16.9.20

Μήπως να μαθαίναμε από τους Τούρκους;...

Οι εξαγγελίες που έκανε –όπως εθιμικά συνηθίζεται– ο πρωθυπουργός στην Θεσσαλονίκη πολύ λίγα πράγματα πρόσθεσαν στον πολιτικό ορίζοντα της χώρας. 

Στις προοπτικές της δηλαδή, αυτές που...
προωθούν και υπηρετούν οι εκάστοτε κυβερνητικές επιλογές και οι συνδεόμενες με αυτές εξαγγελίες. Ο παρονομαστής των εξαγγελιών ήταν η επανεύρεση της χαμένης "αυτοπεποίθησης".

Τα μέτρα όμως που ανακοινώθηκαν ήταν συμπτωματικά, βραχυπρόθεσμα, σχεδόν αναγκαστικά κάτω από την πίεση της τρέχουσας συγκυρίας. Θεράπευαν επιμέρους συμπτώματα, "έκλειναν τρύπες" κατά το κοινώς λεγόμενο. Η δοκιμασμένη συνταγή κυριαρχούσε σε αυτά. 

Εάν ελαφρύνουμε το κόστος της εργασίας είτε σε βάρος των εργαζόμενων, είτε σε βάρος της πρόνοιας και της ασφάλισης, είτε σε βάρος του "κοινού", του δημοσίου και προικοδοτήσουμε τους έχοντες, τότε θα επέλθουν επενδύσεις. Δι' αυτών η ανάπτυξη, η πλήρης απασχόληση και ίσως δι' αυτών η μελλοντική ευημερία. Τα καταστροφικά για την χώρα μας αποτελέσματα από την επίμονη εφαρμογή της ίδιας και της ίδιας συνταγής δεν απασχόλησαν τον πρωθυπουργικό λόγο.

Στη γειτονική της Ελλάδας χώρα, όπου η κατάρρευση της οικονομίας αναμένεται –κατά μια άποψη– από ώρα σε ώρα, εξαγγέλθηκε πριν από πολλά χρόνια ένα πλαίσιο στόχων για την επέτειο των εκατό χρόνων από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας. Το σχέδιο ονομάστηκε "2023" για το λόγο αυτό. Βρίσκεται σε εξέλιξη. Το συνολικό του κόστος υπολογίστηκε αρχικά στο ένα τρισεκατομμύριο δολάρια. Δεν περιλάμβανε ούτε ευχές ούτε ιδεοληψίες. Στηριζόταν και στηρίζεται σε δοκιμασμένες συνταγές.

Ένας προσεκτικός παρατηρητής θα σημείωνε το πόσο μοιάζει στις γενικές του επιλογές με το αντίστοιχο σχέδιο της Κίνας που είχε ξεκινήσει την εφαρμογή του λίγο νωρίτερα. Το γενικό πλαίσιο του σχεδιασμού δεν περιείχε ευχολόγια και ελπίδες για τυχόν εμφάνιση "επενδυτών". Η χώρα δεν είχε σκοπό να γίνει όπως οι "επενδυτές" θα επιθυμούσαν να γίνει, αλλά θα αναπτυσσόταν όπως η κυβέρνησή της και οι άρχουσες τάξεις της το σχεδίασαν. Ήταν δε ένα πολυεπίπεδο σχέδιο.

Το μεγαλύτερο δίκτυο σιδηροδρομικό στην Ευρώπη

Μέσα στο γενικό πλαίσιο το πρόγραμμα για την ανάπλαση των πόλεων πρόβλεπε την επιβολή σχεδιασμένης σύγχρονης πολεοδομικής ανάπτυξης σε όλη τη χώρα. Περίπου 3.500.000(!) κτίσματα κατεδαφίστηκαν, τα περισσότερα αυτό που εδώ ονομάζουμε "αυθαίρετα". Στη θέση τους κτίστηκαν αντίστοιχα κτίσματα ιεραρχημένα πλέον σε ένα σύγχρονο πολεοδομικό σχέδιο. Το κόστος του προγράμματος 200 δισ. δολάρια. Αμέσως μετά ακολούθησε το σχέδιο για ριζική αναμόρφωση του σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας.

Με την ολοκλήρωση του προγράμματος, το 2025, η Τουρκία θα διαθέτει περίπου 10.000 χλμ γραμμές υψηλών ταχυτήτων – το μεγαλύτερο δίκτυο αυτού του είδους στην Ευρώπη. Το κόστος 45 δισ. δολάρια. Πέρα από τα υπόλοιπα το βέβαιο κέρδος είναι η τεχνογνωσία: η Τουρκία εξάγει σιδηροδρομικά οχήματα και κατασκευάζει σιδηροδρομικές υποδομές έξω από τα σύνορά της. Ιδού από που προκύπτει το ενδιαφέρον για την Αφρική. Το ίδιο ισχύει για τους νέους αυτοκινητόδρομους: 5.000 χλμ και 47 δισ. δολάρια επένδυση ως το 2023.

Στον τομέα των συγκοινωνιών το νέο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης με έξι(!) διαδρόμους απογείωσης-προσγείωσης θα είναι το μεγαλύτερο του κόσμου στην ολοκλήρωσή του στα 2028. Μαζί με τις σε εξέλιξη παραγγελίες εκατοντάδων επιβατικών αεροσκαφών (Boeing και Airbus) η Τουρκία σκοπεύει να γίνει παγκόσμιο κέντρο των αεροπορικών συγκοινωνιών, αφαιρώντας τον ρόλο αυτό από τα εμιράτα του Περσικού κόλπου. 

Ίσως αυτό να εξηγεί την διαφαινόμενη αντιπαλότητα με αυτά. Προσθέστε τις νέες γέφυρες στον Βόσπορο –τις μεγαλύτερες στον κόσμο– και τη μοναδική υποθαλάσσια σήραγγα τριών επιπέδων που θα λύσει το κυκλοφοριακό της Κωνσταντινούπολης για να έχετε το μέτρο των τελετών εγκαινίων που θα γίνουν στα 2023!

Με 20 δισ. δολάρια, την ίδια περίοδο κατασκευάστηκαν 34 υπερσύγχρονα νοσοκομειακά συγκροτήματα. Ήδη ο "ιατρικός τουρισμός" κινείται σε επίπεδα 2.000.000 ατόμων ετησίως. Γύρω από αυτά αναπτύχθηκαν κέντρα ανάπτυξης και παραγωγής ιατρικής τεχνολογίας και φαρμακευτικών προϊόντων. Το 2028 η Τουρκία θα συναγωνίζεται ισάξια πολλούς από τους σημερινούς κολοσσούς του τομέα αυτού.

Οι τρεις πυρηνικοί σταθμοί (Ακούγιου, Σινώπη, Igneada -14.500 MW συνολικά) κόστους 62 δισ. δολαρίων θα εξασφαλίζουν φθηνή ηλεκτρική ενέργεια. Ο ήδη σε λειτουργία αγωγός ΤΑΝΑΡ, που μεταφέρει το αζέρικο φυσικό αέριο στη Τουρκία και στην Ευρώπη, δίνει στρατηγική διάσταση στον ενεργειακό ρόλο της χώρας. Αν μάλιστα έβρισκε και δικό της φυσικό αέριο λ.χ. στην Ανατολική Μεσόγειο...

Καταλυτική σύγκριση
Ας προσθέσουμε κάτι τελευταίο. Εδώ και πολλά χρόνια η Τουρκία προχωρά με σχέδιο στην δημιουργία στρατιωτικής βιομηχανίας. Στον τομέα αυτό μετατρέπεται προοδευτικά σε σημαντικό εξαγωγέα όπλων και τεχνολογίας. Να θυμίσουμε ότι τουρκικά πολεμικά πλοία είναι υποψήφια για το ναυτικό του Καναδά; Μέχρι τώρα έχουν επενδυθεί 25 δισ. δολάρια στην ανάπτυξη και την κατασκευή του TAI TFX, του μαχητικού 5ης γενιάς της Τουρκίας. Το όλο πρόγραμμα αποτελεί μια δυναμική πλατφόρμα ανάπτυξης τεχνολογιών. Αυτές αργότερα θα εισάγουν την χώρα στις παραγωγικές επιδόσεις σε προϊόντα αιχμής.

Εάν συγκρίνουμε τις εξαγγελίες των ημετέρων ταγών, τους σχεδιασμούς τους, με τους αντίστοιχους του γειτονικού κράτους, δεν νομίζω ότι θα αποκτήσουμε όποιου είδους "αυτοπεποίθηση". Μάλλον για κρίση απογοήτευσης προσφέρονται οι συγκρίσεις. Αυτό που σίγουρα μπορούμε να καταλάβουμε είναι το γιατί οι πολιτικοί της γείτονος μιλούν με αυτοπεποίθηση, εννοώντας το οτιδήποτε λένε και το γιατί οι δικοί μας πολιτικοί αναμασούν επικοινωνιακά τεχνάσματα σε ένα λόγο με βασικά χαρακτηριστικά την εξαπάτηση και το ψέμα.

Αξίζει ένας προβληματισμός εδώ. Η αστική τάξη κυβερνά και την μία και την άλλη χώρα με βάση τις κοινές στις δύο τους αξίες του καπιταλισμού. Ουδείς θα έβαζε στοίχημα για το ποια από τις δύο εκμεταλλεύεται τους εργαζόμενους της με τον πιο σκληρό, ριζοσπαστικό τρόπο. Στον ίδιο γεωγραφικό χώρο ανήκουν, κοινή ιστορία μοιράζονται. Πώς γίνεται και οι μεν μετατρέπουν την χώρα τους σε μαύρη τρύπα στον χάρτη και οι άλλοι την μετατρέπουν σε παγκόσμια υπολογίσιμη δύναμη;

Υπάρχουν κάποιες απόπειρες ερμηνείας του φαινομένου – χώρος δεν υπάρχει να τις αναπτύξουμε. Ας μείνουμε λοιπόν με το ερώτημα. Αλλά ξέχασα… Η τουρκική οικονομία είναι στα πρόθυρα κατάρρευσης. Ενώ, ταυτόχρονα, τα 18 Rafale ίσως προλάβουν να την καταστρέψουν πρώτα! Έτσι δεν θα χρειαστεί να απαντήσουμε στο προηγούμενο ερώτημα. Δεν θα υπάρχει λόγος...

Γιώργος Μαργαρίτης 

slpress.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: