1.4.20

Οι ειδήσεις στα χρόνια του κορονοϊού...


Στις 30 Μαρτίου 18.38 το κανάλι OPEN έδειξε το γνωστό ρεπορτάζ με τους ανθρώπους να περπατάνε στην παραλία της Θεσσαλονίκης, θέλοντας να τονίσει ότι μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας αδιαφορεί για τα περιοριστικά μέτρα που η κυβέρνηση επέβαλε.

Μάλιστα, ο...
δημοσιογράφος δεν αρκέστηκε στη «δύναμη της εικόνας» αλλά συμπλήρωσε ότι «[…]είναι θέμα αν έχει κατανοήσει το πρόβλημα[…]αν θεωρείς ότι απλά ξαφνικά κάποιος, ένα κακό σύστημα, θέλει να σε τιμωρήσει για κάποιο λόγο, προφανώς το βρώμικο διαδίκτυο έχει κάνει την δουλειά του».

Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι η πηγή της έλλειψης ατομικής ευθύνης και εν τέλει την παρανομίας είναι η παραπληροφόρηση του διαδικτύου. Είναι όμως έτσι; Είναι οι συμπολίτες μας τόσο ασυνείδητοι; Παρακάτω καταθέτονται στοιχεία που συνηγορούν ισχυρά προς την αντίθετη κατεύθυνση.


Μάλλον, στη συγκεκριμένη περίπτωση, τα fake news θα τα βρούμε στις απογευματινές ζώνες των καναλιών.

Η τοποθεσία λήψης

Παρατηρώντας το ρεπορτάζ από την εικόνα μπορούμε να δούμε τα εξής στοιχεία: 2 κίτρινους κάβους, τις κολώνες για τον φωτισμό, ένα κάγκελο και στο βάθος μια εξέδρα (Εικόνα 1)



Στο 20ο δευτερόλεπτο επίσης μπορούμε να δούμε ότι δύο ποδηλάτες εισέρχονται κάθετα στο πλάνο της κάμερας πράγμα που ότι η λήψη έγινε πάνω από εξέδρα. Επίσης, χρησιμοποιώντας το google maps μπορούμε να βρούμε τους δύο κάβους (Εικόνα 2). Σύμφωνα με την Εικόνα 3, διασταυρώνεται ότι οι κάβοι είναι οι ίδιοι, καθώς τα γκράφιτι του δεύτερου κάβου συμπίπτουν.







Όμως βλέποντας τους κάβους από πάνω παρατηρούμε ότι η απόσταση μεταξύ τους είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή που φαίνεται να έχουν στο ρεπορτάζ του καναλιού. Συγκεκριμένα η μεταξύ τους απόσταση είναι περίπου 18 μέτρα (Εικόνα 4). Αυτή η οφθαλμαπάτη οφείλεται στον τηλεοπτικό φακό που χρησιμοποιήθηκε για την λήψη του βίντεο.



Η χρήση του τηλεφακού και η συμπίεση της εικόνας

Ας παρατηρήσουμε την Εικόνα 5. Αυτό που βλέπουμε είναι ότι το κύριο θέμα της φωτογραφίας, η γυναίκα, παραμένει σταθερή στο ίδιο σημείο, όμως το κτήριο πίσω της έρχεται όλο και πιο κοντά. Αυτό που αλλάζει σε κάθε φωτογραφία είναι ο φακός που χρησιμοποιείται. Στην πρώτη φωτογραφία από αριστερά, χρησιμοποιείται ένας ευρυγώνιος φακός (24mm) ενώ στην τελευταία ένας τηλεφακός (απλοϊκά ζούμ φακός) 135mm.



Οι ζουμ φακοί χρησιμοποιούνται συχνά από αθλητικούς φωτορεπόρτερ στα γήπεδα. Σίγουρα θα έχει πάρει το μάτι σας φωτογράφους με πολύ μεγάλους φακούς σε κάποιο αγώνα ποδοσφαίρου. Αυτοί οι φακοί έχουν την οπτική ιδιαιτερότητα να μικραίνουν (συμπιέζουν) την απόσταση μεταξύ δύο σημείων που το ένα απέχει μεγαλύτερη απόσταση από την κάμερα, σε σχέση με το άλλο. Έτσι λοιπόν, στο ρεπορτάζ του OPEN, οι δύο κάβοι φαίνονται πολύ πιο κοντά από ότι πραγματικά είναι, ενώ η εξέδρα που φαίνεται στο βάθος απέχει από το σημείο λήψης 802,2 μέτρα (Εικόνα 6)!



Τέλος, μετρήθηκαν οι κολώνες φωτισμού από Εικόνα 1, και τοποθετήθηκαν όλα τα σημεία αναφοράς, καταλήγοντας στον χάρτη της Εικόνας 7.



Έτσι, μετρώντας την απόσταση μεταξύ της 1ης κολώνας και της 45ης η συνολική απόσταση ανέρχεται στα 1.163 μέτρα! Αυτό σημαίνει ότι η εικόνα του ρεπορτάζ καλύπτει μια απόσταση άνω του ενός χιλιομέτρου (Εικόνα 8). Το OPEN λοιπόν δεν χρησιμοποίησε ένα ζουμ φακό για να απαθανατίσει ένα γκολ, αλλά μάλλον για να σκοράρει υπέρ της…παραπληροφόρησης.




Μια απλοϊκή εκτίμηση του πλήθους

Δυστυχώς το βίντεο δεν δίνει την δυνατότητα της μέτρησης του κόσμου με ακρίβεια αλλά εδώ γίνεται μια προσπάθεια για να υπάρξει εικόνα μια τάξης μεγέθους. Χρησιμοποιώντας το ,δωρεάν, εργαλείο μέτρησης εμβαδού daftlogic.com υπολογίσαμε το εμβαδόν του πεζόδρομου και ποδηλατοδρόμου από το 1ο κάβο μέχρι το κάγκελο, το οποίο ανέρχεται στα 2.305.61μ2(Εικόνα 9). Με βάση το βίντεο του καναλιού και την Εικόνα 1, τα άτομα που βρίσκονται σε αυτό τον χώρο είναι περίπου 17-20.

Αυτό σημαίνει ότι σε κάθε άτομο αναλογούν περίπου 115,2805μ2 . Θυμίζουμε εδώ ότι στα σούπερ μάρκετ επιτρέπεται ένα άτομο ανά 10μ2. Ακολουθώντας αυτόν τον κανόνα, στον αντίστοιχο χώρο θα μπορούσαν να περπατάνε…230 άτομα (σε ένα θεωρητικό μοντέλο).Είναι προφανές λοιπόν, ότι τα 20 άτομα απέχουν από τα 230 όσο απέχει το συγκεκριμένο ρεπορτάζ από την αλήθεια.

Οι ειδήσεις στα χρόνια του κορονοϊού

Στα τέλη του 20ου αιώνα αναπτύχθηκε μια θεωρία στην επιστήμη της επικοινωνίας, όπου έλεγε ότι τα ΜΜΕ χρησιμοποιώντας δραματικές εικόνες και αποσπασματικό τρόπο κάλυψης συγκρούσεων και πολέμων, οδηγούσαν και επηρέαζαν τις πολιτικές αποφάσεις. Το φαινόμενο αυτό ονομάστηκε «φαινόμενο CNN» (CNN effect) καθώς το συγκεκριμένο δίκτυο έπαιξε καθοριστικό ρόλο στις πολιτικές αποφάσεις των Ηνωμένων Πολιτειών, την εποχή εκείνη.

Από τότε, η θεωρία έχει εμπλουτιστεί, μεταλλαχθεί ακόμα και αντικρουστεί, όμως ο πυρήνας της παραμένει και επιβεβαιώνεται.

Φαίνεται λοιπόν ότι ρεπορτάζ όπως το συγκεκριμένο, συμβάλουν στη ψευδή εικόνα της απειθαρχίας του κόσμος προς τα περιοριστικά μέτρα, γεμίζοντας με εικονικά επιχειρήματα τη φαρέτρα της κυβέρνησης που κατασκευάζει μια εικόνα ενός απείθαρχου και επικίνδυνου λαού.

Τα ΜΜΕ αντί να διευκολύνουν την κυβερνητική αφήγηση με «ρεπορτάζ» των 40 δευτερολέπτων θα έπρεπε να δώσουν όλο το βάρος τους στην ολιστική κάλυψη τέτοιο περίπλοκων ζητημάτων όπως αυτό μιας πανδημίας, δίνοντας βήμα σε όλες τις πληττόμενες και εμπλεκόμενες ομάδες. Για να γίνει όμως πράξη το παραπάνω, ο απογαλακτισμός των ΜΜΕ από την Εξουσία είναι πιο αναγκαίος από ποτέ.

Δημήτρης Κυριακόπουλος (φωτορεπορτερ και μεταπτυχιακός φοιτητής στο ΑΠΘ στο τμήμα «Παγκόσμια Δημοσιογραφία»).

πηγη efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: