6.9.20

Μνημείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς ή μνημείο ανευθυνότητας;...


Την Κυριακή 30 Αυγούστου, στη 1:10 μ.μ., ένα περίπου χιλιόμετρο από τον αρχαιολογικό χώρο των Μυκηνών, στο ρέμα του Χάβου, κοντά στον Θησαυρό του Ατρέα, ξεσπά φωτιά. Σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, αρχικά κατευθύνεται προς την πλαγιά του βουνού, πάνω από το ρέμα.  Έπειτα, o... ισχυρός άνεμος, της αλλάζει πορεία και κατευθύνεται προς τον αρχαιολογικό χώρο. Περνά από τη συνοικία του Λαδέμπορου, τον θολωτό Τάφο της Κλυταιμνήστρας, τον Τάφο του Αιγίσθου, μπαίνει στην Ακρόπολη από το Θρησκευτικό κέντρο και ανεβαίνει γύρω από το Μέγαρο, χωρίς, όμως, να περάσει από αυτό. Ανέγγιχτα από τις φλόγες μένουν ο Θησαυρός του Ατρέα, η Πύλη των Λεόντων και ο Ταφικός Περίβολος Α’. 

 Στο σημείο, σπεύδουν οχήματα της πυροσβεστικής, με τις δυνάμεις να αυξάνονται σταδιακά. Για την οριοθέτησή της, τις πρώτες βραδινές ώρες (λίγο μετά τις 20:00), χρειάστηκε να επέμβουν 56 άντρες της Πυροσβεστικής, με 4 ομάδες πεζοπόρων τμημάτων, 17 οχήματα, 4 αεροσκάφη και 2 ελικόπτερα. Η φωτιά πέρασε από τον αρχαιολογικό χώρο των Μυκηνών. Οι πέτρες αντέχουν. Αυτό, όμως, δεν αρκεί Η φωτιά πέρασε από τον αρχαιολογικό χώρο των Μυκηνών. Οι πέτρες αντέχουν. Αυτό, όμως, δεν αρκεί .

 Σύμφωνα με το Υπουργείου Πολιτισμού οι περιοχές που επλήγησαν εντός του αρχαιολογικού χώρου είναι η Ανατολική Πτέρυγα του Ανακτόρου, οι Βόρειες Αποθήκες, η περιοχή του αρχαϊκού ναού στην κορυφή του λόφου, η άνω δυτική κλιτύς της Ακρόπολης, η ΝΔ Συνοικία και η περιοχή του Θρησκευτικού Κέντρου των Μυκηνών. 
 Τις αμέσως επόμενες ημέρες, η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη κάνει λόγο για "λίγο μαύρο" στον αρχαιολογικό και συνάμα υπερτονίζεται το αφήγημα της "λιγότερης δυνατής φθοράς". Μάλιστα, την επαναλειτουργία του χώρου συνοδεύει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟ με τίτλο: “Η κανονικότητα επανήλθε στις Μυκήνες”…


 Αναζητώντας την "κανονικότητα" στις Μυκήνες 

“Είναι στενάχωρο αυτό που έγινε. Αυτός ο χώρος θα έπρεπε να προστατεύεται”, λέει η γυναίκα ενός ζευγαριού ηλικιωμένων Γάλλων, που κατηφορίζουν προς τα εκδοτήρια. Το ζεύγος Scrive κάθεται σε ένα παγκάκι, στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου, προσπαθώντας να φιλτράρει την εμπειρία που κατά πώς φαίνεται απείχε πολύ από αυτή που περίμεναν να συναντήσουν στις φημισμένες Μυκήνες. Έναν χώρο που, από το 1999, συγκαταλέγεται μεταξύ των Μνημείων Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO και σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αποτελεί έναν από τους κορυφαίους σε επισκεψιμότητα αρχαιολογικούς χώρους στην Ελλάδα.
 Η Πύλη των Λεόντων, ένα από τα μνημεία που έμεινε ανέγγιχτο από τις φλόγες, ήταν και ένα από τα λίγα μνημεία που είδαν στην σύντομη επίσκεψη τους στις Μυκήνες. “Καταλαβαίνουμε πόσο στενάχωρο είναι αυτό, βλέποντας και την ξεναγό μας έτσι συγκλονισμένη”, λέει η κ. Scrive. Το βλέμμα της Ελληνίδας ξεναγού προδίδει τη συναισθηματική της φόρτιση, χωρίς να χρειάζεται μετάφραση. Οι φωτογραφικές μηχανές των επισκεπτών αποτυπώνουν το μαύρο φόντο που σκεπάζει τον Τάφο της Κλυταιμνήστρας Οι φωτογραφικές μηχανές των επισκεπτών αποτυπώνουν το μαύρο φόντο που σκεπάζει τον Τάφο της Κλυταιμνήστρας.
  Η περιήγηση στον χώρο με τη βοήθεια της ξεναγού Σμαράγδας Διζέ, που δέχτηκε να μας οδηγήσει στα μονοπάτια της φωτιάς και της ιστορίας, εγείρει ερωτήματα και διεγείρει δυσάρεστα τις αισθήσεις. Φτάνοντας στους θολωτούς Τάφους της Κλυταιμνήστρας και του Αιγίσθου, η μυρωδιά του καμένου είναι αισθητή. Η νεκρή βλάστηση δημιουργεί ένα τοπίο δυστοπικό, μελαγχολικό, καθώς το βλέμμα μας απλώνεται στην συνοικία του Λαδέμπορου. Η αίσθηση της φωτιάς σιγοκαίει ακόμα στην ατμόσφαιρα. Όμως, τα μνημεία σώθηκαν. 

Όπως λέει η ξεναγός Σμαράγδα Διζέ “Δεν είναι η πρώτη φορά που κινδυνεύουν από τη φωτιά οι Μυκήνες. Όπως επιβίωσαν στο παρελθόν, έτσι θα επιβιώσουν και τώρα". Η απόχρωση της ανευθυνότητας και της ελλιπούς πρόληψης. Η απόχρωση της ανευθυνότητας και της ελλιπούς πρόληψης. Είναι αλήθεια, οι πέτρες αντέχουν. 
Όμως σύμφωνα με την έμπειρη ξεναγό: “Δεν γίνεται να στηριζόμαστε σε αυτό. Θα πρέπει να υπάρξει πρόνοια και προστασία γιατί αυτός ο χώρος φέρει έναν πανίσχυρο συμβολισμό. Μιλάμε για την απαρχή του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Δεν έχει σημασία αν έπιασε πολύ ή λίγο, μέσα ή έξω. Και μόνο ότι έπιασε φωτιά δείχνει μια αδυναμία να προστατέψουμε την ιστορία μας. Και σκεφτείτε ότι φέτος ήταν μία χρονιά με πολύ λίγο κόσμο. Πώς θα είχε εκκενωθεί ο χώρος αν είχε γίνει άλλη χρονιά; Θα είχαν κινδυνεύσει άνθρωποι;”, αναρωτιέται η Σμαράγδα Διζέ.

 Μπαλάκι ευθυνών 
Την Τετάρτη 2 Σεπτεμβρίου, ο Δήμαρχος Άργους-Μυκηνών παραθέτει μια συνέντευξη Τύπου για την "αποκατάσταση της αλήθειας" και με τη μορφή "απάντησης" προς τη Λίνα Μενδώνη. Νωρίτερα, η Υπουργός Πολιτισμού είχε επικρίνει τον Δήμο επειδή “δεν κατασκεύασε το δίκτυο μέχρι τον αρχαιολογικό χώρο για καθαρά οικονομικούς λόγους”, με τον Δημήτρη Καμπόσο να απαντά: “Πιθανότατα λόγω ελλιπούς πληροφόρησης η κ. Υπουργός δεν γνώριζε πως οι εφτά δεξαμενές που διαθέτει ο αρχαιολογικός χώρος, χωρητικότητας πάνω από 350 τόνους νερού υδροδοτούνται δωρεάν από υδροαρδευτική γεώτρηση του Δήμου Άργους-Μυκηνών. Η κ. Μενδώνη υπέπεσε σε ατόπημα να κατηγορήσει τον Δήμο για την μη ανταπόκριση σε αίτημα για επιπλέον παροχή νερού και πιστεύω πως οφείλεται σε κακή πληροφόρηση”. 

 ΤΤο "λίγο μαύρο" που "έντυσε" τον Τάφο της Κλυταιμνήστρας 

 Την ίδια στιγμή,  τα βέλη του προς το ΥΠΠΟ έριξε και ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων τονίζοντας σε ανακοίνωσή του: “Αλγεινή εντύπωση μας προκάλεσε η προσπάθεια υποβάθμισης του ζητήματος από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Η πολιτική ηγεσία δεν είδε ούτε τη βαριά συμβολική και ηθική βλάβη από το πέρασμα της φωτιάς από ένα μνημείο UNESCO, ούτε καν την έκθεση της χώρας στα διεθνή ΜΜΕ. Δεν μπορεί να μην αναρωτηθούμε γιατί δεν υπήρξε σταθμευμένο όχημα της πυροσβεστικής υπηρεσίας έξω από τον αρχαιολογικό χώρο των Μυκηνών, ώστε να επέμβει άμεσα, πριν η φωτιά επεκταθεί εντός του χώρου. Δεν μπορεί να μην αναρωτηθούμε γιατί οι Μυκήνες, κατά δήλωση της Υπουργού, δεν έχουν τρεχούμενο νερό”...

  Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ

Δεν υπάρχουν σχόλια: