Γεωπολιτικός «καύσωνας» στην Ανατολική Μεσόγειο...

Eβδομάδα, και για μια ακόμη φορά, στα πρόθυρα πολέμου. Οι πολεμικοί στόλοι των δύο χωρών ήρθαν επικίνδυνα κοντά, στη θαλάσσια περιοχή νοτίως του νησιού Καστελόριζο και ανατολικά της Κρήτης, την οποία η Ελλάδα θεωρεί...
με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας, ότι ανήκει στη δική της υφαλοκρηπίδα και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (AOZ), ενώ η Τουρκία, που υποστηρίζει αυθαίρετα ότι “τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα”, διεκδικεί ως δική της. Αφορμή ήταν η ανακοίνωση της ερευνητικής αποστολής του τουρκικού ερευνητικού σκάφους Oruc Reis για σεισμικές έρευνες σε θαλάσσιες ζώνες που η Ελλάδα θεωρεί, με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας, δικές της, ενώ η Τουρκία τις διεκδικεί στα πλαίσια του νέου δόγματος της “Γαλάζιας Πατρίδας”, που αποτελεί στην ουσία το θαλάσσιο σκέλος ενός επεκτατικού νέο-οθωμανισμού.

Καυτό γεωπολιτικό καλοκαίρι στην Αν. Μεσόγειο

Στην Ανατολική Μεσόγειο διανύουμε ένα “θερμό γεωπολιτικό καλοκαίρι”, αν και προς το παρόν υπάρχει μία προσωρινή ανάπαυλα. Αν η Τουρκία προχωρήσει σε προκλητικές γεωτρήσεις σε αυτές τις θαλάσσιες περιοχές η Ελλάδα έχει πει πως θα αντιδράσει, ακόμη και με στρατιωτική εμπλοκή, για να υπερασπιστεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Αιτία της σύγκρουσης είναι από τη μια το γεγονός πως η Ανατολική Μεσόγειος εξελίσσεται σε νέο “Περσικό Κόλπο” στο προαύλιο της Ευρώπης, λόγω των τεράστιων ενεργειακών κοιτασμάτων που διαθέτει, κι από την άλλη εξαιτίας του νέο-οθωμανισμού του Ερντογάν, καθώς και του γεγονότος πως η Τουρκία εξελίσσεται σε περιφερειακή δύναμη, απρόβλεπτη και ανεξέλεγκτη, και απομακρύνεται όλο και περισσότερο από το Δυτικό μπλοκ. Χρειάστηκε η αμερικανική παρέμβαση αλλά κυρίως η διαμεσολάβηση της Μέρκελ για να υπάρξει μορατόριουμ ενός μήνα, ώστε να ξεκινήσει νέος διάλογος μεταξύ των δυο εταίρων του ΝΑΤΟ.


Η Άγκυρα ωστόσο απλώνει μια τεράστια βεντάλια διεκδικήσεων από τον ποταμό Έβρο και το Αιγαίο μέχρι την Ανατολική Μεσόγειο και την Κύπρο, που η Αθήνα δεν είναι διατεθειμένη να δεχθεί και να υποχωρήσει υπό την απειλή ακόμη και πολέμου. Στο μεταξύ συζητιέται όλο και περισσότερο το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο με αφορμή “εθνικούς λόγους”. Δημιουργούν όλα αυτά τις συνθήκες για μια επερχόμενη “τέλεια  γεωπολιτική καταιγίδα” στην Ανατολική Μεσόγειο;

Εμπλοκή του αμερικανικού παράγοντα και ο “φιλότουρκος” Τραμπ


Η κλιμάκωση της έντασης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και ο κίνδυνος ενός νέου θερμού επεισοδίου μεταξύ των δύο Νατοϊκών συμμάχων προκάλεσαν την εμπλοκή του αμερικανικού παράγοντα. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ κάλεσε την Τουρκία να βάλει τέλος στους σχεδιασμούς της για ερευνητικές δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο. Την κάλεσε να απέχει από ενέργειες που αυξάνουν τις εντάσεις στην διαφιλονικούμενη περιοχή. Στάλθηκε μάλιστα και το γιγαντιαίο αεροπλανοφόρο “Αϊζενχάουερ” νοτίως της Κρήτης για να επιβλέπει από κοντά την κατάσταση, καθώς και να συμμετάσχει σε κοινές ασκήσεις με την Ελλάδα αλλά και με την Τουρκία.



Η Ουάσιγκτον ωστόσο χαρακτήρισε αυτή τη θαλάσσια περιοχή ως “αμφισβητούμενη” και όχι ως ελληνική, γεγονός που προκάλεσε δυσφορία στην Αθήνα. Είναι γεγονός πως οι ΗΠΑ απέναντι στην ελληνοτουρκική διαμάχη τηρούν παραδοσιακά μια ουδέτερη στάση “Ποντίου Πιλάτου”, πράγμα που σε τελική ανάλυση ευνοεί περισσότερο την Τουρκία που είναι και η ισχυρότερη χώρα.
Ειδικά ο Ντόναλντ Τραμπ χαρακτηρίζεται, όχι άδικα, από ελληνικούς δημοσιογραφικούς κύκλους ως “ο πιο φιλότουρκος πρόεδρος που πέρασε τις τελευταίες δεκαετίες από την Ουάσιγκτον”. Δεν τον θεωρούν ικανό να αποσοβήσει μια ελληνοτουρκική κρίση, πριν αυτή εξελιχθεί σε θερμό επεισόδιο ή πόλεμο, όπως κατάφερε να κάνει το 1996, στην κρίση των Ιμίων, ο πρόεδρος Κλίντον. Ο Τραμπ δεν εμπόδισε την Τουρκία να προμηθευτεί τους ρωσικούς πυραύλους S-400, αλλά και να εισβάλει στις περιοχές των Κούρδων της βόρειας Συρίας, που ήταν σύμμαχοι των Αμερικανών. Ως γνωστόν ο Ερντογάν έχει το θάρρος να παίρνει όποτε θέλει τηλέφωνο τον Τραμπ ζητώντας του χάρες, παρακάμπτοντας έτσι όλα τα πρωτόκολλα. Η «ειδική σχέση» με τον Τραμπ έσωσε τον Ερντογάν από πολλές δυσκολίες, παραδέχθηκε και ο Τζον Μπόλτον, πρώην σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου και συγγραφέας του βιβλίου The Room Where It Happened. “Πρακτικά στέλνει στον Ερντογάν το μήνυμα ότι μπορεί να πράξει κάτι που είναι ευθέως αντίθετο στα συμφέροντα των ΗΠΑ, αλλά και του ΝΑΤΟ στο σύνολό του, και απλά να τη γλιτώσει!”, επισημαίνει ο Μπόλτον. Πολλοί λένε πως τα προσωπικά οικονομικά συμφέροντα που έχει ο Τράμπ και ο επιχειρηματικός του όμιλος στην Τουρκία, έστω και μέσω του “δίαυλου των γαμπρών” Τζάρεντ Κούσνερ και του Μπεράτ Αλμπαϊράκ, είναι αυτά που τον αποτρέπουν στο να λάβει η Ουάσιγκτον ουσιαστικά μέτρα ώστε να περιορίσει την επιθετικότητα της Τουρκίας και τις ηγεμονικές φιλοδοξίες του Ερντογάν στην περιοχή.
  
Για να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο του Γιώργου Στάμκου, πατήστε ΕΔΩ...