νότου κοντά στην... προτεραία κατάσταση. Δηλαδή την αποχώρηση των «κατοχικών» ομοσπονδιακών στρατευμάτων και την «κατανόηση» της Ουάσιγκτον ότι ο Νότος έχει τον δικό του τρόπο και τα μέσα για να μεταχειρίζεται τους μαύρους.
Ο απερχόμενος Πρόεδρος Γκραντ απέσυρε τον ομοσπονδιακό στρατό από τη Φλόριντα και ο νέος Πρόεδρος Χέιζ, o οποίος ανέλαβε καθήκοντα τον Μάρτιο του 1877, απέσυρε τον στρατό από τη Νότια Καρολίνα και τη Λουϊζιάνα.
Η ανασυγκρότηση του Νότου μπήκε στο συρτάρι, το Δημοκρατικό Κόμμα έγινε ο κυρίαρχος του πολιτικού παιχνιδιού στις νότιες πολιτείες αγκαλιά με τους ρατσιστές. Τα τοπικά Κοινοβούλια πέρασαν μια σειρά από νόμους και ρυθμίσεις θεσμοθετώντας τον ρατσισμό στην καθημερινότητα, στερώντας ουσιαστικά τα πολιτικά δικαιώματα από τον μαύρο πληθυσμό που εγκαταλείφθηκε στην τύχη του.
Η στροφή του Νότου
Χρειάστηκε να περάσει σχεδόν ένας αιώνας ρατσιστικής καταστολής, να κυλήσουν ποτάμια το αίμα και τα δάκρυα και να αναδυθεί μέσα από αυτά ένα ισχυρό κίνημα για να θεσπιστεί ο Νόμος των Πολιτικών Δικαιωμάτων το 1964 από τον Λίντον Τζόνσον, έναν Δημοκρατικό Πρόεδρο.
Διόλου τυχαία, το 1964 σηματοδοτεί τη στροφή των λευκών του Νότου υπέρ του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, που σήμερα κατάντησε να άγεται και να φέρεται από τον Ντόναλντ Τραμπ. Και από πολιτικούς σαν τον γερουσιαστή Τεντ Κρουζ, που φιλοδοξεί να διεκδικήσει τον Λευκό Οίκο σε τέσσερα χρόνια ανατρέχοντας ξεδιάντροπα στο «προηγούμενο» του 1876.
Το πολιτικό κατεστημένο των ΗΠΑ, που με περισσό θράσος θέλει να κάνει μαθήματα δημοκρατίας σε όλο τον κόσμο, έχει πολλούς σκελετούς στα ντουλάπια του. Και όσο περισσότερο τα σκαλίζει, τόσο περισσότερο βρομάνε...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου