επιχειρηματική επιδίωξη για τραπεζοκαθίσματα. Είναι και ένας ιδεολογικός, συνειδησιακός πόλεμος στον δημόσιο χώρο και στην κοινότητα.
Το κείμενο αυτό θέλει να υπερασπιστεί την πλατεία, γενικώς, και την πλατεία του Αϊ Γιάννη της Αγίας Παρασκευής ειδικώς. Σε αντίθεση με όσα ακούγονται, η πλατεία του Αϊ-Γιάννη αποτελεί τον πιο επιτυχημένο δημόσιο χώρο της πόλης. Ποιο καλύτερο κριτήριο για την ποιότητα μιας πλατείας από τη μαζική χρήση της από τους πολίτες μπορεί να υπάρξει; Παρότι είναι σχεδιασμένη πριν από δεκαετίες και έχει στοιχεία ξεπερασμένων σχεδιαστικών χειρισμών (όπως π.χ. τα αυστηρώς οριοθετημένα παρτέρια και τα σιντριβάνια), η βασική χειρονομία διαμόρφωσης του χώρου είναι απολύτως ορθή. Η επίλυση της υψομετρικής διαφοράς μέσω των κερκίδων του θεάτρου καθιστά το μεγαλύτερο μέρος της πλατείας φιλόξενο για στάση και ξεκούραση. Αυτό έκανε την πάνω πλατεία να είναι αναλογικά πιο πολυσύχναστη για μεγαλύτερο διάστημα της ημέρας από ό,τι η κάτω πλατεία, που καλύπτεται στο μεγαλύτερο μέρος της από ένα επίπεδο σκληρό δάπεδο, με τον κόσμο περνά αλλά να μη στέκεται. Η παρουσία ψηλών δέντρων, διαδρόμων και πεζουλιών δεν δημιουργεί τυφλά σημεία για διακίνηση ναρκωτικών όπως ακούγεται, αλλά διαμορφώνει «γειτονιές», όπου διαφορετικές παρέες μπορούν να κάθονται χωρίς να αισθάνονται εκτεθειμένες σε έναν αφιλόξενο ανοιχτό χώρο.
Αυτά τα στοιχεία έκαναν την πλατεία αγαπημένο χώρο για τη νεολαία και τις διαφορετικές νεανικές κουλτούρες που τη διεκδικούσαν. Αυτός ο χαρακτήρας, ωστόσο, ουδέποτε -μέχρι και σήμερα- έφερε αποκλεισμούς σε άλλες ηλικιακές και κοινωνικές ομάδες. Η πλατεία του Αϊ-Γιάννη είναι συμπεριληπτική και μεταμορφώνεται διαρκώς. Η βόλτα του σκύλου, οι παρέες των ηλικιωμένων, τα μικρά παιδιά στην παιδική χαρά, ο πρωινός καφές των εργαζομένων στην περιοχή, το άραγμα μετά το μάθημα και η βραδινή έξοδος. Ολα υπήρχαν και υπάρχουν, όχι μόνο το τελευταίο.
Γιατί λοιπόν δέχεται τόσες επιθέσεις αυτή η καημένη πλατεία;
Τι έφερε η κρίση;
Στα χρόνια του '90 και του 2000, η ευρύτερη περιοχή απέκτησε μια δεσπόζουσα φυσιογνωμία με ακριβά κέντρα διασκέδασης και απεύθυνση σε συγκεκριμένες κατηγορίες mainstream κουλτούρας. Ακριβά αμάξια, ημι-διασημότητες, πόλεμοι της νύχτας, που βέβαια δεν προκαλούσαν έφοδο των ΜΑΤ και επιχειρηματίες με εμπλοκή στις διοικήσεις του Δήμου.
Οταν η κρίση έκανε την εμφάνισή της, εκτός από τη γενική πτώση της τοπικής αγοράς, ήρθε και η κατάρρευση του νεόπλουτου οράματος, με μεγάλα μαγαζιά να κλείνουν ή να παρακμάζουν. Ξεκίνησε μια σταδιακή αλλαγή των προτύπων διασκέδασης των νεότερων γενεών προερχόμενη κυρίως από την οικονομική πίεση αλλά, εκτιμώ, και από ευρύτερες πολιτικές και πολιτισμικές διεργασίες. Οι γειτονιές των πόλεων γέμισαν με στέκια όπου μια παρέα μπορούσε φτηνά να πιει ένα τσίπουρο, ενώ πλατείες και δημόσιοι χώροι που έμοιαζαν ανενεργοί άρχισαν να γεμίζουν κόσμο με μια μπίρα από το περίπτερο, ή -στη δική μας περίπτωση- το διάσημο take-away μοχίτο.
Αυτή η αλλαγή συντελέστηκε πρώτα και κύρια εντός της νεολαίας της πόλης. Αυτό που παρουσιάζεται ως έφοδος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αναρχικών ή εγκληματιών είναι πρώτα και κύρια ο φόβος των συντηρητικών κύκλων για το πώς άλλαξε η νεολαία, που βρέθηκε εγκλωβισμένη στα παιδικά της δωμάτια, στην ανεργία και σε δουλειές του ποδαριού. Τα ακόμα νεότερα παιδιά που δεν ξέρουν καν σε τι ακριβώς να ελπίσουν. Ας δούμε τι πιτσιρικαρία μαζεύεται στις πυρακτωμένες συναυλίες της αναγεννημένης ελληνικής ραπ. Τι γίνεται στα καλοκαιρινά φεστιβάλ, στα νησιωτικά πανηγύρια;
Ο λαϊκίστικος ακροδεξιός λόγος που αιωρείται συσχετίζει συνειδητά τον δημόσιο χώρο, τον νεολαιίστικο ριζοσπαστισμό, τις εναλλακτικές κουλτούρες με τη διακίνηση ναρκωτικών και την παραβατικότητα. Και όλα αυτά με έναν ταξικό, ρατσιστικό και συντηρητικό λόγο. Φτωχοδιάβολοι και μεταναστόπαιδα από άλλες γειτονιές, αριστεροί και αναρχικοί έρχονται και καταλαμβάνουν τις πλατείες μας, ακούνε δυνατή μουσική και τσακώνονται, χτυπάνε την επιχειρηματικότητά μας και θέλουν να ρίξουν στα ναρκωτικά και στην ακολασία τα παιδιά μας, και ειδικά τα κορίτσια μας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η υπεράσπιση της πλατείας, ακόμα και η προφανής για ένα προάστιο άρνηση εισβολής των ΜΑΤ, κατηγορείται για στήριξη στο εμπόριο ναρκωτικών. Κάθε φωνή διαφορετική απέναντι στις τρομακτικές κραυγές κατηγορείται ότι υποθάλπει κάθε λανθασμένη ή αντικοινωνική συμπεριφορά.
Η δημιουργία ενός τέτοιου κλίματος εξοβελίζει τη δυνατότητα πραγματικής συζήτησης για προβλήματα της κοινωνίας και της νεολαίας, οδηγεί σε υπερβολή και διαστρέβλωση της πραγματικότητας και πιέζει όλες τις ομάδες της πόλης στη διακήρυξη δήθεν λύσεων για την «κόλαση» στην οποία έχει μετατραπεί η συνοικία του Αϊ-Γιάννη. Και η μαγική λέξη που θα λύσει τα προβλήματα είναι μία: ανάπλαση...
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Θάνος Ανδρίτσος
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου