«Εγκλήματα κατά της δημοκρατίας»...

H ιστορική ευκαιρία από τη δίκη της Χρυσής Αυγής... 

   Στις 1 Οκτωβρίου 1946, το δικαστήριο στην Νυρεμβέργη ανακοίνωσε την απόφαση του, καταδικάζοντας είκοσι-έναν από τους είκοσι-τέσσερις κατηγορούμενους για εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ειρήνης και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Η έννοια των «εγκλημάτων κατά... της ανθρωπότητας» (crimes against humanity) δημιουργήθηκε από το δικαστήριο για να απορρίψει το βασικό υπερασπιστικό επιχείρημα ότι οι κατηγορούμενοι εφάρμοζαν τον ισχύοντα νόμο. Η δίκη, η πιο σημαντική του 20ου αιώνα, άλλαξε τον νομικό πολιτισμό. Οδήγησε μεταξύ άλλων στη δημιουργία του εγκλήματος της γενοκτονίας, στις συμβάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στη διεθνή ποινική ευθύνη πολιτικών και στρατιωτικών ηγετών για εγκλήματα κατά των συμπολιτών τους. Η θεσμική και πολιτική πρωτοτυπία της Νυρεμβέργης βρίσκεται πίσω από τα δικαστήρια για εγκλήματα πολέμου και κατά της ανθρωπότητας στη Γιουγκοσλαβία και τη Ρουάντα και τη δημιουργία του Παγκόσμιου Ποινικού Δικαστηρίου.

  74 χρόνια μετά, η απόφαση για την Χρυσή Αυγή χαρακτηρίστηκε δίκαια «ιστορική». Είναι η πρώτη φορά μετά την Νυρεμβέργη που ένα Ευρωπαϊκό «πολιτικό» κόμμα και η ηγεσία του καταδικάζονται ως εγκληματική συμμορία. Παρ’ ότι η Χρυσή Αυγή είχε καταδικαστεί ομόφωνα από την κοινωνία και την πολιτική ηγεσία, η δικαστική απόφαση δεν ήταν δεδομένη. Η πρόταση αθώωσης της ηγεσίας της Χρυσής Αυγής από την εισαγγελέα μας θύμισε ότι ζούμε σε μια εποχή όπου ο μικρό-φασισμός της διπλανής πόρτας, του ξενόφοβου νοικοκυραίου, του ρατσιστή ψεκασμένου έχει εμπνευστές, υποστηρικτές και πυλώνες όχι μόνο σε μέρος της κοινωνίας αλλά και στο βαθύ κράτος και στο δίκαιο. 

Ήταν αυτοί που δεν κίνησαν την ποινική διαδικασία μέχρι τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα παρά τις συνεχείς επιθέσεις, αυτοί που ήθελαν τη δημιουργία μιας «σοβαρής» Χρυσής Αυγής, αυτοί που μας έλεγαν να μη βγούμε στους δρόμους γιατί έτσι ασκούμε πίεση στη δικαιοσύνη και καταλύουμε τη διάκριση των εξουσιών. Με αυτήν την έννοια, στο εδώλιο βρισκόταν και η ίδια η δικαιοσύνη. Αν δεν καταδικάζονταν η Χρυσή Αυγή, ένα τεράστιο χάσμα θα άνοιγε μεταξύ του συνόλου της κοινωνίας και του νομικού συστήματος. Εδώ λοιπόν βρίσκεται η σημασία της απόφασης για την Ευρώπη. Γιατί έχουμε αύξηση της ακροδεξιάς και του νεοφασισμού παντού. Σε πολλά κράτη, κόμματα που δεν απέχουν πολύ ιδεολογικά από την Χρυσή Αυγή βρίσκονται στην κυβέρνηση ή στη Βουλή. Και όπως ξέρουμε από την ιστορία, η βία αποτελεί τη φυσική κατάληξη της ακροδεξιάς ιδεολογίας, το σύμπτωμα και όχι την αιτία. Γιατί η πίστη περί «κατώτερων» ανθρώπων, «λαθρομεταναστών» και «παράσιτων» εύκολα οδηγεί στη βούληση να εξαφανιστούν από προσώπου γης.

 Ο σύγχρονος ρατσισμός είναι δικτυωμένος, οριζόντιος και ευκίνητος. Δίνει έμφαση στην κοινή συμπεριφορά παρά στην κοινή ιδεολογία. Οι ακροδεξιοί και οι νεοφασίστες χρησιμοποιούν οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά ψευτο-επιχειρήματα. Οι ξένοι μας παίρνουν τις δουλειές, είναι ριζικά διαφορετικοί στα έθιμα, στο φαγητό και στη συμπεριφορά και δεν μπορούμε να τους έχουμε δίπλα μας. Τέλος, το Ισλάμ αποτελεί υπαρξιακό εχθρό της Δύσης και του Χριστιανισμού. Όλα τα κοινωνικά και προσωπικά δεινά, η οικονομική δυσπραγία, η ανεργία, η πολιτική ανικανότητα, οι οικογενειακές δυσλειτουργίες, η αξιακή και ηθική υποβάθμιση, αποδίδονται σε μια σατανική παρουσία. Ο «άλλος», ο Εβραίος, ο πρόσφυγας, ο αποδιοπομπαίος τράγος, βρίσκεται πίσω από κάθε πρόβλημα. Εδώ συγκλίνουν η Λεπέν, ο Σαλβινι, το AfD, ο Όρμπαν και οι δικοί μας. Η διπλή θεωρία περί «πολέμου των πολιτισμών» (clash of civilizations) και «πολέμου της κουλτούρας” (cultural wars), που διαδίδουν Δυτικοί διανοούμενοι, ισχυρίζεται ότι η λευκή και Χριστιανική Ευρώπη κινδυνεύει από τον νέο μεγάλο Σατανά, το Ισλάμ, δίνοντας επιχειρήματα σε ακροδεξιούς και τζιχαντιστές τρομοκράτες. 

 Μια μεγάλη επιτυχία της ακροδεξιάς ήταν να μετακινήσει δεξιότερα όλο το πολιτικό φάσμα. Η Μέρκελ εγκατέλειψε την αρχική υπεράσπιση των προσφύγων κάτω από την πίεση του AfD, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα υιοθέτησε τον Βέμπερ ως υποψήφιο για την Προεδρία της Επιτροπής, κάποιον που ήταν τόσο δεξιός που ακόμη και πολλοί βουλευτές του κόμματος αναγκάστηκαν να τον εγκαταλείψουν και η υποψηφιότητα αποσύρθηκε. Στην Ελλάδα, ρατσιστικές και ξενοφοβικές ιδέες ενσωματώθηκαν στη δεξιά πολυκατοικία και την πιέζουν να πάει ακόμη δεξιότερα. Σε εμάς η προσπάθεια να παρουσιαστούν οι πρόσφυγες και το Ισλάμ ως η μεγάλη απειλή απέτυχε με τους αγώνες των κινημάτων αλληλεγγύης και του αντιφασιστικού μετώπου. Ήταν ένας σημαντικός λόγος για την υποχώρηση της Χρυσής Αυγής και την αποτυχία της να φορέσει την «δημοκρατική» προβιά πάνω από τη λυκομορφή της σαν τον Σαλβίνι και την Λεπέν. Με την καταδίκη της, η θεωρία των «δύο άκρων» ξαναζεστάθηκε και η Αριστερά παρουσιάζεται ως ο μεγάλος εχθρός των νοικοκυραίων και του έθνους. 

Το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο που ξεσάλωσε πάλι δεν είναι παρά μια κακή απομίμηση της νέο-δεξιάς άποψης περί πολέμου των πολιτισμών. Εδώ κατατάσσονται οι ισχυρισμοί του Βορίδη ότι οι αριστεροί θέλουν να καταργήσουν τα Χριστούγεννα και τις εικόνες. Εδώ η προσπάθεια να εμφανιστεί ο ΣΥΡΙΖΑ ως φίλος της βίας και της τρομοκρατίας. Η εμφυλιοπολεμική ρητορική αποτελεί προσπάθεια να συντονιστεί η νεοφιλελεύθερη και η νέο-συντηρητική πολιτική, όπως κάνει ο Όρμπαν και ο Σαλβίνι. Μέρος αυτής της αντιμεταρρύθμισης είναι η δημιουργία νομικού συστήματος που βάζει την προστασία της ατομικής ιδιοκτησίας και την αστυνομική καταστολή και παρακολούθηση των πολιτών στον κέντρο και αποστεώνει παραπέρα την δημοκρατία. Όπως είπε χτες ο ακροδεξιός Αμερικανός Γερουσιαστής Μαικ Λη, «Η δημοκρατία δεν είναι ο σκοπός μας. Είναι η ελευθερία, η ειρήνη και η ευμάρεια. Θέλουμε η ανθρώπινη κατάσταση να ανθίσει. Η δημοκρατία την καταστρέφει». Θα είμαστε ευτυχείς επομένως αν η καταδίκη της Χρυσής Αυγής, πρωτοφανής στα Ευρωπαϊκά νομικά χρονικά, οδηγούσε στη δημιουργία της νομικής έννοιας των «εγκλημάτων κατά της δημοκρατίας» δίπλα στα «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας», που θα πήγαινε από το Αθηναϊκό εφετείο σε όλη την Ευρώπη. 

Μια τέτοια έννοια θα απονομιμοποιούσε την νεοφασιστική ιδεολογία που αποτελεί φυτώριο για τους μελλοντικούς Χρυσαυγίτες, τους Μπρέϊβικ και τους Τάραντ αλλά και τις ακροδεξιές της απομιμήσεις. Οργανώσεις και «κόμματα» με τα χαρακτηριστικά της Χρυσής Αυγής δεν επιτρέπεται να λυμαίνονται τους απογοητευμένους πολίτες. Ίσως λοιπόν η καταδίκη να ενθαρρύνει και άλλα Ευρωπαϊκά νομικά συστήματα να πάρουν πιο αποφασιστική δράση απέναντι στους δικούς τους ακροδεξιούς. Ίσως να βοηθήσει άλλα πολιτικά συστήματα να διακόψουν την πορεία των δικών τους ακροδεξιών προς την πολιτική νομιμοποίηση και την εξουσία. 

Η δίκη της Χρυσής Αυγής σημαίνει ότι κανένας δεν μπορεί να πει στο μέλλον «Δεν ξέραμε». Αλλά για να μην πέσουμε στον «λεγκαλισμό» που κατατρύχει την νομική κοινότητα, να προσθέσουμε ότι κανένας νόμος και καμμιά δικαστική απόφαση δεν μπορεί να απαγορεύσει το ακροδεξιό δηλητήριο αν δεν υπάρχει αντιμετώπιση του στον δρόμο, στα ΜΜΕ και στην πολιτική αρένα. Στην Ελλάδα είχαμε την τύχη να έχουμε ένα ακμαίο αντιφασιστικό κίνημα που ενημέρωνε για τα εγκλήματα της συμμορίας και κινητοποιούσε τον κόσμο και τον ΣΥΡΙΖΑ που μπόρεσε να απορροφήσει την λαϊκή αγανάκτηση... 

Κώστας Δουζίνας

tvxs.gr