Η κουλτούρα της κλειδαρότρυπας...

...σε ένα κατευθυνόμενο τηλεοπτικό πεδίο... 

Τηλεπαιχνίδια σαν το big brother έχουν διεθνώς μια και μοναδική αποστολή: Να... εκτοξεύσουν την τηλεθέαση με φτηνές παραγωγές. Με τον όρο «φτηνές» να χρησιμοποιείται κατά αρχήν κυριολεκτικά, αναφερόμενος σε παραγωγές χαμηλού κόστους, σε σχέση τουλάχιστον με το αποτέλεσμα της ευρείας τηλεθέασης και άρα και της μεγάλης κερδοφορίας, λόγω διαφήμισης, που αυτά τα τηλεπαιχνίδια εξασφαλίζουν. 

 Ο όρος «φτηνές παραγωγές» όμως αναφέρεται και στο πολύ χαμηλό επίπεδο αυτών των παιχνιδιών, τα οποία εξ ορισμού καλλιεργούν μια κουλτούρα κλειδαρότρυπας στους τηλεθεατές. Οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν σε 24ώρη βάση τη ζωή μιας ομάδας ανθρώπων που είναι αποκλεισμένοι σε έναν περιορισμένο χώρο. Κάτι που κάνει τα ενδιαφέροντά τους μοιραία να εντοπίζονται κατά κύριο λόγο στις μεταξύ τους σχέσεις. Με ό,τι επιθετικό προσδιορισμό φαντάζεται κανείς για τις σχέσεις που αναπτύσσει σε ένα κλειστό και περιορισμένο περιβάλλον μια ομάδα ανδρών και γυναικών που βρίσκονται εκεί για να κερδίσουν τους άλλους και οι οποίοι αναπτύσσοντας ανταγωνιστικά αισθήματα μεταξύ τους, πρέπει να συμβιώσουν για καιρό. 

 Αν σε αυτά τα εξ ορισμού χαρακτηριστικά των τηλεπαιχνιδιών που στηρίζονται στην κουλτούρα της κλειδαρότρυπας, στο τυχοδιωκτικό κέρδος και στον μέχρι τελικής πτώσεως ανταγωνισμό, προσθέσει κανείς και την παρατήρηση ότι σε τέτοια παιχνίδια δεν συμμετάσχουν «κανονικοί» άνθρωποι, αλλά παίκτες που δεν έχουν αναστολές να δημοσιοποιήσουν τις προσωπικές τους στιγμές, άνθρωποι δηλαδή που δεν έχουν να χάσουν τίποτε και οι οποίοι συμμετέχουν με μόνο κίνητρο την τυχοδιωκτική προσδοκία να κερδίσουν φήμη και χρήμα από ένα παιχνίδι ευρείας θεαματικότητας, τότε ο πήχης των προσδοκιών για την ποιότητα και την αισθητική του τηλεπαιχνιδιού πέφτει ακόμη χαμηλότερα κι από την ύφεση και την ανεργία στις οποίες βύθισαν τη χώρα οι σημερινοί κυβερνώντες.

 Τόσο το ίδιο το παιχνίδι εξ ορισμού, όσο και οι συμμετέχοντες σε αυτό, αποτελούν εγγύηση για ένα φτηνό αισθητικά, ποιοτικά, ηθικά και αξιακά αποτέλεσμα.

 Κι ύστερα από έναν χειμώνα συντροφιά με τον big brother και μετά από την τρελή επιτυχία που θα γνωρίσουν ορισμένοι από τους παίκτες που θα επιβιώσουν τελικά σε αυτό το τηλεπαιχνίδι σε βάρος των άλλων, άντε να πείσεις τους νέους για τη χαρά της παραγωγικής εργασίας, για την αξία της κοινωνικής προσφοράς και της αλληλεγγύης, για την αγάπη για τους άλλους ή για την ανάγκη κοινωνικοποίησης και δημόσιας συμμετοχής για το κοινό καλό.

 Αφού τα πρότυπα που καλλιεργούν τα τηλεπαιχνίδια που απευθύνονται στα φτηνά ένστικτα των τηλεθεατών, είναι το κυνήγι του κέρδους και της φήμης, με όποιον τρόπο.

 Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, το συμβάν με τον παίκτη που στις… προσωπικές του στιγμές, τις οποίες παρακολουθούσαν βέβαια χιλιάδες τηλεθεατές, μοιράστηκε με τους συμπαίκτες του τις κρυφές του σκέψεις για τις γυναίκες και για τη χρήση βίας στο σεξ. Αναμενόμενο ήταν και λόγω του ιδιαίτερου χαρακτήρα του τηλεπαιχνιδιού, που «ιντριγκάρει» τους τηλεθεατές δίνοντάς τους τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν από την κλειδαρότρυπα όσα στην κανονική ζωή δεν μπορούν. Αλλά και εξ αιτίας της προσπάθειας των τηλεπαικτών να εντυπωσιάσουν και να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των θεατών όχι βέβαια με τις γνώσεις τους στη φιλοσοφία ή στην πληροφορική, αλλά με τις κρυφές τους ανάγκες και τα βασικά τους ένστικτα. Όσο πιο «φτηνά», τόσο πιο μεγάλη η επιτυχία τους.

 Όπως επίσης, αναμενόμενο ήταν ότι ένα τέτοιο τηλεπαιχνίδι δεν θα μπορούσε να έχει επιτυχία παρά σε ένα κανάλι που συστηματικά καλλιεργεί μια ολοκληρωτικού τύπου κατευθυνόμενη ενημέρωση και αναπαράγει μια κυβερνητική προπαγάνδα αποπροσανατολιστική από τις ανάγκες των τηλεθεατών και τα πραγματικά προβλήματα της σημερινής ζωής.

 Μια προπαγάνδα που θέλει η μεγαλύτερη ύφεση της οικονομίας που γνώρισε ποτέ η χώρα, να αποκαλείται μια… αισιόδοξη ύφεση. Σαν να λέμε μια ευχάριστη… δυστυχία. Μια προπαγάνδα που θέλει την πανδημία στα σχολεία να μην αντιμετωπίζεται με περισσότερες, πιο ευρύχωρες και καλά αεριζόμενες αίθουσες, όπου οι μαθητές θα τηρούν αποστάσεις ασφαλείας μεταξύ τους, όπως συμβαίνει στα σχολεία στην Ευρώπη αλλά και εδώ, σε όλους τους δημόσιους χώρους και τα μαγαζιά. Αλλά αντίθετα, να αντιμετωπίζεται με πολύχρωμα… παγουρίνα που θα μοιράσει το υπουργείο παιδείας στους μαθητές-υποψήφια θύματα του κορωνοϊού, μια και θα συνωστίζονται δυο-δυο στα θρανία, σε στενές και χωρίς κατάλληλο αερισμό σχολικές αίθουσες.

 Μια προπαγάνδα που θέλει την εθνική ταπείνωση που υφίσταται η Ελλάδα από τις παραβιάσεις των κυριαρχικών της δικαιωμάτων από την Τουρκία στο Αιγαίο εδώ και ένα μήνα, να επισκιάζεται από τις διακοπές της υπέρκομψης συζύγου ενός καλογυμνασμένου πρωθυπουργού.

 Η κατάσταση δεν θεραπεύεται με τον διωγμό από το τηλεπαιχνίδι του επίδοξου βιαστή. Υπάρχουν άλλοι παίκτες με άλλου είδους απωθημένα, ίσως περισσότερο αποδεκτά, που σιγά-σιγά θα βγουν στην επιφάνεια. Εκεί άλλωστε στηρίζεται η επιτυχία του παιχνιδιού.

 Η κατάσταση δεν θεραπεύεται ούτε καν με την παύση του παιχνιδιού που καλλιεργεί κουλτούρα κλειδαρότρυπας στους τηλεθεατές. Κάτι άλλο θα βρουν για να αποπροσανατολίζουν τον κόσμο.

 Η κατάσταση θεραπεύεται μόνο αν οι τηλεθεατές, από καταναλωτές φτηνών παραγωγών και κατευθυνόμενων ειδήσεων, γίνουν πολίτες που θα κλείσουν την τηλεόραση, αρνούμενοι τον ξεπεσμό.

 Γιατί μόνο ως πολίτες, ως άνθρωποι δηλαδή με κοινωνικές ευαισθησίες και ενδιαφέρον για όσα συμβαίνουν γύρω τους, θα αντιληφθούν σε τι βούρκο οδηγείται η ελληνική κοινωνία, χειραγωγημένη από μια μικρή πολιτική ελίτ που εκπροσωπεί μια μικρή ολιγαρχία του πλούτου. Οι οποίοι, αφού κατέστρεψαν ήδη μια φορά τη χώρα κερδίζοντας σε βάρος του ελληνικού λαού, επανήλθαν στην κυβέρνηση για να επαναλάβουν το καταστροφικό έργο τους, χρησιμοποιώντας την τηλεόραση ως μέσο προπαγάνδας και αποπροσανατολισμού. 

 Το σκοτεινό τούνελ δεν θα βγει στο φως, αν δεν πνεύσει στην Ελλάδα άνεμος πολιτικής και κοινωνικής αλλαγής. Ο αέρας μυρίζει… μπαρούτι...

 Γιάννης Α. Μυλόπουλος 

 Πηγή:tvxs.gr