Δεν μπορώ να αποκλείσω πλήρως την πιθανότητα της σύγκρουσης, γιατί, όταν τα πράγματα είναι τόσο ρευστά, ακόμα και αν τα μέρη θέλουν να την αποφύγουν, απρόβλεπτα γεγονότα μπορούν να οδηγήσουν εκεί. Μόνη διέξοδος για μένα είναι η...
από κοινού προσφυγή στο Δικαστήριο της Χάγης. Αν η Τουρκία δεν συναινεί, να ζητηθεί η προσφυγή μέσω του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Υπάρχει παντού και διάχυτη η εντύπωση, για να μην πω ο φόβος ενός θερμού επεισοδίου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Συνακόλουθα σκέφτεται κανείς τι προεκτάσεις πιθανόν να έχει για την Κύπρο μια τέτοια δραματική εξέλιξη. Κάθε νουνεχής άνθρωπος απεύχεται μια τέτοια εξέλιξη. Ας δούμε όμως την εικόνα.
Η Τουρκία μετατράπηκε εδώ και καιρό σε πειρατή και λογαριάζει μέσα από αυτή την τυχοδιωκτική μέθοδο να παρουσιαστεί στο προσκήνιο της ιστορίας ως μια από τις μεγάλες παγκόσμιες δυνάμεις. Δεν αρκείται στον ρόλο της περιφερειακής δύναμης. Να θυμίσω εδώ πως ήδη ζήτησε να γίνει μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με επιχείρημα πως δεν εκπροσωπείται εκεί ο μουσουλμανικός κόσμος. Εχουμε λοιπόν να κάνουμε με μια χώρα και με έναν πρόεδρο που βρίσκονται εκτός ορίων.
Απέναντι σε αυτή τη συμπεριφορά στέκεται διακηρυκτικά σωστή η Ευρωπαϊκή Ενωση, ενώ η Αμερική δείχνει εδώ και καιρό να λέει πως οι διεθνείς διαφορές δεν την ενδιαφέρουν. Είναι αλήθεια πάντως πως γενικά όταν έδειχνε ενδιαφέρον δεν ήταν κατ ανάγκην κάτι θετικό για τους λαούς. Παρ’ όλα αυτά, είναι μια μεγάλη παγκόσμια δύναμη και η στάση της, η δράση της ή και η αδράνειά της φέρουν αποτελέσματα.
Πρωτίστως υπάρχει βέβαια η Ελλάδα, η οποία πολύ σωστά έχει καταστήσει ξεκάθαρο ότι κάθε δράση αμφισβήτησης κυριαρχικών της δικαιωμάτων θα σημαίνει άμεση αντίδραση. Θα πρέπει όμως ακόμα να αναζητήσει άμεσα και γρήγορα συμμάχους, οι οποίοι να στείλουν καθαρά μηνύματα στην Αγκυρα. Ιδία δε η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να διαμηνύσει πως η Τουρκία, σε περίπτωση τυχοδιωκτισμών, δεν θα βρει απέναντί της την Ελλάδα αλλά ολόκληρη την Ενωση. Το βλέπω αυτό σχεδόν αδύνατο. Βλέπω όμως διπλωματικές διεργασίες, κυρίως με την ανάληψη της προεδρίας της Ενωσης από τη Γερμανία. Μια χώρα που παίζει τεράστιο ρόλο μέσα στην ίδια την Ε.Ε. αλλά και εκτός.
Υπάρχει διέξοδος ή θα πάμε στη σύγκρουση; Δεν μπορώ να αποκλείσω πλήρως την πιθανότητα της σύγκρουσης, γιατί, όταν τα πράγματα είναι τόσο ρευστά, ακόμα και αν τα μέρη θέλουν να την αποφύγουν, απρόβλεπτα γεγονότα μπορούν να οδηγήσουν εκεί. Μόνη διέξοδος για μένα είναι η από κοινού προσφυγή στο Δικαστήριο της Χάγης. Αν η Τουρκία δεν συναινεί, να ζητηθεί η προσφυγή μέσω του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Ας δούμε αν συμφέρει και σε ποιο από τα δυο μέρη μια τέτοια προσφυγή. Κατ’ αρχάς θεωρώ πως, επειδή η Ελλάδα δεν το έχει ήδη ζητήσει, αν το κάνει σε μεταγενέστερο στάδιο, σε στάδιο χρονικά κοντά σε θερμό επεισόδιο, θα φαίνεται ότι το κάνει υπό το κράτος βίας. Οτι εξαναγκάστηκε. Αυτό σημαίνει πως θα απολέσει την αναγκαία και πλήρη στήριξη του ελληνικού λαού. Αυτό θα είναι αρνητικό. Νομίζω ακόμα πως η δημόσια υποστήριξη αυτής της ιδέας από την αδελφή του πρωθυπουργού αποθαρρύνει παρά ενισχύει τον πρωθυπουργό να προχωρήσει. Κανένας πρωθυπουργός δεν θέλει να είναι ρυμουλκούμενος από συγγενείς. Γι’ αυτό θεωρώ πως σωστά μεν η κ. Μπακογιάννη υποστηρίζει την άποψη αυτή, αλλά λαθεμένα τη δημοσιοποίησε. Η ιδέα, η πατέντα έχει πια το όνομά της.
Κατά την κρίση μου, έχουν μόνο να κερδίσουν οι δυο χώρες, ακόμα και αν χάσουν μέρος αυτών που ήλπιζαν. Φτάνει αυτό που θα κερδίσουν –τη μόνιμη ειρήνη, τη μείωση των εξοπλισμών, τη συνακόλουθη οικονομική ανάπτυξη– να είναι καταφανώς υπέρτερο αυτού που θα χάσουν. Και αυτό που κατά την άποψή μου είναι πιθανόν να χάσουν είναι η μεν Ελλάδα την εντύπωση ότι κάθε νησί, ανεξαρτήτως μεγέθους, έχει ΑΟΖ που φτάνει τη μέση γραμμή, η δε Τουρκία τη δική της εντύπωση ότι νησιά όπως η Ρόδος, η Κρήτη, η Κάρπαθος δεν έχουν τη δική τους ΑΟΖ. Πάντως, η Συμφωνία Ελλάδας - Ιταλίας δείχνει τον δρόμο. Με δήλωσή του, μάλιστα, ο κ. Τσαβούσογλου επιδοκίμασε. Προφανώς γιατί διάβασε μόνο τη μισή.
Κατά την άποψή μου, λοιπόν, είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο θερμού επεισοδίου, αλλά μου φαίνεται πολύ πιο πιθανή η αναγκαστική προσέλευση στη Χάγη. Δεν θα ανοίξω εδώ τη συζήτηση αν πράγματι το φυσικό αέριο, σε όποιες ποσότητες υπάρχει, θα αποδώσει ποτέ όσα ελπίσαμε. Αμεση στροφή στον ήλιο είναι η πιο νούσιμη απόφαση. Αμεση όμως.
Θα κλείσω με κάτι για την ιστορία. Διότι στην πολιτική, το σωστό είναι σωστό, αν γίνεται στην ώρα που πρέπει. Αν γίνει ενωρίτερα ή αργότερα, οι πιθανότητες –αυτό το σωστό– να παραγάγει διαφορετικά αποτελέσματα είναι πολύ μεγάλη. Και η σωστή ώρα ήταν δυο περίπου δεκαετίες πριν. Αναφέρομαι στο 2003, όταν με τη Συμφωνία του Ελσίνκι η Τουρκία θα έπρεπε να επιλύσει προηγουμένως υπάρχουσες διαφορές της όσον αφορά τα θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα για να συμμετάσχει στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Εντούτοις η επόμενη κυβέρνηση, μετά την κυβέρνηση Σημίτη, επέτρεψε την έναρξη διαπραγματεύσεων με την Τουρκία χωρίς την επίλυση αυτών των διαφορών. Εμείς λίγο μετά κάναμε κάτι κατά πολύ χειρότερο. Δώσαμε εμείς η κατεχόμενη χώρα, στην κατέχουσα Τουρκία το μεγάλο μας «Ναι», για να αρχίσει διαπραγματεύσεις ένταξης. Και χωρίς κανένα αντάλλαγμα. Είναι από τα ανεξήγητα.
Γράφοντας για το θέμα αυτό, ο Κώστας Σημίτης επεσήμανε πως ο Ελληνας πρωθυπουργός (αναφέρεται στον Κώστα Καραμανλή) κατά την κρίσιμη ώρα, αν και είχε τη δυνατότητα, δεν προέβαλε την ένσταση για την έλλειψη ανταπόκρισης της Τουρκίας στον όρο που είχε τεθεί στο Ελσίνκι – και αφορούσε την ύπαρξη διαφορών σχετικά με την έκταση της τουρκικής υφαλοκρηπίδας. Αντίθετα, επεσήμανε ότι οι ασφυκτικοί χρονικοί περιορισμοί δεν βοηθούν. Απεδέχθη, έτσι, την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία με ανεπίλυτες τις ελληνοτουρκικές διαφορές ως προς τα όρια των υφαλοκρηπίδων και των αιγιαλίτιδων ζωνών...
Τάκης Χατζηγεωργίου/Τέως ευρωβουλευτής ΑΚΕΛ (2009-2019)
από κοινού προσφυγή στο Δικαστήριο της Χάγης. Αν η Τουρκία δεν συναινεί, να ζητηθεί η προσφυγή μέσω του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Υπάρχει παντού και διάχυτη η εντύπωση, για να μην πω ο φόβος ενός θερμού επεισοδίου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Συνακόλουθα σκέφτεται κανείς τι προεκτάσεις πιθανόν να έχει για την Κύπρο μια τέτοια δραματική εξέλιξη. Κάθε νουνεχής άνθρωπος απεύχεται μια τέτοια εξέλιξη. Ας δούμε όμως την εικόνα.
Η Τουρκία μετατράπηκε εδώ και καιρό σε πειρατή και λογαριάζει μέσα από αυτή την τυχοδιωκτική μέθοδο να παρουσιαστεί στο προσκήνιο της ιστορίας ως μια από τις μεγάλες παγκόσμιες δυνάμεις. Δεν αρκείται στον ρόλο της περιφερειακής δύναμης. Να θυμίσω εδώ πως ήδη ζήτησε να γίνει μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με επιχείρημα πως δεν εκπροσωπείται εκεί ο μουσουλμανικός κόσμος. Εχουμε λοιπόν να κάνουμε με μια χώρα και με έναν πρόεδρο που βρίσκονται εκτός ορίων.
Απέναντι σε αυτή τη συμπεριφορά στέκεται διακηρυκτικά σωστή η Ευρωπαϊκή Ενωση, ενώ η Αμερική δείχνει εδώ και καιρό να λέει πως οι διεθνείς διαφορές δεν την ενδιαφέρουν. Είναι αλήθεια πάντως πως γενικά όταν έδειχνε ενδιαφέρον δεν ήταν κατ ανάγκην κάτι θετικό για τους λαούς. Παρ’ όλα αυτά, είναι μια μεγάλη παγκόσμια δύναμη και η στάση της, η δράση της ή και η αδράνειά της φέρουν αποτελέσματα.
Πρωτίστως υπάρχει βέβαια η Ελλάδα, η οποία πολύ σωστά έχει καταστήσει ξεκάθαρο ότι κάθε δράση αμφισβήτησης κυριαρχικών της δικαιωμάτων θα σημαίνει άμεση αντίδραση. Θα πρέπει όμως ακόμα να αναζητήσει άμεσα και γρήγορα συμμάχους, οι οποίοι να στείλουν καθαρά μηνύματα στην Αγκυρα. Ιδία δε η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να διαμηνύσει πως η Τουρκία, σε περίπτωση τυχοδιωκτισμών, δεν θα βρει απέναντί της την Ελλάδα αλλά ολόκληρη την Ενωση. Το βλέπω αυτό σχεδόν αδύνατο. Βλέπω όμως διπλωματικές διεργασίες, κυρίως με την ανάληψη της προεδρίας της Ενωσης από τη Γερμανία. Μια χώρα που παίζει τεράστιο ρόλο μέσα στην ίδια την Ε.Ε. αλλά και εκτός.
Υπάρχει διέξοδος ή θα πάμε στη σύγκρουση; Δεν μπορώ να αποκλείσω πλήρως την πιθανότητα της σύγκρουσης, γιατί, όταν τα πράγματα είναι τόσο ρευστά, ακόμα και αν τα μέρη θέλουν να την αποφύγουν, απρόβλεπτα γεγονότα μπορούν να οδηγήσουν εκεί. Μόνη διέξοδος για μένα είναι η από κοινού προσφυγή στο Δικαστήριο της Χάγης. Αν η Τουρκία δεν συναινεί, να ζητηθεί η προσφυγή μέσω του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Ας δούμε αν συμφέρει και σε ποιο από τα δυο μέρη μια τέτοια προσφυγή. Κατ’ αρχάς θεωρώ πως, επειδή η Ελλάδα δεν το έχει ήδη ζητήσει, αν το κάνει σε μεταγενέστερο στάδιο, σε στάδιο χρονικά κοντά σε θερμό επεισόδιο, θα φαίνεται ότι το κάνει υπό το κράτος βίας. Οτι εξαναγκάστηκε. Αυτό σημαίνει πως θα απολέσει την αναγκαία και πλήρη στήριξη του ελληνικού λαού. Αυτό θα είναι αρνητικό. Νομίζω ακόμα πως η δημόσια υποστήριξη αυτής της ιδέας από την αδελφή του πρωθυπουργού αποθαρρύνει παρά ενισχύει τον πρωθυπουργό να προχωρήσει. Κανένας πρωθυπουργός δεν θέλει να είναι ρυμουλκούμενος από συγγενείς. Γι’ αυτό θεωρώ πως σωστά μεν η κ. Μπακογιάννη υποστηρίζει την άποψη αυτή, αλλά λαθεμένα τη δημοσιοποίησε. Η ιδέα, η πατέντα έχει πια το όνομά της.
Κατά την κρίση μου, έχουν μόνο να κερδίσουν οι δυο χώρες, ακόμα και αν χάσουν μέρος αυτών που ήλπιζαν. Φτάνει αυτό που θα κερδίσουν –τη μόνιμη ειρήνη, τη μείωση των εξοπλισμών, τη συνακόλουθη οικονομική ανάπτυξη– να είναι καταφανώς υπέρτερο αυτού που θα χάσουν. Και αυτό που κατά την άποψή μου είναι πιθανόν να χάσουν είναι η μεν Ελλάδα την εντύπωση ότι κάθε νησί, ανεξαρτήτως μεγέθους, έχει ΑΟΖ που φτάνει τη μέση γραμμή, η δε Τουρκία τη δική της εντύπωση ότι νησιά όπως η Ρόδος, η Κρήτη, η Κάρπαθος δεν έχουν τη δική τους ΑΟΖ. Πάντως, η Συμφωνία Ελλάδας - Ιταλίας δείχνει τον δρόμο. Με δήλωσή του, μάλιστα, ο κ. Τσαβούσογλου επιδοκίμασε. Προφανώς γιατί διάβασε μόνο τη μισή.
Κατά την άποψή μου, λοιπόν, είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο θερμού επεισοδίου, αλλά μου φαίνεται πολύ πιο πιθανή η αναγκαστική προσέλευση στη Χάγη. Δεν θα ανοίξω εδώ τη συζήτηση αν πράγματι το φυσικό αέριο, σε όποιες ποσότητες υπάρχει, θα αποδώσει ποτέ όσα ελπίσαμε. Αμεση στροφή στον ήλιο είναι η πιο νούσιμη απόφαση. Αμεση όμως.
Θα κλείσω με κάτι για την ιστορία. Διότι στην πολιτική, το σωστό είναι σωστό, αν γίνεται στην ώρα που πρέπει. Αν γίνει ενωρίτερα ή αργότερα, οι πιθανότητες –αυτό το σωστό– να παραγάγει διαφορετικά αποτελέσματα είναι πολύ μεγάλη. Και η σωστή ώρα ήταν δυο περίπου δεκαετίες πριν. Αναφέρομαι στο 2003, όταν με τη Συμφωνία του Ελσίνκι η Τουρκία θα έπρεπε να επιλύσει προηγουμένως υπάρχουσες διαφορές της όσον αφορά τα θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα για να συμμετάσχει στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Εντούτοις η επόμενη κυβέρνηση, μετά την κυβέρνηση Σημίτη, επέτρεψε την έναρξη διαπραγματεύσεων με την Τουρκία χωρίς την επίλυση αυτών των διαφορών. Εμείς λίγο μετά κάναμε κάτι κατά πολύ χειρότερο. Δώσαμε εμείς η κατεχόμενη χώρα, στην κατέχουσα Τουρκία το μεγάλο μας «Ναι», για να αρχίσει διαπραγματεύσεις ένταξης. Και χωρίς κανένα αντάλλαγμα. Είναι από τα ανεξήγητα.
Γράφοντας για το θέμα αυτό, ο Κώστας Σημίτης επεσήμανε πως ο Ελληνας πρωθυπουργός (αναφέρεται στον Κώστα Καραμανλή) κατά την κρίσιμη ώρα, αν και είχε τη δυνατότητα, δεν προέβαλε την ένσταση για την έλλειψη ανταπόκρισης της Τουρκίας στον όρο που είχε τεθεί στο Ελσίνκι – και αφορούσε την ύπαρξη διαφορών σχετικά με την έκταση της τουρκικής υφαλοκρηπίδας. Αντίθετα, επεσήμανε ότι οι ασφυκτικοί χρονικοί περιορισμοί δεν βοηθούν. Απεδέχθη, έτσι, την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία με ανεπίλυτες τις ελληνοτουρκικές διαφορές ως προς τα όρια των υφαλοκρηπίδων και των αιγιαλίτιδων ζωνών...
Τάκης Χατζηγεωργίου/Τέως ευρωβουλευτής ΑΚΕΛ (2009-2019)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου