(Τόμας Χομπς)
Την τελευταία δεκαετία του 20ού και την πρώτη του 21ου πολλοί κοινωνικοί στοχαστές προσπάθησαν να συγκεντρώσουν τα θραύσματα της μεγάλης εικόνας. Το κύριο θέμα ήταν η...
παγκοσμιοποίηση. Ανέπτυξαν γόνιμο διάλογο για τον μεταβαλλόμενο κόσμο. Π.χ., ο Αγγλος κοινωνιολόγος Αντονι Γκίντενς στο έργο «Ο κόσμος των ραγδαίων αλλαγών» (εκδ. Μεταίχμιο, 2002) είχε μιλήσει για τον «εκτροχιασμένο, μη πηδαλιοχούμενο κόσμο» (runaway world) που χαρακτηριζόταν από διακινδυνεύσεις και αβεβαιότητες, όπως αυτές που περιέγραψε λίγο αργότερα ο Γερμανός κοινωνιολόγος Ούλριχ Μπεκ στο διάσημο έργο του «Κοινωνία της διακινδύνευσης» (εκδ. Πεδίο, 2015).
Την ίδια περίοδο ο πολωνικής καταγωγής κοινωνιολόγος Ζίγκμουντ Μπάουμαν στο δικό του έργο «Ρευστοί καιροί» (Μεταίχμιο, 2009) μίλησε για τις ακούσιες συνέπειες της «αρνητικής παγκοσμιοποίησης», το ξερίζωμα, τα μεταναστευτικά κύματα, τον κατακερματισμό των δημόσιων χώρων προς όφελος της ασφάλειας, τη λατρεία της αγοράς, τον περιορισμό του κράτους ευημερίας και την καλλιέργεια του φόβου. Ολοι τους (μαζί και ο Γιούργκεν Χάμπερμας) τόνισαν ότι το υπέροχο πρόγραμμα της νεωτερικότητας και του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού για την ορθολογική οργάνωση της κοινωνίας ίσως χάνει το νόημά του, αν δεν αντιστραφεί η κατάσταση. Κυρίως είπαν με ξεκάθαρο τρόπο ότι μερικά προβλήματα δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν από τις μεμονωμένες κυβερνήσεις γιατί, απλά, έχουν παγκόσμια διάσταση.
Βέβαια, όλη αυτή η αιχμή της σκέψης διαβάστηκε από μια μερίδα δημοκρατικών και σοσιαλδημοκρατών ανά τον κόσμο, και από χιλιάδες πανεπιστημιακούς και φοιτητές, δίχως να μπορέσει να αποτελέσει βάση για τη σύγχρονη πολιτική. Αν κατάλαβαν κάτι από τη συνθετότητα των συνεπειών των επιλογών τους οι πολιτικοί, παρά ταύτα, ακολούθησαν τα ευαγγέλια που έβλεπαν μονοδιάστατα τα οφέλη που έρχονταν από ένα σύστημα που είναι αυτοκαταστροφικό – ή, τουλάχιστον, διαχέει τις συμφορές που προκαλεί στους πιο ευάλωτους και απροστάτευτους.
Και φτάνουμε στη Λέσβο και τη Μόρια. Από πόλος ανθρωπιστικής υπερηφάνειας και υποψήφια του Νόμπελ Ειρήνης, κατέληξε έρμαιο θεσμικής απανθρωπιάς, ακροδεξιών πολιτοφυλακών και παράδειγμα προς αποφυγήν από τα διεθνή ΜΜΕ. Ομως, το μεταναστευτικό που διογκώθηκε το 2015 είχε μήτρα: τον εμφύλιο στη Συρία. Οι παγκόσμιοι οργανισμοί (π.χ. το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών) και η Ε.Ε. δεν έκαναν και πολλά για τον τερματισμό του πολέμου και την εμπέδωση μιας φιλελεύθερης ειρήνης.
Αφησαν τη χώρα στο έλεος των δικτύων της βίας. Τα δίκτυα της βίας των σαλαφιστών-τζιχαντιστών προέταξαν την ψευδο-ισλαμική αναγέννηση για να επωφεληθούν από την οικονομία του πολέμου. Τα ίδια τα ΜΜΕ που τώρα δείχνουν τη Μόρια πουλούσαν τότε ισλαμική τρομοκρατία. Η Ρωσία, η Τουρκία του Ερντογάν και το Ιράν, χωρίς να ταυτίζονται τα συμφέροντά τους στις χώρες του ισλαμικού κόσμου, φάνηκαν να είναι οι επικαρπωτές της εμπόλεμης κατάστασης στη Μέση Ανατολή.
Οι δυτικές εθνικές κυβερνήσεις και οι διεθνείς οργανισμοί, για λόγους μείωσης δαπανών, εκχώρησαν αρμοδιότητες και ευθύνες σε ποικιλώνυμους μη κυβερνητικούς οργανισμούς, με αδιαφανείς πόρους, που ασχολούνται περισσότερο με την αυτοσυντήρησή τους και λιγότερο με τα φιλανθρωπικά τους αντικείμενα (λ.χ. στη Λέσβο δραστηριοποιούνται 150-200 ΜΚΟ, αρκετές εκ των οποίων θα πρέπει να ελεγχθούν ως προς τις υπο-πολιτικές και τους ανθελληνικούς σκοπούς τους).
Η Ε.Ε., στη συμφωνία του 2015 με την Τουρκία για το προσφυγικό-μεταναστευτικό, όπλισε τον Ερντογάν με πόρους, άτυπους στρατούς μισθοφόρων και εργαλεία αποσταθεροποίησης της Ελλάδας, εφόσον ταύτισε τους πρόσφυγες- μετανάστες με την απειλή της ισλαμικής τρομοκρατίας, αδυνατώντας να πείσει τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών της να δεχθούν αναλογικά μέρος του φορτίου των προσφύγων-μεταναστών.
Η ελληνική κυβέρνηση, υιοθετώντας την ακροδεξιά ρητορική, αδυνατεί να χειριστεί το μεταναστευτικό-προσφυγικό, υποκρινόμενη ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι αόρατοι ή ότι θα πρέπει να μαντρωθούν σε κάποιο ερημονήσι (για να μη δοθεί λάθος εντύπωση ότι αυτοί οι ακάλεστοι ξένοι είναι και ευπρόσδεκτοι). Τα λεγόμενα ΚΥΤ (Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης) είναι σύγχρονα κολαστήρια. Ο αρμόδιος υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου ασκεί πολιτική ανθρωπιστικού λούστρου με ποσοστιαία αριθμητική προκειμένου να πείσει το ακροατήριό του ότι το πρόβλημα οφείλεται αποκλειστικά στον ΣΥΡΙΖΑ.
Το πρόβλημα της Μόριας είναι απότοκο πολυεπίπεδης διεθνούς και εθνικής ανευθυνότητας. Αναντιστοιχίας σκοπών-μέσων. Είναι αποτέλεσμα απανθρωποποίησης και αδυναμίας ανάγνωσης του κόσμου. Είναι προϊόν πολλών συμφερόντων – από τη γεωπολιτική μέχρι την κερδοσκοπία μέσω της δυστυχίας των άλλων. Δεν λύνεται με διμοιρίες ΜΑΤ, «νόμο και τάξη», ούτε με πλάνες για εισαγόμενη φτώχεια και ισλαμική απειλή. Τα μωρά που κοιμούνται υποσιτισμένα στα νεκροταφεία είναι αυτά που απειλούνται και όχι το κράτος επειδή ο αόρατος, αίφνης, είπε να γίνει ορατός...
Θανάσης Βασιλείου
efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου